anno i 8a3, ex iis, qu* de efi re retaleram, mandaverant summi Indiae Belgien magis
trate quanlam utibtatem afferret Botanioes stadium, statim vidi et me talia molientem
eä scientiä carere non posse probe intellexi. En, lector benevole, qua, me prope invitum
ab eo inde tempore ad stadium discipline amabibs allexermt, mox tanto ejus amore
incenderint, ut omne tempos' a publiois negotiis vacuum, quae mihi toti rei medic* colo-
niarum Indiae Belgicae praefeoto obeunda erant, in studio Botanioes oolloearem. Hujus
yero studii auxilia maxime necessaria mibi deesse, licet e i re a proposito non absterrerer,
haudquaquam tarnen sine molestia tali, siquidem nulla ferelibrorum parandorum mdn
erat copia : quin ipsa R heeuii Rmmmique opera non nisi anno ante reditum ex Indian
Europam comparare mibi potui, licet jam olim copiam satis magnam rerum m Zoologia
rarissimarum, quae mihi ipsi mille et amplius florenis constiterant, annas m Europam
misissem, ut b e e mibi opera coemerent. Cum quanto scriptorum meorum botamcorum,
quse primum edidi, detrimento factum sit, ut talibus auxiliis tarn diu carere debuernn,
et quantum idcireo in judicandis iis lectoris indulgentiam prope jure meo implorare
possim, nemo est qui non facile agnoscat. --
Quod autem perquisitiones me* I Tara sola erant institaendae neque etiam insulas
Moluccas, alteram istam Runrnu nostri patriam, in qua yelut in regno sue prmceps ille
botanicorum versahatar, peragrare potui, segerrime tali. Neque tarnen quo mmus id
faoerem summa erga me Baronis Y an deb Capellen, qui tunc temporis — rerum
Indicarum prseerat, obstitit voluntas, sed gravissima munens, quo fmigebar, officia me
retinuerunt. Die enim quantum poterat auctoritate id omne conferre solebat adutibssi-
rnarum rerum seientiam fovendam et promoyendam, sed in primis omnia qme valerent
ad physicam colonise nostrae nataram iRustrandam fayofe suo complectebatar, atque
adeo immortalem sibi gloriam peperit. Yiro celeberrimo Reinwamt, cui cuncta, quae
disciplines naturales spectarent, delate erant, nuRa non ad manum hiermit auxflia ad
insulas Moluccas investigandas, quibus unquam ulla civitas ejusmodi perquisitiones
adjuyit. Quod si ex indefesso doctissimi yirilabore non tantus in omnes partes discipb-
narum naturabum fructas redundayit, quantum pro sumtibus in eum coRalis xperare
bcebat, eyentus tarnen, quern inyestigatio naturae Moluccarum ab ipso ordinataet institute
habuit, cum ipsius yoluntatem et curam consüii tanti persequendi probayit, turn m primis
bberalissimam summorum Indiae magistratuum munificentiam, qua utilissimas ejusmodi
expeditiones quantum poterant sublevarunt, disertissime ostendit. Quae cum ita smt, boo
loco alienum forte non erit, quae recentiori tempore disciplinae naturalis promovend*
gratia impensis Regis nostri suscepta fuerint itinera, et quantam ilia vim babuerint ad
regiones tot taAtisque naturae miracubs affluenles mebus cognoseendas, br’eyibus exponere.
Anno 1819 Tribunus mibtaris Teeefs ad Rias insulas missus est, qui nataram earum
regionum exploraret. Videbatur autem yiro fortissimo, qui exempla aliquot Crocodili
biporcati in speciem viventium egregie suis ipse mambus impleyerat, nuRa omnino deesse
scientia et doctrina, quibus ad expeditionem tanti laboris et utilitatis opus esset. Neque
unquam sane acrior hostis beRum indixerat Crooodibs, monstris illis horrendis, qua,
flumina Indiea infestant, quam mRitaris hie naturae scrutator. Itaque omnis ejus in hoc
itinere labor id tantum spectabat, ut belluas istas si minus omnes deleret, at pro virili
internecivo bello persequeretur : has quo poterat ardore debellabat, multarum, quas
occiderat, peHes, ut coRectionibus nostris zoologicis ornamento essent, praeparabat, aut
varia corporis vestimenta atque etiam calceos inde parabat, quem pedum calceandorum
morem mibtibus in coloniis nostris aptissimum eensebat et ubivis diyulgare cupiebat.
Quanta yirtute tale beRum gestum sit, cuiyis facRe est intellecta; beRi tarnen hie fuit
exitus, ut Crocodflis infestis, licet multa suorum funera passis, loco cedere deberet.
Horum eninmaturae et vivendi rationi optime conyeniebat locus certaminis, ora maritima
humihs, referta paludibus et aestui maris obnoxia, cujus miasmata celerem homini
imnantur perniciem. Huic itaque locorum insalubritati etiam Tjieffs noster, indefessus
Crocodilorum hostis, suceubuit (1).
Hujus itineris, cum ingentibus sumtibus aerarii Indici institati, si nullus alius fuit fructas
praeter copiam satis magnam pellium horum animabum, tanto majorem ad promoyendam
physicam cum Moluccarum, turn universi Archipelagi Indici Orientahs cognitionem
adhuc’speramus ex peregrinatione, quam paucis post annis yir celeberrimus Reinwabdt ad
iRas regiones ipse suscepit. Tanto enim studio viri conatus adjuyerunt Indici magistratus,
ut hoc solo, consibo navem ornaverint eique complures homines peritissimos adjunge-
rint, quörum abi naturaba colbgerent et pararent, alii res quascunque obyias in loco
statim debnearent. Cum yero ex ingenti copia rerum naturabum a Reinwardtio collecta
ea tantum, quae Zoologiam et Mineralogiam spectantin Museo, quod in bac urbe ejusmodi
naturahbus asservandis inseryit, recepta et exposita sint, ac nondum eopiosissima
rerum botanicarum atque delineationum coRectio, exigua Herbarii parte except^., in
Herbarium publicum delata fuerit, hac mibi non abler uti bcuit; nisi quod compluribus
abbinc annis, cum Enumerationem meam Plantarum Javas et majus opus de Flora Javas
in lucem ederem, copiam mihi fecerit yir amicissimus conferendi partem coHectionis suae
cum plantis Indicis a me collectis : pro quo officio ei hie iterum gratias ago quam
maximas, neque sane minores, quod mibi pro humanitate sua usum bibliothecae quo-
cunque genere librorum pretiosissimorum instructae concessit.
Neque unquam satis laudari poterit constantia, qua summi Indiae magistratus ad hunc
usque diem investigationem naturalem coloniarum nostrarum Indicarum quam libera-
(I) « De mortuis nil nisi bené! »— Sic etiam supra dicta non ideo retuli, ut aut fortissimum virum, de Depublica optime
meritum, aut surumos Indirn magistratus, quibus ut tali negotio maximè idoneus commendatus fuerat, vituperarem. Htec
eo tantum consilio exponere volui, primum, ut ostenderem, quam perpetuum fuerit Regis nostri studium historian natu-
ralis non tantum Java, ulpote coloniarum nostrarum Indicarum prascipu®, sed Moluccarum etiam aliarumque regionum
remotiorum, explorandce : deinde, ut monerem, quanli intersit, ut ad expeditiones tam sumtuosas ii potissimum
deligantur, qui tali muneri sint aptissimi, aut cerlè omnia probè calleant, quoe ad colligenda et praiparanda naluralia