
807. Asperula hirsuta. Desf.
A . Algerica Pers .— A . repens Brot. Phyt. Lus. tab. 10 .— Rubeola cynanchica ra-
diata Lusitanien hirsuta Tourn. herb.
In collibus apricis regionis calidæ communis, Malaga, Alhaurin, Estepona, circà
Gaucin et usquè ad Desièrto de las Nieves siiprà Yunquera ubi legit cl. Prolonge. Alt.
o '- a é o o '.F l. vere.
Hab. inBoeticâ, Algarbiis (Brot.), Africa b o rea li(Desf.)) j!Pf
868. A sperula paniculata1. T ab. LX XXIII.
A. perennis, caulibus numerosis basi ascendentibus inclinatis læviusculis, parte infe-
riori foliosis angulatis, supernè laxissimè paniculatis subnudis, foliis 7-8-nis linearibus
subfalcatis mucronatis. margine arctè revolutis suprà glaucé.scenli-viridibus scabris c a -
naliculatis subtùs albo-tomentosis, verticillis remotis sessilibus 4-6-floris, bractei,s oblonr
gis acutis minimis ovaria æquantibus, corollæ conicæ lobis trinerviis apice incurvo-mu-r
cronatis, extùs parcè scabridis, ovario hispidp.
A . paniculata Boiss. El. n“ 98,
Radix repens, dura, collo multiceps. Caules ascendentes, inclinati, 1-2-pedales, parte
inferiori quadranguli, folio s i, breyissimè puberuli, parte superiori laxissimè paniculatj
subnudi glabri. Folia 6 -8 -n a linearia, subfalcata, mucronata, f - i pollicem longa subir
erecta, suprà viridia, scabra, canaliculata, subtùs margine arctè revoluta albo-tomentosa.
Internodia in parte caulis inferiori foliis multô breviora. Folia floralia in ramulorum di-
ebotomiis minima brevissima, in ultimis solùm bina. Ramuli elongati, tenuissimi, sub-
patuli; Verticilli p a r v i, sessiles, 4“ 6- flor i, î- i-p ollice s remoti ; ultimus termirïalis.
Bracteæ sub verticillo 4-6? ovato-oblongæ, aculæ, glabræ, scabræ, minimæ, ovaria
æquantes. Corolla conica ad quartam partem usquè quadrifida ovario sextuplé circiter
longior. Tubus purpurascens glaber. Limbus fuscolutens extùs parce scabridus,.laciniis
trinerviis margine subinvolutis apice in mucronem incurvum abeuntibus. Antheræ li-
neares nigrescentes. Stylus brevissimus. Ovarium pilisalbishispidum. Fruçtummaturum
non vidir
In dumosis sylvaticis regionis montanæ inferioris, Sierra Bermeja in latere meridior-
nali à radicibus ad fontes usquè. Alt. 2ooo/-3ooo/. Fl. Jun.
Cette jolie espèce est fort distincte de toutes celles décrites jusqu’ici, mais se rapprochai de la
suivante et formé avec elle un petit groupe caractérisé par des fleurs jaunâtres et des ovaires his-
pides. Ces plantes se rapprochent un peu par la couleur de la corolle et la petite pointe recourbée
àd’intérieur qui en termine les lobes, de la Crucianella suaveolens Fisch. Mais elles en: diffèrent
par:l’inflorescence, outre les autres caractères.
Expl. tab. 1. Capitulum auctum.— 2. Folium auclum facic inferiori.-r- 5. Corolla nperta..—
4'. Ovarium;—-5. Idem apertum. >
' Au .moment de l’impression de cet article j’apprends pai; une lettre deM. le professeur Buhge que le
nom <XÂ. paniculata a déjà été donné à ùrié espèce de la Flora Altàica , je dois donc chàngér ce nôin spécifique
et je le remplace par celui d'Asperula effusa.
