inductus, ut videtur, odore et sapore caryophyllaceo, quo cortex hujus fruticis gaüdet, quem tarnen, si cum
Cortice Culilawan qfficinali conferatur, tenuissimum esse, confiteor. Folia cuncta ferè sunt trinervia et reticulatio
arcuata inter nervös satis conspicua : quos tarnen characteres non idoneos censeo, cur hmc specimina tanquam
nova species secernantur, cum in primis accurata contemplatio complurium exemplorum C. nitidi Hook, me docuerit,
transitum ad hancce variétatem gradatim posse ostendi. Ceterum cum liane, tum alias quasdam varietates, quas in
itineribus per insulam Javam cognovi, paulo accuratius examinemus.
Descr. Frutex ramosus, quindécim pedes altus, ramulis teretibus glabris : novellis compresso-teretibus
aut obscurè tetragonis, glabriusculis, in innovationibus pube minuta appressa. Folia opposita,
in petiolis brevibus, vix semipollicaribus, subteretibus, supra canaliculatis, 4-7 pollices longa,
1 |-2A poll. lata, ovali-oblonga aut oblonga, utrinque obtusiuscula vel etiam obtusa, apice
semper ferè sphacelata, coriacea, flexibilia, crassè trinervia, rarius brevissimè triplinervia, nervis
subterminantibus, in pagina superiori lsetè viridia ac nitentia, venulis inter nervös hic leviter modo
elevatos paululum conspicüis, in inferiori griseo-virescentia sive prope plumbea, nervis lnc
crassis, reticulatione distinction e t, si sub lente spectas, obsoletè scabrida. Folia in surculis novellis
recentissima sunt magis lanceolata, utrinque acuta, trinervia, supra glabra, subtus densè
argenteo-sericea sine ulla reticulatione. Racehi (quorum non alios nisi floribus fcecundis conspexi)
foliorum longitudinem accedentes aut superantes, supra medium in ramificationes breves,
simplices, trifloras, subsericeas divisi, floribus forma et confórmatione cum supra descriptis
accuratè congruentibus, licet minus sericeis et axe pubescentiä tantum non planè destituto.
Varietas B. SUBCUNEATUM, Tab. 13. Fig. 2 : foliis basi subcuneatis triplinerviis subtus obiter venuloso-
reticulatis. Bl. in Tydschr. voor Natuurl. Gesch. I. p. 64.
Habit. In regionibus montanis Javce occidentalis, ex gr. inter Batu-awal et Harriang: ramum etiam in vicinia Buitenzorg
collegit Kühl , hac addita animadversione : « Hunc fruticem ob virtutes aromaticas arbori Culilawan esse affinem
» et ab indigenis Kitaetja appellari. » Pauca do eo in medium proferam, siquidem nunquam florentem conspexerim.
Descr. Frdtex ramosus, duodecim pedes altus. Rami teretes, glabri, siccando atro-fusci; ramuli
tenuiores supernè compresso-teretes, pube parca subtilissima. Folia subopposita, partim sparsa,
breviter petiolata, oblonga aut ovali-oblonga, 4-8 pollices longa, ultra 1^-3 poll, lata, satis alte
rarius breviter triplinervia, apice subacuto, quo tres nervi subconfluunt, semper ferè spbacelato,
basi cuneatä margine angustä subcallosa, ex qua nervulus tener mox evanescens utrinque exoritur,
vix coriacea, admodum flexilia, supra glabra ac nitidiuscula, in pagina inferiori glauco-viridi
pube rara minutissima, vix oculo armato conspicua. Nervi tres utrinque sunt elevati, in pagina
superiori tenues, in adversä crassiores lineas sistentes, ubi etiam venulae transversales arctè
reticulata distinctiores sunt quam supra.
Varietas C. OBLONGIFOLIUM, Tab. 16. Fig. 2 : foliis oblongo-lanceolatis utrinque attenu'atis
■plerumque triplinerviis. Bl. in Tydschr. voor Natuurl. Gesch. I. p. 64.
Laurus culilawang Nees ab Esenb. Fr. Disp. de Cinnam. p. 62 (quod att. descr. plant, javanic.).—
Fr. Nees ab Esenb. und TL berm. Med. Bot. p. 429 (nonnisi synon. plantae javanicae).
Cinnamomum culit law an javanicum Nees ab Esenb. in Plant. Asiat, rar. W all. II. p. 75 in annot.
Cinnamomum cuLiTLAWAN Nees ab E senb. Megensb. Bot. Zeit. 1831. N° 34. p. 602 (ex parte).
Habit. In montanis Java; regionibus, in primis in parte occidentali, ubi hanc varietatem ex. gr. in compluribus locis
provincie Bantam reperi: hortulanus Kert eam etiam prope Tji-geurrèe in provinciä Tjanjor animadvertit. Ramulum
nomine Tadju sive Tadjoe Herbarium Regium nostrum acceptum refert viro amicissimo Pratorius, e ditione
Palembangana insulae Sumatra; oriundum, cujus incolse ligno ad opera fabrilia utuntur. Geterum accuratiorem
hujus varietatis descriptionem non necessariam existimo, cujus unicum discrimen in forma foliorum positum est,
quae sunt elongatiora, pro longitudine angustiora et utrinque magis attenuata, quam C. nitidi Hook, ejusque
varietatum, quas supra descripsimus. Haec quoque inter folia Tamalapatra quondam officinalia deprehenduntur et
sapore caryophyllaceo, satis ferventi gaudent. Cortex hujus varietatis et C. nitidi planè inter so sunt similes; sed
ille acrior, minus gratus ac magis camphoreus, quas tarnen proprietates siccando insigniter amittit.
