Roma laudetur Samos, & Chios, & Rhodos abfens.
T u , quamcumque Deus tibi fortunaverit horam,
Grata lume manu, nec dulcía difter in annum ; /
U t, quocunque loco fueris, vixifle libenter
Te dicas. nam fi ratio & .prudenti» curas,
Non locus effufi late maris arbiter, aufert:
Coelum, non animum mutant, qui traps mare currvuit •
Strenua nos exercet inertia : navibus atque
Quadrigis petimus bene vivere, quod petis, hie eft
Eft Ulubris, animus ft te non deficit squus . *
AD ICCIUM, EPIST, XII.
FR udì bus A grippe Siculis, quos colligis, Icci,
Si rede frueris, non eft, ut copia major
Ab Jove donari ppilit tibi. tolle qaerelas;
Pauper enim non eft, cui return iuppetit ufiis.
Si ventri bene, ft iateri eft pedibufque tuis, nil
Divitiie poterunt regales addere majus.
Si forte in medio politorum abftemius herbis
Vivis & urtica, fie vives protinus ut te
Confeftim liquidus fortunae rivus inauret;
Yel quia naturarci mutare pecunia nefcit,
Vel quia cunda. putas una yirtute minora ■
Miramur, fi Democriti pecus edit agellos,
Cultaque, dum peregrqeft animus fine corppre velox?
Cum tu inter fcabiem tantam & contagia lucri,
Nil parvum fapias, & adhuc fublimia cures?
Qu^marecompefcantcaufe: quidtemperet annum;
Stells (ponte (uà, juflsne vagentur & errent:
Quid premat obfcurum Luns, quid proferat orbem :
Quid velit & poifit rerum concordia difeors;
Empedocles, an Srertinium deliret acumen.
Verum feu pifees, feu porrum & espe trucidas,
Utere Pompeio Grofpho: & , fi quid petet, nitro
Defer, nil Grofphus nifi verum or»bit & squumf
Vilis amicorum eft annona, bonis ubi quid deeft.
Ne tamen ignores, quo fit Romana loco res,
Cantaber Agripps, Claudi virtute Neronis
Armenius cecidit ; jus imperiumque Phraates
Csfaris accepit genibus minor, aurea fruges
Itaìis pieno diftudit copia cornu •
AD VINNIUM ASELLAM. EPIST, XIII,
UT proficifcentem docui te fepe diuque,
Augufto reddes fignata volumina, Vinni,
Si validus, fi laetus erir, fi denique pofeet :
Ne ftudio noftri pecces, odiunique libellis
Sedulus importes opera vehemente minifter*
Si te forte me* gravis uret forcina charts,
Abjicito potius, qiiam quo perferre juberis
Ciitellas ferus impingas, Aíinsque paternuni
Cognomen yertas in rifum, & tabula fias.
Viribus uteris per eli vos, flumina, lamas.
Vidor propofiti fimulac perveneris illuc,
g c politura forvabis onus , ne fòrte lub ala
Fafciculum portes librorum, ut rufticus agnum,
Ut vinofa gloraps furti vs Pyrrhia lana;,
Ut cum pileolo (oleas conviva trjbulis •
Ne vulgo narres te fudavifle ferendp
Carmina, qus poifint oculos aurefque m.o.rajji
Csfaris. oratus multa prece, ni tere porro,
Vade, vale; cave ne titubes., mandataque frangas•
Ad mare quum veni, generofum & lene requiro,
AD VTLLÏÇUM SÙUM. ..EPIST- XIV Ad^ mare quuur ~ - - i— ,
* o|od curas abigat , quod' cùm fpe divite manet
d abi
•enas animi
d me Luca lus Uter plures icpuico, uici suuvwi >y‘uj
uiice lylvarum , & mihi me reddentis anelli In;venas anïmumque- meurti : quod verba1 mimitret :
Ouem ru me Lucans juvéiiem commendet amica;.
