1 4 8
C A L P A N D R I A . BLUM.
Bijdi'agcu toi do Flora Tan Ncórlandsch ladiü, bl. 178.
CALTX telra-pentasepalus, pcrsistens, acstivatione imbricatft. COROILÌ tctra-pentapctala, aestivatione
imbricatá. STAMIHA 25—40, biserialia, exteriora ÌQ tubo cylindrico concreta, interiora 10 libera;
FILAMEIFTA staniÌDum liberormn fìliformia, et staminuin eoncrelorum brcvia; AKTHERAE in medio ailìxae,
vacillantes, biloculares, longitudinaliter dehiscentes. OVARIÜ.II libcrum, tri- ad quiuqueloculare; OVULA
3 — 5 in singulo loculo, ángulo interno loculi affisa, biserialia, alterna, superposita, anatropa; STTLI 5 ,
coalitij STIGMATA obtuso. CAPSDLA Ilgnosa, abortu trilocularts, loculicida, trivalvis; VALVUÌ.AE septigerae.
SEHIKA (Pyrena) tria in siugulo loculo, superposita; TESTA ossea; TEGMEN memfaranaceum.
EJIBRYO rcctus; RADÍCULA teres; COTYLEDOMES foliaceae.
ARBiisctLAE. FOLIA al terna, serrata, coriacea. FLORES axiUarcs vel terminales, solitarü vcl geminati.
Bit gcslacht, vroeger bij de Meliaeeae gerangschikt, is nader aan de Ternstroemlaceae verwant.
Deszclfs voorwerpen bebben bet aanzien van de gewasscn dcr Ternstroemiaceae. Hunne belmdraden zijn
in cen onbepaald getal en in iedcr bokje van drie tot vijf eitjes aanwezig; de zaadlobben zijn bladyormig
e n , voikomen rijp zi jnde, vrij groot en zaniengeplooid; de Meliaeeae, daarentegen, hcbben een bcpaald
getal belmdraden, dat meestal bet dubbel e vau de bloemkroonvcrdeelingen is, een kleiner aan tal eitjes,
twee tot vier, en vooral dikke, vleezige zaadlobben. — Mct de geslacbten der Ternstroemiaceae vergeloken,
gelijkt Calpandri a door de gi-oeiwijze van de gebeel e plant , door de ontwikkcling der bladen, wclke
ract de bloemen in kno])pen besloten zijn, en door d e zamenstelling van de bloem, welke de binnenste
lieluidraden dikwerf vrij heeft , op Cameliia.
1 . CALPAIVDRU LANCEOLATA. BLUJIE.
C. Ibliis cllipticis acumiiialis scrrnlis, stylo pubesceolc.
ARBL-SCULA 3 mclrorum; RAMI patentes, glabri, cinerei, lineati; HAMULI compressi, dense pilosi.
GEMÌIAE conicae, acutae, glabriusculac, foliolis equi tan t ibus , cxtus dense piloso-sericeis et cxtus glabriusculis.
FOLIA alterna, distantia, ellrplica, ulroquc acuminata, serrata, serraturis obtusiusculis,
supra et subtus glabra, — júniora subtus, praescrtim in nervo medio pubesceutia, — coriacea, 0,08
longa, 0,035 lata; PEI IOLI scm ¡teretes, supra suleati, glabri, 0,005 longi. FLORES terminales vel
axillares, solitarü, raro geminati; PEÛPSCDLI teretes, pubescentes. CALYX tetra-pentascpalus, acstivatione
imbricatù; SÉPALA inaequaüa, subrotunda, oblusissima, saepc margine incisa, intus glabra, cxtus
pubescentia. COROLLA tctra-pentapctala, acstivatione iinbricatâ; PÉTALA ovalia, obtusa, glabra. STAMIHA
biserialia (exteriora in tubo cylindrieo, apice decemdentato coalita; interiora decem libera); FILAMEHTA
staminum libcrorum filiformia, glabra, sat longa, partes liberae filamentorum concretorum brevissimae;
ANTIIERAE in medio dorsi affixae, vacillantes, ovatae, ulroquc obtusae vcl emarginatae, biloculares,
rimis longiiudinalibus dehiscentes. OVARIUM l iberum, oblongo-ovoïdeum, dense pubcscens, tri-quinque-
149
jocuiare; OVULA 5 in singulo loculo, auatropa, l)iserialia, alterna, superimposita, augulo interno loculi
affixa, subglobosa; STYLI 3—5 , coucreti, orassi, dense pilosi; STRCMATA obtusa. CAPSULA trigona, acuta,
lignosa, abortu ti-ilocularis, loculicida, trivalvis; VALVULAE ad medium usque disjunetae, rotundoovatae,
acutae, endocarpio coriaceo, partem septorum fcrentes; COLUMELLA triangularis, crassa. SEMIBA
2—3, in singulo loculo, superimposita, deformia, angulata, rugosa; ÌULUM micropylae approximatum,
sacpe excavatum; TESTA ossea; RAPHE ad clialazam bilo oppositam procurrcns; TEGMEN uiembranaccum.
