Sufpicor hoc damno tibi..non fpre : fentiat illa
Te majeftatem pertimuifle fuam.
Nec tua fi fletu fcindentjir verba, nocebit.
Inrerdum lacrima; pondera vocis habent.
Lux etiam cceptis facito bona talibus adfit:
Horaque conveniens, aufpiciumque favens»
Sed prius impofito fan&is altaribus igni,
Thura fer ad magnos vinaque pura Deos •
E quibus ante omnes Auguftinii numen adora;
Progeniemque piam, partiqipemque tori.
Sint utinam mites (olito tibi more; tuafqqe
Non duris lacrimas vultibus afpiciant.
E P I S T O L A I I .
C O T .T J E .
Uam Iegis a nobis miflam tibi, Cotta, falutem,
MiiTa fit ut yere , perveniatque, precor.
Namqùe meis lofpes multum cruciatibùs aufers;
Utque fit e nobis pars bona fai va, facis.
Cumque labent alii , jaftataque vela relinquant ;
Tu lacera remanes arichora fola rati.
Orata tua eft igitur pietas, ignofcimus illis,
Qui cum Fortuna terga deaere fugae..
Cum feriant unum , non unum fulmina terrent:
Junélaque^percuflo turba pavere folet .
Cumòue dedit paries ventura figna mina;,
Sollicito vacuus fit ìocus ille metu.
Quis non e timidis agri contagia vitat,
Vicinum metuens ne trahat inde malum ?
Me quoque amicorum ni mio terrore metuque,
Non odio, quidam deftituére mei.
Non illis pietas, non officiofa voluntas
Defuit: adverfos extimuere Deos.
Utque magis cauti poflunt timidique videri,
Sic appellari non meruere mali.
A t meus excufat caros ita candor amicos ;
Utque habeant de me cri mina nulla, favet.
Sint hac contenti venia, iìgnentque licebit
Purgari faélum me quoque tefte fuum.
Pars eftis pauci potior, qui rebus in ardis
Ferre mihi nullam turpe putaftis opem.
Tunc igitur meriti ìnorietur gratia Veftri,
Cum cinis abfumto corpore facìus ero.
Fallar, & illa mese fuperabit tempora vita:,
Sic tamen a memori pofteritate legar.
Corpora debentur moeftis exfanguia buitis
Effugiunt flruilos nomen honorque rogos.
Occidit & Thefeus, & qui comitavit Oreiìen :
Sed tamen in laudes vivit Uterque fuas.
Vos etiam feri laudabunt farne nepotes ;
Claraque erit fcriptis gloria veftra meis.
Hic quoque Sauromatse jam vos novere Getarque:
Et tales animos barbara turba probat.
Cumque ego de veftra nuper probitate referrem,
( Nam didici Getice Sarmaticeque loqui. )
Forte fenex quidam, coetu cum ftaret m ilio,
Reddidit ad noftros talia verba fonos :
Nos quoque amicitise nomen bene novimus, hofpes,
Quos procul a vobis frigidus Ifter habet.
Eft locus in Scythia, [ Tauros dixere priores]
Qui Gettca longe non ita diftat humo.
Hac ego fum terra ( patria: nec pernitet ) ortus ■
Confprtem Phcebi gens colit illa Deam.
Tempia manent hodie vaftis iunixa columnis :
Perque quater denos itur in illa gradus.
Fama refert illic fignum cariefte fuiffe:
Quoque minus dubites, ftat bafis orba Dea,
Araque, qua: fuerat natura candida faxi,
Decolor a fi ufo finita cruore rubet.
Femina facra facit tatdae non nota jugali :
Qui iuperat Scythicas nobilitate nurus.
Sacrifici genus eft, (fic inftituere priores)
Advena virgineo carfus ut enfe cadat.
Regna Thoas Kabuit Mamtide clarus in ora :
Nec fiiit Euxinis notior alter aquis.
Sceptri tenente ìlio, liquidas feciffe per auras
Nefcio quam dicunt Iphigenism iter.
Quam levibus ventis fub nube per sequora ve&am
Creditur his Phoebe depofuiffe locis. -
: Prafuerat templo inultos ea rite per anuos,
Invita ppragens triftìa facra manu.
Cum duo Velifera juvenes venere carina;
Prefferuntque fuo littora noftra pede.
Par fuit his astas, Se amor: quorum alter Oreftes,
Alter èrat Pylades. nomina fama tenet.
Protinus immitem Trivi» ducuntur ad aram,
Eviníli geminas ad fua terga manus.
Spargit aqua captos luftrali Graia facerdos,
Ambiar ut fulvas ínfula longa comas.
