Ingenium. mifera quia fortunatius arte
Credit, & excludit fanos Helicone, poetas
Democritus, bona pars non ungues ponere curat,
Non barbam : lècreta pent loga, balnea vitat,
Nancilcetur enim prqtium nomenque poetai',
Si tribus Anncyrìs qaput . infanabiie nunquam
Tonlori Licino commiíerit < o ego lsvus,
Qui purgor bilem iub, yerni temporis horam j
Non alius faceret meliora poemata. veruni
Nil tanti eft. ergo fungar vice cptis, acutum
Reddere qus. ferrum yalet, exfors ipla lecandi,
Munus & othcium, nil icribens iple, docebo:
Unde parentur opes : quid alat, formetque poetam :
Quid dpcear, quid non : quo virtus, quo ietat error,
Scribendi rede, lapere eli & princrpium & fons.
Rem tibi Socratica poterunt oftendere charts ;
Verbaque prQvifam rem non invita iequentur.
Qui(didicit patris quid debeat, & qmd amicis :
Quo fit ajnore parens, quo frater amandus, & hoipes ;
Quod fit confcripti, quod judicis oiiicium : qu«
Partes in bellum miih dueis : ille proteso
Reddere perfpns fcjt eonvenientia cuique,
Refpicere exemplar vits morumque jubebo
Do&utn imitatprein , Sì; vera§ hing ducere voces»
Interdum fpeciofa locis mprataque rede
Fabula, nullius veneris, fine pondere & arte,
Vaidius oble&at populum, tneliuique moratur,
Quam verfus inopes rerum, pugsque canora,
Graiis Ingenium, Graiis dedit ore rotundo
Mufa loqui, prster láudem nulljus avaris,
Romani pueri longis rationibus aflem
Diicunt in partes centum diducere , dicat
Filius Albini., fi de quincunee remota eft
Uncia, ■ quid fuperat ? Poteras dixifle, Triens . eu s
Rem poteris fervare tuam. redit uncia: quid fit?
Semis, at fise ánimos «rugo ik cura peculi
Quuin Temei imbuerir, fperamus carmina fingi
Pofle linenda cedro, & le.vi fervanda cuprei!*)?
Aut prode/Te volunt., aut delegare Poets,
Aut fimul Se. jucunda & idonea dicere v its,
Quidquid prsqipies, efto brevis, ut cito difta
Percipiant animi dóciles, tepeantque fideles .
Omne fupervacuum pieno de pecore manat,
Fiéta voluptatis caufa, fint próxima verisì
Nec, quodeumque voler, polcat fibi fabula credi:
Neu pranfs Lampe yivum puerum extrabat alvo,
Centuris feniorum agitant experria frugis,
Celfi pr«tereunt auftera poemata Rhamnes,
Omne tulit punélum , qui mifeuit Utile duici,
Eeftorem deleitando, pariterque -monendo,
Hic meret sra über Sofiis : hip & mare tranfit,
F t longum noto feriptori prorogai: svum .
Sunt delifta tamen, quibps ignovifle velimus.
Nam neque chorda íbnurn reddit quém vult manus &
mens,
Pofcentique gravem perfspe remittit acutum r
Nec femper ferier quodeumque minabitur arcus ».
Verum, libi plura nitenf in carmine, non ego paucis
Offendar maculis, quas aut incuria fudit,
Aut humana parum cavit natura. quid ergo ?
Ut ícriptor fi peceat idem lifirarius ufqug,
Quamvis eft monitus, venia caret: & citharcedus
Ridetur, chorda qui femper oberrat gadem.
Sic mihi, qui multum cefiat, fit Chcerilus ille,
Quem bis terque bonum cum rifu miror : & idem
Zndignor, quandoque bonus dormirai Homerus,
Verum opere in longo fas eft obrepere fomnum «
Ut pittura, pogfis grit, q u s , fi propius ftes,
le capiet magis: & quajdam, fi iongius abites.
Hsc amat obicurum, volet h«c lub luce videri
judicis argutum qus non. formidat acumen. *
Hsc placuit lemei, hsc decies1 repetita placebit.
