Bibliotheca
Tatrum
Concionato-
ria edit.Tarif.
1662.
Tora.I.p.io.
I^ot. in
tAmphilo-
chium, edit.
Tarif. 1644.
pag. 274.
eo Spiritu fando, tantam dicendi ac declamandi
gratiam habuit, ut nullum libi tmilem fuo tempore
inveniret.
F R A N C I S C U S C O M B E F I S I U S .
SAndus Ephraem Edeftenæ eccletæ Diaco-
nus , Orbis magifter didns, tantæ clarita-
tis, ut poft ledionem rcripturarum publiée in
quibufdam eccletis ejus feripta recitarentur, uti
audor Hieronymus in Catalogo, qui & in Interprète
audoris acumen ingenii fe deprehendifte
fatetur. Obiit anno 375. Batlio charus fuit.
Ipfum notare homilia 2. in Hexaemeron aliqui
volunt. Ejus tamen in Scripturam lucubrationcs
detderantur. Opera omnia, quæ fere myftica &
parænetica, nonnulla etiam encomiaftica, colle-
git fpilfo volumine Gerardus Voftius omnium
ipfe Interprcs. Edita Romæ 15 93. Coloniæ 1603.
ac demum Parifiis 1619. At Latine folum . Give-
corum quanta foret utilitas , vel pauca ilia pro-
dent , quæ Græcum nadus codicem, interpre-
tatione nova poft ipfum repræfentavi, ut de Mar-
tyribus Tom. 8. Ea mente ac fenfu dudum Galliæ
Clerus ad Comitia generalia ex more congrega-
tus , Joanni Auberto Collegii Laudunenfis præ-
pofito, pro iptus quo fungebatur cjufdem Cleri
Interprets munere > jufterat, ut Ephraemi fan-
diflimi opera utraque lingua vulgaret. Coepta
editio Vitrejanis typis, nec ultra fexaginta folia
produda, cum fegnius agenti Auberto mors in-
cidit : atque illius irritum conatum fecit. Potuit
fane Interprets induftria lueem Ephraemo adde-
re & majeftatem ; qualem puta Ambrotus Ca-
maldulenfîs paucis illis addidit , funtque édita
Argent. 1509. ac deinde Coloniæ 1547. Addidit
R. P. Labbe, Ejufdem quoque nonnulla opufeu-
la Dilinga dicuntur édita Petro Francifco Zino Interprète
. Ipfa haud dubic, quæ Venetiis 1575.
apud Bologninum Zalterium édita funt , quæ
funt opufcula fpiritualia numéro XL. quibus ac-
ceditEphraemi ejufdem Laudato, audore Gregorio
Nyfleno. Plura Ephraemi diverts locis
corrogata, noftrifque inferta, quibus præcipue
Judicii extremi terrorem incutit, & ad compun-
dionem componit. Audor fermonis de faits
Prophetis & Dodoribus, quern duplo fere locu-
pletiorem ex Regio Codice iterum edidi, illius
meminit. ( Tom. 5. Bibliotheca Concionatoria pag.
25 9. his verbis.) Ubi Celebris ille Ephraem,
moeftorum folatium, afflidorum levamen, ju-
venum difeiplina, monachorum fpecimen , poe-
nitentium dux ac aufpex, framea ac fpiculum
adverfus hæreticos , virtutum receptaculum ,
Spirirus fandi habitaculum ac diverforium ?
Ut Grace loquipoffm * Baronius ad annum
370. ut minus folidüm elevat , quod ipfe E-
phraem non meminerit hujus gratiæ, & tb i dicat
locutuin Batlium per interpretem. Præter
A tamen Amphilochium, habet Menologium m.f. ••
quod Voftius ait haben apud Cardinalem Cre-
monen. inter vitas a Batlio Imperatore collcdas
cum fuis Iconibus; his verbis: Atque ut magis
etiam mortalibus prodejje poffet, cum Cafaream
ven'iffet, a Baßlio Magno Creatus Presbyter , repen-
telinguam Gracam, ( cujus erat, ut homo media
Syria natus, prorfus rudis & expers ) callere cos-
p it . Quibus etiam tgnitcatur gratia hxc fuifle
conftans, non tantum ad preefens illud collo-
B quium,& ad horam, quod fatis videretur Amphi-
lochio. Potuit virfandus id tanti miraculi, quod
in fuam gloriam plufculum cederet, hlentio te-
gere. Indicant Theodoretus, Sozomenus &
alii, tantum fcriptfte Syriace, velut ea & ma-
terna lingua eflet & expeditor. Non enim quod
miraculo confertur, etiam abfolutiflimum cen-
feri debet; fed fatis eft, ut in tnem a Deo inten-
tum t t fufficiens.
Sozomenus lib. 3. cap. 5. narrat Ephraem
G in ordine clericali ad Diaconatum folum elatum .