Dumque parat faemm, dpui velat tempora vittis;
Dum tarda: cauffas invenit ufque morse ;
Non ego crudèlis, juvepes ignpfcite, dixit;
Sacra fuo facio barbariora loco.
Ritus is eft gentis. qua vos tamen urbe venitis ?
Quove parum faufta puppé petiftis iter ?
Dixit: & , .andito patria: pia nomine virgo
Confortes urbis competir effe fuse.
Alteruter yòtis, inqùif., .càdat hoflia iàcris;
Ad pajrias ftdes uimtius alter eat.
¿Ire jubet Pylades caru.m peritùrus Orefteu.
Hic negat : inque vleèm pugnat uterque mori.
Exftitit hoc unum, quo non convenerlt illis.
Cetera .par concors & fine lite; fuit,
Dum peragunt pùlchri jùveues certàrnea amori. ;
Ad fratrem, feriptas exarat illa notas .
Ad fratrem mandata dabat,'cuique illa dabantiir,
( Humano^ cafus afpice ) frater etat.
Nec mora ; de .tèmpio rapiunt fimulacra Diana: :
Cìamque per inimenfas puppe, fèruntur aquas.
Mirus amor juvenum, quamyis aviere tot anni,
In Scythia magnum nane quoque nomen-1 habet»
Fabula narrata eft poftquam vulgaris ab ilio;
Laudatunt omttes faàa piam’que fidem.
Scilicet hac etiam [ qua nulla lerocior J ora
Nomen amicitia: barbara corda movet.
Quid facere Aufonia geniti debetis in Urbe,
Cum tangant diros tali* facta Getas i?
Adde, quod eft animus femper tibi mitis; Se alta
Indiciupi mores nobilitatis habet ; '
Quos Volefus patrii cognofeat nomiiiis auilor ;
Quos Noma matemus non neget effe fuos :
Adjeilique probent genitiva ad nomina Gotta »
Si tu non efles, interitura domus.
Digne vir hac ferie, Iapfo fuccurrere amico
Conveniens iftis monbus effe puta,.
EPI-
• E P I S T O L A IH»
F a e i o M a x i m o.
SI vacat exiguum profugo dare tempus amicò,
O fidus Fabis Maxime gentis, ades:
Dum tibi quse vidi refetam ; feu corporis umbra,
Seu veri fpecies, feu fuit ille fopoi.
Nox erat: Se bifotés intrabat Luna feneltras,
Menfe fere mediò quanta mtere folet:.
Publica me requies curarum fomnus habebat,
Fufaque eraut foto languida membra toro :
Cum fubito peoni, agitatüs inhorruit aer ;
Et gemuit parvo mota feneftra fono.
( Territus in cubitum rylevo mea membra fimurura :
Pulfus Se e trepido.pectore fomnus abit. -
Stabat Amor vultu, nùn quo prius effe folebàt,
Fulcra tenens lseva triftis àcérna^manu.
Nec tprquem collo;, nec habens crinale capiliis,
Nec bene difpofitas cómtiis, ut ante, comas.
Horrida pendebant molles fuper óra qapiln;
Et vila eft oculis humida penna meis.
Qualis in aeriae tèrgo folet effe columbi,
. Traitantum multi qiiam tetigerè manus.
I Hunc, fimul agriòyi, (ncque enim mihi potior alter )
Talibus affata eft libera lingua lonis : I O puer, exfilii decepto cauiTa^ nragdtro,
Quem fuit nfilius non dociiiffe inihi ;
I Hue quoque venifti, pax eft ubi tempore nullo,
Et coìt adftriétis barbàrus Ifter aquis?
I Quae tibi caufla via: ? nifi ùti mala nofira vidsres i
Quas funt, fi neicis , invicliòfa tibi . I Tu mihi diftafti juvenilia carmina, primus:
Appofui Tènis te .duce quinque. pedes .
N ec me Masonio confurgere carmine, nec me
Dicere màgnorqm paflus es aèla ^ucum.^ ^
Forfitan exiguas,.j aliquas tamen, arcus & ignis ; :
lngenii yires comminuerf mei.
Namque ego dum canto tua regna, tusque parentis.
In riuìlum mea mens grande vacavit opus. ^
Nec fatis id fuerat ; ftultus quoque carmina feci,
Arnbus ut pofles nón rudis ene meis.
Pro quibus exfiliùm miferq mihi reddita tnercès:
Id quoque in extremis, & fine pace, locis.
