
i 54 l-’A N T I Q U I T f i’ E X P L,i QJjT EJE , &c. L.i ,v. IV.
C H A P I T i | S : 3 ^ f £ ; .
U plupart nhofènt -quunè impoftun des prêtres & I L Grand
nombre d’Oracles che^ eux. I I I . L'Origine de l'Oracle de Delphes , le grand
™ “ rJ lle l em f ' j j abordoient , les rnfes & les tromperies des minijlres Deï-
' phiques. F\ Quels noient ces minijlresi '
*• n’;e^ P35 mon defTein d ’entrer dans 4a’Widèfe'f6’qtfe{fe®fi- quj sieft
| V->élevée de nos jours $. favoir, s’il y S v o ife b lem g të t!© ïa fe k sire h -j
dus par 1 opération des démons ; ■ou &c*püslès:©j*ael^f dohe^^ i^ôQS’
parlent, étoienc une puïeimpoftu-rô thaiprêÉres, des p'r.ôpttïetfesc& des’aurre's
miniftres dessGeretiisi Le feôtimenc Gommum-eft .que\ Jfes dénions- s’tef-îb*&&
mêle? » & qu’il y a eu véritablement des Oracles rendus par le^lrfiiàsï;«lefe
quels tnompoûsnt non-fèulemcnt ceux q u f âvoàeôt recours ’à; euxmâk-aîn’fli
les pretiæs'êc,. les autres miniftres. D’habiles gens de’cësftériîi@f>s ,tèffls ofetc&Éï
tenu que toasites Oracles, ces réponfes, & geiteralemenS^sktês'lfsiiTé^i
tions dom®^ipar:doe prêtres,, des prophètes , & d’autres gens de l?u®t & d l
F f flitr e ^ ^ q tii j e mefcïênt: de préi!ifr$a*enir » n’étoient que des impoftu-
res 8£ des tours d’adtcflè pour tromper, Srgjtgner de .l’argenit.sfeffttTtoi
je fuis fort perfuadé que la plupart des chofes;qiîé’=fe ana'enssfappoftene
touchant les;Oracles, la divination, & certains p so d ig ês^ fe ^ ê ^ fe rid é es
uniquement fur l’imagination des hommes de ce temsdà ^Igfûvsiiteesipaï
les miaiftres des faut dieux,gens qui gægnoaentckuf hie C&e^Ctèr , rripis
nier abfoiumenc qu’en ces chofes il y ait jamais eu d’bperapdfiiftîaboHquei?
c eft ce que je trois qu’o n ne peur faire en fà im n t l ’ésucute- famee, -Vatfifilé a
beau chercher des détours pour perfuader que Fanion d l.i Pv th o n d f ^ ïw .
dôr qui évoqua l’amè dé Samuel, n’eft~qgïïng imponjm. "(ffctrrt7 K ^ 'W É .é
que n i Dieu ni le diable n’y onc aucune part ; tous ceux qui fans prévention il* J
fe*1?iîÉqué j e c r itu iia ï d ît, y remarquent une: reàjité',
fous qu’il apporte ne peuvent affoiblir. ,
I I Le plan que je me propofe dans ce chapitre eft jjë parler' dE tésSïàâ
des les plus fameux dans l’antiquicé, de leur origine, &de la maniéré que les
c A P u T v u t:
I. Oracula epikâitm d&mmwm arte redditâ,
rafiffïmà tarnen fuifle putandum ; fed fkç-
raq»e fraude facerdatum ementita font,
IJ. J^uam ingens numerus oraculorum hu-
jufinodi apud profanos heures. III. Oraort-
# Delphici origo. IK. Quanta hominum
multitude ifiuc confluer e t , fraudefque mini-
flrorum BeLphicorum; V,Jjhtinam ii miniflri,
!• Q Ubortarn arvo noftro quæftionem denuo agi tare
O animus non e ft, an feilicet vere oracula fuerint
dæmonum operatione rééditâ t an vero oraculaomnia
a veteribus memorata rneræ fraudes & fallaciæ fuerint
facerdotum , prephetarum , aliotumve ptofanæ aréïi-
gionis tm iltto rm . Yuigatior opinio eft vere oracula
a daemonibus aliquando reddita fuifie , qui non modo
Icuntes fe fupplices quofiibet , fed etiam facerdotes
alio/que tnintftros circumventrent 8c fallcrent* VM
taffléù d o d i non ira pridem con tende tun t hæc oinnia
oracula atqu'e teCpôM^prxàiékiottèCaïït^vÆ^^ét-^
ÿcêrdotibüs, propheds, alîilVe cujmtis lcxÜs‘8 c o&
dinis emifTas, fraùdesfxjiTâ ad ^u-æfeffi^aèatas. Ëgo
qui vere exiftimo 'maxifnain eorûrii partcrn, quæ de
oraculis, de divinatïôïiè, deque prodigiis'refërunt ve-
teres-. COÖlïnènïa fabul'aÈlque elïe, ae velex imagiaia-
rionenominum fo k p ro d iïfe , vel |raihiftrisdeorum.’
