Vljfsis Aldrouandi
•iapt. fìus Iura patrocini Germania fortis adorai
Eodem n omin e , &e àdemfor t a i I e de c aus a Vene t^di t ioni soppidum Cremenfiin
jibr. trul. Diaceli fuit d o n a t um, cuius incoi« Koboretani dicuntur Abduam fluuium, & Cremo.
in Theatr. nam Vrbéve r fus ad Orientem.vc videre cft in topographica illius Regionis TabulS.ltà
erb. ier» & Francifcus Robortellius Vtinenfis Vir literatiffimus inde cognominatus eft. Ab
Efculopr«rereàQiercus, f eùRobor i s fpecie Ciuitatis Ai cul ans n omc n , qusolinu
Straho, Efculum dicebatur.deriuauit ab Efculis ibicopiofìlfimis,vt exanciquiflìmis fcripturis,&
Georg, i I l ì u sPr i u i l c g i j sOt h o n i s I I . Imp e r . a n n o 9 8 3 . 0 t h o n i s I l I . a n n o 9 9 3. Henrici III. ann
o J 0 4 3 . l i q u e t , q u o r ume x emp l a r i a p a u c o s a n t e a n n o s mihi contigit videre incomparabili
benignitatellluftrifs.& Reuercdifs.Confanguinei,& Domini meiColendifs.D,
Petri Bargelini illius tunc Ciuitatis Gubernatoris fapientiifimi, &c. nunc Archiepifcopi
Theba rum, Nuncìjq; Apoftolici in Sabaudiam acceptiifimijab hac Ciuitate proceiììt
lo.EfcuIanusdeEfculodiótusOrdinisMinorum , qui vixit An n oD. 1 2 7 0 .& icripfii
Sermones de tempore lib. i . fermones deSanf t i s lib. i . & alia plurima ; poft quem fio.
ruit in eadem Religione Hieronymus Efculanus ille , qui fcripfic fuper Sententias lib,4,
&plures in Bibliorum Volumina Comment a r i e s cdidir,ac tandem in fede Petri Nicolaus
IV. diiius eft. Pr a t e r hos Efculei cuiufdam Aftronomicus liber exeat de Afcenllonibus
. Ne c aliter Villa q u i d am in Ag r o noftro Bononienfi iij,vel iiij.ab Vr b e diftans
lapide Farnetum à copil Quercuum magis fylueftrium,qu£eFarniE dicuntur,supfit appel.
lationem ; ab hifce quoq; Arboribus cognomen traxifle conijcitur Cuthbe r tus quidao
diftus F4 r » i » / / i nHi b c r n i à n a t u s , q u i c l a r u i t a n n o f a l u t i s 6 8 7 . I i b r umq, de VitàMonafticH
fcripfit. Sed ad Roboris vocem irerum reuerfi, dicimus ipfam pro f e rmoni j
Cetr^J.^. a ipe roj&duroa c c ipiquandoq. -poi f e , inquemf enfumc e c ini t Virgilius,
-m^Cape faxa manu , cape robora Paßor,
Idem infuper Roboris nomen Supplici],ac cruciatus genus quoddam Antiquis invio
JnCurcu- f i g n ì i ì c a t ,Ro b o r p r o p r i e d i f l um, q u o d f o r t i t u d i n emomn em àmiieris demerepotens
liene erat ; hinc Plautus At ego faciam vtpendeas, nam in Robot te totum dabo.
Lib. I.de Et Lucretius Career & horribili de faxo iacfa deorfum
nat. rerum. Verbere carnifices, Robur , Vix , lamina txdi.
Lib.Ann. Tacitus quoq; de ilio non obticuit, Robur^ dicens, & faxa minißrantium,<\\xoA Tor-'
menti genus idem cum equuleo cxiftimabatur, in quo iontes infidcntes miferrimè tor.
quebantur. Alij locum eiTe interpretantut in carcere , !quem Ca t a f t am nominaban:,
conteftum robuftis clauftris in duo diuidentes in TuIIianum , & Robum , de quoninb
altero Saluftius, eft locus in carcere TuIIianum «^/'f//Ä?ff»-;,quarümachinarum aiiquc:
perquirenté curiofius illarum veftigia noftris etiam h i k e temporibus non laterent, 11
alia quoq," multa, q u ema dmo d um Roboraria,qu£e Rom^ in vfu erant,& fuere qusdaci
J t f l . Cell. Septa ex tabulis Roboreis fabrefafta, intra qua; Animalla, tanquam in Viuario aleban.
