« I
t mMpmfep r#v
r i l l J :j mkà
Vlyfsis Aldrouandi
D. Vinctnt,
Rener. Ol¿->
tiet. ^poemexpttgnAt.
mruf.Li,
280
csdemonios mos erat in Elide. Inter Ilices porrò fortuita Ruftici, & /pontina pre
bus x^iacaria ob cauitates ingentes ab liilcc Arboribus conceptas fepilTmìè
Cariirimumpríctereálügneum Carbonera Hetriifcisfuifledocet Matthiolus;iio¡
dò quid diu foueat igncm ,fed etiam quia, ve aifirmant experti, vapore caput ^
tentare foieat. Ex Cocci tandem tinftorij ab Ilice fupped itati fccr, fe i e ri dum el}
ri quoddam (nefcio an extraäum diccndiim chymicam,vcJ ílmplcx aliqu^
renarum fubtiliorum partium concrctuin ) compofitum , quod Lacha pieria
pro piítoribus vocatur,idqjcompoficumaliudeire à Lacha Arabuin.qusC;
mum à Gríccis dicitur, necnon à Lacha fiiiftiria ex ligno rubro Braiìliano 1"
'veruno, non parum diícrepare nofcitur. Simplicís tarnen Tinítura Cocci fnllon,,"
ris Jvlagiñris nota eft, atqiperlpeLta,qu^ fericeis, ac lañéis non xquèinduciciirp'
quod Artifìci um induftriosquàm maxime, atq; ingenioíos requirir Artificcs.cantiquitus
VLYSSIS ALDROVANDI
exercereturmagis à f(£minis,quàmà Viris,vtpotè accurationbusi
iori patìentia príKditis. Hinc apud Poetas Veritatem, licet varie coloratain,lc::
— í¡u9S Nynipha ittbis y z.Qnkque ruhenti
Ornarí^t forrnofa parens, & purpura circum
ib At Hamadryad um mani bus vigilata for or um,
AtquoniamvfusMedicusprcecipuus inter alios, atq;fpeciaIinota dígmisícr.13,
babendus, Hinc Vires lligne» Medicinales exponenda: iunt,
V I R E S IN M E D I C I N A .
LOnge abiit ab Ilice Mcdicamcntariusiners,& prauus;Remediorum folcr^
nus Faber pr^ftòiìrjfciatqifuraraas Ilicis partes no paru in Medicina v.i!leiusGlandes,
tefte Diofcoride, viribus antecellant Quemas. Folia
iufce Arboris egrcgijs poi! ere viribus credantur; nam tufa, & bene contrita tini'-
profuntcedematol3s,in)bccillcfq; membrorumquorumcunqiroborantparccs:-!
randi, & reprimendifaculrateprardita:, ad idemq; valet Coccus illiiis (quic;"
dam, nobiliiììmatamcn,GaIhila)& valentius, nam vulneribus, acprecifisncrá
firaeillinitur, tanquamadftrióìorixvirtiitis tempcrat¡IÍTmse,daturq;rau!ienbu5u
dusinpoliinem cum vino, veioao forbiliad virescollapfas.inftaurandas,fati
tentionem moliendam ; immòidem in confezione Alchermes diüa ad cordis f.
Pag. 13 de rionem, triftitiam mentis, &alienationem,i'y!icopemq;valct,vt in Antidorario;
E le cjaar, Bonon. no uifs. liquet, cuius ha:c eft defer iptio. ^ífoiliculorum vScrici, è quibusex:
non enariíinr vermes minutira inciforu n lib. i.macerenrur per horas xxiv.ini
aquiE buglofc deftillatce in vitro, in qua infulce fint, & parum etiam ferbucrint r
. granorum chermes opt. lento igne, quibus ebulUtis,& ferico probe tindoJiocc^::
tur, & exprimatur, mox mfund. facchari albilTimi lib. i. & f. & dr.vi. & ad mei!;?,
tié, coque, amoue ab igne,&mifce Ambre griíe^'crudgfynceríc minutatimcóci;^
qualiquacainijce puUiereshofce, videlicet ligiii Aloes, cimainomi ana dr. vj.l
lazuliIot¡,& preparati, margantarum albaruin ana dr. ij. foliorum auri dr. i, irc::
ni fcr. I. mif. Dofis eius à dr. i. & f. ad dr. ¡ij. qu£ vfq; ad 4,annos bene ciiñodiM;;
ri poteft. Nec eft mirum tanti fieri Confe»itionein hanc,quia Granum tindloriuir,i
Ilex producir,adftringendi vimefficaccmquidem,reddeUcatam,3e,vtitadixcr;:
bilem obtinet, cui nonnulla, iuxtà Galeni obieruarioncm,amarirudo adiiiiigiturrratiirnna,
Ìdemq;citràiTiorfum,&acriiiioniamrenccat: proinde, inquit Pliiiiofgentia
vulnera conuenit. Se ad neruorum la-iìonesimpoiitum, alij cum aceto,álíj;
Dodon.hiß, oxymelite eundem terunt. Aduerrusfupcrflucntesraenfesàreccntioribusiiicr;.
