l? ecjfua creduUras pifcem fufpenderat hamo:
C u n t ta fine in fid iis , nullamque timentia fra.udem,'
v í S í ? ue -Pa^^ e rant; poftquam non utilis au ttor
V iciib u s m v id it ( quifquis. Tuit ille v ir o r um ) ,
C orporeafque dapes avidam demerfit in alvum i,
t CIf vir1 ^ce^er^ ; Pr,maqoe e casde ferarum
Incaluifle putem maculatum fanguine ferrum :
Idque làtis fuerat noftrumque petentia letum
Corpora miiTa neci fai va pietate fatemur :
Sed quàm, danda neci, tam non epulanda fuerunt.
Lorjgius inde nefas abiit : & prima :putatur
Hòfiia fus meruifle mori : quia ièmina pando
Eruent roftro, fpemque interceperit anni.
Vite caper morfa Bacchi mattandus ad aras
Duci tur ultoris. nocuit fua culpa duobus.
Quid meruiftjs, oves , placidum pecus , inque tuendos
rvlatuip homtnes, pieno qua; fertis in ubere nettar ?
Mojlia qua; nobis veftras vélamina lanas
Prabetis : t vi taque magis, quam morte juyatis.
Quid meruere boves, animai fine fraude dolifque,
Innocuum, fimpléx, natura tolerare labores ?
Immemor eft demum, nec frugum muñere dignus,
Qui^ pQtuit curvi demto modo pondere aratri
Kuncolam magare fuum : qui trita labore
llla , quibus tories durum renovaverat arvum,
Tot dederat meiTes, percutfìt colla fecuri.
^ ^.c . va?: quod tale nefas committitur: ipfos
Jnlcnpfere Deos fceleri : numenqiie fupernum
Ca:de laboriferi credunt gaudere inverici.
Vidima labe.carens, & prasftanti filma forma,
( Nam placuifle nocet) vittis prafignis & auro,
oiititur ante aras; auditque ignara precantem.*
Impomque fuae videt inter cornua fronti,
Quas cqluit fruges : percuflaque fanguine cultros
lnncit m liquida pra?vifos forfitan unda.
Protinus e reptas viventi pettore fibras
nientefque DeUm fcrutantur in illis.
Unde fames homi ni vetirorum tanta cib.orum ?
I Audetis vefci, genus o mortale ? quod, oro,
Ne facite : & monitis ánimos advertiré noftris.
Cumque boum dabitis ca;forum membra palato;
Mandere vos veftros fcite & fentite colonos.
? ? T*onlara ^eus ora movete fequar ora moventeni
Rite Deum; Delphofque meos, ipfumque recludam
jfctnera ; & augufta; réferabo oracula mentis.
Magna, pec ingèniis eveftigata priorum,
Quoque diu latuere, canam . juvat ire per alta
Altra : juvat, terris & inerti fede reliáis,
Nube vehi ; validique humeris infiftere Atlantis:
P^lantefque ánimos paflim, ac rationis egentes
Defpettare proculj trepidofque obitutnque timentes
Sic exhortan; feriemque evolvere fati •
Q g^qus attonitum gelida fòrmidine mortis,
Quid Styga, quid tctiebras., quid nomina vana timetis.
Materiem vatum, falfique piacula mundi ?
Corpora live rogus fiamma, feu tabe vetulias
Abftulerit, mala ppfie pati non ulla putetis.
Morte carent anima : fernperque, priore relitta
Sede, novis domibus habitant vivuntque recepta.
¿Pie ego (nam memini) Trojani tempore belli
Fanthoides Euphorbus eram : cui pettore quondam
Sedit in adverío gravis halla minoris Anida.
Cognpvi clypeum Ixvx gellamina nollrs
Nuper Abantéis tempio Junonis in Argis.
