etiam in aliis indicium fit, ne dubitariquidempoteft. Roma, excepit AR.
C H A O P H IL U S , in hoc nummo non tam dextram jungit, quàm dextras
jungentibus fuam imponit, adeoque concordi® videtur gratulari. Si hoc ar-
bitreris, refpondit D U L O D O R U S , poteris in genere in concordia & bene-
volentia fubfiftere, qua Hadrianus Senatum profecutus fertur. Senatui leg\.
timo, inquit Ailius Spartianus, cum in urbe veljuxta urbem ejfet, femper inter,
ftlit. Senatus faftigium in tantum extulit, difficile fattens Sena tores, ut citmTa-
tianum ex Prafetto Pratorii, ornament is confutaribus praditum, facer et Sena,
torem, nihil fe amplius habere, quod in eum conferri poffit, oftenderit. Ultra
tendimus. Prodit
ANTONINUS PIUS
C U M
T E M P L I S.
Templa,inquit A R CH Æ O PH ILU S , inprioribus R o m æ æ t e r n æ &
v e n e r i f e l i c i infcribuntur ; Inter ea autem, quæ Antoninus ædificafle Julio
Capitolino memoratur, neutrum recenfetur. Et qui poflet ? refpondit DU-
L O D O R U S, cùm non Antoninus, fed Hadrianus ea ædificaverit. Omninò
enim,fi non utrumque hocTemplum, certe alterum, quod v e n e r i f e l i c i in-
fcribitur, illud ipfum arbitror eue, cujus Dio meminit, de Hadriano locutus:
A v r ò ; fAv y ip r u Tvjç AtppoSiTn?, r ii? t e 'P d ( iy ç v«s to' StxypxicpLx dorty ir ép cP u i, lì
êvSeilm o n xtti aveu èxeivu f t s y « : Épyov yiyvseSxi Svvttrca, ypero èt tü éjjoi to' xomurxevoitrfM,
Ipfe quidem defcriptionemTEMPL I VENERIS & ROMÆ ad eum, Apollo
dor um, mittens, ut oftenderet, etiam magna adifitta absque ejus opera fieri
pojfe, quafivit num bene fe haberet architettura. An aflertum ftabilire poflìs,
excepit A R CH Æ O PH IL U S , valdè dubito; Infcriptio enim & forma,
hæc templa diverfa arguunt. Adde quòd ex Numifmatibus non fubHadriano,
fed fub Antonino Pio ædificata videantur. Numifmata, refpondit D U LO*
D O R US, fub Antonino Pio ideo hæc templa exhibere poterunt, quòd vel
aliquid addidit imperator, vel etiam quod ea confecravit: Idque eò facilius
credas, quò clarius exCaifiodoro eft, Colf Pompejano & Æliano,id eft quarto
ante obitum anno, Hadrianum tcmplum Romæ & Veneris fecifle : imo quò
clarius,
■clarius, & ad Numifma altcrum conventius, quod Dio in fequentibus memofat,
(de Apollodori refponfo. 'O ò’ dvtméçeihe vepi t e t s v«s, xcù oti xxt fteréapov Uurooxot)
fcrswi£X£v«ptE»ov yevéActi è%pÿv. ni’ e'i; re ry\i iepdv iSòv èx<Poe»hkpo\i è| OPuPiOTEps ety, xaì
i; t o ' XOÏPM roi UX%XVyUXTX ÈrôÉp^OITO, WÇE xotì CiQxllÜÇ Ouixnywohou, xxì il, s fl-poeiêoroç
■li; to' Qéocrpov hexyeeùxi. xuì orepi rdv xyxÌ.\xxTxi, ori y.ei£py« >} xxrx tdv ts v-Puì tS
(pisynÎAs AÓyov ênoiydy. av y«p di Deal, eCpn, èlxmçÿireeêxi re xoù slehhìv ihhvteww, s ìwh-
■dovrai. Is de tempio refcripfit, altius ampliusque multò fieri oportuijfé, quò
( nagis & propter altitudinem ipfius ad viam facram effet' (poetabile, & propter
