S in g u la fig u r a r u m e x p lica d o .
Fi.g. I.
Mollasti ' acepliali system» yascnlosnm imo corde instruction, ut
cxemplum exhibetur. Secundum Poli «ni [Testacea utriusque Sidliae)
Chamae cordis system» vasculosura paulum aucto modo Ilio depictum est.
a a vas magnum duarum dextrarum, c c duarum sinistranim laminarum
brancliialium venas colligens, quod sanguinem respiratione peracta duobus
cordis ventriculis i i adduci t, x aortae cor, f g externaè, b d internae
laminae brancliiales, v aorta posterior potissimum in pallio cxpansa, e
aorta anterior, praecipue ad viscera abdominalia (ita dictum pedem) ra-
niis p s l dispersa.
Pi II.
Acepliali mollusci exemplum duobus cordis iustructi. Secundum (
eundem auctorem Arcae Noae system» vasculosum aucto modo exlii- |
betur. Figura faciern dorsalem animalis spectat. i i utrumque cor aortae, (
a a atria ambo, quae sanguinem a venis branchialibus excipiunt, c c j
bulbi truncorum aortarum duorum e e} statim in duos ab utroque lateré (
convergentes ramos dividuntur, quorum anteriores r r ad b junguntnr ¡
et deinde antrorsuiü ' decurrèntem aortam o constituant, liaec ad 1 2 3 j
4 ramos visceribus abdominalibus admittit, et ad m in ramum n divi- !
ditur, introrsum ad viscera abdominalia decurrens et in alium u qui
palli! marginem anteriorem attingit, ad h dividitur in duas partes tune j
tenuissimas ramificationes v r constituens utroque latere ad f f cursum j
continuât. — Trunci aortae posteriores s s ad t junguntur in aortam (
posticam, quae proxime supra intestinum rectum, ft sita est et trans
músculos abdominales d p. d p versus magnum testae rausculum clau-
sOrem A A decurrit, bisce vero musculis in decursu multos teneros j
ramos admittit ( x y. x y)* Postice baec aorta in duos ramos secedit j
7. utrinque ad pallium tendens cum rami duo alii 8. 8 supra inte- I
stinum rectum in musculo testae clausore disperguntur 9. 9 siuistram )
branchiae venam in conspectum ducit, pone quam ipsam persequens ar- )
teria brancbialis q q apparet, quae antice immediatim, postice mediante j
ramo secundario ss in atrium transit. B Vena brancbialis dexträ eundem )
statum referens. — Polius praeterea buie generi proprium utrinque in')
cordis atrium tres venas 5. 6. 9., quarum tenerae ramificationes I. I. & l
pallio veniunt immediatim hiantes dénotât. j
Ì
Fig. ÜI. j
Anadontae cygneae cor; pericardio circumdatum, et per longitudi- |
nem disseti uni. ita ut in dextram partem concpectus pateat, et per ejus j
cavitatem means intestinum rectum (quod hic in medio parte dissectum (
et utrinque relatum est) appareat. a anterior, b posterior, posticum Í
testae clausorum musculum cingens aorta, , a dissecti intestini recti ex- (
tremitates, e dextrum atrium membrana tenerrimum quod sanguinem 6 (
dextrae branchiae venís ventrículo cordis musculoso et quidem valvulae j
orificio adduciti j
Fig. IV.
Nonnulli fasciculi musculares et quidem e cordis ventrículo, aucti j
880 vice per diametrum, ut appareat, hosce fascículos omnino striis t
transversalibus- expertes esse, et in se multas cellulas pro parte nucleis (
cellularibus instructas continere. )
Í
Fig. V.
