1
I
i
I. I o./, s I
PUn. 1.11
c, 15.
Chil. 4.
hiß. I.
f i
I. I.
Ser», in
£cl.i.Firg.
Al. ab Al.
D.G.L1.C.9
PLl.ij.c.1.
Cic.ad Alt.Í. .5.
Bere ru fi.
I. I.
In Poem,
de SmiUce,
In Alexan
drei de hb.
I. prof e
frtnc.
V l j f s i s A l d r o u a n d i
iiZQ^Mefrons frondis fol ium Arbor i s propr iè;& ideò cum de hac Ar b o r um parte a^itur £
ì^hvi^ f rondi s mel ius, quam/tf/^ nomine exprimi credam.- quandoquidem fol ium indiffercnter
de Arbor ibus ,& herhisi/rons vero de Arbor ibus tantum dicitur. H« c in rec'io,
neminenoncognofccnte,cum^fl;í/íKquiuocar. Er ymonà fero traxiíTevidctur,eo
quia frondes Arborum aut feranr vmbras, vr inquit Papias, aut cadentes ab Ar b o n b u s
hue illuc vento ferantur. Griecis dicitur,vt f abul antur a i 'V/^^i Demo pho ontis
amaf ia, de qua vber ius in fabolofis do Amy g d a l o loquemur , cum prius petaU v o -
carentur fol ia, quíEpofthac wvoi^ di r tafunt . Egofat ius Phyllidi noincn dc
diíTe fhyllon c r ede r em, quam è cont ra, eò quod Phyl l is cum fe Arbor i ficcx fufpendiíTet,
ipfa ftatim reuirefcens emifit phylU, hoc eft fol ia . Al ia; quoque PhyHides, fed
nomine a prima defumpto, & vt plurimum fiaitio memorantur à Poet is, tum antiquis
turn neotericis, in varijs idiomatibus. Vnam pr^ ceter is à Martiali taxatam fatyrico ilio
epi§rammate Cam duo venifsent adphyllida,&c. obferuaile fufficiat.Significat etiam
phyllon fpmami l lani fine caule fme f l o r e , & echino, quamal i j s nominibus Uuca^
cantham, & folygonaton G r x c i v o c a n t . Phyllitis i t e m , h o c e f t Uùaton atriumúi
eàdem origine nomen t raxi t . Quid vero üiepiphylUs abundé explicat Tz e t z e s in ^
Chjliadibus habens .
E pip hy His vtinimus racemulits exijiitt
^i/'ojftt eperiri etUm k qmtiis folio, C u m q u è n o b i s I t a -
lis nt^MVi^ fronde fronds frons exponatur , fed Sc/í^/z^ v o x l a t i n o r u m refpondenSjhíBcdicendaeftcognomentribuiíle
príenobili Tolianortim Mucinenfium familia,
qu^ per multas difFufa eft ciuitares. Ex ea Ludouicus Folian. Mutin. cuius MuL
f á TheoricA doai i f imis pcrtraitata fpeculationibus impreíTa eft Venet . 15 2 9 . in f Lat i -
né v e r ò f ump t a>i / ; i in hoc campo l i terario, longo & ipfader iuatorumcomi tatu v e -
nit jnf t ruau; quod enim totum ex frondibus conf tat , vt prcecipué corona?>vel frondibus
a b u n d a t , v t n e m o r a , > W i « ; « dicimus , v e l ^tii^li^nhMrfrondofum
^ frondifnum In hoc fenfu Lucret ius . "
PRONDIFERAS^B nouis auikus canere vndiqtie fylaas
IXA frondantim adieCfiuè vocaraus.quod a d f r o n d e s p e r t i n e t ,&a b c i f d emy ^Wf p ,
& fronde feo fvAAofipa. , fmè procef f i t , quodfhceredicuntur Arbo r e s cum' r
f r o n d e s emi t t u n t , v n d e frondent fylu^, formofijfimns annus.