V f “ ,u w c -«onenns Aselli, iwrenw
v_ yuem tu ¡raftiais, <h»bitatum quinque focìs,* (Mod m----------------------
yum q u e :bonos folitum Bariam dimittete patres • IMftus uter plures lepore?,
Certenaps, fpmas auimone ego fortius, an tu ' ” ”
tv e lla s agro : & melior fit Horatius, an r e s .
Me quamvis Lamia: pietas & cura naoratur,
i-ratrem .meerentis, rapto de fratte dolentis |
Inlolabiliter, tamen illuc mens animufque
r e r t , & am.at fpatiis obftantia .rumpere clauflra, I
Kure ego viventem, tu dicis in urbe beatum. I
Lu i placet alterius, fua nimirum eft odio fors.
atultus uterque locum immeritum caqfatur inique. I
In culpa eft animus, qui fe non effugit unquam. I
l u mediaftmus tacita prece rura petebas, I
Nunc urbem, & iudos, & balnea yillicus optas. I
Me conftare mihi fcis, & difeedere tr iftem, I
Quandocumque trahunt invifa negotia Romam .
Non eadem miramur : co difeonvenit inter
Meque & te . nam qua; deferta & inhofpita tefqvul
Lredis, amoena vocat, mecuni qui fentit : & odit I
Quae tu pulchra vocas. fomix tibi & unfla popinàl
incutiunt urbis defideriuin, v id e o , & quod
Aligning iile fèret piper & th u s , ocyus uva :
Nec vicina fubert vinum prsbere taherna
*’ uter educet apros;
líla magis pifees & echinos squora celent,
agii pillC-) LA. ccuiiiuo fi J
... Jninnm nrtflìm UnMYnilP4 rp\)
poijit tib i: nec meretrix tibicina, cujus
Ad ftrepitum folfos ter rs gravis ; & tamen urges I
Jampndem non ta ila ligonibus a rv a , bovemque
curas, & ftriéfis frondibus exples.
Pifeuis ut inde domum poflitn Phsaxque- revertí :
Sclbere te nobis, tibi- nos accredere par eft.
Minius, ut rebus maternis atque' paternis
FStiter abfumptis, urbanüs ceepit haberi,
Sclrra vagus, non qui certum prsfepe teneret,
IiAranfus non qui- civem dignoiceret hofte,
Q&libet iri qUeríivis1 oppròbria-' fingere fievus,-
pànicies & tempeftas1 barathrumque macelli,
Qlcquid qusfierat1, ventri donabat avaro.
H i ubi nequitis fautoribus- & timidis nil
Aut paulum abftulerat, patinas coenabat omafi
Vifis & agnini, tribus urf/> quod iàtis efietj
ScMcet ut ventres lamna candente nepótum
D®ret urendos. correèìus Menius idem1
<ww id erat naélus prsds majoris, ubi omne
T®erat in fumum & cinerem, Non hercule miror
( «jebat ) fi qui comedunt bona : quuiiì fit obeio
N« melius turdo, nil vulva pulchrius ampia.
N*irum hic ego funi , nam-tuta & parvula laudo,
Qwm res deficiunt, fatis-inter vilia fòrtis :
V«um ubi quid melius contingit & unólius, idem-
V(» fapere & folos ajo bene vivere, quorum
Cfflfpicitur nitidis fundata pecunia- villis.
AD QUINTI UM. EPIST. XVI.
Adq it opus pigro rivus, fi decidit imber,
Multa mole docendus aprico parcere prato.
