
>
f 4
Jll
' M i
•IM
íí^' :
Í Í
: I M
l
• -d:,
f»"
, 2 0 0 N U M . l
5(uff Sumatra unÖ Iti Pcgu tracftfctl cílícfec
© a u m c n / D u ü o n ein ® u m i ü i f o m m t / mU
j u i n i ^ c g e b r a u c h t t v c i tm»
M.
M A N G A S íjí e i n ® a u m afó ei n w c M n
? R u g b a u m / tragt cinc ^ t n d ) t t o g r o g ató
e i n ^ P f c c f i n g / bod) cttvaö gcf r i imtnt / m í e
e i n fcalbcc ü)ionD : J&at i n i ümM ' g einen g r o p
f c n © f e i n tuie e i n e m l a n g e n 5\ern / voic e im^
M A N G A S B R A V A S í(í y e r g i f f r ; ffíne
> % u d j t I b g r o g a(0 eine Q u i t t .
M A M B ü ein ^ i e t oüer S S a u t n / fo g r o g
a f ó e i n ^ a p p c ( b a u m / . m í í SSIáttec / f o e tma ö
f [ e i n e r a l ö eine O l i v ^ u l ^ J^ieran fieigcf Der
P f e f f e r g e r n / uní) m a n bó^íí ftc aucf ) au6/
D f l g e ö i leine © c b e i & g e r f i n ^
M A N G O S T A N , iii e i n S a t i m w i e ein
^fiaunKnvöaumuni'cbcnmitroicbfnS'ciW?
t e n »
X > í e © o r t e n ü o n M y r o h a i a n c n /íreícíje t i c
3n&ianer Aletean n e n n e n / n?acbfen a i ^ s .
Maria, j^ucr^ion f m b i n ^ u D i c n fiinff
t e n / treUlK aile a n S S ä u n i c n ívacíilen/ ívíc
t ) í e M a u m c n / unD m m Die ^ r ü c b t e reilf
l ü o r D e n üni^ / rct)mccfeu fie t v i e unyirtgc
i ^ f f ^ u m e n , ÌDie eine ifi e t a m ö r u n D c r : & i e
a n ö i T C c i m ^ bober. © 0 f i u D O c a u c b lon^
b e r l i c b a n ö c n S i a t t e r nmU c r r r f ^ i e D e n - i-Sie
Citrini OCer Arare aiiicbfcn in Malabar, Bullicolo
uní) Bengala , wdá)i lunö finí).
i g í n D Die Emhlid oDer Aunuale, 3, © í e
k d i c i . R o f o n a v i u n t / fafíen acfeíecfigt/ n^arf)^
c» írt , Bengala unD Cultecala. 4,
^ellurv-i ÙvCV Belìirici, Gutii gnianDt/ üilá)
runD. 5. ChcbaliobCCArecaiifmblánglícbt
r u n D / mit ^ a c f e n / tvacblcn in Cambaja,
Bifnagcs unb Bengala.
(¡inc , 5 t u d ) t wie e t n Melón , r u n D / an
S d u i u e n un í ) m i r e i n e r barren
b o t ó f g í e n © c b a í c m n g c b e n / ínírenDíg DofI
p l a m fd^íeimiger 55onger / tt?eíd)e purgí^
t e n / D e r e n 9 ì a m ntír n o d ) u n b e f a n t / má)-
( e t i n D e r ^ u f u t S. Mana. it.
m f l o n e í í .
^ mmn
a í í e m i n D e n ^ n f u l n SßanDajaüa u n D © u n »
D a / a u f « ^ a u m c n tríe ^ > f e r f m g b a u m e n gc^
rtaít/ babcn runDe SSlár tcr / aud) ÍVi'ndi^^
u > í e ^ f e r f í n g / erfi m i t e inem Dicten í^ol f ter
v e r f c b n / irclAcrreí f f tverDcnDa^al í t : wop
a u f fid) D i e , f o l i e oDer D i i u f c a t e n ^ ^ l u í b f^on
r o t b í ^ e í g c í / nad) n?eld)er eine bar t e boliii^te
@ d ) a l e f o l g e t / itjorínnenDie D ì u g lieget.