: O ntajor juvenum, quamvis & voce paterna
: t ingerís ad reótum, 6c per te lapis, hoc tibi diRum
lolle memor : certis medium 6c tolerabile rebus
KcCte concedí, conlultus ¿uris, & aitor
Gauiarum medioens, abeit virtute dilerti
JVlefials, nec lcit quantum Caffelius Aulus:
bed tampn in pretio ell : mediocribus efte Poetis
N on homines, non Di, non conceifere columns ,
Ut gratas inter menlas lymphoma diicors,
Et crafium unguentum,, & bardo cum melle papaver
Ortendunt',. poterat duci quia cqena fine iftis ;
bic ammis natum inventumque poema juvandis,
bi pauium a lummo dilceflit, vergit ad imum .
Rudere qui neícit, campeftribus abftinet armis :
Indoduique pils, dilcive, trochive, quielcit,
Ne lpifla rilum toliant impune corons:
Qui neícit verl'us, tamen audet fingere, quidni?
Liber ¿k ingenuus, prslertim cenlus equeftreni
bummam nummorum , vitioque remotus ab omni..
Tu nihil invita dices faqelye Minerva:
Id tibi judicium eft? ea mens : fi quid tamen olim
Scripferis , in.Meti delpendai judicis aures,
Rt patris , & noftras^: non unique prematur in annum t
Membrania intus pofitis, delere licebit
Quod non edideris : nelcit vox mifih- reverti,
Syiveftres homines facer interprelque Deorum
Csdibus .& vidu foedo deterru it Orpheus ;
Pidus ob ihoc lenire tigres , rabidplque leones,
Didus & Amphion Thebans conditor arcis
Saxa movere lono teftudinis, & prece blanda
Ducere quo vellet. fuit hsc fapientia quondam ,
Publica privatis fecernere, lacra profanis j
Concubitu prohibere vago; dare jura maritis;
Oppida molirij.leges incidere Ugno.
Sic honor & nomen divinis vatjbus, atque
Garminibus vepit. poft hos infignis Homerus,
Tyrrsufque mares ánimos in Martia bella
Verfibus exacuit, di^ls per carmina lortes :
Et vits monftrata via eft : & gratia regum
Pieriis tentala modis ; ludufque repettus.
Et longorum operum finis : ne forte pudori
Sit tibi Mufa lyra: idlers, & cantor Apollo.
Matura fieret laudabile carmen, an arte,
Quantum eft: ego nec ftudlum fine divite vena,
Nec rude quid profit -video ingenium. alterius fig
Altera pbfeit opem res, & conjurat amice .
Qui ftudet optatatn curfu contingere pietam,
Multa tulit fecitque puer : iudavit, & alfit :
Abftmuit-yenere.Sc vino, qui Pythia cantar.
Tibicen, didicit prius, extimuitque magiftrum,
Wunc fatts eft dixiife, Ego mira poemata pango,
Occupqt extremum, fcabies : mihi turpe relinqui eft,-
E t , quod mon didici, fane nefcire fate ri.
Ut praxoj ad merces turbam qui cogit emendas,
Anentatores jubet ad lucrum ire poeta,
Dives agris, dives. pofitis. in tanore nummis.
St vero eft, unflum qui refle ponete poflit,
Et ipondere levi pro paupere, & pripere atris
Ltttbus impl icitum-, mirabor, fi fciet inter,
noícete tnéndacent ve tu juque beams amicum,
' Tu
Tu, feudonaris, feu quid donare voles cui,
Nolito ad verfus tibi failos ducere plenum
Lsetitise. clamabit enim, Pulcre, bene, reile:
Pallefcet fuper his: etiam ftillabit amicis
Ex oculis rorem: Gdiet, tundet pede terram.
Ut qui condudi plorant in funere, dicunt
Et faciunt prope plura dolentibus ex animo: fic
Deriibr vero plus laudatore movetur.
