> S
f ^ a r, d e a -
g r i c .l.i.
P A l l.i n U n,
C o l u m. I. 3.
/ . t i. e a p .j.
& I. i8. c .
1%.
C a u d i c i s
S C f t t i f i,
Me t e r n , l i b.
1 2 .f 4 b .
5-
T r i p h .l. 1 9
d e B o n .p o j f.
c o H t r A t a b .
S p i e ^ e U n
l a x .f u r, c i u .
§ . d e C o d i'
c t í l i s .
Pl u t a r c h ,
i n S o l o n e «
V t p .i n U ih
r o r u m. f f.
d e l e g . I.
c M l l i
q t t i
S p i e g . l o c .
c i t .
I u ß i n $ , c O'
d i c i l l i s a u'
t e r n.
L . a d mim "
f t r a n t e s i n
f r t n c .f f. d e
e x c a f. t u t .
W 3 9 '
2 0 V l y f s i s A l d r o u a n d i
Qtipniam vero ArborespartimurinCaudicem, ramos,frondes»radiccs &c A
hinc vrpropofirumordinemfequamur, Ula omnia figillarim, & breuircr peicur
^mus. Ef t i a q u e C W . ^ ( q u i ,&a b i e a a vnicalitérá C o d e x dicitur.íicutolim
Clodius pro Claudio, & aha huiufmodi eranrinvfu) eftinquaminArboribüs,
&fruncibusi!lud,quodaradicefupraterram fimplex affurgit,& per quod Arborisciufdem,
autWisalimentumàradicedefertur. Hxc vero inter caudiccm
&cauleni differentia mtcrcedit, vc hie adherbasranrùm, ille verò ad Arbores
duntaxat & frútices fpedet, alio nomine / n . . . « . , vel ß ^ f a , lUun, in hunc
pnmum fenfumafTumpiitOuidius. dum de Phsocome centauro dixit.
P h £ o c om e s h o mi n e mq u e ß mu l p r x t e B u s ^ e q u umq u e ^
C O DI C E , q u i mt ß o , q u e m v i x i t t g a b i n a mo u e r e n t
l u n c i a -, P h o n o l e n i d e m ß im m o d e v e r t i c e f r e g i t ,
Extenditur ctiam c^«^,^ ad fignificandum plurium tabularum contcstum.
quarnmcrafliores Arti inferuiebant Edi f i c a tor i a , graciliores verò ceráaptabanturadfcribendum.
Adiftastarnendefignandas frequentiùs c u lm B
C W x ^ a c c i p i m us tarnetfivrrifquedebeateademe/refi§nificatio. Hinc Bu-
. d^usdixit O ^ . « « eíTelibrum in quoresdigeruntur, & ?onfcribuntur. Quafuperiorum
Principumfine
t e n d í nrl^^^^^ ' ^^ & Nouellas emendaras inrepetend
« prsleélioms libros digeftas, C o d t c e m appellauit. Eiufmodr erat & mos
antiquorum,quiduodecimTabularum leges Codices pariterdicivoluerunt eo
quia leges e^dem in hoc caudu^bus Solonis AthemeníisiÚíTti
defcnpt^ fuerunr.& ülmc teile Plutarcho traslata, nomen idem C c d i d s retinuere
idem & apud nos nomenferuatur, quanquainloco tabularum commodior vius
luccellerit, vndepr.xrerquamceracospr^sdidos.merabraneiquoque, papvracei
chartaceiq; codices confe t i funt. A veteri pr^di<iio fcribendi more appeliationemrermer
^ C o d t c i l U s (namqui fentiuntpofTedid C o d u u l u m, cùmparuum
codicem lígnitícec, non placent ) llcuti quamplurima Romani iuris verba vetuftatem.
ocetenusreferunt, rebusinterealongèdiuerfamhabentibusformam C- ^
t i m l n T r T ; Cficenimpluralinumerofrequentiùs vocamur) inelhgunt
lurifconiulti fententiam vltimce voluntatis,quam fine iufta teftamenti fojetnnitatcpermiirumcil
ob impedimenti neceiTitaremfcribere, & ex iiJa C o d t c i l
U n t e s legall vocabulo dicuntur qui eiufmodi libeJlos emittunt. Iftorum mos, fifideicommiíTa
inftiruit. codicilios introduxit. Nunc verò parùm diñare viJentur
defcciíTe apponatur h^c f^ n o n-v a l e t i u r e t e ß a m e n t i -v a U a t
r e pelllmo quidé errore, & contra mentem iuris fieri teftatus eft
Imperator afferensneceiTiutidereruire dcbereillam claufuJam, non temeritati
" confuadendas humfmodi formulas. Significant eriam C o d i c i l l i diplomata,
vel epiftoIasPrincipum; &proptereàcumantiquitùscreuiiret vfus iilius vo- D
c,s,faaumetiameft.ytacccptafítproepiñolisfamiliaribus á priuato ad priuatuni
rcnpris, & m hoc fenfu Catullus de Acme dicebat. ^
Me c h i t p u t i d a , r e d d e C o d i c i l l o s .
r J n i r f ^ ' de his epiitolijs non dicitur, fed tantùm fígnifícat fa-
A n Z ? ^ conficiendi, qu^ regio diplomate, p n n c ì p i s o b t i n c t n r i nbialeprocelfit
I n ß g n u c o d u ü l o r.m a u f e r r e , publico nimirum muñerepr^are.
namcumnulla ü z C a u d i c i
^ n ^ l l c T ^ ^ ^ ^ Ne cnon&inma l ampa r t em
lumptus C o d e x pro iupplicu fpecie quadain iumcbatur. vndc Plaucus.
i n P x n .
l u i i e n. ß t i.