»«¿7. attic, t u r . Immò&villiE,ac.^dificiaqu£BÌibetRoborarÌanuncupabantur,quiaRoboieL»
I. Z.C. 20. fepiebantur ma t e r i a , ant equammc snibus c inge r entur j ipf ademùmPa l a t i a .&Tur r es
Robora pro fui totali agnofcebant ftruflura, & compoiitione. Duriflimoitaque , admodumq;
difficili, a r d u o q j a d l a b o r a n d um ex Robor e Palatia antiquitus fuiÄc deno-
Sx Nonio, minata non eft qui dubitet, nam P^aU, fiue Fa/a, erant Tur r e s lignex ab altitudine dilanus
Lau- ét^jvoces enim huiufmodi FalantumS^^t Phalantum Etrufca Lingua Ccelum fignili«-
renberg. in bantabHebraico,quodmirabiIe,diiiìcile,arduumfonac;&ideòPalatiaantiqui
jinti^uario bantur PhaUntia yC^uìì erant velutito: Turres ligneiE ex lignis ferètotaliterfabricata;
lit.T. ante àquibiisPW^r/V^, ide f t t e l aMi i Ì i i i a fuc r edenomina t a , quje AndinaMufaficmeino-
A. rauit Sed magnum flridens contorta Malarica venit
Vir./EnX'i Fulminis aäa modoy &c.
Reliquum mo d o e f t , vtgriEcas Quercuum amphibologias , partialefq; denominationes
prof equamur ; dicimus itaq;omnes Arborcosfrutìus.generaliilimè licet deno*
ininatos,à g r ^ c o nomine Quercus Drycarpos d i c i , & dum ij prie maturitate cafuriiam
iam funt Drypetes indigitari ; qui vero lignofo putamine ad extnì teguntur intus herba*
cea mollicie pr^editi Acjèsdryorum nomenclatura donari,cum hac animaduerfionequoJ
hifce fimpliciter non eft vtendum in fingulà quaq; fpc c i e f rut ìuum nominibusabfq.ili^'
fcrentiali, & diftiniliuo aliquo additamento j huiufnj.odi ctenim voces indefinite prolati
Dendrologia: Lib. 1.
1 5 7
Quercualis,-Quercuum fcilicerfiguras in feipio retinens5 Bryocolaftis à nomine A^c
iacft Quercus,& .D J aVr ^ , quod eft Cudo,fculpo,de P i ^
htzViKi.Charadryos fimiliter auis Vp u p x fimjlis capitead Que r cum relato 5 & iìc de c s n l , j
fcris omnibus rebus,vt quando Tabulatum,fcù fepem ex palis principaliter Qiiercuali'
bus,&Rcboreisexprimimus,vtirourvoce ^^' / ' ¿ '^^/ / iLignorum Ar r i f f c cm^ r y / . « . « ^
àQL!ercudiaumvolumus,ÌIueisfeccr,cIaboretuètabulas nuceas, a c c r n a s , a i j a f u o T J l '
quafcunq; ant de cremando tantum ligno quolibet iudicet Ceriandryus Dryos Hyphear ^ '
autemeft Vifcum,pianta Quernea ^ Dryophonon , herba eft Polypodium "Quercinum! Ì ^ / . W
quamuisvtrumq,-fuper v a n a s n a f c a t u rAr b o r e s , v r& Cicada a pi/o.oimQi^rcus ^on
' d e n o m i n a t a , n o n o b f ì a n t e q u o d i n L o t u m Z p T ^ l .
Venerat hue Dry ope fatorum ncfcia^&e,
, Etidem eft de omnibus apudGe^^^^^^
J ^¿F,& Quercuum Gemjs,qua: & Nvr apha ^ exVa r
B i rnUi tTi lZihtLucus f agut a l i s . é -Vi r a rum^ e rqHe tuUna rumSa c cUHm, Pr^dióta à / J ! ù 7
I DryopeDryopiaapudGr?cosfeft;<,dequibusexprofcirofcripfitMeurfius,denominatai/^^^^^^^^
, fuerunt ; vt & Dr y o p e i a , de qua Michael Gafpar Eelrranus Poeta Lufitanus • ^^^^ranusi
\ Vnde tenidentes tn me Dryopeia vultus ' Jyniarumz
I Verterit, inque procis duxerit illa fuis ? Cr^ctafer.
