f
l . f
M-
3 0 Ö Vlyfsis Aldrouandi
hauil ¡nutilircr bibenda proponi tur . E x farina Ca f t a n c a r um, cum melle fît Eie,
aduerfus fanguinis fputurn, <Sc culfim v e h eme n t em, Ha d em f a r i n a , cum
& fale fubaifta r a b i d o r umc a n um mor f ibus imp o n i t i i r , Cumh o r t i e a c e a
»lellcp:
& a c e to illica mamr o a r um incipicntcm impedit dur i t i eni .
«empo;
Caftanearum d emum exot i c a rum p r x t e rmi t t e r c v i r e s , c um nefas exifl
ímarip;;
diccmus in p r imi sCa f l a n e am e q u i n am a n h e l o f i s c q u i s p r o d e f l e . Quod&atic^
Duratites alias e iufdem facultaces r e c enf ens ilatulenras, & adf t r ingent e s
Herhitr, lit, Cajisnea é" firingit, flatus é' gignit equina
C. Efa , & anhelojis , »ecno» tHjftJ^ grau^tis
Prxjfat equis , atg^ in reitSio ¡inguine fr«dejì.
A d f t r i i ì i u a eft Leucoma Mo n a r d e s Ca f t a n e a . Xiloxochitl QuauchoIanenii„.„
& veficam purga r . Sunt & purgatiua: facultatis H- u d u s ¡Hi Ca f t anini , quos Ch 'i
iViVrfr^^tffmHiipanianouadixirousappeUarii Inde antonoma f t i cos Purg
7ie* dicuntur. De his hitc pauca , fed non c o n t emn e n d a fubiunxi t Durantes.
Mljias furgatiuas appellant ordine primo
C aft aneti calid^ funi, purgant lent ter ahium,
Ac fucile , & minimi nullatj^ grauedine laxant.
A d a l iquod certe, immò & ad p l u r ima , cum fit Ca f t a n e a valdè vtijis, ad vfuu
cadcm mo d o di r ige tur ,
V S V S V A R I I
Fl. 7.
Gen. 30,
P / . / . i y . f . y
Port. Mag
Nat. lib. 4,
f . 25.
Jd. lib. J 7,
r. 17.
Bod. a S tap,
in Theoph.
Augufl.
Gall. Gior.
Agnc,
5 . /
177.
PErcuiTorias non f cmp e r v í r g a s , f e d a l i q u a n d o c o n f o l a t o r i a s fiiiííe nobisf;
dunt eruditiores pagin®. Qu i p p è Virgis Ar b o r i s Ca f t a n e x phcenicei c
voiunt aliqui Pat r iarcham o hm J a cob v f qm fuiife ad Soceri fui fptin,G,
multiplici, Sc vnicolore ouium fcetu conceperat,,)ngeniofo d o l o eludeudam vr„
in mo d um, & innocentes fìbi diuitias a u g e r e t . Simpl ex Ca f t a n e a r um cortex l
qualitatis, vt in lotiuo capitis ebullitus lixiuio flauum capillis cócilier colorera, k
_ in Indi a Ti n t i n n a b u l o r umv i ump roef t a t f u f p e n f u s .Qu i n à c ommu n i s Ca f t anc î '
' a p u d e o f d em Indos oleum ad va r ios vfus copioftim f e c u n d umPl i n i um libciii
dit, licet hoc P o r t x difficillimum videatur. Solida mo x Ar b o r i s i f t ius , arquccit;
materies vafa vina r i a , dol i aq; ma ior a compofiiit :licct enim hjcc antiquiflirais:;.