^ E c<ii\ixz. fondare froiides amputare fignificat,& ex hocfrondaiio.saus
ipfe h-ondandi , Atqnc frondatores, quorum tria genera Seruius enumc iat , eos fcilicet -
quiArboresamputant,& qui è f rondibus manipuios faciunt , & q u i manibus foli J
multarumArborum,&prxcipuè Vi t iumauel Iunt ,vtSol i sardor efficaciusagatin vuas
niaturandas, & frondibus ficauulfis pecudcs a lunt . Quibus in fcnfibusintellioi poteft
i l l u d V i r g i h j . H/nc alta Jub rupe canet FROND ATOR ad auras °
Idem quoqjnomen compericauibus,cum in frondibus nidiiicant,habitant,& illis v e -
Icuntur. Hincrur fus diai funtmi I i tcs,qui f rondecoronat imi l i tar iafacÌHOi - i
egregieedidiffent; e i q u e p r imò i d o b u e n i t n omc n , qui Vul turnuratranfnatansfron '
de capi t i impof i taAnnibalemcont ra for t i i funèfe geifit. Cont endunt a l iquinomen-
,
claturam Fruttcis, planta: fcilicet Frondat.^ ma g i s , q u am caudicara>, kùcui e t run
co e x ih, &mul t iphc i medium Ar b o r e s inter ,&h c r b a s o b t i n e t locum, funda t ame f -
l e i n v o c e Iruns Frnndis, illas tantumf rondesf igni f icant is, quxpe cudumin pabul
u m c e d u n t t q u o f p e a a t i l l u d V a r r o n i s Vnde frus otnbi^ bubus fiet. O u a p a r i t c r v o - f
ce inter Neoter icos vfus eft Pier. Valer , canens. HUm purpura ^eliit
Aut croc£a, aut 'varia, fedfnts, ér Sureulus idem.
Frns autem, mutato lolum elemento m noftratibus à Rufticis vfurpatur,dicentibus
frua, frudiuofitatcmqueinnuentibus abbreuiato v o c abul o . Et ymon fruticis deriuat
Papias ex eo q u o d / rW. / i r r ^ « . / , ^ ^ / . Nonnul l i di.'tum cenient a fruttando fcilicet
pululando, eò quia frurex fucciius femper fuppulluiet 3 fed re.^ius Plinius verbum
fr^tico, Áti-mm^xfrutzcor, ac fruticefeo,i frutice p r o d u c a fenfit,cui proptereà fubcnberenonciifplicet.
Hinc /<r«/ / f i>v e i -bumapudGal t e rumdeAl cxandroMac edone
J o q u c n t e m . Nondum prodierat naturò, plan a tene Ut s
Infrimcans lanugoptUs Hanc voc cm,pro ftirpe fignificanda Suetonius vfurpauit
I m b e n s fmgulos repenti ramos í frutice dedtt . Q u o d p o r r ò frutetum, iiuè
que*
D e n d r o l o g i a " L i b . L 27
A q u ema dmo d umi n a n t i q u i l ì ìmi s l c g i t u r c o d i c i b u s , fruteéïum,3xc[\it fruticetum, l o -
cusncinpefruticibusconfitus, \\<ìz\\on frutetofis, iiuhfrstteSfofus , quod niinirùm
frutidbusabundar, zcfiuticofis,c[Moà\on%h, iatèq; f rui i cat , '& mukös 'habe t / r«-
i/eantes ramos , atque vcïh2.icfruticatio, à frutice dcriuent, infulfum foret ambi«>ere
îfi luccedunt j ifti enim funtquai i fruticesparuuli cradicibus ./^bo"
rum e^Tiergentcs, qui cum fintpartes/ij/za'.c, atque inut i les, eximuntur , & refecantur,
fecus alimcntum Arbor i natiuiedebitumfubtrrahunt. Mine cognomen Romanx
Ì/i//i7««wfamiIÌ2.'proceifit ; Pr imusenimeiufdemgent i s C. Liciniu.s id nomen meruit,
tefte Van-one, quiacùm AgricuiturxdiligenriiTimus ei fet , plantafquc, & A r -
bores ablaqucaret , & infercret f vnde primus Oliuam inueni t , quam ab eius nomine
Liciniam dixerunt^ izm^minrefeeandisfriiticibnsquosßolonesvocant(ìnc^uitVììnius)
curam ponerefolebar , vtnul Iusineiusfundo/<?/örcper i r ipoi rec. Prof tol ido
hominc/f/i quoque vfurpacus videtur , ¿c eleganter ab Aufoni o
S ed tarn non potes o fiolodoceri:
Fatuum quid, nil minus ac ftolones, in Arbor ibus funt inanes iilx efflorefcentiie,
^ qua: a?nenta dicuntur, c eùàmcntopendent e s barba: lanuginofoe, quarum deciduis
pilis nimis cxilibus alij fuccedunt durabiles. Ab hac arborea lanugine, cum humane
barba:primo erumpent i s fpeciemréférât , q u o q u e , nomine magis propr io ,
•vocetur, lulos pleriqae di f tos autumant . Sic de Ai canio Virgi l ius.