Baronius etiam ad annum 378. Quod autem di-
catur Presbyter ordinatus a Baßlio, minime affen-
tiri poffumus ; cum prater alia, qua repugnant,
baud effetBaßlii juris, Syrum hominem ordinäre.
Alia , puto , inteliigit veterum teftimonia, quae
tantum habeant Diaconum. Verum , exccpto
Sozomeno, videtur argumentum negativum ,
minus illud efficax. Iftud vero, in quo vir do-
dus & pater hiftoria;, rei fummam ponit , ut
D non licuerit Batlio ordinäre hominem alienee
paroeciee, levius exiftimo, & ignoratione juris
antiqui aftertum. Antiqui enim canones & Ni-
ceeni, &Sardicenfes , qui foliea a;tate poterant
Batlium ligare, folam prohibent alieni Clerici
promotionem , velut qua ta t injuria illi eccleta;,
cui jam is adferiptus erat, non item hominis alio
folo nati aut educati; quod & ipfum pofteriori-
bus juribus, fed fatis no vis cautum eft . Debuit
ergo Baronius excipcre non patriam, fed eccle-
E tarn, cui jam Ephraem addidus eilet; & cujus
in ipfum jura, ea ordinatione violanda eifent.
Concili Nicami verba funt can. 16. « JV to^ h-
CHt 7 lf VfetprciffCH 7 Of iTtfU ftaQifOPTCt ,
tr 7 $ <tv7*t KXKVfficf, 9 /uv trvyy.a7aTi3tfJ.iv* 7b it la iirKntoins 9
Z t t n j j i f t a i t 0 «V xuvori VivraQtfx u ^ i > axvgot *ro> >' j& fo r o -
A* . ( Si quis autem ad alium pertinentem audafier
invadere, & in ßta eccleßa ordinäre tentaverit,
non confentiente proprio Epifcopo , a quo difießtt
is , qui regula mancipatur ; ordinatio hujufeemo-
F di irrita f i t f) Preeit ipfo eodem Canone , ne
7TflffCv7tfC/ t M <TIc!KOV01 , » OA«t tV TtS KctlOfd i%STa£o/Jt,Wl
( Presbyteri, aut diaconi, velquicumque fub regula
prorfus exiftunt. & c . ) ut nullus fubtt dubi-
tandi locus, ne canon ** nS i%t7a.^fxin(
( eos qui regula mancipantur ) Clericos intelligat:
quod & reddit fecunda verto, his verbis : A quo
receffit Clericus : prima enim eft faltem obfeu-
rio r: a quo -difcejfit is qui regula mancipatur. Sic
Sardi-
Sardicenfe can. 18. & 19.11011 nit hominem ec-
cletafticum, «Sc alienum minifirum, five Diaco-
rium (quod in Greeco Faille videtur) vetator-
dinari ab alieno Epifcopo in eccleta fua , propter
difeordias hinc enafeentes : priori fcilicet
eccleta & Epifcopo , jus priori ordinatione
quantum violari , iniquius ferente. &c. Ea
libertate , tc nempe ordinandi hominem alio-
qui fui juris , Epiphanius Hieronymi fratrem
paulinianum initiavit, ut Hieronymus epift. 60. ,
Lampius Barcinone meum Paulinum Presbyte-
rum creavit, ea tamen conditione, ut is liber,
nullique addidus eccleta, pro priori monachatu
maneret, ut ipfe epift. 6. ad Severum : quo etiam
modo Paulinus Antiochia: ordinavit Hierony-
mum. Unum moverit, quod Hieronymus, Pal-
ladiufqnc,&c. Edeflena; Eccleta Diaconum dicant
: quo gradu fuiffe videtur ante falutatum Ba-
filium ; nec ulteriori audus, qui obfeuraffet
priorem, ut deinceps pro Diacono, Presbyter
diceretur. Dixerim, datoquod vere prius fuerit
Diaconus, & Edeifen« Eccleta; Diaconus, eo-
que gradu illi ecclcfix miniftraverit; quod nemo
facile probaverit ; dato , inquam , impofuifte
manus Batlium mera cerimonia , dixiifeque
orationem Diaconi; ipfam fcilicet,quam poftmo-
dum Ephraem, impetrata Graci fermonis flicul-
tatc, velutprceeunte Epifcopo, prolaturus erat:
qui fenfus priore forfan aptior fuerit ; potuiffe
nihilominus, nihil facris canonibus adverfanti-
bus, & creari a Batlio Presbyterum , & nomen
Diaconi EdefTena; eccleta; non amittere. Ve-
tant illi, ne alienus Clericus ab alieno Epifcopo
in fua eccleta, velut nimirum priori fubtrahen-
dus , nit proprio Clerici Epifcopo confentiente
, ordinetur. At Bat lias non fua; ipfe Eccleta;
ordinavit Ephraem, fed Edeffena; ; nec invito
EdefTcno Epifcopo, fed gratulante : par enim eft
credere , fua tantum renitentia virum tantum
, id in ea eccleta gradus necdum obtinuiffe,
quo, nec eo audus , cenferi voluit; qui propter
humilitatem, ut Jo: Trithemius, ad divina myjle-
ria confictenda nunquam accefferit, quamvts apud
Eeum & homines dignus haberetur: eoque Diaconus
adhuc ubique audierit. Quamquam rei tarn
novs antiquiorem feriptorem detderaverim .