Systema vasculosum praecique ejus status diurnus e Mollusco ga-
steropode delincatum, quorum systema vasculosum unam tantum regio-
nem centralem et quidem in facie diurna offert (secundum Schema lì
Prolegomenorum). Praeparatae partes Helici algirae propriae sunt et
exhibitae secundum Erdlium (Dissert. iitauguralis de Helicis algirae
vasis sanguiferis. Monacliii 1840) et quidem secundum dclineationem
originalem, quam auctor benevole nobis ccssit, secundum quam, ut melius
adbuc res ¡nclarcscat, colores additi sunt, quamvis sanguis bic ut in
aliis helicibus limpidus exstat. — Animai sub aqua suiTocatum -spiritò
vini servatum et aqua glutinosa colorata injectum eral. Cutis sinistrórsum
insecta et sectio versus musculum caput retractorium promota
est; musculus semotus et hepatis peritonaeum demtum est. a caput, b
oesophagus in vetitriculum abicns, c glandulae salivales, d earum ductus
secretorii, e ductus digestorii intumescentia in ventriculiim, f f hepar,
quod ventricidi processimi tegit, g intestini ansa intra hepatis partem
inferiorem, h intestinum rectum ex hepate excedens, i convoliti us ovi-
ductus ovarii infra hepatis extremitate inferiore, ft superior gianduia
sexiialis (tesliculus), l oviductus continuatus inferne coarctatus et simul
cum adhaerente vesiculasexuali pedicellata in communem cavitatem sexualem
hians, m penis, o inferior e gianduia cingente exiens communis
ductus ,sexualis, « ductus spcrmaticus, p pedis musculus retractonus, q
ganglion cerebrale, r pericardium, s cordis ventriculus aortae, t ejusdem
, atrium pulmonem spectans, u aorta intestinalis cum ulteriori, exinde
per se claro decursu, v aorta hepatica.
Fig. VI.
Ejusdem animalis ventriculus aortae, valde auctus et per longitu-
dinem dissectus, ut structura ejusdem muscularjs inclarescat. a atrii
apertura, b aortae apertura.
Fig. VÌI.
Ejusdem animalis structura muscularis gracilior e cordis atrio lente
simplici valde aucta.
Fig. Vili.
Ejusdem organi soìidior structura muscularis pariter aucta.
Fig. IX.
Decies fere aucta "arteriae li epatica e ramiilcatio in intestino ab hepate
incluso hic delineata est.
Fig. X.
Ex eodem animale vena pulmonalis delineata est, quemadmodum in
aperta pulmonis cavitate apparet. Vena pulmonalis rubro, hepatica contra
caeruleo colore insignita est. a paliti limbus, b intestinum rectum,
c giandùia mucoSa (fortasse ren), d cordis atrium, e vena hepatica
intestinum rectum cingens et f f venae intestinalis rami cum venae pulmonalis
ramis anastomozàntes.
Fi XI.
Ex eodem animale valde aucta hepatis. particula, in qua et, ductus
felle! et arteriae massa ihjèctoria impioti sunt. Qùomodó arteriae he-
paticorum ductuum fclleorum extremas caeOÓs particùlas, in quibus fel
secernitur, amplectuntur, in conspcctum venit.
(Etiam figura e a VI— XI ab auctore supra laudato origiiféùi
ducunt.)
Fig. XII.
Systema vasculosum solummodo ad recipiendam et promovendam
aquam externam adoptatum; e Buccino galea secundum Delle Chiaje
[Memorie sulla storia e no lamia degli animali semsa vertebre del Regno
di Napoli. Voi. //.). Viscera omnia depromta sunt, ut aquaeductus
inter paliti parities in conspectum veniant. c infra anum situm canalis
orificium, quod aquam suscipit atque emittil; a canalis ipse apcrtus, b
intcstinum rectum. Hujus canalis ope per cavitatem abdominalem antror-
sum penetrai, ubi ad E 8 foramina stcllatim posila apparent, quibus ca-
nales intrat, qui pedis musculos perforant, deinde foraminibus f h h ad
canales g, foraminibus j ad canales i l accedit, a quibus anastomosi i
ad canalem » dispergitur, p canalis medius, canalibus minoribus m cum
circularibus canalibus l'I anastomozans.
Fig. XIII.
Secundum Professoris Erdlii delineationem benevole communica-
tam, circulum arteriosum vasorum exhibet qui in Sepiae of/icinalis
capite 8 bracbiorum breviorum et 2 longiorum coronao sanguinem, qui
respiraiionem peregit, suppeditat. Haec forma circularis, quae in venoso
quoque systemate rcpctitur,, systematis nervosi organo centrali et capitis
vertebrae primariac essentiali, cartilagini annulari, ut facile videmus,
respondet. In allioribus animalium classibus, in. quibus cerebrum verum
evolvitur, cum annoio nervoso primario etiam hi circuii vasculosi primarii
evanescunt, atiamen in memoriam tanquam hujus rei saepius in
cerebri basi circuii vasculosi oriuntiir, quae res etiam in homine ita
dictum Circulum Willisii constituit.