K -
( f i n e ei n © a n ^ 5 í p f f e í / g e ^
T u n ® i u c f f e n u n D beinahe tvie ein í)afélímS
f c b m e c f e n ^ / tt)äcf)(i m Der Caica^
t a i n D e r S t r a f e v o n © u n D a »
©ie ODecCaryophillin?aiÌ).
f c n aQci n i n D e n e n i)}iOiuccifd)en 3 n f u l e n /
a u c f t einige i n D e r " ^ n f u l Amboina. Die
i ö ä u m e g ! d d ) e n D e n & m o n e i v S S a u u u ' n * S i c
S 5 i i U i ) C i f t c r f t n j c i g / b e r n a c b e r g r ü n / jy^
I c i j t b i J i t u n D vòi)ti\d)t/ tvelcbcö Die Diagieili
p n D / Die a i ö D a n n g e t r u c i n e t oDcr gcDòrrct/
a u d ) D u r d ; Den 3 i a u d ) fcbivarij g e i u a d ) t m t ?
D e n »
P.
d i n e 5 r i td) t a f ó u n l l T c S3ecrcn/ a imt w
D i g afcbcnfarbig / inmvenDig rd}ieinud;t/
iVàcbtìaiiff S. Maria,
P A O deCOEBRA oDcr P A L E CEBRA,
@ d ) I a n g c t t h o ! ^ ; ili e i n e / f o g u t s p
g e n D a ^ ^ i ' j f r u n o iöd) iai igenbi § ili ; \vàv1>
j e t i n S u n d a u n D i|l Drcl^'l:Iv'ì^
D a ^ Ä r a u r / tvorau Diejenige^rüditc/
i r o r ü o n m a n Daö P O D I (ei n \id)cic 2 ( r t m\
ü ) i e c i / D a ö m a n Die Uütc ' M n ^ c j u
b m gebraudKt ) macfeet.
P O N T I O L T ivad)ft i n Malacca u n D (To: IV
m a n D e i / u n D i f t g u t qcv]cn D a ö Jicber^
P A R V A S ein f ü b l e u D i t c a m / ift fltu'
tbeur»
P A P A J O S Die 5 r u d ) t einer ;?apfrgrO}]/
e i n e r Melon n i d ) t Dici ungicid) / vi>àcì)fi ai^ff
e i n e m Saum c incf iS^J iarm^iang/ mi t groi>-
f e n S I a i r e u i / aber n u r a u D e m aßeibBcn/
D a D a i 9 } i d n n g - ; n bei igepflansjct i f t : öenuiOi>
ften mqt cö f e i n e 5i'uci;t.
P A L M E I K A S , Ciu S a u m obue 5 ici ì e auf
D e r © p i i } m i t S l a r t c r u gc^ycitt : einer fcai^^
b e n Spann bi'ett u u D jugleid) b o d } * llnrci'
D e n S S u n t e r n n^acbRn Die c o c u s - Daiüi'/
P i e t b n ^ e i u a n D c r .
i P 5 ( £ 5 t ? ( E y i n ? a d ) r e t D e m ^ a u m Arrequeir
u n D anDern Dergicid)eu h inauf / bat
2 3 i t o e r et t^aß f ieiner am ^ p o m e r a m p ^
S S a u m / ent)aö sugcfpi i i t 2)ie5rud)iaHic[)i
f e t X r a u b e n t r e i g / a n D i e b e n etn^a^ grul^
) e r a l ö ^ o b a n n e ö ^ S r a i i b e i u DlJian b^^f
j e n 3Ìen S o r t e n :
I . ^ i t D e r im i ^ gemeine/ fo i n
Malabar, Java , Sunda ühD Sumatra, aucf)
b e » ) Malacca u u D anDer f i i i i o \vafb|et»
2 ) c r smifi tv a c b f l wie Der
l ^ o r i g e / b^it n u r àutlirlid) ei n tóeig ed)ai i
g e n u n D ift e t m a ö f tarcfer a l ö Der fdjwauy.
D e r lange if t e ine auDcrc
S i r t / f o l a n g a f ö e m d i e \ y u & i i f t / Dod) c b
Wae Dicfer / wicvooU D u r d ) a u É i P o n einer
tfc / auöt vcnDi g raub unD 2ifd)enfarbt\it /
i n n n j c n D i g mva^ weifet/ f d ! r i n Bengala unö
Java.
