î\6 Vlyfsis Âldrouandi
iaporis, colore c innamomeo, hirfuta; rubñantícc,lcuií'q; drach. ij. h« tundantur , teran.
tur4; fubtiliiTimè, pcrq; ictacdam rraijciancur,infiindamurq;, & macercntur in vini albi
cyarho, & per tres horas anre paroxi fmi inful tú, vcl dum febr i lef r igus , r igoruè igneuj
incipit perfcntiri affumantur vnà cum v ino , & in I c â o fub pannis calent ibus adiuuetur
cuocator ia eiufdem pulueris virtiis, à centro ad circumferentian:i; atquc paroxi fmi , to.
tiuíq; f cbr i s prima vi c e r emi í s i o f í e t , fi non totalis cxrin»fìio , q u « fecunda vi c e in pic.
rifq;febricitantibus,qiiartanarijspra»cipuè,fclicifsimè,&admirabiIifsimèfuccedereio.
let; quem eifeetum ita palpabi lein, ab occulta licet qualitate pcndentem, iuxta Doàri .
Tia. Er.t~ nam t radi tamab Eraf to coni iderantes ,non híEÍítabiruus in credendo i j s , qux narrantu:
fius de oc- àSc r iptor ibus r e rumlnda rumde totmi r i f i c a rumv i r iumArbor ibus ibina f c ent ibus . v i
<Hlt.medic, funt Arbores/r'/Äö/Tit in Infula Hi fpaniolanaf c cntes pr o cruribus vi cerat i s , & fraffis;
•propr,c.iár' item Ar b o r e s lîalfamifen-e noue Hi fpanix virtutum penèincredibi l ium, quanim primi
r.-^.M Atti g. dicitur indigenarum iilor um l ingua Hoitz,iloxìtl, fecunda Anaconex, tertia Maripenàtfag.
6%. ex his l iquor ibus al iquando penetrarunt apud nos portiones al iquot , in quibus oinnei
Nardus AH Bal fami ver i p r s r o g a t i u« inuent» funt, quarum prima vifa efl inenarrabilis fuauitas,
tirech.l. 3. fumma fubtilitas, & puritas fubf tant ix, de indc communi ca t io quredam imputrefcibi!;.
rtrummed. tatis^. Vt inam nobis f rui l i c e r e t i i gni s lndi c i s f rondent ibus , iit Gummi Tecomahac,
Í30U£ Hi f f . v c l Gummi Caragax Tlxtt:iehiloc<t, vel Liqitidambari xochiocots.o J^arh!itil,ç[\ùit
tap. 1 1 . 1 2. tharris,colicisaffeótionibus, tumor ibufq; tam interni?:, quam exrernis feliciOìmè med«.
14. r emur ; immòe t i amPhthi f i c i s , a i i j fq; f c r è immedi c abi l ibusmorbi s cfficaciiTmiè occu-,
Rechins I. r e r emus . Sed vt nullus relinqiiatur dubitationi locus circa compof i torum medicamcD
•^.rer.med. forumef Ì ìcaciam, & y f um^g r i s vtililTimum fimul, & neceifarijffimum, pro tef t ibus b
N.HiJp.ca. iuf c epr aûi c iÇj à c chr i i r tm^v e r i t a t i s audi amusAnt idor a r i a, &Pharmacoparas omn:!
z6. i j . & pene Eu r o p a Ac ademi a rum pr:«cIariorum Ciui tatum, innumeroiqj Therapeuticc.
j 8. Scr iptores à tot fxcul i s vbiq;ñorentes cuoIuamus,&: ex noftris Scriptoribus Bononiet
mn/trdxa. fibusMedicis,quiáquadringentisampliusannisMcdicinaliumPra¿iic3rum Voliiir;
naedidereinterrogemusBetruccium,Mundmum, Th a d . t um, duos Var ignana s Bm.
Medici Ali' thoioma^umf c i l i c e t . a tójGul i e lmum.duode c imi f e cul iAe r cE Chr i f t i anx Medicinal
giißani.Bi- lumina p r e d a r iifima, iteraq; Albe r t um Za ne ari um, Chr i f tophorum Hone f lum , Frac.
