‘S C R O P H U L A R I A nodofa
Knoop Helmkruid.
Gewoonlyk. Scrophularia foetida.
H oogduitsch. Gemeine Braunwurz.
E n g elsch . Knobby-rooted Figwort.
N ed erd u itfch e Bynam en. Groot Speenkruid, Knoopig Scrofelkruid.
B lo e it. July en Augustus y,.
DiDYNAMrA A ngiosïermi a , T weemagtigen met verdekte Z aden.
N a tu u r l. R a n g volgens L inn. x l . P e r fó h a te , Grynsbloemigen.
G eslachts K enmerken. Calyx 5-fidus, vyfdeelige K e lk a . Gorolla fubglobofa, refu-
pinata; B loem krans, bo lron d ach tig , achterover liggende b . Capiula a-locülaris, tweehokkig za a d -
doosje c . ('een hokje afzon d erlek d . H e t Z a a d e ) .
Soo.-te l yk e K enmerken. ( Volgens Ha l l e r . ) .Caule quadrangulo, paniculatom et
een vierhoekige», p lu im - makenden- fe n g . Foiiis cordatis, oblongis; hartvorm ige, langwerpige
B la d en .
K e lk , vruchtPeginfel en flam p e r by f . E en e lange m eeldraad by g . eene korte m eeldra ad , welks
heltndraad met h et helmknopje z ic h om buigt h . D e Bloem krans, d ie de gedtiante heeft van
een H e lm , h eeft onderden v y f-J p le tig en ra n d , tusfchen de twee bin n en jle lob jes, een gekleurd
vleeschachtig k lep je o fto n g je , z ie by b . A a n de okj'els der tloem ftelen zyn f m a l- lancetvorm ige
B la a d je s, a ls J chu tbla ad jes. D e B lad en zyn rim p elig geaderd-, van boven d on ker, van on-
deren lig te r groen. D e wortel is met vele knobbels van onderfcheiderie grootte b e ze t, a f geheeld
m et een gedeelte van den vierhoekigen J le e l by i. D e P la n t hoog 4 to t § voeten.
C rantz zeg t met r e c h t, d a t de fo o rlely k e kenmerken door L innzeus n iet ju is t zyn opgegèven;
waarom wy Ha l l e r en C rant z h ier gevolgd hebben.
H e t voorname onderfcheid van d eze fo o r t en d ie van Scr. aquatica i s , d a t de fle i/g der la a tfte
n ie t alleen vierhoekig-, m aar ook gevleugeld is , terwyl Scr. nodola en k el een vierhoekigen fle n g
h ee ft. (F avrod.)
V erscheidenheid. Met. drievoudige Bladen;
G roeiplaatsen; Op' beichaduwde vochtige plaatfën;
Omtrent het Or a n g e -woud en verder in de Wouden van V riesland ; by W ilp op de
V eluwe, op de Wal te Z u tphen , rondom A rnhem, by N imwegen, te Maurik in de
Betuwe, aan de Wallen en Wegen by T ie l , buiten ‘Utrecht achter Z ydebalen; aan
eenige Duinbeken in Holland, in den Haarlemmer Hou t, inliet Haagsohe Bosch, om
R otterdam, rondom' Helmond in dejVlEijEKY van den Bosch en elders.
De V erfckeiden heid vry gemeen om R otterdam. (F avrod.)
K ra ch t en Geneeskundig Gebruik. De wortel voor-maals tegen verharde Klieren
en Ambeijen aangeprezen, en ook uitwendig gebruikt; (Slevogt) doch is thans niet meer
in gebruik.
Hui-shoudelyk Gebruik. Schynt van eenig nut te zyn om ’er bruine Verw- van te trekken.
(D amboukney.) De bloemen worden by uitnemendheid gezocht door deByën. (Sm A b h .)
De Plant, welke een onaangenamen reuk en bitteren fmaak heeft, wordt alleen gegeten dóór
Geiten. (L inn.) Heilzaam tegen het bloedpisfen van het Vee. (P h .O e c . A u fz .) Een afkooklel
der bladen geneest het fchurft by het Vee, en is inzonderheid voor Varkens een.heilzaam geneesmiddel.
(Mat tu sch ka, E hrhart.)