Omnia mutantur: nihii interit. errar, & illinc 1
venit, hinc il|uc, & quoslibet occupat artus
Ì Spiritus : eque fèris humana in corpora tranfit,
inque feras noiler : nec tempore deperit ullo •
Utque novis fragilis fignatur cera figuris,
Nec manet ut fuerat, nec formas fervat eafdem ;
bea tamen ipfa eadem e li. animam fic femper earadefà
R lle , led in varias doceo migrare fìguras.
E r g o , ne pietas f i t , vi èia cupidiné ventris,
Parcite (v a ticin o r ) cognatas cade nefanda
Exturbare animas : nec fanguine fanguis alatur •
i r »^Uj njam n.la.on° fèror aquore, plenaque ventis
r» ’ uihil eil toto quod perllet in orbe.
Cuncla. fluunt: omnifque vagans fòrmatur imago.
Ipfa quoque alfiduo labuntur tempora motu
Non fecus ac flumen. neque enim confiftere flumen,
Nec, leyis hora potell: fed ut unda impellitur unda,
Urgeturque prior venienti, urgetque priorem,
Tempora fic fugiunt pariter, pariterque fequuntur.*
E t nova funt femper. nam quod fuit ante, reli&um eli:
F itq u e , quod haud fuerat ; momentaque cunéla novantur »
Cernis. & emerfas in lucem tendere noéles :
E t jubar hoc nitidum nigr^e fuccedere n o ili.
Nec color,eli idem cado, cum lafia quiete
Cundìa jacept. media, cumque albo Lucifèr exit
Clarus equo : rurfumque alius, cum prsvia luci
Tra'dendum Phabo Palantias inficit orbem .
Jpfe Dei clypeus, terra cum toìlitur im a,
Mane rubet ; terraque, ruber, cum conditur ima ;
Candidus in fummo e li . melior narura quod illic
mthens e li, térraeque procul contagia v ita t .
Nec par aut eadem notturna: forma Diana;
Efle potell umquam : fernperque hòdierna fequentCj
Si crefcit, minor e li; major, fi conrrahit orbem.
Quid . non in fpecies fuccedere quattuor ànnum
Afpicis. ajtatis peragentem imitamina nollra?
Nam tener, & lattens, puerique fimillimus zv ó
Vere novo eil . tune herba nitens, & roboris expe«
Turget^ & mfolida eli ; & fpe delettat agrellem •
Omnia tum flòrent ; florumque coloribus almus
Rider ager : neque adhuc virtus in frondibus ulla e li.
Tranfit in ./Eilatèm, poli V e r , robullior Annus:
r itq u e valens ju v en is . neque enim robullior a»tas
U lla , nec uberior: nec, qus magis aslluet, ulla e li ,
Jbxdpit Aur.umnus polito fervore juventie
Maturus, niitifque inter juvenemque fenemque ;
t ^m?-en-r m s ’ ^Par^s Per tempora canis.
Inde ienilis Hyems tremulo venit horrida paflu:
A u t fpohata fuos, au t , quos habet, alba capillos.
Noflra quoque ìpforumfemper, requieque fine ulla,
^ Corpora vertuntur: nec quod fuimufve, fumufve,
Cras erimus. fuit illa dies, qua femina tantum,
Speique hommum prims materna habitavimus a lv o .
Artinces Natura manus admovit: & an«i
Corpora vifceribus diilentée condita matris
Nolmt -, eque domo vacuas emifit in auras.
Editus in lucem jacuit, fine viribus infans :
Mo x quadrupes, rituque tulit fua membra ferarum ?
Paulatimque tremens, & nondum poplite firmo
Uimltitit, ad;utis aliquo conamihé nervis .
Inde valens veloxque fuit .• fpatiumque juventx
ranlit :: & , emeritis medii quoque temporis annis,
Labitur occidua per iter declive fenetta;.
wQ f f demoliturque prioris
Robora: fletque Milon femor, cum fpettat inanes
I llo s , qui Tuerant folidorum mole tororum
Herculeis fimiles, fluidos pendere lacertos.
r i e t quoque, ut in fpecufo rugas afpexit aniles,
Tyn-
Tvndaris: & fecum , cur fit bis rapta, requirit.
