!
' i
! i - ' l .
S t r a h o l . 3.
Ceogr.
S y m p h o r ,
K A i . f . y .
L i b . i 6 . c . < i .
E x Aulo
C e l l i o , &
M a c r o b i o .
Tac nino 4 .
D o m o . i ç .
Galenas
l i h . d e C i b i s
t û m , & r M a -
l i Cucci.
T h e o p h r . l .
2 . f . 2 4 . de
C a u / Î s pu*
t a r u m .
S trabo / . j .
Geogr.
Gaud.Me'
r u l a L i , mi
ruh. f . 1 6 0 .
Remh. Dodon.
Pempt.
<5./.4. C.2.
Co tum. / . y .
f . 9 .
G r e f e J . 9 . C .
7 7 -
P l i n . L i ^ .
c. 2 9 .
M . F a r r o l . i
de re r u ß t e ,
capite 4 .
Comm, 4 . / .
d e r a t , ' v i ¿ f .
tn al.c.i 02
Cat ödere
ruß.n.Öo.
An n . 1 5 5 7
i n i o l c s B o -
U! n ,&V a c -
c a r üi n t e r i -
tus e x G l á -
de cotne f t a
180 Viyfsis Aldrouandi
Luf i tani v c tuf t i o r e s , vc t radi t S t r a b o , & ij, qui Mont ani eranc, vel pof t inuentasfrii
o b a n n o n s penuria^n duabus anni par t ibus Qu e r n â ve í c cb antur íuaui Gl ande .
notaui t nonnul las apud Na t i o n e s a d e ò g r a t x funcguftui.vt; bc J lar ia Cercris.n"
dulces ( quo pa ¿ lo vina duicia Be l lar ia Ba c c h i dici poíTunt ) appe l l abanrur . Plurim
quidem nutriuiit Gl a nde s , quamui s segrè digerant i i r f r igida- in pr imo gr adu,& ficcj
ter c io, fi El lucha f em Ar a b o f c r iptor i c r edimus , qua rum t empe r i c i c o r r e d i o n c cot
&f a c c h a r um inducunt .GI andiùaut é c ibus in g ene r e l i c è t .modc r a t i l l ìmam ad fpcci^
r eda i l u s b e lUl i n a n i o p e r a t u r n imi s f o r t c r a n u t r i t i o n em, ruf t i cofq; admictit folpmme
f tor e s i ad a fpc r ior e s quippè l ab or e s pe r f e r endos arcus indur a t ,vi f c e r aqj ferrca't
r eddi t . Hue fpe í i a r e videcur illud Apo l l i n cum ad L a c e d cmo n c s or a culum, quo G
diphagi Ar c ade s inui i t i pronunc i abantur
Glande f a t u r m u l t i obßßet t i b i p l u r i m t t s Arcas
N o ß r a l u i s non f u n t c o n t r a r i a . N u m i n a c a p t i s .
Quibus Pop lilis adeò placuerunc Gl a nde s in e f um, vt fol i i l i c antur inter Gra-co
T r u g ! bus i n i i e n t i s auß de f e n d e r e G l a n d e s .
Mul t a quidem funt Anim^ilia, qu^e Gl a n d em auidi l l lmè e xpof cunt , a tque feda:
qua mi r e pinguef cunt , & in gene r e Auiurn P i c x cognominata? Gl a n d à r i « , qii:eG
des i ludiós e col l igunt , c e r r ^q; r e c5dunt ,Sc obruunt mo r e formi carú. Ipf í s quoq;cí
à nof t rat ibus Indicie Gallin^E, fcù maui s Ga l l opauone s nunc i ipar e j ibenc i í f imé fa§
tur . Mino r e s vl ter ius inter Quadrupede s Gl i r i b u s , Sc iur i fq; ade òpl a c e n t , vt ink
rum c aue rnul i s ,& vbi propr ias incolunt fol i tar ias , & tac i turnas fedc s ho r r e a f'uad
tes, habe ant quo f l imé rodant dum e s t e r a torpent . Aqua t i l i a fed inter Animal i2(
de Pi fci s vef c i tur Th y n n u s auidilTìmè, a tq; enormi t e r pingue f c i t . Int e r tamcn cu
q u £ Gl a nde pro c i b o de l e í t antur An ima n t i a , i l lafunt dubio pr o cul praefèrenda,
magi s t e r r ena funt ; E n R o b o r é i s inhi ant em q u am ma x imè fol i j s Ca p r am , qiis.
f r u a u s mi n imè c a rpe r e potef t , pof tqua r a Ar b o r e s denudaui t ,ar ent ia larabi t faxa
s i n e f r o n d i b u s Arbor
N u d a r i g e t , Umbunt a r e n t i a f a x a C a p ^ l U .
