Faunus adeft ; oyiumque premens pede veliera duro ,
Edidit à dextro taìia ditta toro :
Morte bpuni tibi, Rex, Tellus placanda duaruni:
Det iacris animas una necata quas.
Excutitur terrore quies ; Numa vif$ revolvit ;
Et fecum ambages cæcaque jufla refert.
Expedit errantem nemor.i gratiifima conjux ;
Et dixit, Gravida? pofceris exta bovis..
Exta bovis dantur. gravidas : felicior annus
Provénit, & fruttum terra pecufque ferunt.
Hanc quondam Cytherea diem properantius ire
J uifit, & ¡æthereos præçipitavit equos ;
Ut titulum imperii q.uam primum luce iequenti
Augufto juveni profpera bella darent.
SED jarn præteritas quartiis tibi Luçifer Idus
Refpicit. hac Hyades Dorida notte peturit.
* IP Ertia port Hyadas cum lux erit orta remotas.;
A Carce re partitos. Çirçus habebit equos.
Cur igirur milfæ vihttis ardentia, tædis
Terga ferant vulpes, caufia docenda mihi •
Frigida * Carfeòli nec ofivis apta ferendis .
Terra ,' fed ad ; ie'getes. ingenioCus ager •
Hac ego Pelignos natajia rura petebam;
Parva, fed affiduis uvida fernper aquis.
Hofpiris antiqui; foli tas '/ intravimus a?dès.
Demferat erneritis jam juga Phoebus equis.
Is mihi multa quidem,, fed & hæc, narrare iblebat ;
Unde nieum præfens. inftruerètur opus ;
Hoc, ait, jn campo ( çampumque oftendit ) habebat
Rus breve cum durò parca colòna ' viro;.
I lie fuara peragebat humflm : five; ufus aratri,
Sive cavaé rfafeis',ufiye isidentis', ¿ r a t■
Hæc modo verrebat1 ftaritém tibicme vilÌa.m :
Nunc matrfe?-^ldpife;;;öya d&sitv
Aut virides malvai , fauffi fungbs coltigli albos :
Aut hurnilem grato càlfacit igne focurii, ;
Et tamen aflidiiis exercét brachi^, telis ;
Adverfumque minàs frig o rli arma parai •
Filius hujus e rat primo lâfci vus in ævoy
Addideratqüe annós ad duo luftra duos. /
Is capit extremi vulpem Tub vaile/falitti.*
Abftulerat muftas, illa cotìortisr àVès. -
Captivam ftipula foenoque inyôlÿif, & ignes
Àdriiovet. urentès eftugit ilÌa manus .
Qua fugit, incendit veftitos meiiibus rigrOs :
Damnofii vires ignibùs apra dâbat.
Fattura abiit; monumenta marient , nani vivere captam
Nunc quoque Ìex vulpetn Carfeolarià ve tat.
Utque luat poenas gens hæc, Cereàlibus arder :
Quoque modo fegetes perdidit, ipfa perit.
POitera cum veniet terras Vi fura patentes
Memnonis in rpfeis lutea màter equis ;
E duce lanigeri pecoris, qui prodidit Heileh,
Sol abit : egreflo viélima major adeil.
Vacca fit an taurus, non eli cognofçere promtum :
Pars prior apparet: pofteriora latent.
Seu tamen eli taurus, five ell hpc femina fignum j
Junone invita munus amoris habet.
NOX abiit, oriturque Aurora. Paiilia polcor,
Non' pofcor fruftra; fi favet alma Pales.
Alma Paies., faveas pafloria facra canenri,
Profequor officio fi tua fella pio .
Certe ego de virulo cinerem llipulafque fabales
Ssepe tuli piena , februa calta, manu .
Certe ego t’ranfilui poliras ter in ordine fiammas;
Virgaque roraças laurea,.mißt aquas*.
Mota Dea eli,; operique fàvet. navalibus exi,
Puppis habent ventos jam tua vela fuos.
R8^ virginea, populus, fuffimen ab ara?
Velia dabit . Vellæ munere purus eris...
Sanguis equi fuffimen erit, vitulique favilla.