JìU'efes, Ber ci fcum Zcne l ium, T h omam de Argent i s , Ferrum Tauí f ignanum, Ar g e l l a r am, Tura:
gomen fe s, de Ca f t e l l o in fubfequent i firctilo famigerat i ili m os, Îimilirerq; Bau cri uni in fefquiclcc^
Bonon. Co- mo f s c u I o ,Ga r z o n i um, Leonium, Mor andum , Sai i ium, & Mont ium Doilrinaruir.
lonien.Ter- medi carum fapientiflîmos, vt omictam adhuc c c l ebr ior e s ,& numerof iores in farculoi:
rarien.Flo- pr^fens nof t rum antecedenter pr o x imo vnanimi ter ftantes pro Pharmaccuticce Mcc
rent ini, Ro c inx dogmat ibushucufq; omnem citrà controueri iam adraiiiTs,& comprobacis, quibi
ntint.Vene t e f t imoni j s f ial iquidponde r i s addere pof le exiftimarerur Au d o r i c a s fupremaruin;
//, & Ec c l e f iaDe idigni ratum,ac c ede r e tEminent i f s imus Vi t a l i s d eFu r n o S .R.E.Ca r d i n á
í¡iti cititur Epi fcopus Albanenf i s , Medi cus famof i f l ìmus, anno Domin i 1 1 0 0 . qui ,Vo lumen te
in Antidot, ma gnum confcripfit falutarium remediorum, & curat ionum ad totius humani corpor;:
fpeciali, & m o r b o s ï g r i t u d i n e s , quod in fol io integro imprèfiît Mogunt ioe anno 1 5 3 i.lu:
gêner Ali ^ Schoe f f e r . Supremam tandem venerat ionis metam prcefcriberct San^iiTimus Pondfci
Vueckeri, Ioannes XXI . Petrus anteà Vlyf ipponcni i s Medi cus prai l icus exercirati(rimus,& piji'
ExBtbltot. mus, infuol ibroinfcriptor/^f/rf«^«/ P-tupenim ,<imnm\n infirmitatum r cmedi a à a
Bonon. in- pite vfq; ad pedes compIei ì :ens,& enumerans.Sed vt lapide orancm pro Pharmaceutic,
fcnpta iV//- Medi c ina cónrmat ione mouiííe videamur japidi s i l l ius meminer imus .qui in Arboribt!
ncrualicL^ al iquibus quandoq; reperitur, vel i l l i scongenicus , vcl iliis amicifiimè, & intrinfecèco^
fociatus ad cót inédos inmul ier ibus partus admirabi li f fimç eiricicnt içagni tus,& coprobatus;
Id naturali at tef tanteHi f tor i co. Inuemuntar in qmhiífia-n ,ficuti in marmii
centra, tdefiduritia ci atio ßmilts & quidam forte accidnnt lapide comprehenjtaut
reeepto in corpus, é'c. ferunt lapides uà irmentos, ad continendos partus efferm
dio. Gum aurem fatis de Ar b o r e a Pharmaceucria fit aaum.^Equum eft vt Diatetica Of
conomia in medium adducatur .
Dendrologia Lib. 1,
V S V S IN A L I M E N T I S .
MAximas vtilitates ab Arbor ibus humano generi promanantes nullisaliis
verbis expr imere malui tPl inius , quàm fequent ibus. SummumMtmusCxvx' Lib.
quit lile) Homini datum Arbores, Sylu^que. Bineprimiim Alimentitm. A b ^'rol
Arboribus namq; pr i raxuas gentes integrum c xpeda í f e v i^um , facrarum paginárum
Horatifís
Satyr a 2.
iib.z.
Otiid. lib.
Met am.
Bonon. Ciit
tum Anadem
at a.
Fhn.li.ie
C.S9'
v s v s
vcritasnosedocer,inquibushabeturHominiftatim creato indi¿iam fuiiTe f ruduu m
comeftionem. £x omni Ligno Paradifi comede ; de Ligno antem Scienti^ boni, malty • 2
necmedas. InnocentiiTimushincciborum omnium vidcturelTe Arboreus f rui f tus fanirarinonfolutn
corpor i s , fed incoi um itati quoq; mor um confer ens , vtpotè qui faci l -
limè cranfeat in aliti fubf tant iam, , nec illos edar cffe<iius,quosparturit ipfa c a r o , ipíaq;
edulia válele compof i ta inducunr,qua: multis implicita funt morbofarum caufarum di f -
ficultatibus Namvariíeres
B Vt noceant Homini credas^memor illius efc^t^
Sjixfimplex o lim tibi federif, at JtmulaJfis
Mifcneris elixa ^ßmul conchy li a turdis,
Hulda fe in bilem lertent ..fiomachoque tumultum
Lenta feret pituita 5 vides ,'ut pallidus omnis
Ccena defurgit dubia ? quin corpus onuflum,
Heflernis vitijs y animum qnoque pragrauat vná.