Reges dicuntur multis urgere cuiullis,
Et torquere mero, quem perfpexiife laborent,
An fit amicitia dignus. fi carmina condes,
Nunquam te faliant animi fub vulpe latentes. -
Quintilio-fi quid recitares, Corrige, fodes,
Hoc, ajebat, & hoc. melius te poife negares,
Bis terque expertum fruftra? delere jubebat,
Et male tornatos incudi reddere verfus.
Si defendere delidum, quam vertere malles,
Nullum ultra verbum, aut operam fumebat inanem,
Quin fine rivali teque & tua folus amares.
Vir bonus & prudens verfus reprehendet inertes: .
Culpabit duros: incomtis allinet atrum .
Tranfverfo calamo fignum: ambitiofa recidet
Ornamental parum qlaris lucem dare coget:
Arguet ambigue didum: mutanda notabit:
Fiet Ariftarchus, nec dieet, cur ego amiqum
Offendam in nugis ? Hs nugae feria ducent
Ut, mala quem ícabies aut-morbus regius urget,
Aut fanatteus error, & iracunda Diana,
Vefanum tetigiíTe timent fqgiuntque Poetam,
Qui fapiunt : agitant puerj, incautiaue fequnntnr.
Hic, dum fubiimes verfus rudatur, & errát
Si veluti merulis intentus decidit auceps
In puteum, foveamve: üçet, Succurrite, longum
-Clamet, io, cives : non fit qui tollero curer.
iSi quis curet opera ferre, & demittere fnnem,
Qui feis au prudens hue fe dçjeçerit ? atque
Servari noiit? dicam, Siculique Poeta
Narrabo interitum : deus iromortalis haberi
Dum cupit Empedocles, ardentem frigidns Aetnam
Induit, fit jus liceatque perire Poetis.
Invitum qui fervat, idem facit occidenti .
Nec femef hoc fecit: nec, fi retradus érit, jam
Fiet homo, & ponet farnofæ mortis amorem.
Nec fatis apparet, cur verfus faditet: utrum
Minxerit in patrios ciñeres, an trifte bidental
Moverit inceftus, certe furit, ac velut urfus,
Objedos cavea valuit fi frangere clathros, •
Indodum dodumque fiigat recitator aeerbus,
Quem vero arripuit, tenet, occiditque legendo,
Non miifura çutem nifi plepa çruorts hirudo.
A L B I I T I B U L L I
EQ.UITIS R OMA N I
O P E R A *
L I B E R P R I M U Sa
E L E G I A I.
Ivitias alius fulvo fibi congerat auro,
Et teneat culti -jugera magna foli r
Quem labor aftìduus vicino terreat
hofte,
Martia cui fomtiQS elaifica pulfafu-
gent.
Me mea paupertas vit« traducat inerti,
Dum meus exiguo lueeat igne focus.
Ipfe feran) tenejras maturo tempore viteg
Rufticus , & facili grandia poma manu,
Nec fpes deftituat, fed frugum femper acervos
Prabeat, & pieno pinguia mufta jacu.
Nam veneror, feu ftipes habet defertus in agris,
Seu vetus in trivio florea Certa lapis,
Et quodeuipque mihi pomum novus educai annus,
Libatum agricola ponitur ante Dso,
Flava Ceres, tibi fit noftro- de rure corona
; Spicea, qus templi pendeat ante fores.
Pomofifque ruber cuftös ponatur in hortis ,
Terreat ut fsva falce Priapus aves,
V os quoque félicis quondam, nunc pauperis horti
Cuftodes, fertis muñera veftra, Lares.
Tunc vitula innúmeros luftrabat esfa juvencos,
Nunc agna exigui eft hoftia magna foli.
Agna cadet vobis, quam circum ruftica pubes
Clamet: io mefles, & bona vina date.
Jam modo non pofliim contentus vivere parvo,
Nec femper longs deditus efle vis:
Sed canis sftivos ortus vitare fub umbra
Arboris, ad rivos prstereuntis aqus.
Nec tamgn ipterdum pudeat tenuifle bibentem,
l A u t