ribus íiaili a fuiíTent, lignea p o f tmo d um inaiori ex pa r t e fieri c;eperunt,& dolatiC
nearum aíTeres ad id, vt nunc , del igebantur : huius quippè ligni proprijßiniü clip,
ditficultcr concipere mucor i s , a l r e r iufuè mala: vini qualitatis o d o r e s , eofdcmoü.:
negotio r e l inque r e . -quod de nul lo alio Ügnot amexaCt éve r i f í c a cur . Tcclorá
g r u n d i a , ligno pra:cipuè Caftane¡r fyluef t r is e fS^ a ficcitates, atqi madorespjrii
mè tol e r ant . Quin & mc t a l l i corum xmu l a i iunt , íí calenri ol eo imbuantiir.aiir
vcraq; l:quefa¿>a o b d u c a n t u r . Nam cum fuapt è natura tardiflîmè fentianc vetuii;
aut c a r i em, a rme tur ipfa fuperficies, totum perfiftjt mipe r t e r r i tum. ldem Cafcitö
gnumquocunqitemporefubterraneisoperibus e x p e t i t u r . Jn Vi t ium pcdamc;,;.
experiuntur agr i cul tor e s , e s t e r a omni a fuperat ligna, Qu e r c umq ; proefertim.acL
In caufa eft durationis pe rui c a c i a, p r o p t e r q u am Salice l ^ t ior hoec Ar b o r cardrnr;
minât. In ícdifícijs tarnen ligno Ca f t a n e s prouicio p o n d u s eft, & incuruatio. V^
habet e t i am, q u o d inter vitia laude n o n careat, non f r angi fciUcet, nifi priusidic
ftiucpr^nuncicr.fonitu mediante, q u o moneancnr habitatorcs,vtfefepencuIisít
haut, aucjedes fuimlciant.VtiJitates t andem vfta n o ami t t i t Ca f t a n e a , durioribus:
infer u it ura minift er i j s . Ca r b o n e s enim ex illius ligno Ferrarijs ñibris hand part:
c o m m o d a t i f u n t . q u iá c i tòa c c enduntur , & identidem ref t inguuntur . IlliusramK
domefticis víibus haud a: que depr chcndi tur v til is ; nam t antum a be ft, vt pannosbet,
immò potius illos macular, expe r imento nimis c omp r o b a t o mulierum.Qiicí •
euciurecrcdiderim,quonjamimplanraram à natura vimquandaminfeaorianiC:
nex materies obtintsit, q u a c o l o r e s quofui s fixare c ó f u e u i t a p u d fullones, quidiu^
nunquam faturis, viiibilcs in veftibus qualitates puniceas, violaceas, fpadiceas,^
innúmeras v i x f a t u r a r e valent. Nübi l i t a t i sprof igni smoxf t abuncCa f t ane s i i i lßb
u s . & i n S y m b o l i s . \ ' S \
ANtiqux.immò He r o i c a Nobilitatís I n f i g n e a b Ar b o r e Caftane;^,il!iufá; f r u f t u
decerptum aliquoties fuilíe, t um o b vetuftifllmum iilius efum , cum ob for t i f -
fimum eiufdcm,.& p e r q u am dur abi l em v f um c r e d e r em, v n d e ve t e r em illum Teretius in
:oraicuin facillimè t r ahe r e t in a dmi r a t i o n em. ^ i d c f tam potenscnm tanto muñere Eunucho
\k> Ingenuusquidem in r o to a l iquo Ge n e r e Vir veris Vi r tut ibus p r x d i t u s nobiliifinumiuremcritò
erigere ftemma dicetur, q u o d in pof t e ros c e l ebr em exiftimationis i a -
"rarfinamdcmandet. No n a l i t e r f e c i i f e d i c e n d u s Q^<^nm\isCafianea Fami l i x Ge n u e n f e s
rprffnobilisfundator, d um ipfe Ca f t a n e am int egro cum e c h i n o , & ternis aurei cosírondibusprofuxDefcendentisiníign
i aífumpílt . Hui c St emma t i Sa n a i í f imu s ^ - S y h e f i e r
Vrbanus VI lRc g i o s t r i p i i c i t e r , immò diuinos coi i c i l i aui thonor e s . Hinc Io. Baptifta ^ t f a s a ó ì a .
