HET BKLGISCHE PAARD.
Gcheel wat anders is het Ardenner paard, dat het type
is van het iets lichtere trekpaard en alle eigenschappen bezit die
van een goed trekpaard verlangd worden. Toch ligt er in zijn
boiiw ook wel ieu van het Vlaamsche paard en men zou het
als een verbeterde reproductie kunnen beschouwcn.
De hoogte wisselt tusschen ij8—1.62 M. Schoft en rüg
zijn befer dan van het Vlaamsche paard, evenzoo vorraing en stand
der voorbeenen; de gangen zijn regelmatiger, het temperament
levcndiger.
Behalve voor zwaar karwerk is de Ardenner ook te gebruiken
voor snellere diensten, zooals voor omnibus cn tram, ja
zelfs wordt hij in Bcigie nog bij een dccl der artillcrie n.l. bij
de treiiiafdeeling gobruikt
De zucht n paarden heeft dcze
soort wol wat van het goede type doen vcriiezen, tenvijl veel
van het fokmateriee! het land is uitgegaan, om eiders diensten
te bewijzen.
Volgens Lavalard worden er tegenwoordig vcel Franschc
Ardenner paarden naar de Belgische Ardennen getransportecrd.
Van het Franschc Ardenner paard lieeft men feitelijk ook 2
varieteiten n.!. de eigcnlijke Ardenner en de lichte Ardenner,
De eerste is zwaar maar opmericelijk robuust gcbouwd en
met weinig tevreden, Zijn taille is maar middelinatig 1,50 à 1-53 M,
Een grof hoofd, körte, dikke hals, kort iichaam, plat en schuin
kruis, maar soliedc becncn. Dikwijls is de haarkleur roodschimmel,
oftchoon bruine en Vossen rrok \'oorkomen. Men nocmt deze soort
ook wel het paard der Belgische Ardennen.
Het lichter type gelijkt veel op het Bretagner paard, heeft
een fijner hoofd cn längere en minder dikke hals, ronde ribben,
minder schuin kruis in éen woord meer gedistingeerdo vormen.
Een derde varieteît der zware Belgische paarden is het
eigenlijke Brabaatsche paard. Dit paard is in alle opzichten veel
beter geproportioneerd en bezit een gcraamte. waarbij de verschillende
beenderen zeer gimstig ten opzichtc van elkander zijn
gelegen, zoodat deze paarden, ondanks hun zwaarte zieh onderscheiden
door een correcten en vlottcn gang.
De i-ug die allijd kort is, is veel rechter dan bij de vorigen,
de schoft konit beter te voorschijn en het hoogste punt er van
Hgt stceds een paar ccntimetei" hooger dan het hoogsfe punt van
het kruis Ook de hals is beter gevormd, en het kruis, dat brced
en lang is, is xclfs fraai te noemen, terwijl voor- zoowel als
nchterbeenen zieh kenmerken door goede Sterke gewrichten. Deze
soort wordt thans in BelgiC het me«t gefokt, terwijl men aan
liet extérieur tegenwoordig veel waarde hecht.
Een groot voordeel voor deze paarden is de bekende
vroegrijpheid, daar zij vanaf huu tweede levensjaar reeds voor
het werk geschikt zijn.
Hun kracht is op volwassen leeftijd buitengewoon groot,
en zij zijn dan ook bij uitsfek gescliikt om zware vrachten te
slepcn, en deze la.sten ovor de mooielijkste wegen te verplaatsen,
vandnar dan ook hun plaats in bergachtigc streken en daar waar
de industrie het vervoor per a.? van groote vrachten noodig maakt.
Om hitn vlotten gang en kalm, maar lang niet traag, temperament
vindt nicn de kleineren menigmaal zelfs aangespannen
voor hixe-rijtuigen, waar zij onder den naam \'an posHers uitstekende
diensten verrichtcn, ^iilk een span roodschimmels, zwarte
of Vossen vertegen woord igt zelfs een hooge waarde.
