
H.
l í f
J
, i f-
•If-
¡•t
I M U
/ i
i f f:
u
H
•i
í!.
j r
•I
•Í :
\
.V/ ' • iIt
„ V
n
• i
i
í
' 1
i • V
is i ö c r f i n « n b ^ a n ^ í ^ f í c S í n ^ a n ^ /
éxíjuuunt. Illa autem rccentiores partim ope
navigationvim alTecu« funt, partim machinis diligcncer
adhibitis obfervariint, partim vitrís
oculo admotis cletcxcruiit, partim ufu & arte
dilToIvendi rerum conipages, perquiiiveruiit.
Ita fadum ci\, ut inftruáiorcs ad Medicinam
accederciu, & qu® vix fieri poíTe credcbantur,
mira quadam Iblcroia prícftarent, ncc tantum
varietate obledareiit ánimos, fed ctiam utilitatis
prsberent frudum, ac prsfentiíííma morborum
remedia hominibus fuppeditarent.
Qux opera ut egregia eít, ílc magni £cilimarùr
paílim, & natura confultis merito probatur,
ItalisjGcrmanis, exteris omnibus. Calceolarie,
Vormio, & pluñbusaliísj quorum pcnum rebus
naturalibus refertam, eis & trans Alpes vidi.
Muíea vocat fagaciffiraa Italorum gens,in
Guibus inüituendis & feÍigendis,non minori indulifiajquam
judicio,verfatus eft Vir prudentiiíimiis,
&i Urbis hujus Pr.ítor Godofredus Nicolai
, Cui ad lei en ti am rei medics nullum artis
fLibfiilium , nullum Mufei ornamentum deeft.
Id quod abs Expcrientißimeyfekrter sxflicatum
efl, lüíigni fpecimine induftriic , & naturalis
ícieiitiac praeftantia íingniari. Magnus fane
eft nacurs: campus, in quem defcendis, ubi
non ferramentis 5c vedlibus opus eft , fed ani*
mofagaci ¿X expenentia,tanquam duobus oculis,
qui rcCiun veritatis viam commonftrant.
Res hxc tibi laudem affert, & Pr^torem integntatis
ac prudenti^ opinione egregium, ctiam
hoc nomine commendat, quod in rebus perquam
novis feledis conquirendii periiide,ac
colligendis diligentiam Vitemberga; ftudiorum
parenti j pukhre fapienterque comprobavit.
Nec vero illa ipfa naturae operum varictas ab
militate, nedum ab amcenitate fejundla e f t , ¿C
abefFedlore DEO proficifcitur quem vel minima
herba , vel exigua metalli vena , vel rudis
fcoria praefencem loquitur , ongmemque fuam
refert. Scripil Vitembergj Saxonum
CIoDCCII. IpftsNonisMajis.
XìnUt anba'tt ^cnn^cí^en m trunberííxí)
m ©lite e>cíí aüwáfcn íc:)cf)óptferí5 fcbiícfcí
t?ò^ne!nlíd)/^íl§/l: icDivc&cníanD un^Natíou
fííne gettJíric^t'áutec un& Jrúrf?tc mit^ctí)cú
Ict. Untcc anbcrn &aí jníJicn an
t^um unC'5i'ud>tbai'ffir búli^ bm
babero 2lírcn Dcilíit 23oí)m gamj gúl&m
mi) ftlbern ad)tcUn; OOa^ |oíí icb fajím mx
Defictbcn cMen Sícíncn / uní) moíriccíKn&cn
épcceceí)fn ? VÚhmCt fltft Bengala t)on
Cardamomcn/ trdfTcn 3íinmct / UHD anmu*
ti?Í9CnSpicanard,í)a\)0n jU ícrm D.NicoLMaroiieaComm.
de Amomo, Joh.deLaet.l. l.defchpt.
Ind.Occ.c. 17. Joh. Euíeb. Nierembcrgi-
US in hift.nat.max.peregr. 1. i4.c.48.Ut1i!)Mart.
Zeiller in itin. Gali. Malabar brinai SítbiT
UllD Den bfjlcu 3nábcr / Dc|]ln Frane. Ferd¿-
nanz, novi orbis Medicus primarius in thefaur.
rer. medie, nov. Hifpan. p. I69. Franc. Ximenes
ani) Sanfon de Abbeville in defcript. Amerio.
P' 39- tJCDencfet Guzarate^icbí Taftianndcn®
uní)CaíTienf9>óbrm/tt)eíd)e befcbrciberHenr.
