i •' i
[fi
:! M
Vlyfsis AMrouand
Artß.lih.i.
de Gener.&
cerrupt.c.^.
4. meteor.
c. I.
érl.i.Fhyf,
Í.38.
Rubrica^
Cenus , &
Differhiít,
622-
atque iti emorhtir -, Ce r i um eft non quodl ibct fieri e x quol iber, fed detennÌnatum ex
determinato,iuxta Phi lofophos5& Qum npi ler Fru-itus finijularicatibiis polleac confide,
rabilibus, dabitur proptereà in nof tro hoc Fruf tu Sorbi generario qnx d am vaidè fpe.
ciofa, & notabiiis vermis infolentiifimi, vt ex Mi c rof copio l icebit peripiccre;pro quart
adfunt pr arc lari fiimi viri noftra hac tempef tate, qui plufquam Dardalco Ingenio Ca.
lumper minima sha f c eAnima l ium fpeculat ionesobfequensf ibi i -cddcrenoucrnnt ; i j s
liane curam rel inquimus, fperantes fore, vt breui Mi c rozoophy tor i im greililium,re^
tilium, al igerumq; greges in lucem prodeant maxime viiìbiles redditi; uos , qua; in va.
rijs obfcruauimus fruól ibus, ftirpiumqjpartibus in principio putrcdiiioiic conftitutio.
nis ani inalcula,acicul£ capi tulum in magni tudine non excedent ia,al ia Scaraba:iform:a,
alia Erucacea,al ia Cul icesreferent ia,al ia Formicas,al ia glabra, alia piloia.cii varijsap.
pédicibusdeprehendinriusjdequibusnihilfpcciaiirer hÌcponiiTiusjeoriindem'difquili,
tionem habendam fupcr Aldrouandccas precipue obferuarìones in Vol ini i ine deIn(^
tìis fel icioribus In geni js rcferuantes; in ^ q u i u o c i s mo d g hiborabimus.
AQVIVOCA. ET DENOMINAT A
S
CUud.i.in
Sìilicon,
Vanyäßs apud
Albetìixuml.
z.
Orb or um faporis iumma aiifteritas, eorundem^; fu p erb us afpe<flus fVndc Frufiut
hi Py ra Superba, dcquibus fupc r ius Iocut i fumus , i ìgurà, coloreque fuperar?;
quodammodo videntiu^ originariam ex nomine ipfo fupcrbiam realiter oficii.
tanti Qua r è f i Gra:ci nominis cro,5«p5£»' fignifìcatioSorbis tribuererur.qux'arrogatiam,
aufteritatem , v enuf tat emque fupe rbam. e l a t ionemj auda c i amquc f ib! placcntemim.
portar,parum aberraretur à r e^i aDcnomina torum, v e I ^ q u i u o c o r umr e g a l a , criac
{j pro fuperbia fumeretui- Sorbus , vei pro Sorbo fuperbia accipcretur, q u x eft
yititrm rebus folemne fecundis,
rirtutnmqne ingrata eomes.
Vinofuspra-tcreal-ruitushic tanquam Augur a l e P omump e r q u a n d am a^quiuocj.
tionem dici pofTe promcrctur,ex ¡pfo nomine p r imo o i f ,& nomen cW£ Auguri],ü
nomen V i n i , & Vi t i sabbi -euiante,quod cf t 6/foì,5: tite. Illius quoq; nomen d i ' a d
uocareconfpicitur cumi ìmbr i j s Vei t ìmentorum,quce "cai parirerdicuntur, ilue^it/.vei
b«/Vocantur;quin & e à d c appel lat ionef igni i ìcantur et iaiuperiores VeftiumOra^liot
farius Ori f ìcia, quibus col lum infcritur : ita diiita quod nedum ab Ant iqui s , fed à rccc^
tioribus futoi ibus al iquid de pcl l ibus oui l l is vef t ium extremi tat ibus adi j c iatur , ( ] &
doquidem:'» pel lemoui l lampar i terdenorat : , & reperi turà Gr a x i s pof irmr. , pro"«
ineodemfenfu , fublato tamcn iota, S c a a , mutando omicron in ome s a ; &iot.iii;ì>
kvibcndo. Qiain dot vocantur quoque ab Apol lonio Pagi , fcù Vi c i , abantiquoGri-
' ' corum v e rbo o/w, fci l icet7Ìri i ,deriuatum id nominis crederera in vrroque prcdiitorüir.
fenfuum acccpt i 5 n am& Ìa Sorbus maximam f o l e t f r u d u umf u o r um copiam Agrico
iis impe r t i r i , qui ex ouibus , i l larumquèpel l ibusquamplurimaci iciuntcmolunici i '
r r a t r . F r ä - ^ ^ • No n defunt tarnen rat iones, quibus prebari poliìt u'v Soibi ini cbao' c , qucceß
dfcani iri^ ouumde r iua r i , tum quia Trui lus huius Arbor i s f i t oui f o rmi s , cum qui a , f i credin;ifs
Me/uem, ocul is, luteum eiufdem oui refcrt . Cictcrum Lat ine Sorbum à forbendo dici nondiifenferim,
co quia Sor bile Pom um, quando ma tur um ei l , profcrat.Denominatoriipor.
rò quàm pauca fubeunt recenfenda. Le g imus Sorlos , Icù pot ius Sor&hos in ( Jironicc.