inventa, qui hoc diurno quæftu famcm propulfabantj
non puto tarnen negari poftè aliquam ufpia® fujÉe
diabolicam hujufhodi Operationen!, réclamât e'ïiîm
aperte feriptura facra. Qûanta:cumque cnim moveac
Dalenius, quantifeumque circuitionibus utatur j uc
perluadeat raétum Pytho'nîlTæ in E ndor animam Sa»
ïfttteïisevocantis elfe meram ejus mulieris fraudem, aç-
iiequc d'eum, neque dsemonas hic quidpiam operatos
■dîe *, quifquis hanc Scriptur* Kiftoriam fine prjfc-
judicata opinione iegit-, rem aliter > quam illd pro bar c
nititur, geftam deprehendit.
lia Hóe igitur Capite de Oraculis infigniöribus
a^uciis f u m , d e ^>forum videlïcet origine , deque
i w M I i 8 : ' 1|
iVJllé ail A ^ B S ff i^SfiStiiiner
:auvo|^^M^'cs?Æ!^ur^u1csm'i'm^^B|ànr;rteuTOm^,^-wMr^fei^CMXi'f» j l ’;
r™ % t raCTes^m^mëm^ j ^ ^ Sfecl fi J" x tfti-u \, ojYfed^unoii.it 1 >■ rfcpWffiâ;
l i 'lli là pâr?de a S qMRjiàé>i¥por?iet;
préten’/luè diviAe^î^ài lesfaratiqnC1. , le- piçipJySfes'C;
<-ii ce (ens*
la , iPfi^Æpit f . i i r e ' i r o t l e R d 1 -î' .fenj,pLs dt’^tjc ’-'-
\tiji, y îÿaiahr peirai^ti,a^n^rama^^jftpr<wuém!^l'qTOl'l'fqli?tlc femblâ-
hle,-TOm*iM^<?ii^m?n.c feulement d a s,,|n n c i]^t u x'J'f) 1 ® ray & nt^’s* com"
nicucci’ans gar lu plu^udÆmt’', q u i
pbss cn’panmB de la P) É l V i 9 ‘J ] ? 7 ^
d’une certaine ïcîffè ] d’où iv . v t ' p V M i \ 4,n
èhpVi A-'c/iffig hs
ll^m ^ e in c n rfd ’a’titfes ; m a i s c h cette,sapAu , le
la iT ÎÉ e ^ ^ p îb ^ S a n s îa lfoflcW^ ^ i i^M ^ .o n fY mit
p % p ^ e ^ qù^£àppctloitrtl3^Vtrucnnc, &. p aû^*
t?es rài^touorant *,|^®iÉi5.iuiàniâs
des Ofacles^ deflVdeëflè ttçl^ ^ ^ l t ?,a Terlg, &
no'm'méeîlaplinc N'-mplie limette inoiit.igne BTcfüle^
ftu ‘1 > j ^ t Jl H O racle de ïfeUus Se
Oracles p?r fa & I n t im e par*U% in"^^ :e te^omnie
Ne p tune'éeda e n fu i ce Cj ga rt^dè’l'.OrJlcï^.Tel ni s : 5 l'»§Tell^^i^na POracff
tOTt entier à‘'Iji7S n g^ ^ ^ ^M H on '
l’Oracfe ^ C 3 lStSte;f
l l n ’v a^oit que1 degTemmes qqi \ f uffLlitti lf ^ ip tcfle s :
lé. id ^ an cK n K t^ l^ î^D e lp ïte s ^ ’ctqit
& qu’ii-Àtfdep’uïs cütnpeifé débite & d’ailes d’al ci l'ies ^4
hfo^^^c'e^ul^në^oit' pa,fp ^ i} ^ i® fM f f i le 'T ^ ù q ^ ’àî KcOTÿm^reBTl y1
ubJ t e ^ l ^ MinerVé, qm et(hr a u ^ ^ A 'to ii| ij te Æm^léf^pOftoil
fut^mimic pu un incendie, 6c icbati depuis ^ - ■
IV . Les ^yj^®l°gies difefat qu’un d^rago'n g^rdiiit'l’anrrê ,.^^^,Tlmhiif
-brédifqitiUes chofes futures; q » e l ^ ^ ^ P P p 4 ^ fn ,& n s,q 11<gjfeM§^-
Dragon- q ^ * P V > 'îg ^ îî^ , $ ^ ^ - ' ^ P 0^ ^ ^ A t, ' t ï i t an® r “ » K * :
pfædidtonum vaticiniorumquc agendorum more.