à Rheede in hört. Ind. Malabar. P.L Abraham
>íuntln»ius in defcr. plant.p. 113.Georg.Marc
grav de Liebftad in hift. plaiit. Brafil. p. 107. ¿k
13 4. Franc. Hernández in hift. nov. plant. Mtxican.
p. unb Paul. Amman.in chara¿t.plant.
Ja va ì)m Galgan, bc)ìci?c Hildegardem,l 2. phyf
c. 17. aubOfvald.Croll.de fignat.int.rer. p 41.
Banda ajiufcatcn^gíiíg/ ttclc^f CttVibnct
Chriftoph, Frick in berD| ì O^cifè p. 133.
Job. Hug. Linfchottanus, Joh. Jac. Mercldem in
bci'D|ií3»^9leírebercí)ceíbunap. 371- Man.
delslo 1.3. p. 312. unb Levin. Hiilfius ih navig.
in Ind. Or. P. II. c. 19. Pegu f linfìlicf) ßacc /
bcfagc berec Ephem. Cur. G. ann. i686.p. gounb
Joh.Bapt. Tavernier. in itin. Ind. n. 112.
Siam n)Olriecf)enb i i f a nb / wie D. Nic.Gnmm
becicbtet ínEph.C.Decur. i i.ann. i r.obf. 152.
Fragofus unb Ludov. Romanus in nav. in Ind.
Or. China ^bubarbec / SSifam / Sampftt
unb f e r i e n / bícrüon lieg Adamum Lonicemm
in Herb. p. 5 5 4- Theot. Dorftenium in Botanici!
p.247. Guihelmum Rovillium inHiftoria plantar,
gen. libr. 16.cap. 29. Andream Cleyerum,
Marcum Paulum Venetum de rebus Orientallbus
lib. 3. p. 120. Francoyf. Caronem in bCC Sfs
rcí)re(bunií M ^óní3ceícbsí3appan pa? 1(^4
& Joh. Ludwig ^Oíííríeb in Hiftoria Antipodum
p. 22. SíeSDíoluccírc&enSnfultt^'í^i'wiv
giájjK'ÍU unb Santal-^oi^i/befaje Athanaf.
Kircher. inScrurin.pcft.p.92. Aston» Recch iß
HiftoriaMexicanalib. 2.cap. lo-MaxTranilylv.
Epift. d j Molucc.Infulis, ac Schichfaaiin Perlian.
Diofeittbalp.! 17. Z)tc3nfulCeylon bicaue^
erletcnlien gímí^i^í'^^lín^i^"/ berer
bung bat Thevetus. Can Oreíiuslib. i. Hill
Aromat. Indie, cap. 15. RobertusKnoxiusin
Relacione Hiftorica de Infula Ceylon, Ottokeycn
íníSnttvurff von íieu^^íieberlanb unb Guajatia
p.43. unbCornelius Bontekoe ímXrciííílt
tJon íOicnfcbíídjen ßcben/föerunbbeit ic. p^g
374. Sirabcen üBprrben/ 2ßepcaucb/unö
(laincflbeu nacbßecmannum in HiftoriaOrbis
Terr.Geograph, p.2 54. Hofmann, in Lex. Un. T.
pr.p. 157. Leonhard. Thurneifler. jum Xbum
hb. I. Hift. Plantarum cap. 2. Marceli. Amat,
Cornar. Matth. Sylvatic. Andr.C3cfalpin.lib.4.
de SuffruC. & Herb. cap. Ó9. Simon. Pauli in
Quadr. Botanic.Bont, de Medie. Ind. pag, 3Ö.
3uoiia unb íírgopren tJöc biefcn 'idaifMl
beute j u l a g c aber9icu»@vanícn/í)íeníbcc
V)ecn(m!ll Salmafium in Exercitationibus Pim.
Borchardum Monachum cap. 7. Saligniacum
Tom. 9. cap. ö. Adrichomium in TheatrO TerrxSand;
E, ProfperumAlpinum (tfcicbcr gaH'
eer ací)í3abi' DícMedicin tn2í 'gi)Ptcn cxercir
c t ) libro de Plantis Agypt i , Hcidmannum m
Defcriptione P-lieftui^ p. ^S- Nicolaum Monardum
M u f c u m C u r ì o f u m ^ n . (Boi t f t . Ni col a i | t | m t t m d e t ^ H
nardum (k Ììmplic. Medie, ex novo Orbe delat. 2lttbancnf^ùnia «"¡¡h^^TT^ ri
t e l p a g . 70. Johann,s Elsholni Horticultur"
p.344Ullb Johann,s Ferdinand! Pr o
colog,a ju fìnteli, g^rmifin Qiq S / B^n
eg.ncu >Jipoi&t:cfcn ailbKv n m aildZSoZ
m aimcoffcn/unbm mcinenCoUeg, 7„.
bcDiVnct/ fon&crÌ aEch
ubccbig m vare augLmbifd) eXnZit
j a c g c O cm ju emdctm Vo t S ,
rfiré^uOm uiJD 2(nD(ncfm eoe iceo amfa -
m / unb senmrdbcn juc m tSm
£x Animdium Clap.