At que affigit humo diuinx particulam aura. j
Conuiuium v i x fine culpa celebrari poteft ( diuus aiebat Gr e gor ius ) cuius fapientif- * •
lÍmusfenfus cum ethnici licet po e t« fapidiflìmo perbel lè concordat
Farcite mortales datibus temer are nefandis
Corpora, funt fruges yfunt deducentia ramos
Pondere foma fio, tumid<eque in vitibus vux.
Ferinusquidemexcluditurcibushominibusimproprius quemfor t i í í imi folùni
vix patipoiTent, quemadmodum doi l i f l ìmè difcurrebat C o u s prxftantiifimus ille Me -
dicus, Nccjue ipfamfanorumditetam , ac alimoni am, qua nuncvtuntur , inuentaynfuif- Hippocrat
fecenfeo ,ß fuficiffet homini idem dbus,acpotns,qHÌboui ^ac equo^ac omnibus altjsprx- de Veten
ter hominem, i'clutißint cáiteranafcentia .fruciiif^^ ac herb a , & fa; niim ; Ex his enim Medicina,
nutriuntiir, & augeßcnnt, & HUßidegunt, non indigentes alia diatà.. ^anquam ego
fane ab initio et tarn hominem tali vicìu vßum eße put im. Sha vero nunc inuenta ßunt
t du lia, multa arte ex cogitata •,& multo tempore produ cía efe mihi vidcntur ,quum multa
, & grama, exfortt, ac ferino viäu homines paterentur, qniintemperatus, & magnas
vires habens ingerebatur, éc. Fo l i a , caulefq; he rba rum, nec non Ár b o r um f ronde s ,
cortices,fylueñrefq;frurtusbelluis tantumipfadef t inaui t natura
Pafdtur in magna fylua for mofa iuuenca, é'c.
ViSiumque feres , é' virgea Utus
Tabula ; nec tota claudes ftenilia bruma,
^ I t á v t inma x imá folúmnc c e íTi t a t e adha j c f i t r e cur r cndum, qucmadmodum Petel i - ex Athcnco
ni, dumab Annibaleobf iderentur faciebant'. Sed mi t iorum Ar b o r um friioius maturi ,
D mnocentiq; artificio c o r r e d i , fi non ex t o r o , maior i fal tem ex parte ditiorcs quoq; f c -
licioribusinfa;culisalebant.
—— Xum penßlis vita ßccundas.
Et mix ornabat menßas , cmn dupliceßcu.
Bellaria, f ruí^uumqj fuauior a l ibaminaBc eot i j inHypa toMont e IouÍ immo -
labant. No n defuére tamen Po p u l i , qui frut'ìibus Arbor e i s omnimodè viäi tar ent , ex
quibus fíccis, tritis maíTas, & panes conf iciebant , inter quos Medi Septentrionales
a Strabene numerantur -, ex malisßccis ( inquit ì\ìe)ac tritis maßas confiaunt-, ex amygdalis
toßispanes ,e radici&us quibufdam i'inunt expromunt. Al i j eriam ex dulcibus Olaus ma^.
i^edullis cacuminum A r b o r um, Sc pr e c ipue Pinorum, qua: cerebrum v o c ant , viuunt, Itb.i 2. Hß
vtLapones Popul i par iter Septent r ionales, Al i j Arbor ibus inter cor t i cera, de li- ßeptent.c.^
brum incifis lacrymas potabi les col l igunt , ex carundcmque fruebibus panes , & cor t i - Id. ibid.
cibús
Virgil.
Ceorg.lib.i
Hör at. fer.
lib2.fat. 2.
Paufanias
L.\ i.Cco'-
mm ììrtJlJJTWTTTTTTT