Tempus edax rerum, tuque invidiofa vetuitas,
Onania deflruitis : vitiataque dentibus aevi
Tiaulatim lenta confumitis omnia morte.
IlìS q u o q u e non perilant, qu* nos elementa vocamus.
Oaafque vices peragant, ( ammos adhibete, )docebo.
Onattuor zternus genitalia corpora mundus
Tontinet. ex illis duo funt onerofa, iuoque
Pnndere in inferius, tellus atque unda, ferantur:
P? totidèm gravitate carent : nulloque premente
Alta petunt, aer, atque aere punor ignis.
On* quamquam fpatio diftant; tamen omnia fiunt
Ps ipfis; & in >Pfa cadnnt. reiolutaque tellus
liquidas rorefcit aquas: tenuatus in auras
Aeraque humor abit: demto quoque pondere rurfus
In fuperos aer tenuiilimus emicat ignes.
Inde retro redeunt : idemque_ retexitur ordo .
Tonis enim denfum fpiflatus in aera tranfit:
«¡e in aquas : tellus glomerata cogitur unda. |
Nec fpecies fua cuique manet. rerumque novatrix
Ex aliis alias reparat Natura figuras.
Nec perit in tanto quidquam [ nuhi credite ] mundo,
Cpj variat, faciemque novat : nafcique vocatur ,
Incipere effe aliud, quam quod fuit ante ; monque,
Definere illud idem.-cum fint hue forfitan ilia,
H®c translata illuc : fumma tamen omnia conltant.
Nil equidem durare diu fub imagine eadem
Crediderim. fic ad ferrum veniftis ab auro
Sectila. fic tories verfa és, Fortuna locomm .
Vidi ego, quod fuerat quondam folidiflfima tellus,
Èffe fretum. vidi faflas ex aequore terras:
St procul a pelago concha: jacuere marma :
Et vetus inventa eft in montibus anchora fummis.
Cuodqne fiiit campus, vallern decurfus aquarum
Fecit: & eluvie mons eft deducius in aquor.
Eque palndofa ficcis humus aret arenist . ^
O'iaone fitim tulerant, ftagnata paludibus hument.
Hie fontes Narura novos emifit, at lllic g|
Claufit: & antiquis tam multa tremoribus orbis
Flumina profiiiunt; aut excacata relidunt.
Sic ubi. terreno Lycus eft epotus hiatu;
Exfiftit procul hinc, alioque renafcitiir ore.
Sic modo combibitur; teflo modo guigite laplus
Redditur Argolicis ingens Erafinus in arvis.
Er Mvfum capitifque fui npaque prions
PcemtjiiiTe ferunt, alia nunc ire, Caicum.
Nec non Sicanias volvens Amenanus arenas^
Nunc fluir; interdum fuppreflis. fontibus aret.
Ante bibebatur; nunc quas c o n t m g e : oran!s
Fnndit Anigros aquas: poftquam (nifi vatibus orams
Eripienda fides ) illic lavere bimembres
Vulnera, clavigeri qua fecerut.Herculis arcus. _ ..
Quid> non & ‘Scythi.cis.Hypanis de montibus ortus,
Qui fuerat duicis, fatibus vinatur amaris >
Flaftibus ambita fnerant -Annffa Pharofqu.e,
Et Phcenifta Tyros: quarum.nunc infula nulla ett.
Leucada contlnuam v.eteres habuere emoni: : .. ^
Nunc freta circumeunt. Zancle quoque juntta fuilie
Dicitur ItaliiE: donee confinia potvtus ,
Abflulit ;i & media tellurem reppulit unda.
Si quseras Heiicen & Burin Achaidas urbes ,'
Invenies fub aquis : & adhuc oflendere nautas
Inclinata folent cum mcenibus oppida meriis..