En f u e s , qui fuas effe Gl ande s prar tendunt , qua s iug i grunni tu a b al i js repct
dentur brur isj ipfos Gl andi bus fel ici l l lmè c r e f c ent e s huiufmodi c i b o vidcmus,anif
quadr ato c o rpo r e , vent r e promi f fo, c iunibus vaf t is, c r a i f e , & glandulofa' ceruias
ftris br euibus , & refupini s , c a rne q ; fol ida, qua; ad mur tata f a r c imi n a , apud no$B:
nienfcs , vb ì f ami g e r a t j i f ima funt Mort a d i l l e di i la,exqui i ì t i f f ima, & perfedlillimac
pot è íuauilíima, t cmpe rat i l l imaq; ad epuládum propr i è à natura no b i s donata,
a è M. Va r r ò di f cur r ebat ; v ndè no s q u o q u e noñr i s dj cbus Gl a nde vef c i non ni
c e r emu r . d ume i u fmo d iAn ima l i umGl a n d e à f u b f t a n t i à f a g i n a t o rum, tam fapi
f c imur c a rnibus . Gl á s ade ò propor t ipna t a eft fuaptè natura fuibus nnt r iédis,vt niì
ì l l i sno cua , ve l minima e x par te f u e r i t c omp e r t a , f i cut i c cont r a Boui l l o generi p
c i em attuliffe quando q j fuit obf e rua t a , & ed pra^fertim tépef tate autumnal i valdè
qual i , 6c Gl ande s , ant equam ma tur e f c ant fyde r ant e , rubiginof i fq; morbofitatibiti
c i ent e ; ( i e o p o n i c o r um o b id prudentilTìmus M. C a t o Ci b a r i a B u b u s indicenslir
lugi s in Hy emem Gl andi s quidem modi o s 2 4 0 . feruar i iub eb a t , fed cum ijs dimi;
Lupi n o r um flmul cum Gl a nde in aqua ma c e r a t o r um, n è inconuenient ia fequanttir
nos pauci s abl i inc annis in a g r o nof t ro B o n o n . obf e ruauimus ,dum ho rum Anim
gl ande d y ema l i impr ;Epa r a t à , v i t i o s a q u e p a f t o r um, pl e r aque ex improuisò
r i ebatur , in quo rum vent r ibus e x ent c r a torum plur ima glans indigef ta turgens,^
minans r epe r t a fui t j Fue r a t enim ma x ima e o a n n o copia Gl andium, fedpraua;<ii:
t ioni s , CUI pr ^ c e f l e r at f c eni , p a l e a r umq j n o n modi c a c a r i t a s , vnde ruftici coge'
e x a b u n d a n t i o r i b u s F r u a i b u s a l e r e Boue s ; qui tamen nat iuam t cmpe r i em in
ftupefacientes ruminar ioni s mo t um e x t i n x e r a n t , cum quo vit4m quoq^adenu:
Suaderera e rgo vt fuibus Gl ande s r c l inque r entur , illifq; fol is feruandos elfe huiiiii^
Fru-ftus vi l l ici c r e d e r c n t ; Nimi s enim di fcrepant B o u i n x , &Suilla:carncsreni;
mcnt o :nam illa: funt f r igidx in pr imo , & ficca; in f e cundo gr adu, h x v e r o è contri
Dendrologia Lib. 1, i 8 (
Il pnmò,& f i c c x in f e cundo, & propt e r c à iufoc iabi les , vndè piaculum gr ande comi
te vero nec cligna amis me n o rum uijs euaaunc c iDana ; Ad My r t um i taq; iai iore fuil
.ariim Glandium canat fync e r ior qui l ibc t f.ilfamencarius, & fui l lorum r a r c iminum fa
jricaror, vt fummi s , & Pr inc ipibus vi r i s liaud in glor i e ferui re poí í i t . Si c & ipfe me r c -
biturdefuis mer c ibus cecinilTc Ma r t i a i em.
^ t i P a l a t i n a caperei c o n u i u i a M c n f x ,
Ambrofiafque d a p c s , é ' c .
Er quiàfublimiura Vi r o r um dapc s ad gel ida nos rei iocant G a n c x pocula Gr a : c i s ,&
Romanis oli tu fa mi l iar ia, qua: nunc communi i f ima fune ; Sc i endum e It, nines in fubt e r -
raneisfolfis condi ras ,& in f e r am feruandas x f t a t cm, non al io mel ius tutandas elfe c o n -
tra liquabilitatemrcmed io,quam que rne i s f rondibus copios e fupcrpof i t is,cuius rei tribuunt
inuentum Al e x a n d r o illi Ma g no Imp e r a t o r i , qui nonni í i ma g n a , tam animi ,
q u a m corporis vi r ibus v o l u e b a t , Qi i c rne i s tandc Ar b o r i b us me l ior a q u x q ; r at ione c i -
bi vndequaq; fuauiffimi ab ipfis prodeunt i s deb emus ; nam in vaftilîimis vfq; He r c i n i x
íyliu-'traiftibus h x Ar b o r e s , qiias fepte nt r ionales fxui í f imx non ter rent Vr f x , ma x imè
rigentes melliticarum Apum in officiníis innume r abi l e s , a tqj tutiflimas fe rotas ve r tunt ,
deqiùbus cum He í i odo fie c onc lude r e pof fumus .