U i^n^mi^ Sctkton humnrnm treiMtos
tano Sehrader. p 1205. ÍSfríca fft^preljèni
titibgbenbol6/SPeícf)eiu|ínben/beí) ben^jcrm
von in ber 6íeben)ábrígen iMU
SJefcbreib. pag. 311. item, ^ e c r üon iWoraen^
fbali^dfè^SSefctreib.éereogmrecbfónacb
gerufalem/ unb 5inbrea Stocf ramö SJefcfere^^
bung ber ungfúcfíícfeen 0\tift am ^Jieu^Batavia
nacb .^Dflunbpag. 12. ítnneníen unb &ie
gnful Lemnusbie ebeifìe €tbe/tpíeerbeííet
au0 bemStrat. Lampfaceno, Libro de Golor.
Schleichio in Synopfi Deorum fat. p. I09.be»
berörafincl'Aunoy in ber epanifcben^nte^
iScfcbreib* pag. 2 3 I • unb 2Ó9. Johanne Montano
Tradatu de Terris. X)ie ZÌ)Oma$ ^ UUb
(Tanarien^^nfuin gucfer/ mie bellen fiare
3iad)rí6bí erííxilef Allam ManelTon Mallet ín
ber S5ffíí)reíburg m ganden ^Bel^^reífe^
Parte III.pag.62. ;5)iíCÍ)aelHemmerfam ín beC
4guín^unb SOefl^anbiamfiften ^f íR^Se^
fcbreíb^p-100. unb Erafmus Francifcí Difcurfu
DOn. ber 2ufft / ítem Difcurfu XI. tJOtt beu
ttmmlífcben 2Siiccfunaen am ü)ien(cblí^en
Sfbem Bpanm bat DebI/@ranaíen/®o#
meraníjert/Címoníen unoCí r ronen / ¿raííen
DJianna ic bariíber flefcferteben Coft^us,
Quinqueranus , Hermannus Grube, Chryfoftomus
Magnenus unb Don Anton, ab Altomari,
?(mcrit'a®taiiIíení=.Ooí?/unb Saffafras, l aut
SíulTiige Anton, de Herrera in ì)er ^efcbrei^
bung Americ«cap. 25. unbLeonhardusFiora^
vanti in Comp. Secret lib.4. cap. 2. pag. 291.
í)íe3nruí S. Johannis u«b S. Dominici j ran*
jO|ènf^Ì5/baWnJuiick€rus,CeafalvusFcrraiidus
uub AiphonfusFerrius t)iei aefcbrieben,
2)ie Sbebaif^e fianbfcbafft unb Adena Op
2. m n m f ©tócf von M^^ren obet
bAlfornimn mcttfdxrt^Comi:/
D f e ^ f iubafraratrcn jffgff D. Rolfinc.i.de
pkinm. N,col. H.niger in bfr » f ^ C Ì b u n g B.T,ni"s
m Surcfifóen Dificftì p. 6ó.Pelshrfer Hbeil X. Wolffe H ^ f o n l in
de opK, F e nWd . Pon'zetru, unb WedeUus Mp'dc^^^^^^ Ki ^ ''"'fr
aufiUfUCfeiH iti. Montpelher «n mft. ch,r. H eTReufee™^^^^^
m S&ctlalicn ^H-nici=^^órner 06eir Med. Phu. GuibTn« i„ Sed óff f \ '
Iac(,.®ccren / UOn Wricfecn JU U(m <fl Qu,n. Grulingms B , e r S S M i r a 7 '
<iueranusL,bro de laud. Provmciar. Bochi tus , tr de nreth haÌf R » " trabr Clauderus m
na Ann. 1666. Menf. Decemb. 299. Reno- aSLn / '
«l^us de Marena Medie. h b . , . f e a , c a n . i 7 S S ÌCtm fftra« Ml i
cap. 8. uni) Johannes StephanusStmbelbergc- S S K n ^
WfS.«ccrcn fubft,tuirff «lan ft<ute j u Saae K r f ^ W L / ' t o r n i n o m i »orèfc
ben CoccumPolon,cum fo à r i C a S u i Poi Ìn S f f f i L / n " ^ ^ '"""a "Ì»
fm/ wmn m m m r n awa,. 3uSèi f S S
"r
•• '1