Nunc, age,- quid noftrum concentum dividat, audij ]Vi ^ perconteris, fundus meus, optime Quinti,
Quern tenues decuere togs, nitidique capilli : I f Arvo pafeat herum, an baccis opdentet oliva;,
Quem fcis immunem Cynars placuiife rapaci : Pojhifne & pratis , an amiéla vitibus ulmoj
Quem bibulum liquidi media de luce Falerni : S«betur tibi forma loquaciter, & fitus agri,
Ccena brevis juvat, & prope rivum fomnus in herbal rnontes> nifi diflòcientur opaca
Nec lufiiTe pudet, fed non incidere ludum. r‘ J - - -! 1 - : MM -rL:“
Non ìftic obliquo oculo mea commoda quifquam
Lima t, non odio obicuro morfuque venenat;
Rident vicini glebas & faxa moventem •
Cum iervis^ urbana diaria rodere m a v is ,
Horum tu in numerum voto ruis. invidet ufum
Lignorum & pecoris tibi calo argutus, & horti.
Uptat epmppia bos piger, optat arare caballus.
Quam Icit uterque, Ijbens, cenfebo , exerceat atteml
AD C. NUMQNIUM VA LAM . EPIST. XV.
QUæ fit hyems Velia:, quod coelum, Vaia, Salernil
(¿uorum bo.miuum regio,&« T, - j Otq quUa4liiios Vviiaa ( nam mill
Muia iupervacuas Antonius, & tamen illis
Me facit invifum, gelida quum perluor unda
Per medium frigus . fane myrteta relinqui,
Dnftaque ceiTantem nervis elidere morbum
Snlfura çontemni, viens gémit, invidus ægris,
w viu um i 1 tiUilLwo , Ulli Ul'llULlwllLUl upilLrt.
VSle : fed ur veniens'dextrum latus-afpiciat Sol ,
Llpum difeedens curru ■ fugiente vaporet.
Tgriperiem laudes . quid, fi: rubicunda benigne
CJna vepres & pruna ferant? fi quercus Öt ilex
Malta fruge pecus, multa dominum juvet umbra
Dgas addudum propius-frondere Taren tum.
Föjbs etiam rivo dare nomen idoneus-, uc nec-
Fri gidior Thracam, nee purior ambiat Hebrus •
IJrmo capiti fluit utilis-, utilis alvo«
Hse latebrs dulces-, etiam ( fi credis) amoente
Iiigolumem tibi- me praftant Septembribus horis •
reae vivis, fi curas eife quod audis.
Ja§amus jampridem omnis te Roma beatum,
^Quorumho.minumregio, ¿qualis*via nam mili ÏSMm v’ e"r.eBor ne cui dueC ttec Hpliuuos quam tuiubii ucrwedas :
i fiinf»ru¿»r«ní>c ». üi;. / ga. pûtes alium fapiente bonoque beatum :
Neu, fi te populus fanum redeque valentem
- , ».xvu» g c iu iL , lu v iu u a ctg U i , • , ,, . . . r --------- — -------- - -
Qui caput & ftomachum fupponere fontibus audentl ^ S uis bel[a-tibi^terra^pugnata manque
CLilutif fiinniiss ,5 GGaabbiiooffqquuee ppeettuunntt && ffrriiggiiddaa rruurraa.. ^ a t , & his verbis' vacuas- permulceat aureis,
Mutandus locus eft, & diverforia nota
Pffter agendus equus. quo tendis ì non mibi Cuffllj
Eft iter, aut Bajas, la'va ftomàcbofus habena
Dicet eques: fed equi franato eft auris in ore )
Major utrum popufttm frumenti copia pafeat:
Colleélofne bibant imbres, puteofne perennes
Dulcís a q u í. nam vina nibil moror illius ora:.
Rure meo poftum quidvis perferre patique:
M
fo/jauiuo icvnuiu ic cu ^ U i. VCV1L11LL111
’ °ccultain febrem fub tempus edendi
~ Bmules, donec manibus tremor incidat unfHs «
ùtffltorum incurata pudor malus ulcera celat .
Siftuis- bella- tibL terra > pugnata marique
/rp 1 , ° pcrmuiceat aureis, ,|Bne magis falvum populus velit, an populum tu,
û^et in ambiguo, qui confulit & tibi & urbi,
Jj#ter: ) Augufti laudes agnofeere pofiis.
