Przcipuum venia; jus habét ille liber ,
Spe&atutn vates alii fcripfere triumphum#
Eft aliquid memori vifa notare manu.
Nos ea vix avidam vulgo captata per aurem
Scripfimus: atque ocuii fama fuere mei.
Scilicet affe&us fimiles, aut impetus idem,
Rebus ab auditis. confpicuifque venit ?
Nec nitor argenti; quern vos vidiftis, & auri,
Quod mihi defuerit, purpuraque ilia, queror •
Sed loca, fed gentes formata; mille figuris
Nurriffent carmen, przliaque ipfa, meum.
Et Regum vuitus , certiflima pignora mentis}
Juviflent aliqua forfitan illud opus.
Plaufibus ex ipfis populi Iztoque favore
Ingenium quodvis .incaluiife poteft.
Tamque ego fumfiiTem tali clangore vigorem,
Quam rudis audita miles ad arma tuba.
Peftora fint nobis nivibus glacieque licebit,
Atque hoc, quern patior, frigidiora loco:
Ilia Duels facies in curru ftantis eburno .
Excuteret - frigus fenfibus omne meis .
His ego defe&us* dubiifque auéloribus ùfus,
Ad veftri venio jure favoris opem.
Nec mihi nota ducum, nec funt mihi nota locorum
Nomina : materiam, vix habuere manus.
Pars quota de tantis rebus , quam Fama referre,
Aut aliquis nobis fcribere poffet, erat? .
Quo magis, o Ieólor, debes ignofcere , ft quid
Erratum eft illic, prztentumve mihi.
Adde, quod ailiduam domini meditata querelam
Ad la;tum carmen vix mea verfa lyra eft.
Vix bona poft tanto quàerenti verBà fubib'aht :
Et gaudere aliquid, .res Nmihi,,vija nova eft •>
Utque reformidant infuetum lumina Solem,
Sic ad IcEtitiam mens mea iegpis ,erat. _
Eft quoque cuniìarum novitas canftima return :
Gratiaque officio, quod mora tardat, abeft,
Cetera certatim de magno (cripta triumpho
Jam pridem pppuli fufpicor ore legi.
Ilia bibit fitiéns, leélor mea pocula plenus :
Ilia recens pota eft, noftra tepefcit aqua.
Non ego ceftavi, nec 'fecit inertia ferum .•
Ultima me. vafti fuftinet ora fre.tiA
Dum venit hue rumor, properataaue carmnia fiunt,
Fa&aque eqnt ad, yos , annus abeffe poteft.
Nec.minimum refert, inta<fta rofaria primus,
An fera carpas pene reli&a manu. t.
Quid mirum, le&is^exhaufto floribus Horto,
Si Duce non failà eft digna corona fuo ?
Deprecor, hzc varum contra fua carmina ne quis
Diila putet. pro fe Mufa locuta mea eft .
Sunt mihi vobifcum communi.a facra, poetz;
In veftro miferis fi licet, effe choro.
Magnàque pars ani ms meeum vixiftis, amici:
Hacego vos abfens nunc,quoque parte Cplo.
Sint igitur, veftro mea commendanaa favori ■
Carmina, non poffum pro quibus ipfe loqui.
Scripta placent a morte fere : quia lsedere vivoS
Livor, & injufto carpere dente folet.
Si genus eft mortis male vivere; terra moratur:
Et defunt fatis fola fepulcrji rneis .
Denique opus noftrz culpetur ut uiidique curz,
Offici uhi nemo qui reprehèndat erit.
Ut defint vires, tamen eft laudanda voluntas :
Hac ego contentos auguror effe Deos.
Hzc facit, ut véniat pauper quoque gratus ad aras ;
Et plaCeat csfo non minus agna boye.
Res qiioque tanta fuit, quanta; fubfiftere fumnio
Æneidos vati grande fuiffet onus .