jHrù.f.iì^ i^'>^iiíl'ír'Jr'&cxhibecur,¡prumq;muIicribusabortientibuscumThurispüII¡:::,v.
In 'nerbar, ftidi«"^ exhibent in potu, vel etiam inouoforbjli, qui!)us familianíTimumeílian
lU.Aqu. rumadprophylacticáipfumMedicamentum . Aquifblij vero vires in medicina
hifce reftrinxit verlìbus Caftor Durantes. - }4ollit /¡quifoli/ Radix^ iiidct>4
Difcnm, articulas lux at os adiuuaf, offa . Clutmat eft aäa, at£ arcendis md
Sufpendas lindes frondes ß amina ctrcum - .kueis faljx pendent cam«-
Sed iam prxftat Suber in hischartis extendere, vt modicofaítem ibi natetcs:'
calamum ergo rune fubeat Arbor corticofa, qua* ii edulis ncquaquam, vtalii
men quàmraax;mè deprehenditur, VU^'
PATRITII BONONIENSIS
D E N D R O L O G I ^ E ,
Libri Primi, Traótatus Secundi
c A P V T V.
D E S V B E R E .
F O R M A D E S C R I P T I O
VBERIS Arbor, quam Glandiferaruni quintam fàcimus, Ilici tam folijs,
quam fru^Sii valde fimilis haberi poteft, cui tamen cedit in Coma,
quam non ita feliciter habet perpetuò virentem, licuti quo ad magnitudinem
ilia inter fupremam, & infimam Ilicis ftaturam refidet. Craffiflirao
veftirur corticccarnofo,& fub ipfo etiam virore leuiflimo, qui
funplex neh eft. Corticofum dicimus Suber,quià cortex pars eius
corporis extimior ampia eft, & carnofa, minime autem neruea, nee membranacea, exquo
lit, vt in omnes dimenfiones «equè fit feililis, & ad plures faciat vius; & quia cortex
tamcraíTus vitalitate quad am propria, quse Arboris non eft, potitur, dici refpedu Ar-
•borispoteftnon vitalis, &prieterfubie<ai Arboreicorruptionemfeparabilis, quiftigmari
ilia non relinquitcuratione , vtin alijsaccidit Arboribus indigentia, veliinitionis
lutulenta, vel ftramentitiorum fubligaculorum appofitionis. Duplex eft Suberis
p Arbor, altera eft anguftifolia non ferrata, altera eft latifolia, & huius qua'dam eft folio
«iecKiua, alia vero perperuifolia. Suberis eand em Arborem magnitudine mediocrcm
notraiit Rembertus Dodoneus, illamq^IIici fimilem fecit,caudice tamen craifiore o'A/^c'- ^ "
, iìuè paucorum ramorum, folioqj plerumq; maiore, latiore, rotundioreq, per
niiirgineiincifo,&aculeatoquoqi&lcngiore, acuminatioreq; aliquando. Cortict^
"em crafio, admodumfcabro,rimofo,fpontcdehilcente,acÌnfragmentafefe feparanff)
qui nisi tempeftiuè detrahanturalteri fubnafcenti corrici cedunr, qui fublato vetejetuticvcluticolorealiquooblitusiniigniter
ruber. Glandem habet calice maioro,
Wpido.afpcro, magisechinatoadftringcnre ,&Iligna multòingratiore, &iIlavnoin
oco malori,in alioauteni minori. Súber autem in fpecie anguftifolium, ferratum eft
^ i)s virensjongioribus, minufq,- crenatis, glandcmq; minorem, cupula exterius pun-
5'^nte altera,ícabrá,gcrcns,illudq; copiose nafcirur ad Apennini radices,& in Agri An-
'^oneiilis collibus,Suberenonminusabundante,quàmSparta,&ElisGrarcorù.Suber]a.
A a 3 tifo