D e r C A N A R Y U S ODcr
i f ì Dicai icrrd);--d)tc| le ©or r /
a r d ) f d r b i g wie 2 5 n d ) i P C i i 3 : wadß obnfeni
G o a u n D ^ s r Ä ü f t e Ma l a b a r .
1 ucu
a l l e r e nani ) ^ n ^ i a n t f c ^ m &màà)fen. 101
P U C O oDCr C ö f t u s Indi cu s wáá)ft í n S o r o r
t i u D M a n d o r , í)í:)|én ? 5 a u m ttJic e i n
Dev^íSaHinfc^eiiíCí.
S.
S U M A C À óDeì' D 2 I A M À C A i|t eine
g r u d j t / f o i n Java n i d c b f t / i n D e r © r ö f t e et^^
i U T C i t roi i : iti g a n i j vott)/ f a u e r u n D fafftig
t ) c n ^ e f c b m a e f / m t v e n D i g m i t r d ) i v a r i K n ^^r: ^
n c n ; D i e l ö l d t t c r f j nDmi c ame i t r o n e u i ö a um/
t o d ) etm^ ruuDcr. ®ian m a d ) t fie aut t ) in
g u t f e r ein u n D gcbraud) t ^xe t v t c Samar ium
h m gegen D e n D u r d ) b r u d ) u n D ®crDccbung
m ^JOiagengs.
o i o z ^ e m m S ' ^ W Q x ^ w a m
a u l T J a v a i n D e n e n ® d [ D c t n *
( j i i d ) b a ö c' - t ^ o S i i irddjjl i n b e n flei==
n e u J n f u l n u m T i m o r u n D Soior . Die S d u ^
m e fuiö ivic D ' i e . ' O l i t g i S d umc / b^ibcn eine
5 \ i i ' t l t e n ntd)t
u i u i l d c b / e r i l i i d ) a - u n / b e r n a d ) rd)ìì5ari5.
S A M P A R E N T A O N ift e i n 5 i r a u t / f o
in Sunda m(t)\ì / u u D Dic h'àf f f t f i c u n D bitte>
r r l S u r u d Dielet D i a m e n e p o n ficb gibt-
S A S A R V i , cinc^2(ft@enff. >)äc&er ge^
b3rt Der S a u m / a^o Da6 S P O D I U M pon
gcbtiiur w i tD.
S A R Y ijt eine i S i u m ODcr mU/wo v *
m i i D i e ^ l n & i a n e i - ihreßeibcr be)ìreid)cii'
S A M B A X A 0Dcr SAMBOYA trad)|i
inChina: iji einei"fi'ud)t Wie eine i?id)el/)ebr
t l ) c u r unö r a r j u b c f o i n m c n / u i i r D gegen
t ) ; c Ì L n ' [ c t j 5 \ r a n c f b e t r u n D PergifTiigc S i i fege^
brau^liU
S Y C O M O R Ü S un\d)ti i n D e r ^ ^ n f u l
M a j o , f o e i n e v o n Den lalijiditcn "^nfulen
S E M P E R V I V U M , aidd)tì7ibcr}ìul1ig
iu Dcr®egenDAgu^adeSambras,bCt ; Dem Capo
de bonEfperancö,
S P I C A N A R O I i(t e i n 5 i r a u t / ivef.
dm u?ie ^ o r n m d d j l e t / u n D i n D e n SdnDcrn
Sinor nnD Mandor , bCl) Decam unD Dely, ObU^
f e r n Bengalen.
T f
T A M A R i N D E N , o D e r A s i u , c i n S a u m /
b e | ] c n i ö i d t t e r n?tc ^ P i i u p i n e i i c n i ö i d r t e r fiuD/
u n D Deften ^ m d ) t e einer fleberidjten Subi
t a n j j t n i D / m t i B ö r n e r uermeugr*
T A L A S S O , (wc\d}e unt t -rc Colocaffia
n t a g (I'Dn) tragt feine 5 r u d ) f c / u n D ivirD
D e ö m e g e n m i t D e n ^ i ö u r i K l n foctgejieicr.