Fig. XIV. j
Sepiae cor utrumque, pariter secundum picturam originarìam, quam )
supra laudatus auctor benigne communicavit. a magnum cor venosum. )
|gjg Hoc loco plerumque duo venosa branchiarum corda describuntur, V|-
accuratior véro indagatio docuit, has duas huic sanguinis venosi regione )
centrali proprias intumescentias ft ft singularem spongiosam et cellulosam • )
conditionem pàrietum afferre, quae calcarcas concrétiones in se sontineat, j
qua propter incidit <01. E r d 1 i us in sententiamillas renibus ànalogas habere, j
(Fig. XVIII hanc rem uberius tractabit.) e e arteriae branchiales, d d )
venae branchiales, e e venae paliti, /’-vena cdronalis véntriculòriim e t. |
genitalium, g. genitallum arteria, h inferior m-teria córondlis ventrichlo-^ |
rum atque genitalium, i superior arteria coronalis, I I cordis arteriosi )
at ria, m cor arteriosiim cum transitu in aortam. |
Fig. XVII.
Mira quaedam appendix truncorum praetipuorum systematis venosi |
e Sepia, quae ut singularia, fere in branchiarum vice, organa secretòria (
functiones peragere videntur, aucta secundum picturam originariam J
01. Erdlii delineata. - J
Fig. XVIH. ! 6 I
minibus perforatum superficiem - immediatim transit, deinde ut angustior
arteria brancbialis pergit. In forma 2.'tantum in transitò vasis a corde
centrali in - cor venosum nonnulla foramina apparent of arteria brancbialis
e propria infundibulifonni implicatione originem ducit. — In parietam
substantia subfuscae globulosae concretioncs calcarne illis similes, quas
Helicum organa reniformia praebent, occurrebant. Acidum uricum non
inveniebatur. — Res sine dubio ulteriore indagatione indiget, ad quam
naturae .scrutatores bis invitatos cupio.
1. 2. Duae formae illae, quas supra commemoratae plerumque pro i
cordibus venosis exliibitae intumcscentiae praebent, quae in regione transi- f
toria cordis venosi in arteriam branchialem sitae sunt et a 01. Erdlio )
renum significationem in se cpntinere visae sunt. Secundum picturas f
01. Erdlii dissectae exhibitae sunt. Ad 1 cordis .centralis vas amplum i
in interiorem còrdis venosi trabeculis carneis vestitam et inter has fora- /
Fig. XV et XVI. Oclopodis vulgaris sepàratum systema venosum
et. arteriosum secundum Delle Chiaje in Tom. V. ejus Memorie sulla
storia e notomia degli animali scussa vertebre.
Fig. XV.
Systema venosum. a vas capitis venosum circulare in quo bra-
chiorum b venae duplices et paliti venae magnae d convcniunt. c magnae
venae cavao primordium furcatum, quae in decursu venam intestinalem
g et porrò magnas hepatis venas e suscipit-, f cordiformis truncorum,
venosorum centralium intumescentia,, cui desuper magnae venae intestinales
h se insérant, i ita dieta corda branchialia (secundum Erdlium
reniformem structòram prae se ferentes), ft arteriae branchiales, I appendices
mucorem scccrncntes in systematis venosi regionibus centralibus.
Fig. XVI.
Systema arteriosum. a arteriosus capitis annulus cum bracbiorum
arteriis b. — c aorta, d aortae cor, e atrium inter venam branchialem
et cordis ventriculum, f arteria intestinalis, g arteria paliti.
CARUS.
T à b u 1 a l e r t i a .
