D E R E M E T A L L I C A
boni quidem flint,non lamcn optim i, quod is ctiam cinis noli carcat minutis
lapillis&arenuiis. Vcnim ut optimi catilli fieri poisint,.! ciñere oinne pur-
gamentum aufcratur : quod duplex eft,alterum leve,cujuimodi font catbun-
culi& pinguitudines, .atq; res aliæ aquis innatahtes; alterum grave, quales
lunt lapilli,arenulæ,& fi'quæ aliæ res refident in fondo vaiculi. Itaq; primo
aqua infondatur in cinerem & levepurgamcntum aufcratur. Deinde cinis
agitetur manibus,ut bene cum aqua milceatur: quæ túrbida ótim pura infun-
datur in alterum vafculum:quo modo remanent in priori vaiculo lapilli &
arenulæ ,acfîquidaliudfueritgravequæ rejiciuntur. Poftquam vero cinis
omnis in hoc altero vaiculo relêderit, quod ex aqua cognoicitur,fi pura fa-
¿ta guftatum non commoveat iixivii laporc,tunc aqua efthndatur ; cinis au-
tem,quiremanfitinvalculo,inioIeautfornaceficcctUr: atqueis aptus eft ad
catillos : maxime fi fuerit faginus,aut ex aliis lignis, cui áccretiones annuæ tenues
font. Qui vero ex virium làrmentis &Jignis, quibus accretiones annuæ
font crallæ,lacT:us fuerit,tam bonus non eft: etenim catilli exeo formati,
quod fatis fìccinon fint,inigni dividi &difrumpi folent acabfoi bere metalla.
Quocii ca fi faginus aut ejus fimilis non fuerit,in prom ptu glóbulos ex tali ci-
here,quim odojam didofueritpurgatus,artifices facilini,eosq; in fornace
n ltonsvel figliliponunt,utignefcant.Ignis enim quicquidpinpuefuerit*
. lum idum confom it, atq; tandem ex ipfis catillos formant. Omnisautem cinis
quo vetuftior,eo melior eftfoccitatem nanq; fommam ipfì effe neceflè eft:
qua de cauri cinis qui fît ex oisibus, cOmbuftis, præcipuè vet ò ex capitis animantium
ofsibus,etiam idoneus eft ad catillos:tum qui fit ex cornibus cervo-
rum,&;exfoinispilcium. Poftrem ò aliqui capiunt cinerem, oui fit exfcobe
coni combufta : nam coriaris & aiutarli corium , à pilis purgàtum radunt *
difcobinant. N onnulli verò m alunt uti compofitionibus, quaium bæclaii-
datur,quæ babet cineris ex ofsibus animantium vel ex fpinis pifcium partcm
una & dimtdià : cineris rigini partem unà,cineris fcobis corii com.buftæ parte
dimidiam: ex hac enim m iftura fiunt boni catilli,fed multò meliores conficiuntur
ex paribus portionibus cineris fcobis corii combuftæ,cineris ofsium
capitis ovilli vel \utulini,cineris cornu cerviniiat omnium optimi form antur
cxfolius cornu cervini uftipulvere : nam is propter vchementem ficcitatem
metalla minimecombibit. Veruntamennofiratesmctallici plerunq; cos cfficiunt
ex cmere fagino : quem modo jam clidoparatum prim ò confpergunt
zytho vel aqua,ut cohgrere pofsit,*in mortariolo tundüt.Deinde cineifous,
qui font ex calvariis quadrupedtim,atit expifcium fpinis, infper fis iterum tii-
dunt: quo autem magis tunduntur,eo meliores fiunt. Qiiidam verò lateres
tc ru n t,* eum pulverem cribratum infpergunt cineri fagino ai pufoeres non finunt molybdænam corrodentem catillos, a: nuarumm i fvteiul iamreoe--
tum iorbere. Alii ut idem caveant catillos formatos ovi albumine humciftat,
& iterum in fole ficcatos tundunt,maximè fi venam vel æs,quod ferrum in iè
continet,voluerint explorare. N onnulli autem lade bovino iterum atq; ite-
rum madefaciunt cineres,eosq; exiccant,* in mortariolo tundunt, atq] form
ant catillos.At in offîcinis, in quibus argentum ab ære fecernitur,ex cineris
catini lecundg fornacis,qui admodum ficcus eft,duabus partibus & una oísiÜ
faciunt
L I B E R S E P T I M V S ,%
faciunt catillos. Sed bis etiam modis formati catilli locandi font in fole aut
i n fornace. Deinde quocunq; modo formati ficcis in locis diu lèrvandi,qua-
tò enim fuerint vetuftiores,tantò font ficciores atq; meliores. Q uinetiam nó
figuli modo format catillos terrenos&triangulares,(èd ipfi etiam metallici.
Conficiunt verò eos ex terra pingui,quæipifla e f t* mediocris, quod ad du-
riciam * mollitudinem attinet. Miicent autem cum eapulverem iftius generis
catillorum veterum fradorum ,aut lateris ufti * triti: itaq; terram fic cum
pulvere permiftam formant piftillo, quam deinde exiccant: hi etiam catilli
quò vetuftiores fuerint,eò font ficciores atq; meliores. A t mortariola in qui -
bus c.atilli form antur, duorum font generum, m inora Icilicet* majora. In
mi noribus conficiuntur catilli cinerei,in quibus argentum vel aurum , quod
plumbum combibit,purgatur : in majoribus item cinerei, in quibus argentù
ab ære * plumbo ièparatur. Vtraq; verò ex orichalco fiunt : atq; ima liii parte
fundum non habent,ut catilli integri ex eis eximi poisint. Piftilla quoq;
duplicia font,m inora icilicet & majora : utraq; etiam orichalcea, è quibus in-
iètius eminet tuber rotundum : atq; id tantum m odò in m ortariolum imprefo
iìun format cavam catilli partem.Quæ verò ipfi contigua eft,foperficici m ortati
oli reipondet.
klortariolum A. Mortariolum inyerpm B. Biflillum C.
Ejus tuber D. Alterumptfiillum E.
H æc hadenus : nunc de venarum experiendarumpræparationedicam:
præ parantur aùt vrendo,torrendo,tundendo,!avando : fed certum veng p6-
dus fomereneceflè eft, ut iciri pofsit quotam ejus partem iftiuimodi præpa-
rationes confomprirint : verùm uritur diirus l^ is cum metallo permiftus,u£
duricie depoflta poisit tundi & lavari. Duriisimus verò priuíquam uritur
aceto perfunditUr,ut citius igni molleicat : lèd lapis mollis prim ò frangendus
eft m alico,* in m ortario tundendus, atq; rcdigendus in pulvere : deinde la