'■îi:
DtreMetalUcaL.ihn y i l l F i n i s .
GEORGI I
V f
E OR GI I AGRICO»
k j r L A E D E R E M E T A L L I C A
L I B E R NONUS .
i CRIPSI de diverto venarum præparandarum opifi-
I cio, nuhc fcribam de varia earundem excoquendarum
, ratione. Quanquam enim qui venas u r u n t ,* torrent
j &cremant, aliquid detrahunt de h is ,quæ cummetal-
) lis mifta vel compofita effe folent ; multum,quitun-
[ duntpilis : plurimum,qui lavant, cribrant,difcernunt,
I omne tamen id quod metallorum Ipeciem ab oculis re-
movet,ac eflîcit informe quiddam & rude adimere nô
poffunt ; quocirca néceffario inventa eft excodio, qua terræ, fucci concreti,
lapides fic'feparantur à metallis,ut fuus cuiq; cojor infideat, ut purum fiat, ut
multis in rebus homini magno uílti fit. Cum aut excodio fit eorum,quæ, anteaquam
venæ excOquerentur,climmetalliserantpermifta/ecretio,quodqj
metallum igni quodammodo perficitur.Verùm quia venæ metallicæ multû
inter fc differunt,primò metal is, quæ in fe continent ; dcindecujufq; metalli
copia vel inopia,quæ eis eft : tüm hac re, quod aliæ citò igni liquefcant, ahæ
ta rde,earum excoquendarum plures rationes funt : quarumuna ut excodores
ex iifdem venis plus metalli quàm alia conficeret, eos afsiduos rerum ufus
docuit.Elfi verò pluribus interdum excoquendi rationibus ex iifdem venis
p a r metalli pondus conilare poffunt,tamen majon fumptu opus eft ad unam
q u à m a d aliam.Atq;venæ quidem vel infornacevcl extra coquuntur. S im
fo rn a -e,autcjusoreadtempusclauro,autremperpatcnte: fi extrafornaccm,
vel in ol!is,vel in canahbus.Sedut res fiat dilucidior,fmgula perfequar, exorfus
à domicilio & fornacibus.Murus,qui fecundus futurus eft, latere vel faxo
ducatur craffus pedes duos * totidem palmos, ut ad onus ferendum fìt ido-
ncus • altus pedès quindecim : longus pro numero fornacum extruendarum:
quaruminunodomiciliocffefolentolcrunq;fex,raroplures,fepius mmus
multæ.Earum verò tres parietes, pofteriorem dico, qui eft admurum, & u-
ti-iufq;lateris,effe fados ex nativis lapidib. fatius eft quam ex codis. Nam
lateres cum e x co d o r, vel qui fuccedit vicarius ejiis muneri, dccutit cadmías,
quæ interea,dumexcoquerenturvenæ,ad parietes adhæferunt, citofadunt
vitium & fi-anguntur. At nativi quidam lapides injuriis i^ iüm refìftunt,
&adlongum tempus durant: maxime verò hi ipfi,qui mo les lunt&hbra-
rum exportes : contrà duri & quibus multæ funt Rbræqgni difsiliunt * dilsi-
pantur;qua de caufa fornaces, ex eis fadæ, facile abignibus labefadantur,
& ¿m decutiuntur cadmiæ, confringuntur. Prior autetn panes conhciatur
ex codislapidibus,&inferiorepartehabeatoslatum palmos tres, altum ielquipedem,
ct'lm jamfocus fuerit paratus. Pofteriori Vero paneti fit foramen
furfum verfus ad cubiti altitudinem,anteaquam focus fuerit præpamtus : id
longum