809. Asperula asperrima. Tab. LX X X IV .
A . perennis, caulibus ascendentibus erectis parle inferiori quadrangulis angulis ele-
valis , supernè parcè et breviter ramosis, totà longitudine retrorsùm scabridis, foliis
6-8-nis linearibus mucronalis suprà nitidis scaberrimis canaliculatis subtùs margine revolutis
glabris vel hirtis, verticillis 6-8-floris approximatis inramorum extremitate con-
fluentibus, bracteis ovatis mucronatis ovaria superantibus, corollæ conicæ ad lertiam
partem usquè quadrifidæ lobis acutis incurvo-mucronatis trinerviis facie interiori ad
nervos hirtulis, ovario plùs minùsve h ispido.
V ar. a glabrescens. — A . asperrima Boiss. E l. n° 99.
Caules, rami, foliaque facie superiori glabra. Ovarium parcè et breviter hirtum.
Var. (3hirsuta.— A . eriocarpa Boiss. El. n° 100.
Caules, rami, folia et corolla pilisalbidis patulis plùs minùsve hirsuta. Ovarium densè
cano-hispidum.
Radix repens, dura , emittens caules multos ascendentes erectos 1 -1 {pedales jam à
parte inferiori ramosos, parle superiori minimè paniculatos sed ramos oppositos brèves
ut in G. erecto et affinibus emittentes. Pars inferior caulis valdè quadrangula, ad angu-
los elevatos per totam longitudinem retrorsùm scabrida. Folia in parte inferiori caulis
per verticillos approximatos per 6-8 disposila, subpatula deflexave, linearia, rigida,
in mucronem acutum albidum abeuntia, ^— pollices longa, supernè canaliculata, aculeis
sparsis albidis scaberrima, nitida, in var. a glaberrima, in var. (3 hirtula, infernè margine
revoluta adpressè albo-puberula. Folia floralia breviora, in ultimis dichotomiis solùm
bina. Rami brèveserecli. Verticilli sessiles 6-8-flori in ramorum parte inferiori subdistantes,
in parte superiori confluentes. Bracteæ ovatæ valdè mucronatæ scabridæ ovaria
longitudine superantes. Corolla conica ad tertiam partem usquè quadrifida ovario quintuplé
circiter longior, ochroleuca, in var. a glabra, in var. (4 pilis albidis hirta. Laciniæ
acutæ mucronatæ margine apice que inçurvæ trinerviæ facie interiori ad nervos hirtulæ.
Antheræ nigræ tubum subæquantes filamentobrevi insidentes. Stylus brevissimus ovario
vixlongiorapice bifidus. Stigmata capitata. Ovarium in var. a glabrescens, in var. (3 cano-
hispidum. Fructus didymus hispidus, magnitudine seminis Papaveris.
Hab. var. a. in dumosis sylvaticis regionis montanæ, in Sierra Bermeja cum præce-
denli sed altiùs ascendens. Alt. aooo'^ooo'. Fl. medio Junio et dies quindecim otiùs
A . paniculata. — Var. (3 in collibus regionis calidæ superioris et montanæ inferioris ,
circà Coin, in montibus circà Yunquera cl. Prolongo et in Serrania de Ronda cl.
Hænseler.
Cette espèce n’est pas difficile à distinguer de la précédente. Son port et son inflorescence sont
tout autres, sa tige rameuse et non simple à la base, ses rameaux floraux bien plus courts, moins
nombreux et moins déliés, ses ligesscabres et fortement quadrangulaires, ses feuilles luisantes et
couvertes de vrais aiguillons allongés, épars, et non de tuberculosilés rapprochées, ses bractées
plus longues que les ovaires, sa- corolle plus courte, entièrement jaune et plus profondément
fendue, etc. \1A . asperrima éprouve d’assez grandes modifications; sur la Sierra Bermeja, dans
une localité ombragée, elle est presque entièrement glabre, les ovaires seuls conservent quelques
poils courts et épars, tandis que dans les échantillons qui ont été recueillis par mes amis Hænseler
36