
A6 L ’A N T I -Q U -IT E’ É X PL IQ J JE --Ë J &c.. L1 v. I I .
faire des temples. Quoi qu’il en fo it,il çft. ivl,r que JLes Roroain.s ont-pris ,4e*
Grecs le culte desdieux, & la formé des temples. O a croit quec’eft Deuca-
Koft'qüialèprèriwer fondé dés temples m®Rs'\jfeés / &JïïnusichëîélesÉâi
tins : d’autres difént que c’eft Faunus,,ôcque delà vient le nom de Fanum,
«qui fignifietemple. ■ ' , k‘. .
lï.Çîn. éxprimoit en latin le&jt^nypïesny: Templum > fanum , facrarium t
■uedes, delubrum. Il paroit quetous ces noms lignifiaient des batimehs facrés,
diffrfens'plutôtparla grandeurque par là forme ; màis-dàns la'fuite des
temsonleàafouveÿt pdsind-jiFeremm^nèpour des temples. Templum eft le
nom ordinaire de ces lieux dèttinez à honorer la divinité. On a pris.dans les
prégjjetS.fon^J,çppsot Fanum, pour l’aire & laplaçe:d’unceniple aux
^|eij^lequelj*<i»wwdevenoittçmple,Kjuandoi>l‘é4ffieit. Dans la ftutediï
temsron entendoit par Fanum un templeçonfaefé aux dieux ;,il paroit qu’on
le prenait plutôt'pour un petit temple que pour un grand. Cicéron dans fa
qqâ^çp^e^erJÛB.e^ppeÜe deu? foisi$aerariifm, & y rp p|ti^
temple d"e,Q|eipî> qui étoit à Catane : il ait qu&lafta&qe^d&ÇteKÇ^ étoi^tlans ltf
lieu le plus fecret de ce même ; en fowç
mes_, & les viergesprêtreffes quij^fiçuffent, L entrée enfétagt Refendue aux
5hommes,qnine fç a voient pas mé.me quecet-tedlatue exiftjk'.'NjO^s ijoiqnSjpai;
là, que Fanum étqiqun-lieu facré.& bâti,c’eft-^dife(un tenjpJe», qjig,Qi,cteron
ne met poiiit de diiference entre Fanum ôc Sacrarium : jqe,ntonfi Samarium fe
prend ençore,pour.unpetittempleouunoratoiEe dansla maifon d’unp'arti-
culiet. Cicéron s’endért.auffi dansoefens; ce qui n’empêchqi^^jgne.des
lieux façrezÆuhlics ne portafient auffi ce,nqm ,,çqn\me etoit le Sacrarium
la Foi - dans la première région.delà yiiledé'ftome, La différence entre un
temple, & cequ’on appelloit^d«, éroit félon Varrqn- rapporté par Auliigple,
ienc,eqaeles temples etoient établis par .les Àijggjes.^ Re là^-^enoiçj^sdijt.
gué toutes les ades n’étoient pas tentples J e r je prois pas qu’on ait toujours |Çuij
vi cette diftinétion dans les tems poffierieuKj.Qtyions pouvons lejs ntpmes^py
peliez tantôt teriiples, tantôt cédés. Ü femble que les aies n’écoient.que-dçfort
petits temples,dont il y avoit un lî grand nombre dans laville deR.onie,qu’6n
ayoitpeine à les compter. Selon Afcomus Je D t/«iraw'diff^qk^premgle,5qu
en ce queietempleétoit.pour uae,feule divinité.j au lieuq.ue'ie.L3fl/«ira^2 etQÏt
compofé deplubeürs <ed« ou chapelles de maerens dieux fous upmeme'tôrt;
-rum conftruendorum morem abillis etlifcerepotueïe.
Üt ü t eft ,-certum haberi poteft Romanos a G rx d s
Sc deorum cultum Sc templorum formam mumaros
efle. Apud‘ Grxcos Deucalion templa; cdndidiiïe
narratur \ apud Latinos vero J anus : p aid^p
dicunt f annüm 9 indéque Fani, id eft templi vocem
' TI. Templa larine bis votibus exprirountur:
'Templum > fanum , facrarium, ades 3 delubrum.