Wmphtudìnem machinas reciperet, qua cium in eo compatta,de improvifo in Thea-
mrttm perducerentur. Porrò Jimulacra majora fatta effe dicebat, quam ratio ab-
wtitudwis ampletudinisque templi pateretur. Etenim, inquit, Jt Dea furgere
mtque inde exire voluerint, non poterunt. Si hæc cum Numifmatibus conferam,
(excepit A R CHÆ O PH ILÜ S , nefeio annon Dio dividenda credi debeat
(sonjunxifle, uni Tempio tribuendo,quæ duorum erant. Sanò quòd defedium
§altmidiniscarpit,quòdque fimulacra Dearum majora cenfet, quàm ut furgen-
les è tempio ptodire poftent, id ad Templum Veneris,nullo modo autem ad
(TempluinRomae, vel tefte Numifmate aiferucro. Contrà,quòd dei eft um am-
©litudinis, id de Tempio Romæ, non autem de Tempio Veneris dixerim;
»oc enim proportione ad altitudinem habita latius, illud autem anguftius etiam
§n Numifmatibus meritò judicatur. Sed quis indubiè aflerat, an hæc eadem
terapia fint,quæ Hadrianus ædincavit? Id indedifeas, refpondit D U L O D O RUS,
quòd licet non templa,id quod ob refponlìonem Apollodori mirum non
1 (1,tarnen Illuftriifimo Mediobarbo tefte, V e n e r is F e lic is ,& R om æ Æ te r -
§îæ fimulacra, etiam in Numifmatibus Hadriani occurrant; Quid enim hæc fub
wladriano,cùm Venus ei felix non fuerit ? cùmque Romæ astenutati, vel adop-
tione profpicere necefle habuerit, id quod eò juftius hìc recordaberis, quòd
iô ipso Annò, quò Templum Romæ & Veneri exftruitum Calfiodorus pro-
pdit, eòipsô, inquam,&Æliumadoptaverit: ut proinde vel hinepateat, fe
felicitate Veneris , non fuas, fed adoptivorum , Romæ æternitati conlulere
(roluilfe ; Et quid fi ex eodem fonte & ratio petenda fit, cur Antoninus tem-
èia hæc Numifmatibus fuis exprefierit ? Uxorem quidem amiferat, Venerem
(amen felicem eò usque fuerat expertus, ut Romæ æternitati collocata M. Au-
Jelio, quem & ipfum adoptaverat, filiâ, imô & fufceptâ ex eâdem jam Nepre,
fe luculenter profpexiffe, jure utique perfuadere libi poflet. Cæterùm non
idem, fed diverfa fuifïe Roma & Veneris templa etiam ex Prudentio contra
iymmachum adftruxeris , qui non Templum, fed Templa memorar, quamvis
pari culmine, cultuque fimuitaneo , id quod Dioni & Cafliodoro caulà fuis-
je poteft, ut unicum tantùm utriusque templum ftatuerent. En Prudentii
verba !
Ad facram re fonare viam mugit ibus, ante
Delubrum ROMÆ, colitur nam fànguine & ipfa
More Dea, nomenque loci ceu.Numen habetur.
Atque URBIS VEN ER IS QUE pari fé culmine collunt
I TEMP LA, fitnul geminis adolentur t Intra Deabus.
jpdtertium Numifma tranfeo, inquit A R CH Æ O PH IL U S , an & in hoc
(femplum eft? At tefto id caret, Aræque aut Menfæ propius elfe , impofita
jlprona teftatur. Non abs ratione dubitas, inquit D U L O D O RUS, quanquam
i-olumnæ & refidens inter eas fimulacrum pro Tempio décernant, non ob-
Itante tedli defeftu; Hoc enim & tempioJani deefle novimus. At quale hoc