^in&abeàdemfumpferenomenDryopeOppidum,exStephano,circàAemom ^
Dryopisinfula ex Cycladibus vna Timatis Pi a o r i s Patria^atqj DryopumRe a io.Drvo- MeU Lib\
pis,feuDryopianuncupata,nunc Alexandria Co fmo g r a p h i s j ficq; Dryope sPopul i Antonin ìi
; Epirotici, de quibusSt r abo. a tq; Virgilius 1 1 t v Antomn.u.
Cretefque, Bryopefque fremuti, pictique Agathyrfi. StrabG^ò'^
i t e m A r c a d i ? Regio ama r i remota Glandiferarum Arb o rum facundiflì- i 6 s V ^ f
ma; No n a l i umt o t a I i :BVr b e s ,Vi r i q ; f o r t e s , àDo d iDe n omi n a t o r ema dmi t t u o t q ua
Qjicrcum grifco fub Idiomate vetuftiori ; Emfmodi eft Vr b s Thraciie Dry., & alia Ce -
iiOtriorum,arq;enam Vicus quidam Ly c i s propè Arum fluuium. DryufaS^mos & ipfa
^ ex iiniilitudme vocis Quercus voluit nuncupari. Dry as Rex MololTorum à Quercubus
Muscft,quemfmnmislaudibuscelebraruntGriecivates,- . .
Nitmqtte viros nnnqtiam vidi, talefque videbis ^
^alem Pyrithoum fortem , Regemque Dry ant ha ; /
Homert
interpres.
hrjfus quoq; vir fmt Troi anus memorandus à Qtiercu iìc denominatus Sed De.
noimnatorum à Quercus gr«co nomine celeberrimi funt ù^pCiUi Dryid^e.-, feù Dr u i d i
qui ùr.jits feù Druydtbus Ga l l io Celtica: Populis in finibusCarnutum nomen dede- r. duchout
«.quodhucufq; feruiiTe videtur eorum Metropolis,vulgo Dreux^Uiml Brccum. li G a l ¡ f ' ^ ^ T
lorumeraiitSacerdotes,&Magi, f eùmaui s Phi lofopho-Medi c i tanta;auóioritatis, vt '
publicas controucriias compone r e illorum munus eifet. In priuatis multò magis de
imgulorumarbitrabantur, adeò vtpcenas fontibus irrogare penitus /Ibi
Belli, & pacis f ummx prxiìdentes fortunarum cuiufcunq; Dom
e mentirencur mentem Veftibus incedebant candidis, Calceos Lieneis &
vtebaa—^- - • - - . . . . => »
Quercuum
arrogarent ; j«/, c ^ . - d e
vtautemoptimam ¿^//^ q^h^
penragonijs u . P h nMb
nanihra. in, T L.. tcmcritatis(eorú perghfcente aftus malignitate)deueneriìt,vt ipfos
S e . I n r " , ' «^-^"f^^da fuperftitione noratos Princeps ab Vr b è quoq; Roma ; expulerit
tusdice ^^^pjTtbenjCafarisPr:ncipatusfußulttDruydaseorü,&hocgenusv^^^ ^„„^^
led cu de Gaiiicis hifcc PoUticis excrementis nequitice ditìum lit fatis 5 ad Phyficarum Èoic
bauarumpluriuocationem vnitati r eddendam a c c edamus ; Pr o Galla in primis pò- p//\r,rx
tionjsvjie quoddam genushabemus ex Lucilio. ^ ^^ '
.^ia Gallam bibere, ac rugas conducere ventri
Farre acerofo, oleo decumano, pane coegit. ¿"¿iy? 2 í
P r o i t e m futorium intelligitur inftrumentum, quod latini ¿-«¿«/-íí» dicunt,Ital^
i?/';»jdequoMacrobiuscumeIegantiScomm.-ircindu¿tovcrbafecir. PUncus in tu- Saturna!,
¡CI»forte amict cum moleßum teßemdeßruere ve!Ut, interrogauit, ( quia futorem few /. 2 cav z
'tj quo artificio fe tueretur ? ille vrbane refpondit Gallam fiibigo ; Sutorium hoc habe^ ' ' ' ' '
'^^'njirumentum. Qua vocc oftendens Sutor fe fubula v i ñ um fibi pa r a r e , ad Gallam
^uoq;alluIitMo:uiamMcccham , o b c u i u s a d i i k e n um Plancus maiè audi eba t . Eius
0 Pcftis
19. Í-4/Í.45
Auentinus»
i l i
I .i h
mm