Ferre etiam molles elegi tarn vafta triumphi
Pqndera difpatfbus non potuere rotis |
Quo pedé nunc utar, dubia eft fententia nobis.
Alter enim de te, Rhene, triumphus adeft.
Irrita verorum non funt ptæfagia vatum .
Danda Joyi laurus, dum prior ilia viret.
Nec mea verbâ legis, qui fum fubmotuS ad I ft rum,
Non bene pacatis ilumina pota Getis.
Ifta Dei vox eft.* Deus eft in peflore noftro.
Hæc duce prædico vaticinOrque Deo.
Quid ceffas currum pompamque parare triuinphis,
rLivia ? jam nuUas dant tibi bella moras.
Pérfida damnatas Germania projicit haftas •
Jam pondus dices omen habere meum.
Crede, brevique fides aderit; ge'minabit honorem
Filius, & junélis, ut prius, ibit equis.
Prome, quod injicias humeris viiloribus, oftrunv»
; Ipfa poteft folitum noffe corona caput.
Scuta fed & galeæ gemmis radientur & auro,
Stentque fiiper vinílos trunca tropæa viros •
Oppida tùrritis cingantur ebúrnea mûris :
Fí&aque res vero more putetur agi.
Squallidus immiffos fraôa lub anmdine crines
R h e n u s , infedas fanguine portet aquas.
Barbara jam capti pofeunt infignia Reges,
T extaque fortuna di vitio^a fua .
Et quæ præterea virtus in vida tuôrum
Sæpe parata tibi, fæpe paranda fàcit. ;
Di, quorum monitu fumqs eventura locuti,
Verba ( precôr ) celeri nöfträ probate fide.
E P I S T O L A V. r '
M a x i m o Ç o t t æ .
QUam legis f unde tibi mittatur epiftola, quæris?
_Hinç , ubi cæruleis'jüngitur Iiler’ aqùis.
Ut regio dida eft , fuccurrere debet & audor ,-
Læfus ab ingenio Nafb poeta fuo l í
Qui tibi, quám mallet præfens âdferre falutem,
Mittit ab hirfiitis, Maxime Cotta, G er is. (
Legimus, o júvenis, patrii non degener öris,
1 Dida tibi pleno verba diferta foro .
Quæ, qüämquam lingua mihi funt properante per horas
Leda fatis multas , pauca fuiffe queror .
Plura fed hæc feci relegendo fæpe ; nec umquam
Non mihi , quam primo, grata fuere magis.
Cumque nihil toties leda e dulcedirie perdant,
Viribus ilia fuis, non novitate, placent .
Felices, quibus hæc ipfo cognofeere in adu,
Et tarn facundo contigit ore frui !
Nam quamquam fápor eft allata dulcís in unda,
Gratius ex ipfo fonte bibuntür aquæ .
Et magis áddudo pomum decerpere ramo,
Quam de cælata fumere lance juvat.
At nifi peccaffem, nifi me mea Mufa fugaffet $
Quod legi, tua vox exhibuiffet opus.
Utque fui folitus, fediffem forfitan unus
De centum judex in tua verba viris .
Major & impleffet præcordia noftra voluptas,
Cum traherer didis annuëremque tuis .
Quem quoniam fatum, vobís patriaque relidis,
Inter inhumanos maluit effe Getas;
I ' r : m ' Quod
B#od licet, ut vi’dear tecum magis e f f e , legendoi rl
Sape, preedr, « pignora mitte tuij
Txemploque meo, nifi dedignaris id ìpfum,
Tlrere. quod nobis reftius tpfe dares.
Namque ego, q u i p e r i i jam pndem, Maxime, vobis,
In d e n to r i i t o r n o n p e r i i f f e m e o , , , , .
Redde vicem: nec r a r a tuimonumenta Iaborisgffl
A c c ip ia n t n o i i r s g r a t a f u t u r a m a n u s .
Die tamen, o juvenis ftudtorum piene meorum,
i E c a u id ab h i s ip f t s a d m o n e a r e mel ? . .