Tertia rës, duræ culmen inane iàbas.
Pallor, oyes faturas ad prima crepufçula. luilra•
_ Uda prius ipargat, virgaque verrat humum.
Frondibus , fixis .decorentur oviiia ramis i
Et teglt ornàtas longa corona fores.
Cærulei fiant y ivo de fulfure fumi >
Taélaqqe fumanti fuliure balet ovts.
Ure mares oleas, tædamque, herbafque Sabinas;
Et creper in mediis laurus adulla focis .
Libaque de( milio milii fifcella leqüatur :
Ruflica^præcipue quo Dea Iæta cibo ell.
Adde dapes muìélramque fuas : dapibufque refeélis
Sylvicolam tepido Iaile precäre.. Palen •
Confule, die, pecori päriter , pecorifque magiilris:
EfFugïat ilabulis noxä repulfa meis.
Sive facro pavi, fedive fub arbore.facra >
Pabulaque e builis, infeia carpfit oyis
- Seu nemqs intrayi vetitum;, nollrifve fugatæ
! Sunt oculis Nymphæ, femiçaper.ye Deus :
Seu mea faix ramo, lucum fpoìiayit opaco,,
UiKfe data efi: ægræ. fifeina, fçondis oyi2;:t-
Da veniam. culpæ n e çd um .degrandiiï^r,.,obfît
Agrelli fano fuppofniife .pecus .
' Nec noeeat. turjdafi^, ïqcu?. ignqlcitc, ymphas«;
Lota quod ot^urasr ungqla fecit aquas . , _.
= Tu, Dea, prq-nobis - Fontesffontapa;que placa .
, Nuuûnaj tu.fparfos per.nemus omne P.ços*
; Hec Dryades * nec nos,videamus labra DiÂæ,j . ■
I Nec Faunum y medio^Gum premit àifya die^
! Pelle • proçui mqrbo,§. tvalèant, hominefque. gregëlqiie
: TEt vâleânr ¿K^l^?jptovi^tur1ba
Neve -minus ;mult<>s;. fçdigamr, quam .mane fuçtuqti
1 Neve gemam^xeferepSv veliera, rapta lupo;.,
i Abfit iniqua -fames^ herb«y. frondefque iuperfintjl
Quæque lavent ajrtqs:,, quoque bibantur aquse *
Ubera plena premam . référât ,mihi- cafens asra;.
i Dentque viam liquido vimina rara., feto ^ ,
; f^ia3c aries ; conçeptaque femipa çonjujç .
Reddat ; & in ilabulo .inulta fit agna tneo^
Lanaque proyepiat nulias felura puellas ,
Mollis, & ad tenera?-quarnjibetrapta, manus.
0c v e piaif? •' & nos faciarpus ad annum
! Paftorum, donnnæ grandia liba PaÌl»
His Dea placanda ell : hæc , tu Cotfyerfus ad ortus
Die ter, & ip vivo prolue rore manus
Turn licet3 appofitjar velutiT cratere- ¡camelia ,■>,
Lac niveum potes,,'purpureamque, fapam #
ÿMoxquç per ardeptes llipulæ Crepitantis acervos
Trajicias celeri ilreriua membräv pede;
v Expofitus mos eil. moris mihi reliât origo r
Turba facit dubiui^i j coeptaque. noli rate net.
Omnia purgat edax ignis, vitÌumque metallis,
Excoquit. idçirco cum duce purgat oves>.
An , quia cunélarum contraria lémina rerum
Sunt duo, difeordes ignis & unda Dei y
Junxerqnt elementa patres : aptumque putarunt
Ignibus & fparfa tangere corpus aqua?
A n , quod in his, vitæ eau fia. eli i hæc perdidit exul
His ilo va fit conjux : hæc duo magna putanf.?
Vix equidem credo ; funt qui Phaethonta refèrri.
Credane, & ninfias Deucalionis aquas •
Pars quoque , cum faxis pallores faxa terebant,
Scintillam fubito profiluifle fèrunt.
Prima goidem periit: ilipulis excepta fecunda eft.
Hoc argument! fiamma Pälilis habet .