Haec lahula maxime memo'rabilém i a ’systematis raWìilosi cvolutióne prögfe|S(im iiì conspeclnm ducil,
(jlii magis circulalionis diminuLionem p r o , ulteriotS: evolutìone o fc tir ie TÌToÌaib|abrimi
aaalium,. arJàci4'atoniia Inc „ s y s t e m ^ esdiìbetur,, in q uo rg i: .eTolu1xoneSig r | ^ | | orgànorum ré,spii;!i-
toiairum OTlutio.j.yj’sae. animalis consiliuin {ijìsge videtur.
refluctum ¡¡¿respiratorio, sive atmi^phaerico. rete. Taaoulosd ad. reprodneens atque: jndiiiduale. refe, vasrulosnni
et ‘>àce vèrsa apiàmam..®erae. atqiie aitióris liquorum circulalionis condilionem primanam esse habendam, sic
etiam sequilnr, si respiratici to'tum corpus vasis aeriferis subtiliter raraiticatìs aet|ualiter penetrati illani-prinm.
riüm completioris circtilatioftis causam omnino cessare. Igitur in perfectis Insectìs, in quibus lalis aétàs re-
spiràtio in roto torpore institutà est, saligliinis circiüatiohem pariter inCOmliletam, ijuaès eiìrum'iar™ pròpria
'òsi, sensim prorsus ceSffintem id e s t® roajori modo disparentem'vi'dòbnttus; qiid'' magis r e ÌfM tiò^ yptó tu r. In
Vermibusiibòntra -fet Crustaceis, qumlammudo cum larvis et nyitiphis Inséctorttm ' cmmparandisS i m p E a sait-
guinis imo rubri cirlsulatió' locum habet. Quòrum variarum fbrmarurti. éxempl^smgu iaé figur^e; exhibffllmt.
S in g u la rum fig u r a r um explication
Pjg j i Tom. X. — Animai a dorso dissectum est. a antenna mediä, ft c
. MR .. I HMBH t duae laterales, e prima corporis sectio, f E Sanguisuga medicinali depromta delineatio aucta systcrtiatis vas- ) . . . . . . pedes setigeri, g pharynx,
culosi arteriosi (secundum Brandt medicin.i sc,h e Z„o ol, ogi. e „i. „« ni .-Ja . a (i aJ1 musculi mastòcatorii, t intestinum', 1‘ cor aortae simile, l superiora
in dorsali b iii abdominali latere expansi magnoram laterahum tranco- ) vasa inlestinalia7, o eorum rami laterales sive branchiarum venae, q‘ vas
rum vascu7l ariu,m rami, c intiùóstica corpor.i s part, e .i n ,l a,t ere d, orsa.l.i ram.i )I abdominale7, t ejus rami laterales, V pulsantes horum vasorum lateraf
lium intumcscentiae, quae corda pulmonalia repraesentant, u branchiae
communicantes. . ^ ^ rubrum gerit colo rem, quapropter etiam branchias translucet),
F iff li. ri a? superficiei dorsalis vasa cutanea.
E segmento corporis ejusdem animalis depromta delineatio aucta ;
vasorum ita quidem ut conspectus a postico latere pateat. (Secundum > , . ' r • Fig- IV.
onndem auctorem.) a vasorum arteriosorum lateralium trunci, b eorundem Circulationis systema e Tercbella nebulosa. Animai a parte dorrami
dorsales, c rami abdominales, p anteriores, q posteriores eorUndöm saj. tec tüm ^ ^ eodem òpére). „ ò0r aortae forma, b annulus
rami, f vns venosum dorsale cuni ramis e e. g g venosum, funicu- j cingens, c vas longitadinale in dorso intèstini,
lum nervosum includens vas abdominale, h li ejusdem rami adscendentes, > ^ abdominale venosum? e ¡nferius intestini longitudinale vas, f aniT.
n n brevia vasa, » ansaeformis gianduia mucosa cum ducta secretorio ^ g stratum fibrarum muscuiarium in dorso, A stratum fibraot
bursa mucosa r. , . j 'ruai muscidarium in abdomine, in ?emotm organis^secretoriis vas
T Fig. 111. ) abdominale conspicitòr, ».intestinum, ft pharynx, I fasciculi.branchiales,
Eunices sanguineae systema circulationis duplo auctòm delinea- quas plurimae longae ciliae circumdant, m organa secretoria organis
turn secundum Milnè Edwards in Annales des sciences naturelles Ì sexualibus juncta. (Etiam hic sanguis rabrum gerit colorem.)