Um pateris fapiens emendatufque vocari,
■potidefn6 tuo,. die fodes , nomine ? nempe
O« j ^ prudens dici deleétor ego, âc tu.
Defni • .die.’ cras’ ^ volet, auferet, ut fi
*®ttient fafceis indigno, detrahet idem.
Pone, rneum* eft, inquif. pono, triftifque recedo •
Idem fi clamet furem, neget eile pudifcum,
Contendat laqueo collum preifiiTe paterhüm .
Mordear opprobriis falfis, mutemque colores?
Falfus honor juvat, & mendax infamia terret,
Quem ? nifi mendofum, & mendacem? vir bonus eft quis ?
Qui confulta patrum, qui* leges juraque iervât;
Quo multæ magnæque fecantur judice lites :
Quo refponfore & quo caufar tefte tenentur.
Sed videt hune omnis domus & vicinia tota
Introrfum turpem, fpeciöfum pelle decora.
Nec furtum f e c i nec fugi, fi mihi dicat
Servus: habes pretium, loris non ureris, ajo.
Non hominem occidi: non pafees in cruce corvros.
Sum bonus, & frugi-, renuit, negat atque S'abellus.
Cautus enim metuif foveam lupus, accipiterqüe
Sufpeéios laqueos, & opertum miluus hamum •
Oderunt peccare boni- virtutis amore :
Tu nihil admittes in te formidine poen£ ;
Sit fpes fallendi, mifcebis facra profani?,
Nam1 de mille fàbas modiis cum furripis unum,
Damnum eft, non faeinus, mihi pailo leiiius ifto.
Vir bonu?, omne forum quem fpeélàt & omlie tribunal,
Quandocumque deos vel porco vel bove placai,
Jane pater dare, dare cum dixit, Apollo ;
Labra movet metuens audiri: Pulchra Lavérnâ,
Da mihi fàllere, da juftuin fandumque videri:
Nodem peccatis , & fraudibus objice nubem •
Qui melior fervo, qui liberior fit avàrus,
In triviis fixum cum fe demittit ob aflem,
Non video, nam qui cupiet, metuet quoque: porro
Qui metuens vivet, liber mihi non erit umquam.
Perdidit arma, locum virtutis deferuit, qui
Semper in augenda feftinat & obruitur re.
Vendere cum polfis captivum, occidere noli :
Servier utiliter. fine pafcat durus, aretque,
Navigete ac mediis hiemet mercator in undis r
Annonæ profit, porret frumenta penufque.
Vir bonus & fapiens audebit dicere: Pentheu,
Redor Thebarum, quid me perferre patique
Indignum coges? adimam bona, nempe pecus, rem,
Ledos , argentum, tollas licet, in manicis &
Compedibus fievole fub cullode tenebo.
Ipfe deus, fimulatque volani, me folvet. opinòr,
Hoc lentit, moriar: mors ultima linea rerum eft.
AD SCÆVAM. EPIST. XVII.
QUamvis , Scæva , fatis per te tibi confulis, & fcis
»Quo tandem pado deceat majoribùs uti :
! Dilce, docendus adhuc-, qua; ceniet ainiculus, ut ft
•Cæcus iter- monftrare velit . tamen afpice, fi quid
iEt nos, quod cures proprium feciife, loquamur.
Si te grata qaies & primam fòmiius in horam
■Deledet, fi te pulvis ftrepituique rotarum,
,Si lædit caupona, Ferentinum ire jubebo.
Nam neque divitibus contingunt gaudia folis:
Nec vixit male, qui natus morienfque fèfellit.
Si prodefle tuis, pauloque benignius ipfum
Te tradare voles, accedes fieçus ad undiim.
‘Si pranderet olus patienter, regibus uti
Nollet Ariftippus • fi feiret règibus uti,
Faftidiret olus, qui me notât, utrius horurri
Verba probes & fada, doce: vel, junior, audi,
Cur fit Ariftippi potior fententia. namque
Mordacem Cynicum fie eludëbat, ut ajunt :
Scur