E r a u ib u s u t r e c i t a s f a f l u t n m o d o c a rm e n a m i c t s ,
Aut, q u o d fepe foles, exigis ut recttent,
llnterdum querimr tua mens , oblila quid abfit.
( Nèfcio quid certe fentit,,.beffe lui. )
Utaue loqui de me multum prafente lolebas,
Nunc quoquè Nafonis nomea in ore tuo elt f
Ipfe quidem Geticò peream violatus ab arcui .
(Et fit perjuri quam prope poeua vides)
ITe nifi .momentis video pene omnibus àblens.
i Gratia Dis, menti quolibet ire licet
Mane ubi perveni, nulli cemendus, tu Urbem,
f Sape loquor tecum; fepe loquente fruor.
r r u m , m i h i d i f f i c i l e e f t , q u a m fu bene, d i c e r e , q u a m q u e
f Candida judiciis illa Gt hora meis .
Tum me ( fi qua fides ) caìefti fede receptum
Cum foitunatis fùfpicor effe Deis. . i
f f i u r f i t s , ut huc redii, caluiri Superofque relinquo.
A Styge nec lònge Politica diftat humus •
Unde ego fi fato nitor prohibente reverti . ^
Spem fine profeflu, Maxime, tólle mini.*
E P I S T O L A VI .
A m i c o r ù m L u I d a M»
N1 A f o f i o , n o m q n p o f u i t c u i p a n e , ( o d a l i |
M i t t i t a b t ì ù x n i i s h o c b r è v e c i t t o e n a q u i s .
lA t À , . f i c a u t a ,p a , r u m f c r ip f i f f e t d e x t r a , q u i s e f f e s ,
I É ò r f f i a u o f f i c i o p a r t a q u e r e l a f c t g f . S .
| C u r t a m e n " , h o c a l i i s m t u m c r e d e n u b u s , u n u s ,
I A p e l l e n t n e t e c a rm i n a r i o | l r a , t o g a s f
■ Q u a n ta f i t in m e d i a d e m e n t i a C a f a r i s t r a , I Ex m e , f i n e f e i s c è r t i o r e ffe p o t e s ,
iH u i c e g o , q u a m p a t i o r , m i poffem d em e r e p o e n a ix I S i j u d e x m e r i t i c o g e r e r e f fe m e t._
■ N o n v e t a t i l l e f u i .q ù «m <W l^ . . , “ e I f f W n ! S W i , è .
I N e c p r o h i b e t t i b i m e f c r i b e r e , f e q n e .n ) ) h t .
■ N e c fce .lus a d m i t t a s , f i . c o n f o l e r i s àm ip q tn :
I M o l l i b u s & v e r b i s a f p e r a f a t a I e v e s . | U H
■ C u t , d u m t u t a t im e s , fa c t s u t r e v e r e n t i a t a l i s
I F i a t Ì n A u g u f t o s ìn v t d i o f a D e o s f ....
■ F u lm in i s afflatos in t e r d u m v i v e r e , t e l t s .
I V i d im u s , & r e f i c i n o n p r o h ib e n t e J o v e .
N e c , quia N e p t u n u s 'n a r e m la c e r a r a t U l y i l i s ,
L e u c ó t h e e n a t i t i fe r r e n é g a v i t o p e m . , , ;
C r e d e m i h i , m i f e r i s ' e s d e f t i a n u m i n a p a r c u n t . -
N e c f em p e r l * f o s & f in e f in e p r e m u n ì .
P r in c ip e n e c n o f t r o D e u s e f t m ó d e r a t t o r u l l u s .
J u f t i t ia v i r e s t e m p e r a i i l l e fu a s . - .
