
440 A N T I Q U 1T A T E S V A R IC E .
Volucres Piroeist Eous,& Mthon,
SOLIS EQUI , quarttuque phlegon hinnitibus auras
Implentes,
Id confceniuri videntur. Si arbitreris, inquit D U L O D O R U S, fub jeflutì
dim urna fimulacrum fluvium infemalem credideris : Si non, quod lane ven-
fimilius eft, Oceani fimulacrum erit, eódem modó dehneatum, quo Se tupra
inter Gemmas vidimus. Oceanus fcilicet Terr* finubus diffufus, & imminens
utrique Aér & /Lther,Rerum Univerficatem conftituunr,indeque cum Luis íuis
pnefidibus hac m Lucerna prafigurantur, five privati usüs ea fuerit, five m
Templis ufurpata, qua: Romas fuiffe, prater Viftorem, etiam ex Donato con-
ftat. Senfum myfticum latere arbitrabar, mquit A R C H A O FH IL L ^ ,
qualis&in fuperioribus. Si hunc requiras, refpondit DU LODOK US, poteris
ad fpiritum Univerfi refpicere, de quo Virgilius : Spiritus intus aht. roteris
ad MentemDivinam, de qua idem : Mens agitat molati. Tandem & ad Ignes
fubterraneos, quibus terram fcatere, vel montes ignivomi teftantur, id quod
apud Kircherum videre eft, in Mundo Subterraneo ; Omnia emm ad Umver-
fum ita fe habent, ut oleum & lumen oleo fuftentatum ad Lucernam. Sed
.ultra tendimuS. L U C E R N A
SERAPIDIS PENTALYCHNIS
E X
ALABASTRO .
L it . I.
Se fiftit, ut magnitudine, ita & elegantiá & raritate memoranda. Serapidem
agnofco, inquit A R CH Á .O PH ILU S ; Quid autemquinquéLychm ? An
quinqué hominis fenfus indicant? Imo qumtupltcem Serapidis divimtatem,
refpondit D U L O D O R U S ; Idem enim horum fenfus videtur effe, qui
Numifmatis Antonini Pii apud Seguirono, Oifelium, & ahos, in quo Serapis
non tantum proprio fuò infigni, fed Se radfis, & Cornu Anelino,& Tridente,
de Serpente decoratur : videlicet ut indicetur, eum Se Serapidem, oc Solem,
& Jovem Ammonem, & Neptunum,&/£fculapium effe. Ratio placet, inquit
A R CH A SO PH 1LUS ; Utenim Lucerna ex quinqué tubis Lumen emitte-
bat, ita & Serapis quintuplicis divinitatis poteftatem proculdubio videbatur
exercére. Ita artifici vifum eft, refpondit D U L O D O R U S , non minus ac
ei, qui allegatum Numifma procudit. Notandum autem Euro, fecundum
alios, interdum latius imperium extendiffe, uti videre eft apud Diodorum &
Martianum Capellam : Interdum & anguftius coercuifle, id quod fequentia
teftantur, qu$ inter, L U C E R N A
SERAPIDIS INTER DIOSCUROS
F ICTI L I S
L it . K.
L o c u m non poftremum obtinet. Serapis inter Diofcuros ? excepit A R-
CH ^O PH ILU S . Quid Hi ad Illum ? Nonnejovis filii funt? Sunt^inquit
D U L O D O R U S , fed Jupiter idem fuic, qui Serapis, uti modo vidimus.
Serapis, inquit ARCHvEOPMlLLJS,/i.gyprmni rumen fuit, Diofcuriautem
Jovis Grasci memorantur. Fateor, refpondit D U L O D O R U S , fed Se
Dioicuri in Agypmm tranfiére, uti ex Scholiafte Pindari Se Paufania notavi-
mus. Sed hìcnon tàmadDiofcurorumvel patriamvel honores,quàm ad mu-
nia refpexerim. Equos ducunt, excepit A R C H ÀSOPH1LU S, ut & inNu-
mifmate Maxentii, ubi Imperatoris filtos fub iis intellexifti. Hic aliud ftatu-
endum , repofuit D U L O D O R U S ; non enim Imperator , fed Serapis iis
jungitur, &quidem non omnem, led unicam tantum divinitatis fa* poteftatem
jattans, quqd Se caufa effe poteft, cur unico rubo Lucerna fise inftruda fit.
Unicam poteftatem? meditabundus excepit A RCH yEOPHILU S. Qus-
nam autem illa eft ? Quam Plutarchus habet, refpondit D U L O D O R U S ,
Serapidem inter estera Se Oceanum afferens creditum. At nifi fallor, inquit
A R C HAiOPH 1LU S , Sphinx ei appolìta aliud luadet. Nullò modo, refpondit
DULODORUS ; Sphingum enim quadrigis, etiam Ifidem per aquora
veftam, intueri licet in Nummojulianiapud Patinum,qui quidem fe rem non m-
telligere,candidè fatetur; Sed Sphinges nihil aliud fignificant,quàmineffabilem
illam, profundamque Se implexam fapientiam, qua Serapidis Se Ifidis aliorum-
que Deorum Myfteria conftabant, quaque fimul à profanorum intelleäu arce-
bantur : Qua ratione Se templis Sphinges pnepofitas fuiffe, idem Plutarchus de
Hide Se Ofiride docet- Sphinges /Egyptiorum, repofuit A R CH A iO P H I-
LU S, fine ahi fuère, quales & fuprà vidimus, at htec alata eft. Temporum
ratio, refpondit D U LO D O RU S, quod jam fuprà monui, rem facilè excu-
fabit ; Eorum enim hsc videntur, quibusÀgyptiorum Numina, non in Gra-
ciam tantfim, fed & ipfam Romam migraverant. Quis tunc miraretur Grs-
cam Sphingem Serapidi junftam? Serapidi, inquam,quicum Ofiride, adeòque
cum Oceano cenfebatur idem ? Sub Ofiride enim Naturam humidam intelhgi,
negari non poteft. Hsc facilè admiferim, perrexit A R CH A vO PH ILU S ,
quid autem Diofcuri, & quidem ut Homero vocantur,
etnßnTopsi imras.
Hue faciant, nondum video. Videbis, inquit D U L O D O R U S , fi Maris
clementiam & tranquillitatem ab his dependere creditam, ex Theocrito, aliis-
que, rccorderis. Inde Horatius ;
Simul alba nautis
Stella refuljiti
Defluii faxk agitatili humor :
Cancidunt venti, fugiuntque nubes,
Et minax, fic Dii voluere, Ponto
Unda recumbit.
Quod de Equis moves, vanum eft; Quis emmNeptunmnHippiumignorat?
Quis Equorum & Navium, quoad ulum, analogiam I1 Sed audi Lucianum in
Dialog. ripoiraTaimci oivroTv mnpereTv ripI naffsiMvi, xat xaQimrsfeiv $bT to niXtnyot;-, xml
A Tjj; vavTots %si[ia^o(a£vij; fisotriv, èmxixllitrtivTes évi to vXotov o-a^siv t£? èparhéovTXf.
Hits injunSum efl, ut Neptuno miniftrent,&pelagus OBEQUlTENT,&/icubi
nautas tempeflate periclitantes aflexermt, navigio injidentes, incolumes navigante!
praflent. Sed fubit
(Kkk) LUCER