His multum ' v i e í u m te Hits f e r t montibus a l t i s
^ e r n u s apex Glandes ^medium dat Robur Apum ' v i m ,
Imtnò cum Plinio, qui fcripfit, Robur f e r t B o l e t o s , f u i l l o f ^ g u U n o u i f f l m a i r r i t a m e n t o ^ ,
qua circa radices g i g n u n t u r - , f e r t ine LI a, é ' c . H x c m ibi dant animum, vt vari) Qiy: r -
cuum vfus cxpUcandi dulce me los haud ineptè fapiant .
Hucufqs ex vnà pendenti a muñera causa . .
V i d i m u s ; a v a r i a c o n f p i c i e n d a manent.
VSVS V A R I I .
Mnitaris vi r tus , cum c e t e r i s pr x f l e t , t anqi j am ñudi o rum omnium et iam f o r e n -
ilum tut amen, a t q a e pr xf idium, f o r t i bus ,& n ó i g n o b i l i bus inf t rument i s vt i
femper confucüic; Vn d è Tr iumpl i a l e s cur rus quernei , .apud Ant i quo s loui s
In(ìgnibus,6c fcept ro e xorna bât ur .Be l l i c x q u o q ; Tu r r e s amb u l a c o r i x , q u a r üTemo n em
Heiìodus vocabat cTpïc al ia Ma r t i s ma chinamé t a ta oppugna tor i a ,quâ de f enfuiafírmilfimis
Ax ibus , & Tr a b i b us R o b o r é i s c omp o n e b a n t u r . Vi»ftoribus captar i im
Vrbium,&:: Arcium perpetuo Que r cus l i gno fimulacra in immo r t a l e decus eorundem
erigebanturiiicquoq; vnum p r x c u n â i sQu e r n e umf l i p i t em a d T r o p h e a deHo f t i bus
viftis.&fiiperacis e r i g e nda , fpolijs induendum pr e t io/ ì spe rqui r ebant pcne roi ìol im
milites; cuius rei memini t Vi rgi l i i i s :
Ingentem ^ e r c u m d e c i f ì s v n d i ^ ramis
Confi it ut t tumulo : f u l g e n t i a i n d u i t A r m a .
p Robore Phalanta, h o c eft Palat ia ficbant ant iqui tus in t o t a , & integra orditura n o n
folum, fediatabulat i s . tef t iq; fcandulat i cont e x tu f chidiarum Ro b o r e a r um ; ex e o d em
ligne fiebantPorta:, fenef t r ce, & He r c i j , ideft Por ta: pendul i r , & r e c ident e s , feù C a -
tarrhaétie à verbo gr ceco -Azia^pi-nice, q u od eft p r o i j c i o , vulgo S a r a c i n c f c h e , de q u i -
tus Oefar in c omm. A b his I up iter He r c eus di c ebatur , quoni am intni D omo s , in tra q;
lepta ceù penetrale Nume n col eba tur . Ta n t a eft Ro b o r i s for t i tudo, vt igni egr egi e r e -
Ki tat .al i j fqielementoruminiur i j s . Ro b o r a f umu s p r o b a t r o b u f t i i ï îma , quia videmus
iudcsroboreas fuper c aminos ignis ardét i s tran fuer faliter pof i tX) s , fui t incntcfq;Ahenos
ûulliences diù durar e, v ndè Vi rgi l ius cec ini t :
E l f u f p e n f a f o c i s e x p l o r c t robora f u m u s .
Idem Robor i s l ignum fluuiatiles, a tq; hicuft res ad naues pangendas vtililTìmum eft.
Hinc apudReufnc rum.
b l i n d a t u r a rates -, i n n x t a j . rupibus a l t i s
Educai arborvy.m Robora d c n f a ncrr.us.
Qi i c r -
E l l u c d i m .
T a c . San.
1 4 .
E m i n . C a r .
d i n . d e f u r -
no lib ^ dc_j
^ o f c r u . f a n .
cap.
H i p . U . d e
r a t . v i e . é-
1.1 .de a l i r n .
P l a t i n a de
Hon. v o l u p ,
& v a l e t . ì i .
L i b . Z . e p i g .
3 9 .
M i z , a l d . me
morab. cet.
lo.Gorop.Be
can.in G all
i e is l i b . J .
C i c e r pro
M t i r ,
P l i n . l i b . 7
c , - i 6 .
Ammian.
I . 2 3 .
V e g e t . l i b .
cap
cap.xcf
2 2 . 2 5 .
I I . Aen.
Lucanus 3,
B e l l i d u .
4. &
Georg. I .
P U n \ l . i 6 .
4 0 .
R e u f n . i i t j
Pom,