ij
I ;
224 Vl y fsis Aldrouandi
P R O V E R B I A .
FRequentius Quprcuum,Roborumuè Attributuni ciim fít Diirities.dum duras ¡d:,
Arbores ift^ durillimíc fune ; hinc eciam maior Prouerbiorum ad eas ípeftami
c o p i a defumitur. Ita QVERNA CONSILIA íiierunc olim in Prouerblo,
flint ea, qux fírmis rationibus ad bonum nos inducunt. H. x c nobís confilia ftabiü
fuá Quercus infinuare vidctur,quafi arcano quodam fcrmone ftabiliter Dco feruicV,
príEdicent. Quid enim vnquani profíciet in Lcge Domini, qui ftabilisnon eíl ? \
proferto, cum in dies in ipfa non progredì, fit recedere, Hinc diligentiìis corripi;;
fune, qui moralia harc Q u c r c u u n i documenta non intelligentes, in viá Virtueum del
fantur, & ab eá deílertunt, inaniter quodamraodò, Se temerarie iailantcs u/is ep;
Cie.ndAtt. hoc eíl SAT OVERCVS, a c i ì d i c e r e n t f cQu e r n c amf a t i s f e r u a i T e p r o b i s i nmo r ! - .
firmitatem. E contra qui miram hanc QuercuumDoólrinamperceperunt.nunq:
fatislaudandos fercddiderunt .Sitiuexemplo MeIIifluusDofìor,quiQyERCV'|B
muarT 2 ^^^^ DISCIPVLVS tune dici promeruit, cum humano quouisabfq;pr«cepcorc¿
otiár. . , folitudine, quie ab alijs diuturno, & non intcrmiiTo labore in Vrbibus, & fatn.
ratiflìmisfubProfeflbribuspercipinequeunt.Necobijciaturquod NONIAMQ\'
CVS LOQVATVR ad hoc vtdocere poiTit, & fibi difcipulos inftituere. Dicanu:
Choinm DODON-^ RESPONSIS apprimèdeteflatls. idinnocemiX:
^^ radocet idiomate,quodnechumanatacundiavaletcxprimere. Sicquod phyiìcc
Dendrologìa Lib. I. 225
cerui- rneum.
à
L . i . t f .
^Be^n^'d^' cthicc abfoluit. Hoc pa¿io Sapienti^ mei in Quercubus cit reperire. Sic
Z),
rat
Grea o q u i d q u i d a d m i r a n d a n a t u r a l i u m p r o p r i e t a t u m l i n g u a n o i l r a m a d v t i l i : - :
% id c r e a t u r i s i p f a f u t u r , a d a é l u m à n o b i s t r a d u c a t u r . E x a d u e r f o d o l e t v b i c .
I I iti lit ^ ^ ^ ^ ^ p e r f e d i o n e m i n f u i s e l F e í t i b u s , i n n o f t r a m i m p e r f e c t i o n e m c o n u e r t i m u s . Sicí
j - ' m i n e s a g a n t j v b i d u r i i ì l m a m Q u e r c u u m n a t u r a m m o r i b u s i n d u u n t i n t r a r t a b i l i b u s . ; .
Noùxr A- ^ ^ Q ^ ' E K C V , A V T L A P I D E N V T R I T I f o r e n t ; I t a p a r i t e r o p e r a n t u r c -
j ' ' ' h u m a n a , f e d l a p i d e a í a ¿ t a n t v i f c c r a , m i í e r i c o r d i á e x p e r t e s , v t n o n n m r i t i t a n t í i i í i , í
¿ g P l ' E' Q V E R C V B V S N A T I v i d e a n t u r . N a m ( p r £ E t e r q u a m q u o d i d i n h o m i n e m ci:
• 1 ' ' r u m g e n e r e q u a d r e t ) p r o u e r b i a l i q u a d a m h y p e r b o l e n u t r i t u s i s , v e l n a t u s e x l a p i d i ;
Alberta ^^^^^^^ d i c i t u r , q u i m i f e r o s f o u e r e , p a u p e r e f q ; n u t r i r e n e g a t , v t d e d i u i t e i l i o e p i .
iius epitom.
In lamh,
cArm. 23.
N a z i a n z e n u s h a b e t .
^qiie, ffuis e film hoc ferat • Haud folurn, n anione niitrift
Vet mente ^rxditus I Me .^BRCFS, AVT LAPIS.
Quodnon tantum ex. incliiiatione naturali, corporifq; temperamento procedi:,
ex prauâ, quod peius eft, nonnunquam emanat confuetudine, fub qua, velut incula
tellure, mores fenticefcere coguntur. Sic Hctìor Achillem alloquebatur,raiiqu:i¡i'.
nimistrucem,& inflexibilem ytymt^-vof ìz S'pvU, tt" T?'p«.'.Mitius iraq;cuiiip^'.:
ribus, &infelicibus agendum eíl, vt N O N A' Q V E R C V , N E C A' PETRA'
deamur oriundi. Primam horum diûorumoriginemexfequentibus Ioannis Tzí:
carniinibus Politicis ad verbum e GrcEco traduólis eft obferuare.
Antiqui jìmf licitimi exijìentcs hominum
A ^ERCrBVS^atqS PETRIS exiftimahant ESSE NATOS,
Omnes quot quot ante ipfos erant in hominum genere y
J^emadrnodum Homerus Heiforem dicentem inducit haç
Ad Achillem non opus & EX ,QVERCV-, AT^FETRA
Dicere me^vt dicunt Virgincs, atque luuenes-,
Carmina autem^c Je hahenttfi re^e dicantur :
Non enim fane eft A' ^EliCr, NE^E A' PETRd
Vt fabalantur Virgo > atque ephehns.