De kleiir vaiieert zeer, doch roodschimmels vindt men er
veel onder. Ofschoon de fokkerij geheel in banden der landbouwers
is, cn er noch Staats- noch groote particulière stoeterijen
bestaan, is de opvoeding van het veulen doorgaans een zeer
goede.
De zoogtijd vooral laat men lang aanhouden, ja het is
lang geen zeld7.aamhcid veulens van zes maanden oud nog bij
de merrie te zien. Ook voor beweging in de prille jeugd draagt
men zorg, daar men ze in den regel zeer lang buiten laat loopen.
Het meerendeel dezer paarden wordt gefokt in de provinciün
Luik, Henegouwen en Oost- en West-Vlaanderen.
De Staatszorg voor de paarden fokkerü in BelgiC bestaat
in eene provinciale rcglementeering en in aanmoediging door
premien. Deze premien worden evenals hier te lande zoowel door
de provincien als door het Rijk gegeven.
îngevolge de wetten van 30 April tSjö en 27 Mei 1870
hebben alle provincien reglementen op de verbetering van het
paardenras gemaakt; die vrij wel overeenkomen met de reglcmentcn
in onze provincien.
Wat het premiestelsel betreft, dit is in Bcigie zeer eigenaardig.
leder arrondissement kent aan de best gekeurde hengstcn
premien toe, ter\vijl in enkele provincien nog afzonderlijke provinciale
prijzen iii^eloofd worden, waarbij vaak de cigenaardige
bepaling aangetroffen wordt. dat alleen bekroonde hengstcn
kunnen mededingen.
Aan een bekroonden hengst, die buitengewone eigenschappen
bezit, wordt een zoogenaamde 'behondings-premie" toegekend.
De gewone premie van 300 of van 1000 francs wordt
dan veranderd in een van 5000 francs. Deze som wordt over
het verloop van vijf jaar betaald, dus ieder jaar 1000 francs. De
oorspronkclijk verki'cgen premie ven-alt nu, maar komt aan de
tweede bekroonde en deze Staat zijn premie weêr af aan de derde
bekroonde.
Na afloop der vijf jai-en kan den hengst opnieuw een
aanhoudingspremie krijgen maar dan slechts van 500 tot
800 francs.
De bedoeling er van is om den bultengewonen hengst
lang in het land te houden, opdat deze krachtig kan inwerken
tot verbetering of veredeling van het ras,
Het Rijk geeft nu bovendien nog Nationale premian tot
een bedrag van 20000 francs, waarnaar alle hengsten, die een
eersten prijs gewonnen hebben, kunnen mededingen.
Bovendien heeft er jaarlijks een concours plaats te Brüssel
al waar 4 premien van 1500 francs aan hengstcn gegeven worden,
die In de vcrschillende districten een eerste premie behaald
hebben.
Ten bewijze dat dit premiestelsel goed werkt en de beste
hengsten in het land doet blijven, möge dienen, dat een der
grootstc hengstenhouders, die niet minder dan 40 dekhengsten
er op nahoudt en er het vorig jaar nog 15 tegelijk aan de
Zweedsche regeering verkocht, nooit premiehengsten zal verkoopen,
zootlat hIj dan ook in het bezit is van een i3-jarige hengst
die rceds 34000 francs aan premien veidiend heeft.
De kenring van hengsten fe in geheel België verpl ich tend
en gercgeld door provinciale reglementen.
Fokkers van naam van Brabantsche p.iarden zijn de H.H.:
LntîsiîAU, E. H.ARBV, DE TUII.LIES, SÉVESIR te Bauves, STÍVÍNAIÍD
te Gembloux, JEAN MASSPN te St Denis.
De voomaamste markten zijn:
Te Biuche in de provinde Henegouwen den tó" van ¡edere
maand doch valt 16 op Zondag dan den 17", Dp deze markt
vindt men meestal Ardennets.
In deze zelfde provincie heeft men ook de groote mnrkt