"»inellus Porta Genuenfis habuit v t c a n c r e t . ' ^ Tef.Gentil.
A Lygurum translata filo ad faftigia Rema / - S u .
CAST ANEA in ripa conflta, Thyhri ytuá. /. 2. Carmi^
yifa tacére dm eft humilis :pofl aucìa repente
Obtexit totam fronde fuà Aufoniam.
^ i n videa'ivt iam nunc tollit contermina calo
Brachia, & Eoos velat, & Hefperios \
Gaude Roma i tua hac eft Arhr -, [anua gande
Fft tua progenies rvtraj, digna parens.
Sed nec, Roma, tua h,ec e f t , nec tua, lanua proles-,
Mfhere defcendit : non fatis or bis erat.
Hk iiidem Ar b o r multiplici c um f emine , Be r t r a n d o de C í / á » « ^ Ep i f c o p o Ca r d i -
DaliPortuenfifubloanneXXI.P.M.perquamnobile S t emma v n d e q u a q ; fufpicienduinconilruxit.
Dendrologia: Lib. I. 3 q^
VSVS I N I N S I G N I B V S .
ÌJ
140.
s Y M B o L A.
INÍignibus ita affinia funt S ymb o l a , vt n o n n u n q u am c o n f u s è hjEc d u o n omì n a l e -
gantur. Subiungam ideò ad hanc r em a l l a tum à Pc r c iua l lo S ymb o l um, Ar b o r em J»
fcilicec integram Ca f t a n e s , c um Lcmma t e . Bapt.Bodel-
A QVEL, C H ' A P P A R DI F V O R , Q V E L C H E S ' A S C O N D E ,
Autvtegodicerem VTXNAM E X T E R I O R A , VT I N T E R I O R A . Ap u d i p f um-
Ggnilica: hominem cupi ent em miti di l eda ; mulieris a fpe i tui r e iponde r e l apide am c o r -
dis fupetbiain. Cum ve ro non a dmo d um vide a tur q u a d r a r e exterior f ymb o l i c a Ar -
borisdurities, internaq; e iufdem ÍTU¿ÍUS lenitas, cum interna cordi s r igidi t a t e ,& faciei
imitate extrinfeca in mul i e r e pudi c a : ideò aptius conueni r e c r e d e r em idem i ymb o -
wm, vbi quiscuperet , vt in a l i q u o o p e r a c o g i t a t i o n i b us r e f p o n d e r e n t , ita vtli mites
"tï lint, illa non for ent a f p e r a . . .
Almd atitecedentis q u o d ammo d o i n oppof i to poiitum ab An o n ymo Symb o l um hic
ipponendumfuppetit,illius fcilicet qui lub Ar b o r e Ca f t a n e a fpinofis fuis f r u ^ i b u s
onulhcjuirit, & colligit Ca f t ane a s a b echinis p r x f i c c i t a t e , vel aliqua a l i a d e f e d u o f a ^
Muia dchifcentibus d e c i d e n t e s , qua^dubio p r o c u l . v e l f i d e r a t i o n em paffa.'funt,ve l
aliciuam verroinationemimperfcâilïimoereddira:,- e c h i n o r umq ; afperitatem e x h o r r e -
i«ns m lilis ftuitè cogitât c l a u d i q u i d p i amd o l o r i f i c um , illifque p r o p c e r e à a dmo u e r e
* omnimodè refugit; cui configurationi talis congruit fumpt io MA L A T IMIDI -
í.w ex Euripide;
Mala timiditas , nec domui, nec uiciui quicrjuam prodeft.
üofcuriora, & abf t rui ìor a Ca f t ancoe hinc ad ape r i cndum prcrftruitur aditus-
ADAIn
Erechtri
co ap. Stob,
ßym.ig.