8 . CINNAMOMUM iners bl. Tab. 17 et is.
C. foliis elliptico-lanceolatove-oblongis utrinque subacutis (apice sæpius sphacelatis)
breviter triplinerviis aveniis, nervis lateralibus supernè evanescentibus, racemis (aut
potius cymis) ramosis paniculato-subterminalibus foliis longioribus, floribus sericeis,
laciniis perianthii infra apicem deciduis. Bl. Byclr. p. 570. — C. G. Nees ab E senb.
in W all. Plant. Asiat, rar. I I . p . y 3 . 3.
Laurus iners Herb. Rwdt. (ex parte). — In lit. ad Nees ab Esenb. Fr. in Disput, de Cinnam. p. 63.
Cinnamomum Malabatrum Batka. in Regensh. Bot. Zeit. 1834. N° 9. p. 135.
Habit. In fruticetis montanis et in margine nemorum altiorum primævorum Javæ occidentalis insnlarumque vicinarum ,
ut Sumatra; (Pbætorïds) , Pulu Pinang (Wallich.) et probabiliter etiam oræ Malaccanæ.
OBSERVATIO I.
Hujus speciei idcirco tantum hoc loco mentionem injeci, quod folia ejus subinde licet rarius inter folia Malabathri,
utique omnia ea, quæ ex antiquissimis fontibus oriunda examinavi, contenta fuerunt. Mercator vero Pragensis Batka
hæc folia a Cinnamomo Malabathro suo, quod non aliud ac laururn inertem Rwdt. esse existimat, oriunda esse perhibet;
qui viri error in foliis Malabathri, remotissimis olim temporibus usitatis, derivandis, hinc facilè explicari potest, quod
Reinwardt duas Cinnamomi species, inter se quam maximè affines, nomine LaUri inertie confundere solebat, C. scilicet
nitidumHook, .et C. iners meum. Planta, quam hoc nomine a R birwardtio nactus est Batka, baud alia est ac C. nitidum
Hook., unde folia Malabathri, quibus olim in officinis utebantur, maximam certè partem oriunda esse, jam supra in
observatione ad ejus descriptionem secundâ exposui. Itaque si istam nominum confusionem excipias, de origine
Malabathri cum Batka plané idem sentio. Minimè vero assentiri illi possum in altera earura specierum Cinnamomi se
Laurum Malabathri antiquiorum auctorum agnoscere putanti, quam speciem nervis apicem versus confluentibus esse
insignem et figura Katou-Earua Horti Malabarici niti, omnia quæ de eâ disputata fuerunt confirmant.
OBSERVATIO II.
Cortex, qui C. nitidi Hook, externâ specie plané similis est, manducatus admodum est mucilaginosus, paululum
acerbus, sed æque ac folia omni odore et sapore aromatico orbatus. Utrique tarnen varietati quædam proprietas
campborea licet levissima accidit, ita ut quasi transitas a priori ad banc speciem satis conspicuus appareat. Ceterum
ingens omnino C. inerti cum C. nitido est affinitas : utrique eadem ferè est foliorum forma eademque inflorescentia,
nisi quod in C. inerti uervi foliorum laterales prius infra apicem evanescunt, quod ne minimum quidem reticulationis
vestigium, utique in stirpe viva, conspicitur, denique quod racemorura raebides hic multo sunt elongatiores, quam in
C. nitido. In partibus autem fructificalionis nullum inter utrumque discrimen essentiale reperire potui; itaque ne
eadem iterum repetere cogar, minutam florum dissectionem hic omittam. Hoc tantum monitum volo, eos non aliter
quam in priori specie formte esse duplicis, in altero frutice minores, magis globosos, ramificationibus magis divisis et
aborientes, in altero longé majores, elongatiores, ramificationibus ut plurimum trifidis , qui fructus progignunt.
Descr. Truncus vulgo fruticosus, subinde arborescens, cortice atro-fusco aciculato. Ramuli teretes,
glabri; supremi ex tereti subtetragoni, sub lente, perinde ac pagina dorsalis foliorum novellorum,
pube subtili brevissimâ adspersi. Folia subopposita, petiolis vix semipollicaribus satis profundè
canaliculatis insidentia, 4-6 pollices longa, 1 i - 2 poll. lata, utrinque subacuta, apice semper ferè
vitiata, margine basilari subcartilaginea, nervis tribus Iuteolis imâ conjunctis in paginâ superiori
splendenti vix parumper prominentibus, quorum laterales jam infra apicem oculorum aciem
effugiunt, coriacea, satis fragilia, supra lætè viridia, subtus glauco-virescentia et hic statu etiam
siccato raris tantummodo venulis sparsis obsoletis transversalibus aut subarcuatis. Ut in C. nitido
inflorescentia exoritur ex innovationibus axillaribus et terminalibus, quae racemis longé pedun-
culatis, rectè aut arcuato-assurgentibus, ramosis, in paniculas amplas brachiato-fastigiatas dispositis
constant : tabs panicula sive ramulus florifer sæpe in apice aut in nonnullis racemorum estfoliata,