Vlyfsis Aldrouandi
i I
id. Probi,
lS2.
UProbl,
54
^ d e s funt huiufmodi, qux Ugneas iailent porticus iuperbiifimis Neotericorum fabrU
Vi,ferenti* cis celíítudine minimè cedcnres. Ex Conciliatore differentiarum inter Medicos,atque
14, Philoíophoshochabcturfubfequens, vnacmnfuirefolutioneProbifma. Quarelig,
numcentum librarumponderis, plusponderoiìtatishabeatinaere, quàm plumbum
duarum librarum?Quia f. lignum propter magnam moiem plus habet in illa terreftreitatis,
quàm habeat plumbum minima» molis, compenfandoquoqueacreitatem, quoe
«ìefccnfura non impedir. Sic & in aquâ plusponderant duiE libr» plumbi, quàm centum
librícligni, cum ha? non demergantur, ilice vero cadant inprofundum. Ambrofius
pròbi. 8p. tandemLeoNoUnusnonnulianobisCuppeditatad hanc matcriam attincntia Proble.
mata, qux in mediumadducere optimum critjprimum quorum fichoc. Quare Vitrum
iìt pellucidum. Lignum autem minimè tranfparens? Cui rcfpondetur ex anciquio.
rum Philofophantium fententia, hoc euenire ex e o , quia Vitrum habet meatus reílos,
& quaquauerfus apertosi Lignum autem non. Sed alio paito, & forte melius refpondebitur,
quod quidam qualitas eft in vitro, in propria illiusfubftanda, quiE po.
lentia lumen eft ; vndè prcefente lumine fît aiftu lumen, atquc illuftrarur tota fubftantia,
adeò ut ipsa illuminata illuminet totum id, quod eft poft î e . Cur Trabes, & A/Teres
ferueacur diutius in ficco, quam in húmido ? id evenire aiunt ex co,quod omnis puttedo
in humidofiat, quatenuseftextin¿íio caloris natiui in vnoquoque húmido. Seù
etiam quia lignagaudenr, (8c viuunt aere, ideò in aquâ nacant potius, quam defcendant;
íígnunqaod aquas non amane, fed locum natiuum aereum fui conferuaciuum,
Cur(fubiungipoceft hocaliud)in Carbone, lignofcilicetexufto, &extin<íto, accenditur
ignis, qui non accenditur in calce, quce eft lapis pariter coiiibuftus ? Refpondetur
quod carbo,vbicandebat,fubftanciàiignicombuftibiliminimèpriuabatur,quamextin.
i to igne feruauit, vndè rurfusconcipitignem, alicque,nec in co deficit talis v i s , donee
in cinerem vertatur : tunc enim vftilem fubftantiam non amplius habet, & proptereà
Carbonari], dum lignum candens in fuis fornacibus habent, non Hnunt illud in cinerem
abire, fed aquaextingunc, vt fubftantia comburenda rcmaneat, eatamen,quî
humiditatisexcrementitiícexpersfaftaeft, ita vt in fumum, & flammam non poflii
amplius accendi, fed tantum in prunas ; non autem fie euenic de calce, qux cinisiani
fa;ta eft, nilque faxeirctinuit, fed diuerfam prorfus nacuraai induit ab e â , quam prius
obtinebat, ideftranlïîmam, denfitatiprioricontrariam. Addatur quod ilia eadem,
nec antea combuftibiliserat, vnde nulla eft carbonis lignei, & çalcisparitas. Quoeri
de inde poteft, cur cìnis multus prunis obduitus, has ipfas longo tempore feruet:
flammam veròconclufamftatimextinguat.? Cui fatisfieri poteft hoc paito, videlicet
Quod flammam, qux tota eft vapida (nam eft fumus ardens, feu aer incenfus ) aere
nutricar vndè fi cooperiatur. ftatim etiam ftrangulata périt, quia non poteft difflan;
Carbo autem, cum ex nimià difflatione imminuatur citò, fi coopertus fuerit, diù quo.