N u p e r e a r n C x f a r f a d o d e m a rm o r e t e m p i o ,
J am p r id em p o f u i t m e n t i s i n z d e f i i z .
lu p i t e r in m u l t o s t e m e r a r i a f u lm in a t o n m e t ,
Q u i p c e n am c u lp a n o n m e r u e r e p a r u
O b r u e n t fa ev ts , c a m t o t D e u s s e q u o r is u n d i s ,
E x i l l i s m e r g i p a r s , q u o t a d i g n à f u i t . i ,
Curn pereant aciè fortiftima euxquc, v e l iplo
; Judìce, dileélus Martis " iniquus erit.
At, fi forte veil's in nos inquirere,, nemo eft I Qui fe, quod patitur, :commerUiffe neget. .
Adde, quod'extindos vèl aqna, vel Marte, vel igni,
- Nulla poteft itèrüm reftituiffe dies, ê
Rcftituit multos, aut poenæ parte levavit
Cæfar ; & in multis me velit effe precor.
An tu, cum tali populus fub Principe fimus,
Altoquio profugi credis ineffe metum ?
Forfitan hæc domino Bufiride jure timeres,
' Aut folito claufos urere in ære viras.
Define mite animum vano, infamare; timore.
Sæva quid in placidis faxa vereris aquis ?
Ipfe ego, quod primo fcripfi fine nomme vobis,
> Vix excufari poffe mihi videor.
Sed pavor attonito rationts ademerat ufum :
" Cefferat omne novis confiliumque malts . _
Fortunamque meam metuens, non vindicis tram,
Tetrebar tìtulp nominis ipfe mei.
Hadenus admonitus memori concede poetæ,
Ponat ut in chartis nomina cara fuis.
Turpe erit ainbobus, longo mihi proxtmus ulu
Si nulla libri parte legare mei .
Ne tamen" ifte metus fomnos ubi rumpere point,
Non ultra, quàmvis, officiofus ero. _
Teque tegam, qui fis: nifi cum permtferts tple.
Cogetur nemo munùs habere meutii.
Tu modo, quem poteras vel aperte tutus amare,
: Si res eft anceps ifta, latenter ama.
E P I S T O L A VII.
A m i c i s .
VErba rnihi defunt eadem tàm fæpe roganti,
Jamqùe pudet v.anas fine carere preces.
i ’ædia cohfimili fieri de carmine vobis, I Quidque petam, cundos edidiciffe reor.
Noftraque quid portet jam noftis epiftola , quamvts
Charta fit a vinclis nòn labefada fuis.
Ergo mutetur noftri /entèntia fcripti,
Ne toties contra, quam rapit amnis, earn.
Quod bene de vobis' fpètayi ,, ignofcite, amici :
TàìiU beccafidi jam; iriìhi finis erit.
•Nec gravis'uxori dicar: quæ fcilicet, in me
Quam proba, tam timida, eft, experienfque parum
:Hæc quoque,. Nafo, feres,: ««»»« Pei°ra «Ufo •
i jam tibi fentiri farcina nulli poteft . s
Dudus ab armento taurus detredat aratrum:
Subtriihit duro colla novella jugo.
Nos, quibus affüévit fatum crudeiiter uti,
Ad mali jam pridem non fumus ulta rudes.
Venimus in Geticos fines ; moriamur in illis .-
Parcaqde ad extremum, qua mea cceptt, eat.
S p e m juvet ampiedi; quæ non juvat irrita femper;
Et fieri cupias fi qua, futura pûtes .
Pfoxiinus huic gnidùs eft ; bene sefperire uluteiQ 3
Seque femel vera idre periffe fide.
Curando fieri quædam majora videmus
Vulneia, quæ melius non tetigiffe fuit.
Mitius ille petit, fubita qui mergitur unda;
ï Quam' fua qui tumidis brachia laffat aquis»
Cur ego concepì Scythicis me poffe carere
: Finibuè, & terra profperìore fruì? !
Cur aliquid de me fperavi Jenius upiquam?
Àn Fortuna' mihi :fic" mea nota fiiit r
Torqueor