P H A L A R I S c ana r i ens i s .
Gewoon Kanariegras.
Hoogduitsc)t. Canaris'ches Glnnzgras. Canarien Samen.
Engels ch . Common, mannred Cauary grass.
1Sedetd. Bijnaam. Alpistre, geuoemd in het Plakaat der Conv. en Licenten van Anno 1725.
B io e i t vu n .Junij t o t A u g u stu s 0 .
T r i a n d r i a , d i g y n i a ; Driehelmigen, tweestijligen.
Nat uur l. Hang volgens L in n a e u a IV: Gramina, Grassen•
G 'e s ia c h t s K e nm e r k e n . Calycis glumae subaequales, naviculares, dorso gibbae , saepe membranaceo-
alatae, flosculis longiores; de kaf blaadjes bijna gelijk, gekield, bultig op den ru g , dikwijls vliezig-gewiekt,
langer dan de bloempjes. Corollae valvulae coriaceo-induratae, persistentes; de klepjes lederachtig-hard ,
blijvende, lludimentum flosculi abortivi sessile, appendiciforme, subulatum, glabrum pilosumve ; een ongesteeld,
élsvormig, onbehaard of behaard, bloem-beginsel, in den vorm van een aanhangsel der bloemkroon aanwezig.
Squamae ovatae integrae pilosae; de honigschubben eirond g a a f, behaard. Spica composita, ovata aut
élongata, quandoque effusa; de aar zamengesteld, eirond of uitgerekt, soms uitgebreid,
S o o r t e l i j k e K e n m e r k e n . Panicula subspicata ovata; met bjjna aar vormende eironde pluim (zarncn-
gestèlde aar). Glumis navicularibus, apice integer rim is ; gekielde, aan den top gaafrandige kaf blaadjes. Ru-
dimento bivalvi (córolla exteriore bivalvi S c h r a d e r ) j . een tweekleppig bloembeginsel, o f , volgen»
S c h r a d e r , de buitenste bloemkroon tweekleppig.
Men ziet l i j a de bloem omgeven van hare gehielde, als schuitvormige, haf blaadjes; bij b de gesloten
bloemkroon omgeren van een dubbeld bloembeginsel (rudimentum), hetwelk S c h r a d e r als eene tweekleppige
buitenste bloemkroon beschouwt. Ons gewoon Kanariegras nu is door dit dubbeld bloembeginsel
en door zijne gaafrandige haf blaadjes onderscheiden van de nabijkomende soort Phalaris aquatica, welks
kaf blaadjes op de kiel getand zijn en welks bloembeginsel slechts enkelvoudig is. B ij c zie t men eindelijk
een weinig vergroot het vruchtbeginsel, omgeven van zijne twee honigschubben. D it vruchtbeginsel is,
zoo als men bij b z ie t, geheel besloten in de bloemkroon, welke hard en kraakbeenachtig wordt en met
de rijpwording van het zaad aan hetzelve gehecht blijft.
De scheede der halmbladen is , zoo als men in de afbeelding z i e t , buikig*gezwollen. De aar is zamengesteld,
d ig t, eindelingsch en regtstandig. De fraaigevormde k a f blaadjes w il, met groene strepen geleek
end. De plant verheft zich ter hoogte van 5 o f 6 palmen»
G r o e i p l a a t s e n . Langs de wegen, aan mesthoopen enz.
Ofschoon deze plant welligt niet onder de geheel oorspronkelijke bewoners dezer landstreken te rekenen z ij,
Ss zij echter op zoovele plaatsen in ons vaderland gezien, dat zij onder de thans inlandsche gewassen teregt
eene plaats inneemt. V a n G e u n s toch vond haar bij Arnhem, Harderwijk, Naarden en op andere plaatsen;
R a i n v i l l é dm Rotterdam; de Heeren S ix en R e in w a r d t o m Amsterdam, waar zij onlangs door mij herhaalde
reizen is wedergevonden, gelijk het afgebeelde exemplaar vandaar herkomstig i s ; zij is vervolgens bij
Leijden aangetroffen door den Hoogl. K o p s ; bij 's Gravenhage door den Heer V rij d a g Zij n e n ; bij Maassluis
door den Heer v a n Spijk V e rm e u l e n ; bij Dordrecht door den Heer P. S. S c h u i l ; bij Vianen eindelyk,
Utrecht, enz. door mijzelven.
H u i s h o u d e l i j k G e b r u ik . Levert het bekende en algemeen gebruikte zaad voor het klein gevogelte,
maar vooral voor kanarievogels, op. Het is ook voor den mensch eene goede spijze, en wordt volgens
H o u t t u ij n in Italién veel onder het tarwebrood gebakken, maar het laat zich moeijelijk van zyn hard
kraakbeenig bastje ontdoen. Ook wordt het wel aan paarden gevoerd, die er zeer tierig van worden en glad
van huid. (H o u t tu ijn ) .
Dit wordt in Noord-Holland bij geheele akkers geteeld; maar het moet dun gezaaid worden, omdat het
anders spillig opgroeit, en spoedig gaat lig g en ; het móet zeer juist op zijü tijd worden ingezameld, omdat de
korrel ligt uitvalt (*).
(*) in de Veenkoloniën van dc Provincie Groningen wordt h et, even als alle andere zomergewassen aldaar,
op rijen verbouwd, v. ÏL