ill
De
s y s t eß i a t i s ; n e r v o s i v i t a e,t s t r u c t u r a
I it ^ . §Ä.e % e •- I I
Recenlior anatomia microscqpica pro thesi, systerha nervosiunverum atque essentiale anima lis aeque ac
humani .organismi signum exhiberej praeclaram atque magni momenti rem proposait, cum edpeuit, nùllam
aliam formam primitivem, — i- e. nullam aliam - pellulam pâriter absolute cellulae prnriitivae— ;L è,
ovuli primitivi — structuram repet ere, quam substantiae nervosae.eellulam, imprimis illius, quae gangliorum
sphaera nominatui» (Conferantur gangliorum sphaerae in hujus Voluminis Tabuläe primae Fig. I, II, III
cum ovuli primitivi in Voluminis V, Tabula I , Fig. IV.) -^¿Organorum systema, quod interne illas formas
ubiqp.e- revocare studet et pro parte revera re.vocat, e quibus Organismus ipsè primarie orlus est, eo jani tale
se indicat, quod huic organismo ; praecipue characteristicum et-proprium judicandum* erit. Et re vera hac
de causa animalis functio principalis, i. e. sentiendi et pro lubido sese movendi facultas, essenü'aîiter et
unice in nervoso systemate .posita est.
Quotiescunque» igitur in animale’ substantia nervosa exoritur, tolies interne cellulae formantur, quae
cellulae primitivae —*s;i. e. ovuli primitivi -— formationem perfecte repetunt, quamyis ipsae«ovula non sint!
(Antithesis insignis, quae inter sexuale atque rfërvosum systema intercedit, re vera in hac ratione nititur,
cum quidem in utroque -aequales cellulae primitivae oriantur, in ilio verorum ovulorum sensu,, i. e. organo-
ruih, e quibus aninìàì in animale eÿnovo oriri v a le |„— in hac contra eo sensu, quod ideali ratione animal
ipjujm in animal, vel homo in homine manifestetur!)
In illis igitur animalibus, quae vel ipsa ovi notionem esspntialiter non px.Cjed.unt, vel quorum interna
or°anisatio uniformis ubique ess^ntialiter aequales cellulas offert, çeUulae nervosa^, separatae re yçÿa adesse
non possunt. Hac de re Infusoria inferipra, pariter ac omnium animalium pcdeciiomm $y^,.nandumseygr
luta, ut éi massa cellulari essentialiter aequàli formata ammalia, sicut Hydra (quibus hac de causa, e qua-
vis corporis parte sese complete restidu.endi facultas. in e s t||| peculiari .atque vero nervoso sysfemate carent.
Ceteroquin e cellula nervosa commemorâfa sola siye singula nervorum systema npn erit construen-
dum. Nervosa cellula organum est, quod vi tain animalem validam modo continêt atque exercet, imo
potius ipsum ex ea ortum ducit, sed ab *omni alio separata omni sine effectu haeç vita maneret et
illud inprimis, in quo praecipua vitae nervosae actio, sistitur, sensus atque movendi incitätio, tuim omnino
locum habere non possit.
Ut vero ex hac medulla nervosa pura (quo nomine tedium cellularum nervosarum accumulatio
insi^nitur) nervosum systema oriatur, inter singulas cellulas nervosas conjunctio — fluctuatio, conductio -r-
quaédam formetur riecesse est, quae perfìcitur, yel plurium talium cellularum junçjione, quam seriem
fliynen nomine» „ Innervationi§“ insignitimi, pénétrât, pariter ac ictus per globulorum eburneonun seriem
proihovetur, vel — et tunc perfection modo — secunjdi ..clementi nervosi, fîbrae nervosae primitivae ortu.
.«Quodvis nervorum systema magis eyolutum e duobus semper elementis essentialiter componitur, e c e l iti
l i s scilicet et f ib r is nervosis.
Ex observationibus (quae res aliter sese habere non potest) clarüm est, cellulas nervosas semper
primp lo'co oriri et fibras nervosas ubique ex evanescentibus yel çoalsesçentibus sibi invicem appròximatis
cellulis nervosis originerà . ducerei.—-, Cum vero nmnis nervorum actio vitalis in fluminis notione sita est,
quod non ipsum eleittentum organicum —¡¿¡Cellula m siye fìbram — moveat, sed in hisce .elementis (pariter
ac 'Galvanismus in filo metallico conjungente), vim exerceat, sine dubio etiam (omnino eodem modo ac in
cateha Galvanica) organa, quae nervorum’ provocant flümen in totum concludantur necesse est, si fluminis
pliaenòménon ad effectum adducendum erit.
Vili. 1