iccirco ut major venarum pars in eam in jici poßit. Quod (ì fodlnx excodoribus
venarum copiam fuppeditent, eas in eadem fornace, fi nec ipfa nec ejus
vel focus,vel catinus vitium fecerit, tribus diebus continuis interdiu & nodu
excoquunt: quocirca in iftiufinodi fornacibus plerunque omnes cadmiarum
fpecies reperiuntur. Etfi verò id genus fornaci catinus eft catino fornacis o-
mnium prima: non dißimilis, prætcrquam quòd os habeat, tamen quia magnæ
veng moles continenter & in ea excoquitur,* liquefada effluit,* recrementa
funt detrahenda, opus eft altero catino, in quem ore prioris, cùm plenus
fuerit,aperto materia iquida influât. Cùm autem aliquis excodor in hoc
labore operam duodecim horarum ipacio coniùmpièrit, ièmper alius in e jus
locum fuccedit; hac ratione venæ æris & plumbi nigri, atque auri * argenti
p.auperrimæ excoquuntur: nam reliquis tribus propter impenris,quæ funt
incas faciendæ,excoqui nequeunt: etenim tametfi venæ centumpondium
tantummodo auri dracbmam unam vel duas, aut argenti femunciam vel unciam
in fe continet, tamen magnacjüs pars continenter excoquitur fine caris
.additamentis ;qu.alia funt plumbum, ipuma argenti, molybdæna. Nam ad
hanc excodionem nobis folo pyrite,in quo aliqua æris portio infit, vel qui
facilè igni liqUefcit, opus eft: quinetiam panes inde conflati, fi nullum .amplius
aurum vel argentum forbuerint, rurfus reficiuntur folo pyrite crudo.
Attamen fi ex ejufmodi vcnis pauperibus cum pyrite tantummodo excodis
materia, ex qua panes conflantur,confici non poterit, adjiciantur alia additamenta
prius non excoda: utpote lapis plumbarius,lapides qui facilè igni liquefcunt
iècundi generis,* arenæ ab eis refolutæ, faxum calcarium, tofus
candidus, Cixum fifsile album, vena ferri, vel arida lutei coloris. Quanquam
autem hæc venas excoquendi ratio rudis,* nobis non magno uiùi eflè vidcri
poteft, tamen eft artificioß* utilis ;ea enim magnum venarum pondus, in
quo auri & argenti & æris exigua portio ineft, ad paucos panes,qui metallum
in fe contineant,redi|flt : qui etfi primo codi propter cruditatem habiles non
font iècundæ codioni,qua vel plumbum metalla precioià,quæin panibusin-
font, combibit, vel ex eis æs conflatur, tamen ut ad eam apti fiant, læpius, &
quidem interdum ièpties aUt odies, ut proximo libro explicavi, cremantur.
Iftiufinodi autem excodores adeo acuti & folertes font, ut omne aurum vel
argentum, quod artifex venæ cxperiundæ in ea dixerit ineflè,exipriexco-
qucndo e! iciant : quod fi, cùm quis prima opera panes ex vena conficit,ci auri
drachma vel argenti femuncia defuerit,eam fecundâ ex recrementis elicit.
Atque hæc venarum excoquendarum ratio vetus eft, & apud eos pleroique
omnes,qui aliis utuntur, pervulgata.
porndces due A B . Os fornacis C. CatinuspropiorfornaciD. Ejus os E.
Aller catinus F. AdalteramfbrnacemßatexcoBor,geßansaheum bra-
Bru limieis contextum, carbonibus plenum G. Ad alteram fornacem flat
excoBor, er tertio conto uncinato materiam, qug circa fornacis os ferrumi-
natnr,amoVet: Contus uncinatus H. Acervus carbonum I. Cifium cui
eH cifia crafuViminibus contexta,qua dimetimur carbones K. Batillum
ferreum L.
Quan-
Quanquam autcm vena plumbi nigri I n tema fornace,cu]us OS lerhper patet,
excoqui folet, tamen non pauci eam in propriis quibuidam fornacibus
D 4