T I A N C O , eine ^2Bnri;>el/iveld)C Ile f l o f -
| i n / u n D m i t etivaö na(fc0cinnebmcn/ivann
f i c n t d j t ö f ü b i e n ivoiicn,
T O G A Y , S U R A H A M , S E D OWA Y A ,
f i n ì ) . K r ä u t e r Der (euigcn ^ B u r l j e l n / i v e l d j c Die
3 n & i a n e r lìotìen / u n D i b r e n ßcib D ami t be*
t t r d d ) c n .
iiocbein ©CiPdctj^/iT^icDet Tamarinden^
» a u m / fo Stmc/wie Sürcitrcbe Sööbngci:
^ ^ T O M O U PUTE i(t eine rnmli
tefienÄraut (ebt mut
T A M A L A P A T R A , Folium Indum,
O D c r M a i a b a t r i e n , f m D ^ i d t t c r i v i c ^Pomcran:»^^
i c n ? s } l à t i c r / e t w a 6 fcbarffer u n ö D u n c f c f -
g r ü n . Der S a u m i | i g r o g / ü n D njacbft a »
v i e l e n O r t e n i n 3 n D i e n / Dod? m e i f t e n ö i n C a m -
bayeUf
W .
D i c CH I N A fommt
p o n einem i ö a um/ wlcbcr n u r i n China
tt)dd)fet / af In?o f i c L a m p a t o n g e n e n n e t JvirD:
wadjfet a l l e i n ^ageuDorn/ 4 * © p a n n c n
b o d ) ü o n DCi' ( ? rDe n m i t wenig»idtter/tvct
d ) c Den j u n g e n ^ P omc r a n i j e n ^ ^ I d t t c r n gieid>
f m D .
Z.
2 E R Ü M B E T > oDèr Ciinjor , ifi Deni
S n g b e r gleich/bat abe r brei)tcrc u n D iangcre
i ö l d i t c r / iti a u c b f r d j f i i g c r D a n n Der i n g ^
b e r / u n D f a n f o t v o l Durcb © a amc n a l ^
i ß u r i j e l n for tgepf lani jc i iverDcn.
NOTA.
D e r weiile / r d ) t v a r ( 5 c / f a n g e / mb èano^
r i t j u ö ^ ^ f e f f c r / ( a m t Denen dMfeaten^dW
( c n / Dlagicin u n D S u b e b e n mcrDen officrö
g e r a u d ) e r t / ODcr exrraordinairgcDÓr:t/ u n t
D a g fic u n b e q u e m u u D unDienticb feijen g e f d ^
e t oDcr gepflani^et j u itJcrDcn. ©onftett
f o ! i t c m a n |ie b i c r aud) tvol Riefen / ivann
u i a n D c n © a a m e n füfd) b a b e n fonte.
@ o tverDcn aucb e inige 5 r ü d ) t e inlnDicn
u n r e i i f / u n D ebe (te D i enl i c h (tnD gefact j u
n u T D e n / a b g e t b a n / a l ^ tieCocos^mùìTe/nnb
D c r g l e i d ) c n : tvcidK DcöiPcgen bicr^u u n ^
i n d ) i Dienen fónnen / D ä f e r n fic n i e b t reitf
l i b e r f c b i c f e t frerDcn.
I n j a m e s , Patatas, G e m b e r G a n t Zerumbet ,
U n D Dcrgieicben S B u r i K f n / m ü f ] c n intrucf^
n c m e a u D / D c r nid?t lafi^icbt tli/überffn&ei
w r D e n ; u n D f ó n t e m a n p o n Denfciben
'Mmijen md) t r o i Den © a a m c n übemi^
den*.
D e r © a amc aber P o n Dicfl^n unD arteti
a n D c r n ^tianiicn m u g in ^Papier/ ;cDer k
P j i r t g e b u n D c n / u n D a i j o in eine md)fe oDcr
i £ o d ) a d ) r e l gcfdiiollen/ ùbermacfjt/ unDmoI
v o n Den ©idufl^n unDaffer Jeucbtigfeit bc=i
i v a b r e t rt?ccDen.
3 a c6 i f i b c f f e r / D a g ein icDer © a a m c in
f e i n e r e igenen « ü d ) | e Pon i)0li5 bleibe/um
b e | ] e r c o n t c r v m j u m e r D c n .
D e n e n i g e to^ame / tDeW)cr in fetten
© d i f t e n ligt/ìVieD!CTamarmden,Caina,unì)
D c r g l c i c b e n / m u g à part i u eine anbere
3 ©c b a d ; ^
•if-;.
;
! ' '
' I
' l