At non Chionides Eumolpus in Orphea tàlis;
In Phryga nec Satyrum talis Olympus erat ••
Pramia nec Chiron ab Achilli talia, cepit,
Pythagoraqug ferùnt non nöcuiife Numam.
Nomina neu réferam longum collegia per svum,
Difcipuló perii folus ab ipfe niéo
Dum damus arma tibi, dum te, laicive, docemus;
Hajc te difcipuló doiia magifter habet.
Scis tamen ; ut liquido juratus dicete poilis,
Non me legitimos follicitaiTe tOros .
Scripfimus hsec iftis, quarum nec vittà pudicOS
Contingit crines, nec ftola longa pedes •
Die, precor , ecquando didicifti fallere nuptas ;
Et facere incértum per rtiea jufla genus ?
An fit ab his omnis rigide fübmöta libellis,
Quam lex furtivos arcet habere virós ? .
Quid tamen hoc prodeft , vetiti fi lege fevers
Credor aduiterii compofuifle not as ?
At tu fic habeas fèrientes cunéla fagittas ;
I Sic numquam rapido lampades igne vacent ;
Sic regat imperium, terrafque coerceat omnes
Ciefar,. ab jEnea qui tibi fratre nepos ;
Effice, fit nobis non Implacabilis ira ;
Meque loco pleiti commodiore velit •
Hxc ego viius eram puero dixifle volucri .
Hos vifus nobis ille dedifle fonos.
Per mea tela faces, & per mea tela fagittas,
Per matrem juro, Casfareumque caput ;
' Nil, nifi conceftum, nos te didiciiTe magiftroj
Artibus & nullum crimen inefte tuis.
Utque hoc, fic «tinam defendere cetera poflesl
Scis aliud, quod te Ueferit, efle magis . ^
Quidquid id eft (ueque enim debet dolor ille referri )
Non potes a culpa dicere abeffe tua.
Tu licet erroris fub imagine crimen obumbres;
Non gravior merito vindicis ira fuit.
Ut tarnen afpicerem, cofifolarerque jacentem,
Lapfa per immenfas eft mihi penna vias.
H<ec (oca tum primum yidi, cum matre rogante
Phafias eft telis fixa puella meis.
Qüx nunc cur iterum poft fecula longa revifam,
Tu facis, o cäftris miles amice meis.
Pone metus igitur; mitefeet Csfaris ira:
Et veniet vötis raplliör hora tuis. . . -
: Neve moram timeas, tempus, quod quzrimus, inftat
Cunftaque Ixtitiae plena triumphus habet.
Dura domus, & nati, dum mater Livia gaudet;
Duui' gaudes Patriae raagne Ducifque Pater:
Dum tibi gratatur pqpulus, tetamque per Urbera
Omnis odöratis ignibus ara .calet:
: Dum faciies aditus praebet venerabile templum;
Sperandum noftras poffe yalere preces .
Dixit ; & aut. ille eft tenues dilapfus in auras,
Coepefurit fenfus aut vigilare. mei". , ,
i Si dubitem, quin bis fäveas o, bdayime, diflls,
Memnonio' eyenös effe colore putem ,
. Sed neque mitatur nigra pice laifeus' hunior:
Nec, quod erät candens, fit terebinrhus, ebur.
Conveniens animo genns eft tibi : nobile namque
Peftus dt Hercules fimplicitätis habe's.
Livor iners yitium iriores non exit in Jftos;
Utque latens ima vipera ferpit humo.
Mens tua fublimis fuprä genus eminet ipfum:
Grandius ingenio nec tibi tiOmeri ineft. }
Ergo alii noceant miferis, optentque timeri:
Ti’nilaque mordaci fpicula feile gerant.
At tua fuppücibus dOmus eft affueta juvandis:
In quoruni numero me precor effe velis.
E P I S T O L A . I V .
R u r i n o.
H^c tibi non vanam portantia verba falutem ,
Naio Tomitana mittit ab qrbe tuus;
Utque fuo faveas mandat, Rufine, Triumpho;
In veftras venit fi tamen ille manus,_
Eft opiis exiguum, vaftifque paratibus• impar.
Quäle tarnen cumque eft, ut tueare rogo .
Firma valent per fe, nullumque Machaona quarunt:
Ad medicam dubius confugit zger opem.
Non opus eft magnis placido leiiore poetis:
' Quamliber invitum difficilemque tenent.
Nos, quibus ingenium longi minuere taböres,
Aut etiam nullum forfitan ante fuit,
Viribus'1 irifirmi, yeftrq candor? yalemus.
Quem mihi fi demas, ornnia rapta putem«
Cunftaque cum mea fint propenfo nixa favore,
^ Z z i Pr».