.'¡•P' I
g '
í -r^
130 VlyfsisAldrouandi
V S V S I N M I L I T A R Î B V S
Dendrologìa Lib. I.
Î 3 I
Ntcr militares ligneas Machinns, ceteris cminebant antiquitus Phal«, feù Fala
í^nmtts
Annal.
Vir g. Uh. p.
Luc anus
lih. 6.
/.4. Met am.
l.i.Eptgr.2
€ap. 2Ó*
FarroL 4
âe L. Ut.
Va)
VltA
Rom.L
e dcj
Pop.
direni.Qui aggeres fi Catapulris,Hafìi{ibus,Sariiris,Scorpionibus,Sparis Rumicibu.
llunis,TrUacibus,Tragalis,Fratneis,MesáciIis,Catcis,Miflllibus,Rudibus S:c inftru¿ti
pcroptimc, &abundanrer fuiiTent, nil dcerat Ulis ad inexpqgnabilkatem quodainino
do conieqiicndam; tunc enim temporis militaris brachij vinuti, plufquam forrnn-P vf
Pegmata;Falxnan4; T u r r e s e r a n t ^ omnium,&vilium. & fortiffimoruaì quoq; perniciem
reftibus Nomo, & Feílo,inuent^,cli¿ta: a fajado antiquifluno verbo Hetrufco cj „.^epidus miles Hafta ilJa prxcipuè a r i a t u s ¿pud R o n ì a n o s ' q ^ ^
feùQuirisappellabatur. vndè Romulus Quirinus. fiuè B elJipotens ú i ^ u s , fic à Poeta
defcnbitur. Saüccf Arma magis, (juam fydcra RomuU nor as,
Cur aqua finítimos vincere mai or erat
EòqaodHaftam ferret.& lune appellata fuit.quia ferre Haftam putaretur
^/«i quod haß^ ^iris prifàs cfl dteia Latinis, ^
Bellicus à telo venit in j4ßra Deus.
CIaua,qu;.fuftistereseratadfimilitudinemmagnidamcapitata, vcl quia dauis
J^ís/aSía Hercúlea non audit forti a cUut.
Ab hac feruus robuftidimus ad tutelam Domini deflinatus C/....;..dicebatur,cIauá
jnílrik^us, de quo Plautus in Mercatore
. j • p j danator, eques, Agafo, armiaer,
& idem m Rudente. E hem optimi ^depol equum cUuator aduentt
CInu;KfimiIenifaciuntC«r«;^4«^aIiqui,vtii/W««x/.C.W£. Corneüamdeßc l r
autcucuml IllameandecnreducitadgenusBaculiferran
Bud^us, quam cucuma^ vocem raram effe exiftimat Angelus Politianus in Mifcellaneis.
Hailx longiores, quse Conti dicebantur
— Telorum efundere contri
Omne genus Teucri, & duris detrudere contis.
nil difFeren tes à Macedonids Sariffis
Cnfpide non qmfytiam , lmg£ ncque cede far i j f x ,
^am cito vipereo potis eß aßgier icíu.
Has
tarnen Haftas,Sariíra%& Contos,generaliori vocabulo Lanceas appellitare poíTemus,
/ ^ percontart diligenter, ac rimari &inquirereomniaferiendapoteft.
Jam iìgnifìcanre fecundum Ennium, propter altitudinem, in vfum deindè bellicum
duótic, à quibus Phalaricx,Ìdeil Miifilia q u i d am Tela torqucbantur,ad modum hai
longitudinis triura pedum, valido prsefixa ferro, cotum corpus hoftile cum armistn
siigere valentia, qute etiam iulphurato bitumine lita poter ant in hofìibus incendiai
fcicare. De eá mentionem fecerc Scriptores varij.
Et valido venit contorta phaUrica mijftt.
Sed magnum firtdens contorta phalarca venit
Fulminis alia modo.
Nunc a»t tortilibus vibrata phalarica neruis.
Pegmataveròniachin^exligno eranc raris compada: tabulis, & fublicibus,i
modo crefcerent occulte, modo fpontinè fubfiderent, dièta: à Gr ^ co , qiio>
compingo; illam proptereà confìxilem Apuleius machinam appellar, de quaMarti.
Et crefcunt media Pegmata celfa via .
^iStnQzzMachinatoreSiquipegmataexfefurgentia excogitant, ¡¿r tabulata u
infublime crefcentia, é" alias ex inopinato varietates:ant dehifceníibusyquiecohíírcl.
ant qux difi'abant fua/ponte cohirentibus : aut ys, qux eminebantpaulatim in fc rcji:
ttbus. Ab iftis Pegmarium iumpfere denominationem ij, qui pegmatibus impoftì
gnabant. Sic Suetonius in Caligula. Gladiatorio muñere reduciis intcrdum fi.vì
tiifìmo fola veiis,emitti quonj^ vetahant-,remotojj ordinario apparatu rapidisferisci
mos.,Jeniog. confeciosygladiatoribus pegmares patresfamiliarumnotosyjed ifi'^-
debilitate aliquacorporisfub^ciebh.Hiimíxwoái Turres>& Machina: cótabulabaiiti
L'^.&j. Bel ìlliiqjtabula',«SeaiTcrcsaditum prxftruere, & tcgercartificiosedebebant, iuxt à 0
li Gali. & l. ris fenlum. Htquoniam Clypei, velClypea, fi uè Clupea ex li gii o precipue defer
2 .BeUt Ciu. nis, & vniueríalilfimé afiümebantur vbiquè, figura vel rotunda, vcl ouali, vcl k
iubnominei'cuti, peltiEuè, brachioruin, immò totius corporis] tegumentum.v
clypeare brachiuni fignificatapud Varronem munire, Se defendere brachium, vcl
turn celare corpus, fcutistegere corpora, a'«o »5 clariifimèapparecqo
tum lignis, & Arboribus debeant Bcliatores. Eìe nanq> modis omnibus & detcnc.