Quid t nec Diaconum Edeftenum dixerimus,
velut illi eccleta; a creatione addidum, fed in-
ftar Paulini, Hieronymique , &c. , non foluta
monachatus libertate ordinatum ; didumque
dumtaxat Edeftenum a diutina converiationc in
ilia eccleta & plebe, ceu declamandis homi-
liis , in quibus magnus erat , deleda condone?
Quidni ipfe, quod alii id cetatis dodi
quietifque amantes monachi ? Eo fere ritu ,
quo tandem Mendicantcs , primo inftitutore
Dominico, nullius omniumque & plcbium & ec-
cletarum, quocumque afeiverit Spiritus,fubtdio-
que vocaverint Paftores proprii, nulla ufquam
A nit ad Prariatoruin nutum ftatione, probante
eccleta laudanteque , eftc clerici ftatucrunt ;
perfeverantque annis amplius 400., non om-
nino exiguutn eccletaftici Ordinis, hierarch\x-
que, ut & olim magni illi Paulini Hieronymique
, See. ornamentum & columen.
B O L L A N D I A N I S O C I I .
SYrus ille Ephraem magnus, uti S.Chryfo-
ftomus in oratione adverfus impios hxreticos
& de confummatione feculi ( quam ipfe poftre-
mam tbi futuram, divinitus edodus, prxdixit)
Ephraem igitur i//e magnus, uti eum hie vere ma-
ximus pnedicat, obtorpefeentium excitator, affli-
fforum conjolator, juvenum difeiplina , infiru6ior
atque exhortator , monachorum fpeculum , dux
pcenitentium , framea ac fpiculum adverfus hare-
tic os , virtutum receptaculum, dr Spiritus fantti
habitaculum atque diverforium : ille , inquam ,
C celcberrimus Ephraem eccletam virtutibus &
feriptis iiluftravit. &c.
Nadus eft Ephraem non folum provinciales
fuos Syros admiratores,fed Grxcorum etiam do-
diflimos, & Latinos quofdam, imitatores ac lau-
datores . Batlius certe viventem enm, ut feribit
Sozomenus infra (lib. 3. cap. 15.) eruditionis
caufa in primis admiratus efi , fummeque lauda-
v i t : alii t&vtuv 4\Koyifio7ifo*, omnium prafiantiffi-
mum pivedicaverunt. Vita fundum Batlii frater
D Gregorius Epifcopus Nyftenus luculenta oratione
celebravit. Plures ejus x v i feriptores, illius
laudes elucubratis a fe monumentis intexuere.
Nemo tamen uberius quam ipfe Ephraem ,
cum maxime latere cuperet , vetaretque fe ,
etiam mortuum , laudatione ornari , virtutes
fuas propriis in feriptis prodidit : dum vel ne-
gligentiam accufans fuam , Dei interim in fe
dona commemorat; vel excitare ad tdei con-
ftantiam , ftudium paupertatis, aliafque virtu-
E tes , difcipulos fuos volens, fada ipfe fua illis
proponit imitanda. Neque vero de virtutibus
ita praxlare- feribere potuiflet, (ut nemo illius
nunc feripta legens poflit non animo commo-
veri ac vehementer accerdi) nit earum ipfe
officia, non languida fpecularione, fed ufu atque
exercitatione comperta probataque habuiftet :
quod cum in pluribus valeat feriptoribus, quorum
qua; fuerit vita; fandimoni'a, ex fpiritu, quem
feripta declarant, facimus conjeduram ; in hoc
F tamen prxeipue elucet. Siquis igitur perfedam
vita; ejus imaginem velit exprimere, ei feripta
ejus omnia fedulo funt & pentculate evolven-
da: ut non carptim mclla apis inftar libet e flo-
ribus , quod fe fecifte S. Gregorius Nyftenus
profttetur ; fed integros congerat ac conftipet
favos. Pra;ftitit hoc quadantenus ante annos
aliquot Michael• Hoyerus Augufiinianus, eleganti
edito de ejus vita ac virtutibus libellorvidetur tali
3 men
JLÜ. San-
iïorura To-
rno I. Febr.
edit. ^4nt-
verpia
1658. pag.
4 9.