queferuatur vftilis materia, & folum habet per poros ipfius cineris minima illa frui difflatione,
qux valet eufdem carbones vegetes in fuo ftatu conferuare, quamuis etiam fut
ciñere imminuatur aliquantum , te non diù perduret, Illud quoque problematice
proponi poteft diicutiendum de ciñere, & carbone in aquâ, vel aere expofiiis, cu;
minimècalefiant, & rumpantur, vticalxfacir,etiamfiijdemfoerintcandentes, cun
videantur omnium horum mixtorum corpora, ícilicet ligni, & faxi aperta, & laxata (v;
Chymici loquuntur ) ignis ab aitio.ne validiftimâ intimé penetrante ? Refpondetur autem,
quod ignis, ¿c carbo propter nimiam laxitatem, & fpongiofitatem, habent ut
qualitas externa aquoe ipfius, vel aeriscicius vocetinternam, quam repellat eam,&
compreiTam teneat, vndè non valeat generati ignis, & intenfa caliditas excitari, & ita,
ficuti conditioaes illorum mixtorum, ligni fcilicet, & faxi, valdè différentes cranr,lic
diuerfam corporumaperuonemobtinuére. Quaerividetur ab Eminentiiììmo CardidejÎAticis
nali de Cufa in Îuolihro quarto Idiotx , Dialogo cjuarto , num du;B porciones eiuiexperime
». clem ligni, quarum altera fie maior, altera minor , finteiufdem grauitatis, vel ktts
">tatis?Refpondetipfeexpenmentofaitomaioiem portionem demerfam fimul cum
minore, ab eâdem viprcinente, remoto impedimento maiorem portionem citius aicendere,
quamminorem, quia in illa eft plus Icuitatis, &aereitatis, quoetcrreftreitatem
longè viiicit ; inquirenimEminentilfimusillc Accento Ugno leui, cuiuspondm
vttriAy é" AcfUA çiufdcmmagnitttdinis i vtfñnque^ ipfumin duas diuifit in^quila
partes
Id. TrobL
118.
Awbroßus
Leo Nolattus
Probi,
95.
Dendrologia Lib. I,
A fsrtes. qturum vns hähLuiilti » dupUm magniuidin!e• m, alia fimi,!.*. / ^ ^
^tltampofuit. & cumfußetenutt. & aq^c^mßterßdn, & f l T r l , ^ 7
mmaiorießflmlcmtatis. Etquoniamfolet fugare dubitarionC o nn u '
H I S T O R I C A.
SAIomon=m de Arboribus, & lignis, cxterif^; n.uuralibns rebus fapientiffimè ^ChotlT
qui Mene poftea fuit appellata, venir Hierofolymam audicura, & vt videre d s f ^ e
magnificentiifimaUlaopenyn Domo Domini, ac ^d i b u s Regij^ex lignis i h v o n ac c w l
B iomomdonotuhtprcriofitlimamulta, in t e r q u^f u e r eBa l i amiAr b o r i s f u r c S^^ i
antea mcogmr^ & nondumvif^ ur perhibent Hiftori^ ad quarum in ¿ n r ^ ^ ^ T e t / A
tionem mhil eft, quod Gentesomnes magis conducat, quàm A Z r u m c o S
NamfiRelgionemfpeaemus,eaveIinterArbores.veIinArboribL.sp^
rmt,fruafcmt.SilegestamàIureNarurali,quam Gentium,
tesperpendimus,abArboribuseasdependerediinofcemu. lienèirT^Kn . ^
cimaRomanaSylua,mquaEgeri^fonserar,ipfaNuma.Pompilijp
ximc luuit ? D e quo Poeta cecinit : p<»-mca studia ma-
M ^'^J^.^ec la^um, n.c auitaspreterit -vmbras, OuidJih i
Menßbus anticjuis pr^pofmtque duos. Faßorum '
aufcorumlyluaeaeft, penesq.a,n ValeriusPublic^^^^
Iu.nofficureponere.ur. v n ^ è X q u ' o r v T g m ^ ^ ^
Interfvl'"' """T'lfy'""; f j ' " ß>» Confale Mccl.^
iitmulus •vt faxohcm cmmded.t d,o, ' Omd.faß.
k & Wa n f t a s E c d e i a . c L f u g i e n t e / a b d u c e -
'du•.u" e"ile"^e•xatpitu ™tur" .a^t;®^f " & Maieftati. crimme tenen-
Lucus tn Vrbefutt mcdtk vmhrà, &c.
tiic Templum lunom ingens Stdoma Dtdo ^»e^
Conde- id. hb, I •