& expugnare, vincereq;apt:E natajfunt. Giefum nonnègraiieinculumo^^aitr»« G:.
nuncupatum gefiatoremtueri,hoíkmq;dercrrerepoterat?teíle Varrone fcribentc
Feß. Farro.
Plaut. _
Pfeudolo]
Ö-inCaßna
S/iluß.l.i.
G ell. 1.10,
cnp.i^.
Oui diu s
Idem I. 2«
faß or um.
Pap.Focabul.
Propert.l.e^,
lib.9
Virgil Lg.
JE-neid.
r . Liu. l.j.
Bel. Maced.
^ S eren.
Sammon.
<••45.
tesmfaiaculis, miíTilibus, tdis, fparis, haftilibus etiam amentatis, mazaris, & trasucoelolapfumcredebaturinoriginefui
prima '
G.Jhcol.-j
eodem libro
ri, atq;
commemorante
-—Alpina curufcant --Gsfa mana
A quogenere armorutn forré didi fuere Gafat<e Populi feroces, fiuè etiam Garfc
cum,aliquibus Boloigne alamer Ciuitas áCaleto feptem milliaribus Gallicis in Aiifc.
recedens, vndè breuior in Angiiam, vti ex Ciuitare Bononix Belgicie videtur elle ú!
iedus- Arboribus dtniquedebcntiirquotmunimenta, & qualcuno,-arces, quas
cogitauit vnquam humana fagacitas, vt ab externis hominem defenderet iniurijs ij ) Unceis emianspeterent hoßes
bufcunq;maioribus,atq;violemijsIcthalibus. Vt incxpugnabiles fíanr fitiis opus
Arboreosterr.-cdefígere vallos ariete mediante eleuato , & trochlea Trabi Anf.iú
diíloadhserendfuípenfojatqiproprioponderc defcendcre permilTo , v' caput fu¡
mum Vacerriß, vcl Sublica:, ideft ligni e r edi defigendi in Teliurcm folùm, vel in
lurem aquis coopertam pcrcutiat, & murinafcantur ligneifortiífimi, & fubitanci
de Bello ^^^^^ ^^^^^ Gallici (fie attertatur Cxfar.) hacfereformS. funt. Trabesdireä£ in Ir,
tudinem paribus interualUs diß antes interfe binos pedes in folo co Hoc at ur, e.t renin'-
tur introrfus^ & multo aggereveßiuntur -, Qui aggeres loricantur,furcilIanturq; ad^
tirudinem geminandam eodem Ccefareteile. Aggerem, & Fallum] vndecmpc¿'
extntxit, hutc loricam,pinnafque adiecitgradibus certis, eniinentioribufque ad co,'
furaspluteorum ('hoc ell viminearum cratum) atque aggeris, qui afcenfum hoßi'i^
<3^,J/i.
riprio.,.»» r J-/^. quo caput Orbis eadem Roma
& fK ' " ^ ^ ' ^ i n ê amp l umh a b e r e t , c umi i g n i f i c e t / . r , f e ù r / r r « « .,
^^t)rura,margmem,autripam, illiq; particula a.<.o.raddira fignificans medmmj
l i n ' fiS"ificatione t d i milTilis per medium Ancilis exhibebat.
dem naiU erat longiorem habens a d em, quam Belgce etiamnum vocant Jiunfpet. Spa-
«/winteriefimiles.aptinonparumeran t ad petendos holies. Sparis, ac
ent hoßes.
y .. — -^g^^ß^fqut manu s arm at fparus.
x t ^ Z i J i r ' ^ Arcubaliftadidum, quodparuis,at4,- fubtilibus fpiculis mor.
terri f iimiJitudinem pr^feferens, hoftesegregièpropulfare valebat,atq;
een^-rlKn Sagittarios reddens, exercitum valdè infirudum varijs armorum
5 'criDus requirebatj nam, vt notauit Cicero Magna Tormentorum copia ,multis Sagit.
^no Ubore, apparatu, multisfaucijs ex noßris incolumi excrcitu negotium con-
Ad Arbores Triumphales immortali detruncandas honore,
Indutofque iubet truncos hoßtlibus armis
^Pfos ferre duces, inimicaque nomina foi.
'^••iEUbmarumcoaoimedarumMachims,vdfubtcxtilibusArboruniramis.
tot^
rijs, m
f(cimu$,
Cxflib. I,
Beh. GHU.
Sifenna^
3.
Firg.l. I I .
j^neid,
Saluß.Hiß.
hb. 3.
ad Acìium
hb.^.
Firg. / . I I .
JEneid.
FetetiJ.x i.
B i i i i A ü ü i i S B & i
f i
' III-
1 <
Ì i
» M M l M ^ m . » « « » . , , . . i