An magis hunc morem pietas Äheia fecit,
Innocuum vifto cui dedit ignis iter?
Hum famen ell vero propi us; cumcondita Roma ell,
Transferri juffos in nova tetta Lares ?
Mutantefque domum tettis agrellibus ignem ,
Et ceflatur« fuppofuifle cafe ?
Per flammas faluilfe pecus, - faluilfe colonos? ■
Quod fit natali nunc quoque, Roma, tuo.
Ipfe locus caufias vati facit. Urbis origo
Venit. ades ' fellis V magne Quirine, t u i s :
Jam luerat pcertas frater Numitoris, & Omrie
Paftorum gemino fub duce vulgus erat.
Contrahere agteftes, & mcenia ponere utrique *
■ Convenit. ambigitur mcenia ponat uter .
I Nil opus eft^dixit^ certamine> Romulus, ullo.
j Magna fides avium eft: experiamur aves.
I Res placet , alter init riémorofi faxa Palati :
Alter Aventinüm marie cacumen adit.
■ Sex Remus j hie völüeres bis fex videt ordine , patto
Statur & arbitrium Romùlus urbis habet
I Apta dies legituf ,' qua mcenia fignet aratro.
I Sacra Palis ‘fribe'tantinde moVetur opus .
I Fofla fit àd fólitum : Tru|és jaciuritur in ima,
Et de vicino terra pètita foib ; #
I Folfa repfetrir humò i plenpque imponitur ara ; '
I Et novus aebérifo fitìditd^r’igne locus .
■ Inde prerhè'riS ili vaiti11 défignài mtEtiia' fulcri-:
Alba juguih riiVèb qumJ bove fabea’trilit
I Vox fuit h^c R^iV,'Cöriteriti Jtipftef urbtóm .
Et genìtor Mavòrsy Veftaque iriater -ades ■' v
a Qùòfque piùm' eft adhifiere'Dehs, adyértite Cüntti r, ,
Aufpicious vöbis hoc- mih'i fufgaé^^ qpris ì 1
I Longa fiT hùic àtas f domihEequè ' pötentiä tébrée ;
Sitque fub häc oriens1- öbeiduufqrie^diéS; '; :
I Iile précabàttir*. töriftru dediT‘0iffinà' '
Jupiter : & IXVò' fulmiiia1 ;miffa polo v
1 Augurio Isti jaeiunt furidàmiria eives ;
Et novus exiguö feriipOré mtirris ¿rat.
■ Hoc Ce.ley urgèt’ ópùs, quem1 • Ròriiuius ipfe yöcarat ;
Sintque*, Cèler ,: c Utìfe, diserai >' 'ifta tiuéH
I Neve quis aut müfös/auTVétìaffi1 vcftiieté1 terram
Trarfteat,; auderiteiri; thlia dede tièci .;
I Quod Remils ignöraris, humiles ¿britèiririere rnriros
Ccepit : & , His 'pbpüliis i dicere, Tutus érlt:?': ;' ...
■ Nee mora y-'trarisfiluif v Tutro-Cefér oècupkt ' aufum ^
Ille premit duràm^fàUgùiilolentUs hutrium é -
■ Hiec ubi Rex didièitT lacpimas introtfris obortas
Devorat, & qlaufiim pettore1, vulnus 'habet.
■ Fiere palam non yult, exemplaque fòrtia ferval i
Sicque meos Uiuros tlarifè'àt h6ftis , ;àit.
■ Dat tamen exfequ-ias ì n'ec rjarii Tufpendere fletum
Suftiriet y .&• pietas diftimulata patet »
■ Ofculaquè’ appheuit pofito fuprériia feretro : ■
Atque ,a.it ; -incito fiat.et ademteV vale .
■ Arfuroique attüs unxit-: %eerey :qüöd ille'^ 1
I- Fauftulus, & mcellas Àdeai-Toluta 'comas . -
; Tum jùvétìém: Uoridóitt fatti fievére Quirités ¡i
[ Ultima ploratö- fübdita fiamrna5 rogo:^ -
Urbs oritur ( quiS rune ho'c ùlli ¿fèdere pofiet?}
Vittorem •terns iriipofitura pedem .