Haec nomina FacrafigMficafle xdfficia videnCur, qnze
«amplitüdiné potius, quam forma differrent •, at in Jfe—
'quentibus temporibüs'pro templis indifcriminatim
nxc omnia habita funt. Templum nomen frequen-
tiflimum omnium ëft , ad mdicanda xdifida, ubi nu-
'm en cöleretut. Prifcis temporibus fanüm pro arca
& loco templi diis confecrati habebatur, quod Fa-
mim poftea templum evaderet eum cónftcüereÈur :
pbftmodmn fanum id ipfum erar, quod templum diis
lacriim , ponulqüê parfum , quam magnum tem-
jplum fignificafte videtur. In quarta Verrfnafum C i-'
'cero bis facrarium bifque fanum vocat parvum Cfiiclis
templum C adnenie, aieque in Fecretiore facrarii
müjliîftfopi parteftkfbam'Ceréfis mrïïe.j.ita ut riohnifi
mulieres facerdotes &-yifgines id nofTent, quia ab
fingcdSi v i^ fc e b à iitu i|s’ fléc f&iëbant exftare ibi'fta^
tuam : .hiftc edifcimusiam-tum temporis fanum fuifTe
-ædificium facrum Feu templum, nihilque difcriminis
ftâtuere Cicéè^siövmnmn inter oc'Facrariumi Ef®c
etiam nomen Facrarium Fa-
‘cradömeftièa ‘privati cujiiFqüè Homiîo'is ^ quo fenfu
ipfc Ci'cëto illavoce.aliquando utitnr : niliilo tarnen,
minus a:difida publica eodem nomidfe in'fi’gnieban-
,tur., .üt verbi gratiâ Facrarium Fidèi iaprima fëgio-
ne urbis Romx. .Dti(crirnen'..inter ædem Facram Sc
templum erat , tcftë 'Varrone apud ÏAulum Gel-
lium , quod templa ab Auguribu? çonftituevren|urr:
non^putpautem nofteriori( xvo banc femper »val^iue
,diftlp^bnpm % fxpe namque idem Facrum ædincilim
modó tcmplurtir 05iodp ædes yopatur. Ædes vet o parva
templa çrant, quæ rot pçpurfebanfc Romx vix uc
niimerum definias* DelnbrjJm inter & templum hanc
diftinôtionem ftatuit AFconius in Ciceroncm : Sunt
gui templa, inquit, cjfe dicant fingulorjtm dits atfti-
b m or um lo forum , délabra rnult arum adium fub uno
L T îS $ T E M PI’L E S'. : 4?
ou J^jb^diaut-res, ^ “ô'iïfe-t-il ,^|ë^^lübres;fent -ces ttniples, qui ont ’M ’en,
tréedSagrands bafGp’/rf^'pqunf s^corps morî-s-„n b qù‘on4S'.tÿoit à Dodone
& à Déli|bé's./JLa vérité eft fq îf^w s,^liftrfl1_lions n->Ô L i ^ |® ||rè5 comiu*À,