At puer Afcanius t cui nunc cognomen lulus — Additur-, (¿re,
AbeopoftcàgensIuIiaproceiTit^&cognominataeft, totCxfaresem' i i fura , vnde
i d e m V a t e s . Nafceturpilcrì Troiana s origine Cafar,
Imperium Oceano^famam qui terminet aßris,
lultus a magno demijfum nomen lulo.
In quo pari terfenfuintel l igendus eft Valer ius Flaccus à Pio Bononicn. cxpuf i tus.
Oceanus Phrygios prius indignatus lulos,
IdeftCìEfaresab ^ n e a Phr y g io ducenres or i g inem. Qu o t pof t eàab Impp. eifdem
Vrbe s nomen traxerint , hoc non vno in loco memorat Pl inms , fcptendecim ci -
iiitates eorum nomme diäis enumerâs.Intcr has dubitatur tantum de Alba lulta Tran
cfiluaniiEmetropoli, vulgò HungaricèC/^/^y^-r^^r , & Germanicèm^/f/^^^r^, qu^
& alio nomine iatinis antiquis dida eft iVr^^v^^cM. N o n e n imà l u l i o Guf a r e fed
ühHtula Hunnorum Principe f i cdi t ìam volunt . C umq i a l u l i o / z /W^ a d i e d i u u m
^ detorqueatur , vndòlul ianos milites Suetonius v o c aba t , qui djut ius fublul ioCi f fare
vel ipfi Macedoni pr e f e r endo, pugnarant i & faftus lul ianos , qui abe odem càrfà
reconfe(ftifunt;fimiliterquè/«//^;.^veùigalia,quiEÌderaimpofuit.appeliamus Pertranieo
loyultanos, / « /W/ ^ « ? , quorum nomen hiftorijs decantatum, folusdedecoraiTe
lultanuslm]^. Apof tata vifus eft. luli nomen i t idem, longé impari dignitatç
Bonautnìidiffimilidccaufa, quandam fcilicet propter apparentiam communicatum
f UIC i n f e r o cuidam ammali multipedi rmi l lepedam die unt ) fubtililfimis vndique pilis
&yelutilanugmequadamreferto, Arbor ibufquèpa l f imobr epent i . Similiter/«/«,
luc luhs, aut lulia pifcis e f t , de quo doiìilTimus Io. Gorn. Vteruerius pnmus meus in
X^otanicis preceptor in Hiftoria Pifcium Aldrouandi vberem habetment ionem, Rur -
lus vbi f cemmino genere fumatur , cantilenam quandam apud Gr^cos iìenificabat,
cuius memjnit Eratofthenes his carminibus in Me r cur io.
D H^j^pv^TiS- ipiSoff t-^JiAS TTV^.iCtìtoS
' ¿^aiSàiriff ç-«;^«»«, xx?iù( «V«* ìà^aff
Vel vt vertimus ex t empor e .
Vfßibulo tracJans Lanam Dand^tis in alto
^ <^onßitit, & pulchros cccinit qnamfuauiter hymnos.
Z J ? erimus, v t infimarum quoq.-Arboris partium,qua: Äadues nominefatisnotovocantur,
obh ^.quiuoc ade r adi c enu] l a (quodf c i am)habenur
fed vice illorum fupplet Metaphoricus iftius nominis vfus ad fignificandas
n i ^ ^c i l i c c t fons , c^rad.x. Ita Crcecus l leapud Wo^
nohnuminquit. ncmpe radLeßom-
^ ' nium
InVefvaf
Stolonci.
qui ?
Li.de re
c.ii.
Auf. ad
Theon.
Epill.^,
PI. 1.16. c.
lull qui ?
JEn.l.i.
Argon. lib.
I. in pnnc.
l-Z^c.ul,
4.02 2.c^f.
Ortel. tab.
Pl.l.i.c.
25-
Apollon.
lib. I.
Aldr. de
Pijcd.i.
c.y.inprin.
Io. Tzet.
Radicis
Denom.
CsfJ.i.
B.Cìu.
Í Í
Il d