Scrhonenfe Me r sbur g i covoc a tos fui i f e Vanda los . Lutetiv^ Pari i ìorum Co l l e g ium pra:nobi!eirc-
Coltegiirm mor a tur , quod Sorbona appel lat ioncmai lumpl ir, -Si exChroni coi ' rancorumt radì
rarisfjs. P o l y h i ftor B ey er line k in iu o T h eatro er c à u m fuilfe à R 0 b cr to C o m ire D n : y d un^, ^
Fratre Diui L u d o u i c i , v fquc de anno fai. 12 5 quam Vniueri ì tatem adbucgloriciio
P.Sv/if.Pe- rem reddi t inter al ios dodi i fnnos Vi r e s praxi ari Hl ai us Samuel Sorberius nciiiiiii
tra Sartia H u m a n i t a t e D o ó b i n à f c c u n d u s . Nobi l i tat e q u o q u e , tuml i t c r i s , tumarmiscoii-
/, de Tejfe- ciliata viret Fami l ia Jör^i/Zö»/? Mediolanenl i s , immòhuius Arborisnobilirandiec-iiisa
, eandem in Gent i l inj Pcgmat i s j E q u o r e fenis Bal theis Icmni icaro, duofq; intcrPu'
nicei coloris Gr y p h c s aduerfoserigi t . Ne c ab hoc exc ludcda videtur ccniu Sorbonii«
iniìgni decorata Fami l iaBagnacabalJeni is alia , I icctSorbel lonixinfcrior, i i ir^f/^«u"'
cupata,quieSorbimiArborcm inf ì cmma t c cum konibusvtrlnqiobucrl imf iaiuibüJ
ris Gentil,
/"ig.^lO.
Dendrologia Lib. IL
w 6 ^ 2 3
Ageftat;fedSorbusànominali,pDliticaquèadPhyncam,moraIcmquèdeincepstr a
curam, var iofque deducatur m v fus , a c cur a toDendrologo charior eiTcaa.
E P I T H E T A . PRoceras liccbir appel lare Sorbum. quam Gra;ci feu 0« ab vocant co for
taffe, quia fru¿ium om forma, quam dictmt, infignicum, luteumá; ou i re
íerentem colorem producat , cum in non modicam longi tudinem à Natura e f -
formetur.vt patet expenent ia; ficeam quoque in illius defcript ionc Do d o n e u s c o g n o -
minauityta enim lue f cnptum rel iqui t . Pr.r.r^e ^Mgmtudtms Arbor Sorbus eß, C u h l .
vero trad,dent Theophraf tus in fua Plantarum Hi i loria hanc Ar b o r em in i t n e n t Z ¡
Iocisfitamcit.ínmeíterilefcere, idcircò illi iuremeri tò
r Z ^ t r r f convenient . Sed quia ubfquè infitione proueni t , & fola inter
fy ueftres Arbo r e s eñe xpe r s a cul e i s , eadere/^^^^^^
icihcct aeu/ets carets, feu ae^Uata, ac Uuicortex, & ir>ter fyhefires prJa?ttiornMn
cupabitur Ar cade s tedam gef tat appel lant . c i n c n Z ü h l t
gioSorbisfcateat,apudiniusincolasopinioinualuiceas,qu:efter^
iruaus producerent , i l los adufquè maruritatem non prom^ouerent, teda còr tki i E
íeraces emci , & f ruf t ibus c x a f t è maturis ornari . 'io^Ä^äoÄe.r, idem Theophraf tus alin
i . l i r i ' ' ' ' ' ; Arbor i s fol ia, v t non fingulaiim décidant , fed fimuí
pennata illa duodec im circirer fol iorum congeries def luat . VIterius at icuparia^
o b e l c am, quam copiofam auibus fuppedi t a r . appe l l a tur àCIuf io. Rabidam vmbrì
nuncupauit eandem Marf í l ius Ficinus j Ne c immeri tòj conf iât enim expcrientia Rabi e
íemclcorreptos.&fíintráftatumcempusfanatos.fiadil]iusvmbramdormierint,ite!
rumad rabiem excitari. Arbor quoque fr.xir^ea T r a g o , & Fraxinusbubuía D o d o n ^ o
antonomafticos eñ appel lata. Flores illius non i l lepidè racemoß, minuti. & ca^did^^í
. n f í l f " ? " ' ^ ^^ huiufmodi cognomen ex propri js qualitacibus fibi valeant conciliare.
F r u t o amem, qui Sorbum Lat inis dici tur, à forbendo Et ymo l o e i â de fum-
Se s'cen^^
dicetm. Sic emmmter Italos Poetas quidam dof t i l f imc c e c ini t . ^ ^
Hor qitantimque 'volgar non dee fchtrrtirfe
La NefpoU real, ne r ASPRA Sorb a ^
Che l'vna, e l'altra pur tal volta dona
Come algufio fapory falute al -ventre.
Ncc non acerbifmus, vt idem Author al ibi inauiife videtur, fcribendo
Ma rhirßito Gaß agno , e'I Noce ombroßoy
L'ACERBISSIMO sorbo, il Pino altero.
e e r i w l T ' ^ A l i -
d m m o r - n , eò quia palatum al l igare. & Z .
dammododhquearevideanturligamentofofapore. Habe t i l le.
D ^ rag/on, che tra li LAZZI Sorbi
Si dißconuien fruttare il dolce Tica ,
Sorba Jumus molles nimium dnra.-itia ventres^
_ Apttus hétc puero, quam ubi poma damns
cognomentum Ulis egregie c ommu n S u i t ^ b Ì f i ; ^ i "
Htc noBem ludo ducunt, & pocula Leti
Fermento, atqȏ AC IBIS imitantur vitea So?bis,
Quod
Gal. in V.
Sorb.
'^^eephr.l.
Alamanus
Col.i.éu
Ttanth.Inf,
15.
Martial,
l.ll,Epigr,
PI. lib.i^,
cap. 2 I.