2.
A ppius
Caudex
I l
D e n d r o I o g i i E L i b . L 21
E —D e t r u d a m a d m o l a s —I n d e p o r r o a d p u t e um, a t q u e r o h u ß um C O DI C PM.
Eadem vox C a u d i c i s accipiebatur ctiampro duro fedili infim« fortis lioin'inum,
& fic etiam pro fede meretricia, qux ex truncis Arboreis confesa elFec Ad
rem Satyricus.
H ó r r i d a q u a l e f a c i t r e ß d e n s i n C O D I C E p e l l e x .
Iftius modi Tedes à montanis hominibus propè Alpes noftrarü regionum fabrican
íblent ex Fago hyemali tempore,dQ propter niues continuas ibidem refidemt¡
in domibus latitare coguntur. Viles admodumdufmodi feil« vilioribus in cauponis,
feù T a b e r n i s , dirtisquoque àdenfis,&rudibustrabibus, quibusearamtignacontextafunt,
fepefxpiusobferuantur. Fuit & Caudexco^no^ Caude
menM.AppijClaudij RomaniconfulisAnno Vrbis4S^.IlIumob hocitaappel- quis &vn
latum tradir Seneca, quia c U j f e m primus extra Italiam duxit, naualique prxlio dedK^us
pugnauit. C U f t ^ s enimeftnauiummuIritudo,vdvnicatanturanauis,conftansex- S e n. d e B r e
pIurmmrabularumcontexru,quiCvrdicílumcíl)antiquis nuncupabatur. mtateVit.,
htpropterea C a u d i c a , vel c a u d i c a t £, feu etiam c a u d e ^, vd c a u d i c a r i a dicebantur
ñaues, cum primum m o n o x y U fuerint ex fingulis lignis craffioribus cauatic,& V a r. d e V i t a
cranr eiufmodi q u i per TyberimpriEcipuècommeatus conuehebant. Etficuti P o p. R o m
pro c a t t d i c a r t o intelligitur quicquid ex c a u d i c e conftac materialiter : ita c a u d i c a -
l e illud.quod inftrumentaliter fe habet ad fcindendos caudices aptius appdiabitur
Hoc Plautus pulcherrima periphrafi docet, habens.
r e c um f e c u r i C A F DI C A L I p r a f i c i o p t o u i n c i s . i n p ß n d
EtquiaexmagnisiftisCaudidbusfiunt propterea non eft incongruum '
notare r / ' ^ ím^ qmu o c e nonnunquam fumi pro Arbore, & e contra, eò quod ex Trabi s
Arbore fiat 5 & fíe etiam Pi««/, pro N a u i fumunrur; vnde T r a ^ «quiu.dc.
h a r t a s A tM rr4¿;r^/,Feftoadnotante, didas hinc fuiife ñaues, eò quia trabibus nom.
cflentcontexts, non eílignorandum; ideò Pacuuius dicebat l a b i t u r t n d u e ¿ s T r a -
b t c a -, s i\ á t T r a b e s quoque nonnunquam metaphoricè à i à t e iunt ipfxnaues.vc
G cum Auguftus Vates Hunnienfis ad Danidem Cremonenfem fcribens, cecinit.
Si u e c um Di u um p u e r o s , D u c umq-,
T h e j f a l a v e ä o s T R A B E , ß u f u r e n t u m
Imp e t u s r e g um c a m s , é - ß c e l e ß a s
S a n g u i n e m e n f a s .
Eadem vfus eft metaphora &Horatius, cum dixit
V t T ^ A B E C y p r i a
My r t o um p a u i d u s n a u t a f e c e tm a r e .
• Nec eiufdem nominis abieda origine, licet parum mutato fignificato,apud nos
Italos remanfit vox T r a b a c c a , non pro conopeo, fed pro militan tentorio fumpra,
eo quod ex trabibus muicem coaptatis primó refultet, & ex hac T r a b u c ó l o , & T r a -
p e c ó l a profedafunt,pro quibus i^rixienfes^aUjq; dicunt T r a b a c c o l a ;<m x div^tioncs 4-
iigniftcantretis genus, quod,tanquam tentorium quoddam, fed line trabibus, non ^ •
H n ^T" fi^^.^ft'b^tendatur pifcibus.Ita Papias hinc dici T r a b c a m autumar,non vt ,
H nomeneftill,usPoctaí,cuiIocainterComicosoaauumanignatVolcanus,nccvt ^
ügmhcatvef^isfpeciemcxpurpura,&cocco,quáRege^
vtmquitSueionms;led vtde-
Z l r / I u ' ^ ' ^ ^ ' i ' ^ f i ' ' ^ ^ ^ cuiufmodi quamplures ^^
muitis abhmcieculis hicBononia:fiebant(vtanimaducrterelicctexillis,quxrantiori
fornicata celTerunt Architedur:^ ) cum maxiinam agri noftn partem, & qua
S r / / r . .¿ . / . .e iufmodiLignadicunrui erum
inñardauorumcuípidem
ii^iw -neusinluode rebusTurcicis Commentario, apud Turcaspra^fcrrim nunc
iunt
A u g u f f u s
V a t e s o d.
1 .1 . c a rm.
o d . I.
Mo n o f.f l. I t .