Zwarte Besheide.
Bijnaam Kraaiheide.
Hoogduitsch. Schwarze Rauschbeere. Gemeine Rauschbeere. Hexenbeere.
Engelsch. Black Crow-berry.
Bloeit in Mei. f t.
DioECiA triandria. T weehtiizigen Driehelmigen.
Natuurl. Ord, volg. nuttall, dou, lindley, Empetreae.
Geslachts- kenmerken. Flos masculinus: calyx 3-sepalus, corolla 3-petala, stamina filamcntis capil-
laribus exsertis, antherae cordatae. Flos femininus: calyx persistens et corolla u t in flore masculino;
ovarium subglobosum, 6-9-loculare, loculis uniovulatis, Stylus brevis, stigma radiatum, bacca,
maturitate dissepimentis evanescentibus, unilocularis, subennea-sperma. De mannelijke^ bloem , a ,
een 3-bladige kelk, 3 bloembladen, haarvormigo buiten de bloem uitspringende meeldraadjes, de meel-
knopjes, b , hartvorrnig. De vrouwelijke bloem, een overblijvende k e lk , de bloembladen zoo als
in den mannelijken bloem, het vruchtbeginsel, c, bijna kogelrond, 6-9-hokkig en èlk der hokjes een
eitje bevattende; het stijltje k o rt, het stempeltje, d , straalvormig; de bes ten laatste — doordien de
middenscholjes, e , verdwijnen — 1-hokkig, ongeveer 9-zadig.
Soortelijke kenmerken. Procumbens, folüs oblongis linearibusve glabris margine revolulis,
3-4-verticilIatis, stigmate 9-radiato. Neêrliggende; de bladen langwerpig of lijnvormig, onbehaard,
met omgeslagen ra n d , 3 aan 3 of 4 bij 4 , kransjes vormende; het stempeltje 9-stralig, d.
N u en dan heeft men d i t , even als de gewone Heide (Erica vulgaris L .) , winter en zome r,
o f zoo gezegd altijd groene, struikgewasje met tweekunnige bloempjes aangetroffen; in
ons Eaderland schijnt het verreweg het meest met enkel mannelijke bloemen voor te
komen. Hoe deze, in de oksels der bladen, aan de takjes gehecht z ijn ^ z ie t men bij a ;
in welke fig u u r de langere helmdraadjes die van een ander bloempje z i j n , terwijl men
binnen de bloemblaadjes dezelve nog in hunne ontwikkeling z ie t.
B i j h een der zandkorreltjes.
Groeiplaatsen. Zelf heb ik deze plant op drie plaatsen gevonden: op de heide achter het hui»
Rijsenburgh bg Driebergen, achter Beerschoten bij de B i ld , en aan den straatweg tusschen E r -
tnelo en Harderwijk: met bessen zoo als bg g voorgesteld is geworden. Bij Z e is t, in de zoogenaamde
Zeisterduinen, is dezelve door den Heer gevers deynöot gevonden geworden, en in Vrieslan
d , behalve op de reeds door meese opgegeven plaatsen, ook bij D ragten, Friessche P a len ,
Wateren, en op de duinen te Appelscha: bruinsma , Flora Frisica. | Overigens is dezelve ,
gelijk men bij van hall, Flora Belg. Sept. aangeteekend vindt, ook bij Elspeet, op den Frij-
sefyerg en elders op de Eeluwe, alsmede in Zeeland gevonden geworden; ook by H a ttem, bij
A u s te rlitz achter Z e is t, en door den Hoogleeraar van hall zelven, op de heide tusschen de B ild
en het huis ter Heide.
Huishoudelijk gebruik. Volgens sommigen zijn de bessen, welke in aluin-water geweekt eene
hruinachtig-zwarte kleur geven, van eenen vergiftigen a ard ; volgens anderen daarentegen kunnen zij
eene aangename ]en gezonde spgs opleveren. Die van eene andere soort, welke in Portugal aan do
zeekusten groeit, die van Empetrum album L . , gebruikt men om er voor koortsigen eenen ver-
frisschenden drank van te bereiden, (poiret, hoghstetter.)