connu e ,*A lcqnius lemarque p u^cfcguàlt^U^s e (d qpim'oin, '&rq^Ë[‘Wn! a
pris ïndifférernm,ent*a^wri<'p^i^g^ térnpiës'. -
11 I^ e-ÎMU^ ^ r 5l'-C°mni'eî'f ^ US , ap^èlIffl'fënt^tt’n^i'l'es^.
un certain efp;ace d’air &;dè te r r e ^ q u ’iI^æfi,ghoient avectebâton augurai,
ïlsféfmoient cès'efjiaces aveb'ldës!p^Màtâ 'P ^ p àVecvîe’grand'es.toilèsj'afin
^ue perfonrie n’y pra^^ifër. '
1 v ■ § ^ te,n'!j'>lèsW P lt;nt p lM ftfs p a rfie s 'j^ a ire 'q ^ e '^ e îq u ë S f tli^
nfP:^ .P,0U/ 4 C y.eftjbüleg C e qufon appcll&nJiNaos, ou-|le temple >quiLroif'
S tu m ,? n ^ il^ a q it pasperii^
m p c u p le dé regiruer ni.denFr^_*G^^ ^ ^ h c n ^ è •'tljaptrc^ipii.s^
cominepenetraleïjjlcrarium. Endertâins teni'â'es^^/ôS't^ui<Jpl f c le t^ y tum
llî^^^ppfo ,reculé appalte Jctc^,Jcotnmc q'ïï^itjJ^'ljU^ti'-re tcn’ple O n 1
montpit aux- tê |||le s par des degrez, ^^c/rt’-frfilylirt^cés' ^ g r é z 'V
tour au‘toinr? Particulièrement ajc|ux 'qifq^pMllMtftipteres ® pMîlordipi.
tërcs, qi^a'mfont en dthor^J le s pofonnes dctithH.A^>c#*des ^ S E I S ^ ™
nous parlerons plus bas.' ^
V. d n v b a ^ P T w f ç f S ^W
Ciontpit paru n ^ ran d nbnabre de deljrtz 1
Jupiter Capitolin à Rome, q u i^ o î r a e ,ç ç n ^ d ^ ||||f I l y w p ii à iifliîlje n -
trée de certains temples des pifçiftes, c|ue Theodoret, 1. l l p i f t . 'Eçci' -ap-
pèliejOTc<fpa»'nipi«, dont les E|üUies'où les gardiens dès'fèmpjes"feffe^mfonî:
pour expier ceux qui enjtrojient en les afpergeant d’pap '"Xes temple s^a ^&i
auffi quelquefois des portiques, comme celib 'd c ^ ian e ^Ep h e fe f.o iiil y
en ayoic un fort long.
délabra dicunt
ea templa 3 in qiubus
mormomm, m JDodonai -J ovis, autApolUniß; Jpelphici3
in ■ gmrum delubris ' lebeces tripode] que vifunmr. Re
ipfa ho: diftinftiones parutn cognitæ ufurpatoeque
fuifle videncur , u t varias opinion ;s affi : i i , Afcoi îus
fubindicac, templaque Sc delubra inaifcrùtiinatim
fere pr o eade mque re habica pu tan cur. : vv
* ïlîl*/-Uflr'AuÂ," î i Si>Jf J^W.otuin cJ l, .tempLi.ycca--
-aens & terraç fpacium ,,
quocl.lituqfillijfeu
ve5PifgMB!B> » »JH dafiäs patjg.j.aut, ezmpQx tela.tpr-
minabant ,n eq u i(p iam eo ingredi pofl’et. , i
3 1 V. Templa plures habebant partes ; aream ,
quam quidam veftibulum effe etnfent. Id cjuod in c
aut •temgluj^vo,<abaqit)iÆg(Jqi)eic e u A i ^ § ^ ^ ^ ; . .
c a n t, hodiernarum Ecclefiarum , & pars facratior
templi, quo vel refpicere velingredi populo non li-
çebac,.:: > hic locus aliis etiam nominibus gaudebat ;
iis verbi caula p«;e(ra/e, facrarium. In g ü |l^K )Ä
ad cempla afeendebatur. qui gradù -&p]®me®upi
vel diptera vel pfeudodiprera vocabantllr , quæ co-
lumnas undique a muro dillîras offcreb;me , & porti-
,;cô.5'.,lq'li> cJ^^Syjâiùg
ftruffla vifebantur , coque per longum grad u i
?. -V^’t^efc lia 11 > J S » is Cap 1 tU|*t ^
tel » l V * 1 * » 9 *I ’
■ Theodoretus libre 3. H.floria: Ecclefiafticæ meifj«.
rictu appellat. quibus Ædirui remplorum utebanmr
,F I E m J p ' tÂ,
V e r b V g h a A ^ Ä D r a n s Epbelî, r® ]v lÆ ® n a t