EH prope Pitthean tumulus Trcezena, fine ulhs
Arduus arboribus , quondam planifiiraa. campi
V is fera ventorum, coecis inclufa cavernis,
Exfpirare aliqua cupiens, luttataque fruflra
Liberiore fruì caelo, cum carcere rima
Nulla foret toto, nec pervia flatibus eiTet,
Extentam tumefecit humum ; ceu fpiritus oris
Tendere veficam folet, aut derepta bicorni
Terga capro, tumor ille loco permanfit; & alti
Collis habet fpeciem: longoque induruit aevo.
Plurima cum fubeant, audita aut cognita vobis,
Pauca fuper referam. quid? non & lympha figuras
Datque capitque novas? medio tua, cormger Ammon,
Unda die gelida ell: ortuque obituque calefcit.
Admotis Athamantis aquis accendere lignum
Narratur; minimos cum Luna receflit in orbes. ’
Flumen habent Cicones, quod potum faxea reddit
Vifcera: quod tattis inducit marmora rebus.
Crathis, oc huic Sybaris noilris conterminus arvis,
Elettro fimiles faciunt auroque capillos.
Quodque magis mirum, funt qui non corpora tantum
Verum animos etiam valeant mutare, liquores.
Cui non audita eft obfeanse Salmacis unaze ?
^thiopefque lacus? quos fi quis faucibuS haufit,
Aut furit; aut mirum patitur gravitate foporem.
Clitorio quicumque fitim de fonte levarit,
Vina fugit; gaudetque meris abftemius undis.
Seu vis eft in aqua calido contraria vino:
Sive, quod indigena; memorant, Amithaone natus,
Proetidas attonitas poftquam per carmen & herbas
Eripuit furiis; purgamma mentis in illas
Mifit aquas : odiumque meri permanfit in undis.
Huic fluit effettu difpar Lynceftius amnis ,
Quem quicumque parum moderato gutture traxit ;
Haud aliter titubai, quam fi mera vina bibilfet.
Eft locus Arcadiae ( Pneneon dixere priores )
Ambiguis fufpettus aquis. quas notte timeto:
Notte nocent potx , fine noxa luce bibuntur.
Sic alias,c aliafque lacus & flumina vires
Concipiunt. tempufque fuit , quo navit in undis,
Nunc fedet Ortygie . timuit concurfibus Argo
Undarum fparfas Symplegadas elifarum ;
: Quae nunc immotae perilant, ventifque refiftunt.
i Nec, quae fulfurei^ ardet fornacibus, TEtne
Ignea femper erit : neque enim fuit ignea femper.
; Nam five eft animal tellus, & vivit, habetque
Spiramenta locis flammam exhalantia multis ;
; Spirandi mutare vias, quotiefque movetur,
Has finire poteft,.illas aperire cavernas:
i Sive leves imis venti cohioentur in antris ;
Saxaque cum faxis, & habentem femina flammse
j. Mai;etlièm jattant, eà concipit ittibus ignem;
; Antra relinquentur fedafis frigida ventis :
j Sive bituminea: rapiunt incendia vires,
: Luteave exiguis arefcunt fui fura fumis; ■
; Nempe ubi terra cibos alimentaque pinguia fiamma;
;Nondabit, abfumtis per longum viribus aevum,
; Natura;que fuum nutnmen deerit edaci ;
: Non feret illa famem : defertaque deferet ignes.
; Elfe virOjS fama eft in Hyperborea Pallene :
Qui foleant lévibus velari corpora plumis;
Cqm Trifoniacam novies1 fubiere paludem .
Haud equidem credo fparfó quoque'’membra yeneno ;
Exercere artes Scythides memorantut eafdem .
: Si qua fides rebus tamen eft addenda prpbat is ,
Nonne vides, quacumque mora-fluidove- calore
Corpora tabuerint, in parva aiiimalia verti ?
I quoquedelettós mattatoi obrué; tauros ;
Cogni