Dalenius lbngaln enutnerationem texuiE^xapu loruin,
tj.ux y ë fi^ lç îip tô n b u s Vel in ni&nuhicn ns vererum
imcmoràâtnr. ^ràCulSrtiih hqmiiî| cômjïleiftitur nün
inodo ioca'illainfioniora ,'ubi réfpônfa deorum n o -
ittind reddébântur, fêd etiam âlià ôinhia übi aliqnid
monitri a diis .prodiiife meiiioraCur , fîVë à facerdoti-
busvel miniftris, Fanacicis, pfephêüis , foreibüs j &
alio quovis modo. Illo autem niodo, fi quis oinnia
comp'leai volufcric,omnia fère Genfililim templa ènu-
îhfcr« ÔpOrtet \ putoenim paucaqllm fu ilîc,u b i hu-
jufmodi quidpiam non a c d d « it : de pfæcipüis-îfaquë
Oraculis dicèmus 3 & prîidô dèDclphico.
I I I . J a ïf honnulla dd DelphiciOfâcuHorMinddi-
Aâ funt ,' cuni dçT*ythia agcrctùr ^ ûbi ex Diodor.d
de fovda q uapum’lo'qtmïi fu fii^ ^tihdd prôphetiçus
quidam vapor mariabat', qui vapor primo capïb^hV
vafit, deinadque paftqtds, poftea alioS. Ât cum.piulti
. hoc vaporc imbutîàftqhitiqi in foveani.Cadorent pdri-
rentquc, tripodem ibidem coFlocatum fuifie cum Pro-«
phetide,qu*Pyçhia vocabatur,6£ cum miniftris al-iis;
Narrabant aIii^reCeren | ^ au^ i ^ i b . . ^ in itio
deam dclegilTc ^ ^ ^ f e ^ a i h p i a f i i '^ p 'h n ^
ä:am^^'OtaVul6äprselfe jfdBuiabiri àirquè-Oja^® ^3 T dUnriêlhquè'ôre,;
^êrô pèr ih tè rp t^N
, tf e f ê ^ < ^ ^ T f t’Cbnem';5^cpt^uin"& braculi par^.
Tfeemidi, A-pdlliiiem a Themiderêcepifie, poftquani
Neptuno ôfacultiin Gi'laureæ concefteràt. Yulgariâ
^Mbfînlft ferai nas initib'ibi Vates fuif-
fii. Nàrrabànt têmplum âhtiquitus èX ram is foluni
laiïH fu i^ b j^ in ^ .c om p o f iti^ .te ih p lilfö i^ ^ ^ e rd -
& éx àlis afum, deinde verb^nëuintëmplum' faifurdl
fuilîeJq ü b ^ ^W ^ h Ü l è ^ ® W r> ^ P F u^ -'^ f1^ ^ ^
ämeum Spätere erat. Ho c templui^ ApolJinis æneuTp
XV-. Narrant M yehologi a diactS'hc cuftoditum,an-
trum fuifle 3 in quo Themis tutura prædicebat, ncc
défunt quiîipfum draconem vaticinapimfabulentufi
' ÀpoÙo âdap'cr^m accedens draconem ingidffu arcen«'