cùm in fecundis fornacibus feparatur ab argento,detrahuntür,atque moiyb-
dæna quæ in earundem fornacum media catmi parte refidet,actocus, qui vi-
îium fecit & ftannum combibit, fi'mul cum paucis recrementis in primis fornacibus
coquantur: plumbum,five potius ftannum,quod e fornace dffiu-
xit in catinum, effundatur in catillos æreos, qüallbus utitur fecretor Tabs
plumbi centumpondium argenti uncias quatuor, aut fi focus vitium fecerit,
plùres in fe continet: cujus exigua portio addatur ad æs& plumbum, cùm
« e is conficiuntur panes. Si enim magna adjiceretur,temperaturaditior,
quàm par fit, fieret ; qua de caufa folertes officinàt præfides fpinas cum aliis
ipinis preciofis permifcent : molybdænam, quæ in media catini parte relè-
dit, & focum, qui ftannum combibit, cum alia molybdæna,quæ in catino re-
ftdit. Attamé aliquot panes iftiufinodi divites unà cum reliquis panibus ftan-
neis, quos fecretor confecit, rurfusin fecundas fornaces inferri poifunt. Sed
incoiæ Carpatili mOntis, fi abündaverint particulis æris tufi, aut plumbo ex
recrementis collfè(fì:o,VeÌ in fornace, in qua panes fathifcentes torrentur,col-
ledo, aut fpuma argenti, ea variis modis tempérant. Prima temperatura habet
piumbi ex fpinis confiati centumpondia duo, fpumæ argenti »Ipinarum
ex molybdæna confedarum: plumbi in fornace, in qua panes fathifcentes
torrentur colledi,æris iiiinûti fingulorum dimidium centumpondium : ex
quibus conflatur panis, quo modo excodores, cùm dcbitani operam in coex
recremenuscuuuaLi quartam partcm,plumbi exfyinisconfedi
diiiiidiumcentumpondium, æris minuti tantundem. Tertia Ipumæ argent
i centumpohdia tria,plumbi dép.iuperatl,plumbi ex fpinis confedi,æris mi-
1 -_ _ r; h ____ / - /» n f 1 1 n i n n n i H 1 1 1 m : i T f r n n i m o n o m n f l T -
leccruiu. fluaapudRhetos panes fiunt,a quibus itei-------
num feparatur, libro nono explicavi. At argentum hoc modo à ferro fecernatur;
fcobis ferri elimatæ & ftibii pares portiones conjiciantur in catinum
fidilem, qui operculatus & oblitus imponatur m fornacem,quæ aura
infpiratur ; his liqüefadis & rurfus refrigeratis, catinus frangatur. Maffula,
quæ in ejus fundo refidet, exempta, in pulverem conteratur : ad quem plumbi
tantundem addatur : in altero catino fidili coda permifceantur: ad ultimum,
maffula injiciatur in catinum cinereum, & plumbum ab argento feparetur.
Atque tot & tam variæ fiint rationes, quibus metallum à metallo lècernitur.
Modus verò, quibus eademmilcentür,partim in libro
de natura follìliuni odavo expofui,partiiii aliàs exponam:
nunc ad reliqua pergam.
De re 'Metallica Libri X I . F i ni s ,
G E O RGEORGI
l AGRICO»
L A E D E R E M E T A L L I C A
L I B E R D U O D E C I M U S .
R ÆCEPTA argenti dilcernendi ab æ re,libro proximo
tradidi,fiipereftea pars, quæ ad fiiccos concretos
pertinet; quæ, cùm aliena à re metallica videri poisit,
quid caufe (ìt cur ab ea Ièparari non debeat, libro fecundo
explicavi. Succi autem concreti conficiuntur
vel ex aquis, quas natura,aut ars,fiiccis infecit, vel ex i-
pfis fiiccis liquidis, vel eX lapidibus miftis. Initiò folcr-
’ tes homines cùm vidèrent aquas quorundam lacuum,
lolis ardoribus ficcatas conlpiiìari, atque ex eis fieri fuc-
cos concretos, verifimile eft eos aquas aisimiles aliis in locis infudiflè vcl corrivaflè
in areas, ad aliquam altitudinem deprelfis, ut ipiàs etiam fòlis calores
condenlàrent. Deinde, quia vidèrent, ifta ratione feiccos concretos tantummodò
æftate confici poflè,nec tamen in omnibus regionibus, fed in calidis &
temperatis fòlùm, in quibits æftivo tempore rarò pi uit, eas quoque in vafis i-
gnefiibjedocoqiiereadlpifiitudinécoepiflè.'quomodo omnibus anni temporibus
in omnibus regionibus, etiam frigidifiimis ex aquis iùccofis, five natura,
live ars eas infecerit, codis lucci concreti confici poflùnt. Poftea cùirt
quoldam lapides uftos ftillare iùccis vidèrent, eos in ollis coxiflè, ut etiam fic
aliquos iùccos concretos efficerént. Sed qilOt & quibus rationibus, eoruni
quifq; confici polsit,operæprecium eft cognofcere. Itaql ordiar à làle : qui fit
aut ex aqua,quæ vel naturaliter làllà eft, vel talis hominum operis effèda : aut
cx diluto iàllo, aut ex lixivio item iàllo. Atque aqua quidem naturaliter fàllà,
aut in falinis à lòlis ardore, aut in cortinis vel ollis, vel fofiis, ab ignis calore
conlpiiTata vertitur in làlem. Quæ verò arte làlià eft, igne denfàtain eundem
iàlem mutatur. Salinæ autem, lì loci ratio ita fert,ac ipfa res hoc poftulat, fodiendæ
fùnt multæ:nec tamen plures quàm utile (ìt.TantUm enim filem con-
ficere debemus,quantuni poflùmus divendere. Sit verò earum altitudo mod
ic a * planicies æquata,ut omnes aquæ fiiliscaloribus ficcentur in fàlé.-quin-
ctiam areæ iàlinariæ, ne combibant aquas, fale primùm fado cruftentur.
Vetus hoc eft & multis in locis ufitatum, aquas marinas infundere in felinas,
five in eaíHé derivare : non iiiinüs vetus fed minus ufitatum aquas puteales in
felinas ingerere : quodBabylone fadii eflè autor eft Plinius : & in Cappadocia
non modo puteales,ingeftas eflè,fed etiam fontanas.Certe in calidis regionib.
omnes aquæ filfe,Ìacuftres quoq;,in tales felinas dudæ,vel fufe,vel ingeftg,
* folis ardoribus ficcatæ in fileni converti poflùnt. Dum autem aqUæ iàlfe,
quas continent falinæ, fole coquuntur, lì magni * crebri imbres effluxerint,
ipißitati iùnt impedimento: fi rari,fal iàporem graviorem cótrahit : ut etiam,
CÚ felinæ alia aqua dulci rigantur.Sed fai ex aqua marina hoc modo cófìcitur:
O 4