EMBRYO erectus; RADICÜLA teres, obtusa; COTYLEDONES foliaceae, subrotuodae, utrocjue obtusae.
Ci-cscii ad ripas ßuminis Doesson: BORNEO.
Tub, 31. Figura speciei. 1, 2. Akbiisü'um, 3. Flos expansus. 4. Staminunj cyliudrus, iutegiimeiitis iloralibus aJsIatis.
5. Pars cyliiidri iotus visa. 6. Flos, calycc, corolli ct parlo cyliadi'i ablatis. 7. Flos, iulegumenlis floralibus
et cylitidro staminum ablalis. 8. Ovarium verticaliter seclum. 9. Ovarii seclio transvci-salis. 10. Ovulum
adtnodum auctum. 11. Capsula, valvule unA ablati. 12. Capsulao pare, vnlvula una et spcrmophorum.
13. Valvola iulus visa. 14,15,16,17,18, Semina. 19. Semen immaturum vcrticaliter sectum. 20. Embryo.
I I . CAJ.PANDRIA QUISCOSAURA. Kus.
C. foliis oblougo-ovatis acutis sei'ralis, stylo glabro.
ARBUSCULA 2—4 metrorum; RAMI stricti, teretes, glabri , cinerei; HAMULI patentes, stricti, subteretes,
pubescentes; — novelli compressi, dense pilosi. GEMMAE comprcsso-ovo'idcae, tegumentis inaequalibus
ovatis glabris, foliolis aequitantibus extus dense hii'sutis et intus glabris. FOLIA oblongo-ovata,
acuta, obtuse serrata, utrinque glabra, — júniora subtus pilosa, — coriacea, 0,08 louga, 0,03 lata;
PEDCNCULI 0,005 longi, semiteretes, glabrati vel pilosi. FLORES axillares vel terminales, solitarü;
PEDUNCDLI breves, teretes, pilosi. CALYX tetrasepalus, aestivatione imbriealù; SÉPALA biserialia, inaequalia,
subrotunda, uU-inque glabra. — OVARIUM oblongo-ovoideum, dense pi losum, triloculare; OVULA
3—6 in singulo loculo, superimposita. STYLUS uni cus , subcylindrieus; STIGLIA t r i lobum, lobis obtusis.
Cresca in montibus Tjihocrai et Kianiis: JAVA.
Deze voorwerpen zijn tusscben de 1000 en 1800 N. eilen boogte, in de digte bosscheu van de beide
opgcnoemdc bergen, verzamcld. Iluüue boomen tot de kleinste gewassen bcboorende, bebben, door de
bijna loodregte rigting der takken, een zeer stijf aanzien en, door bet donker groen der bladen, een
somber voorkomen. Zij bezitten kleiuc, in de oksels geplaatste bloemen, die door bai'e witte klem- zeer
uitkomen en op cenigcn afstand, door cenen aangenamcn, speeerijachtigen reuk, baar aanwezen verl
a d e n . Daar deze reuk bet cenige opmei-kelijkc is, wat de inlanders aan deze boomen vonden, bebben
zij bun den naam Drungdan angien gegeven, waardoor zij aan dezelve invioed op den wind toekcnncn:
ecne voorslelling, die zeker de verspi-eiding van den geur zeer juist aantoout.