Quod defumptum videtur ex Homero canente.
Oif ydfi aVò Sfìuèi içi , é7i¿ Tríipm,
Vulgo autem apud nos hoc Prouerbium fonar Nonjìama nati d'^vn Zocco\ quoti
tingeretintellisiperordinem ad inrellciftiuam alicuius potcntiam,pofret hancii;-
intcrpretationcmjfciliccullumnoneifccraifioris ilUusMincru:c, quam ilipircsnchiliad,
9
».288.
Bom. Od.r.
ahoriccdénotant, & ideo E X Q V E R C V E F F I C T V M minimèdicìdebere,ficurnec Ouid.l.
LmOSA D V R I O R E M Q V E R C V , quodineosiactatur,quidurifiimxfunc cer
•isvelailintelligendum, vcl ad quidpiam aliud agendum, vrillifenes inexorabiies,
ûuibusparumeafperandumgratiarum. Vtcunq,-tarnen iit, ad defignandam fenunu
Ulorum pertinaciam non facile flexibilem, non poreft illud efferri, fcilicet C V R R ERE
^ERC VS j nam difficile quidem eft duram fenis obftinati fleótere mentem, fed non
jppoÌibile, vt eft quod currant perçus, quod non nifi pro impoifibili re prouerbiali-
(er dicebatur antiquitus, canente Petrarcha.
dum currere perçus y
Saxaque mota fono, blandofj^ videbimus Vrfos,
Sed quantumuis fint difficilia negotia non eft defperandus illorum exitus, multo laborecomparandus;
MVLTIS enim ICTIBVS DEIICITVR QVERCVS. Erideò
confiderandum eft,quod VIRT VS IN ARD VIS magis emicat. Nam fi magna eft ref,(
lentia Quercus in ciEfione,brachium debet eife maioris aiìiuiratis ad c^dendum, vndc
ìamphiluscanebat.
Ardna robußis .^ercus radicibus harem»
Extol Ut rames qui fuper aftra fuos .
iBibus immodicis 'valida percujfa fecuris
Eruta frondofum ponit & ipfa caput.
Imoaliquandò compertum eft, quod illa negotia, qua? primàfacìe montes difiìcultatumprifeferebant,
ad feruorem ampleâentis maxima cum facilitate peraftafunt,
&ficQyODIN FORTISSIMAM QVERCVM CREDEBATVREVASVRVM,
VIX IN TENERRIMVM VIMEN COALVIT. Et fi de fortuna tolerandâ fermo W'47'
haberetur,cumillanonminusadextolIendum fit inftabilis, quàmaddeprimendum,
nonadraodum duraturasillius vices animaduertimus dicendo NON SEMPER VENTIS
AGITANT VR QV ERCVS, pro quo noftrateshabent la fortuna non ßa fempre
doHcfipsne ¡tittii^h Sjtò fiftit,non ftmper habet fortuna tnanere,
Quarèiìnisquoq;malorumexpeitanduseft3nam — Dabit Deus his quojjfinem,
Extatde hoc pulcherapud Lyricum locus huiufmodi, quumad Valgium fcriberet,
Non femper imbres nubibus hifpidos
Manant in agros , aut mare Cafpium
Vexant in^quales procella
Vfque -, nec Armenijs in oris
Amice Valgi , flat glades iners
ìdenfes per omnes , AVT ASVILONIRVS
àvERCETA CARO ANI LABORANT t
Et folys viduantur Orni.
Nec itiuenuftius idem probatfeftiuiffimus Poeta CrcmonenIÌS -^lius luliusCrottus,
vbiCafus vires memorans, fi Potentes identidem deprìmi animaduertitjHuniiles quoque
extolli obferuat,
Vt fteinunt vet er e s Or no s , & Rob or a durx
Terr ibi li s Boreas , Terribilifque Notus
Alteruter dum ferpit humi mox dukibus auris,
Et turgent njioU , tollit & Hybla comas ;
Sic Re gum fortuna domo s ,ftc proterit Aurum,
Sic humilem ex humtli tolltt in aftra iugo.
Non magis ergo profperoe fidendum eft fortuna, quàm aduerfaj illudendum. Vtq;
iniilâtemperandum eft ; fie -Seiniftâ Animirobore vtendum. Sed eòfacilius concul- lo.Tzetz..
cabimus fortunce tyrannidem, fi Lynceis prudenti« oculis vtemur. Sicut enim Lynceus Chil. 2.
ex Pindaro,velPERTRVNCVMQVERNVMINTVERI poterac, aut intra terr« num.a^Z.
vifccraoculispenetrabat,adeòacutopollebatvifu,Itànos omnia , tametfi alias im- MonoJ. /.i.
perccptibilia profpicicmus, aut faltem fi repenrin« ingruent calamitates, squiifimè fe- Euftach, in
rentur 0' quantum eft Jubitis caftbus ingeniumi odyß'. U.
Miferi qui hoc iter non obeunt, & aliquid fine fine petenres,vel identidem ab eodem Ang.Monof
mutuò poüulanteshoc didloablegantur «ifî» , fcilicet aliamQuercum l.b.n. 111.
«xcurcj&adipforumquemuis meuiò dici poteft QVERCVM DOLAS , nimirum &l.'j.pag.
duram
Hör at. l. 2.
carm, td.y.
Crottus'^.
Stromat.^.
r • '
úm
s