Cunéla regas ? & fis’ rnagnò fub- Càjfaré femper :
m etiam plurés nómiuis hujds habeV
Et quoti es fteteris dòmito fublimis in orbe ;
Omnia fint humeris inferiora tuTs.
Ditta Pales nobis, idem Vinália dicam.
Una tamen media eft inter utramque dies.
Numina vulgares Veneris cefebrate puelisc ..
Multa profelTarum quajftibus apta Venus.
Pofcite thuré dato formam , populique favorem f
Pofcite blanditias, dignaque verba joco.
Cumque fua domina date grata fifymbria myrto,
Textaque compofita juncea viricla rofa.
Tempia frequéntari Collina próxima portae
Nunc decet : a Siculo nomina colle tekeiit.
Utque Syracùfas Arethufidas abllulit armis
Claudius, & bello te quoque cepit, Eryx ; !
■ Carmine vivacis Vends eli trànslatà Sibyiiae i
Inque fuie ftirpis nialuit urbé cóli.
Cur igitur Veneris feftùm Vinalia dicant,
Quieritis; & quaré fit Jóvls ifta dies ?
Turnus, an ./Eneas Látiá? gener eflet Amat»;
Bellura erat. Hetrufcas Turnus adoptar opes.
Clarus erat, fumtifque ferox Mezéntius armis :
Et vel equo mágnus, vél pede majór erat.
Quem Pvutuli Turnufque fuis adfcifcere tentant
Partibus. hsec contra dux ita Tufcús ait :,
Stat mihi non parvo, yirtus mea. vulnera teftes;
Armaque, qua? fparfi fariguine fa?pe meo.
Qui petis áuxilium ; non grandia divide mecum
Premia, de lácubus próxima mulla tuis.
Nulla mora eft opers. veftrum daré; vincere noftrum eft.
Quam velít; mneas ifta negata mihi!
Annuerarit
Induit ^rieas ; ailoquiturque Jbveni..
■ Hoftica Tyrrheno vota, efl vindemia Regí,
J upiter : e Latió palmite, Tñufia feras.
Vota váíerit meiiora; cádít Mezentiiis ingens,
Atque indignanti pettore plangit humum.
I Venerat Áutumñüs!..í:álcátisi fqrdijüs^»vis:
RedduntuT jmefitó. cfebltá vina Jovi. -
Ditta dies hiñe eft Vinalia. Júpiter illam.
Vindicat, & feftis gaq3 et..inefle Tuis ..
SEx ubi , qua?” r ^ h t j., itices' Apriii?..habebit ;
In medio curfu tempora ver;is .erunt.
Et fruftra pécud¿m qusèrès Athamantidos Helles :
Signaque datit imbres : exoriturque Canis .
Hat -mini Norrteritó Romam cum Tuce redirem 9
Obftitit Jm .media candida pompa via.
Flamen iri antiqua? lucum Róbiginis ibat ,
Exta canis fiammis , exta’ dàturus ovis.
Protinus accèlfi ; ritus ne rielcius .
Edidit ha?c Flámen yerba, Quirine, tuus :
Afpera Rotógo, parcas Cereàlibus herbis:
Et tremat in lumma léeye .cacumen humo •
Tu fata fideribus cséli nutrita fecundis
Crefcete .<ìum. fiànt falcibps apta , finas •
; Vis” tua non levis ¿ft. quae tu {rumenta notaftt
Mqefius in arnìflisTlla colonus habet .
Nec 'vènti taritrirri Cereri nocuere, nec imbres ; ....
Nec fic marmoreo» pallet aduftà gelu:
Quantum , lì culmos Titán incaífácit udos.
T urn locus èli irae, Diva timenda, tp * . ,
Parce, precor, fcàbrafquè manùs a inelfibus aufer;
Neve poce cultis: pofle nocere fat eft.,
Nec fenerás fegétes, (ed durum ampléttere ferrum;
Quodque poteft aìiós perdere , perde prior.
Utilius gladios & tela nocentia carpes.
Nil opus eft illis: otia mundus agitT 1
Q q a Sarcula