^ 'i
p z Vlyfsis Aldrouandi
Tihiillus / SomnÌA falUci ludunt unterAri/t noife
3 . e leg. 4. Quin & alius q u o q u e Cesium ipfum petimus fin Ititi x.
Horxt. I. I. Ab 'Eftaceex Ar b o r i b u s f l o r e s c o p i o s è p r omc n t c , f u t u r am mon. i lmi tcm repenti.
ode 3. quidam pr^efagíri poíTecontendit ; Ar b o r umq ; è coiirrà r cui r c f c cnt i am, & rcfur.
Ps 'racelf. reikiouem vitalicatis cTc prjeragium cenfuit a l ius . Sed temeraria ha'C Ar b o r um pricfa.
de Prjtfag. g i aGe rma n o r ump r imi t u s n a t i o n i r r i b u u n t u r : Hi n amq u c ,Ta c i t o Au i i o r e , Stato tm.
Fit». I. 16. pore in Syl»A»t Aiignrijspatram -, ó'prifcA formidine facrAm omncs eiufdem fanguinn
cap. 32. yf"/»//' legationihus Propr ium aliarum mos Na t i o n um fuit Aflraincucri,
C'.Tacit.de lou' s eniin ftella in iigno Ta u r i exiftens, ma g n am f r u i i u um fertili!atem, fecundiim
mortbus Gétes prjefagire potcrat,relata ad loca Hilegialia teporis ilitionis, iníitionis,pláracio. |
Germano- nis.ablaqueationis, &c Perpetucc ve ro comx pubcfcentiam in Arbor ibus Trogus,at(|;
rum cap. 6. Phi l emon PhiIofophi,long.cuitatis r e r um in vniuerfali prcefagium cife volucruiitilsiaHi
Gaud,Me- ficutiHominesIongisjiirmifquccapiilisprcediricreduntvinerepoflediu , ita quoque
riflMb.i.de Arboreslongè,fìrmiterq;frondentes,viuaciíTimíehaberipoíTunt.Hocpaftofolidiusva .
mirabiUb. Hominibus iplis euentura p r e d i c i , mediante Ar b o r um ita conrpicuarum,& varia.
biliuminfpe¿tione,qucE n o n a mi n imi s , led à validioribus cuniftos tangentibus at«,
rantur caulis, irà vt occuIt^E corporum diipofitiones in a f l um dedu'-ibilesantedici faci,
lè p o i í n t , v n dè prarragitionis titulo de cor a r ! merita eft Ar b o r .Hinc diétum eft.
Claud.de B. Arbore prxfaga tabulas animajfe loquaces .
Get.inprin. v t c a n e b a t Cl a u d i a n u s . Qu a r e h y emem a f p e r am, & intenfam folia orgrc de Arbotii
Alex.ab Al. bus defluentia prcEmonftrant, e o p r o r f u s p a ó t o , quo & Animalia,vt Glircs, mures,aucs
J). G. lib. 6. & alia huiufmodi vltrà humanam fagaciratem Ar b o r e o s f rui lus pe rqui r cnt i a , & moi;
cap. I J . copiofius ad c aue rna s , feu nidos compor t ant Í a , f amem futur am por t endunt , quafi iliac
arc ere pro viribus conten dan t ; vndè prouidi terrari! m i n c o l x , vbiha^c prjcmitti obfo.;
Hiß.Septen u a r i n t ,&p r a ; c i p u è Septentrionales, ex relatione Olai Magni , caritatem imminente^
trion. lib. prarcognofcunt, & iolito di l igent lus r ebus fui s proipiciunt. NatursE inilindlu melili
12. cap. 6. ha ? c c e rnipoi funt ,quam Homi n um irjerisiigmentis , d umq u i s Af t rologi c è prírfagiií
cuperei Ar b o r um ipfarum proucntum, & vt i l i t a t em, quia is vel in h o r a earutn plants
tionis, v d quot annis in prima o c u l o r um, feii gemma r urn in genere expl ic a t ione , fai
r . ¿ta Carli Hgurà infpicit imagina r iam d omum Al c endent i s , & eius Almut en , & horan
&eius Domi n um, qui f i fue r inc fortunati , ma g n am vtilitatem ex ilia percipiendac
Arbore pr^iígnatur ; fi ve ro fuerint infor tuna t i , malus indè prouentus arguitur ; fin j
t e m f u e r i n t p a r e s , tenuia , fé 11 mediocria p e r i n d è c o n f e q u c n d a emolumentafignitìc
bunt.Prxfagiuntur ctiam pleraque a bAr b o r i b u s q u o q u o p a i l o p c r i omn um vifis;vn¿
Hippocrates terreftre Medicina? Nume n mul tum tribuit infomnijs na tur a l ibus , m
quamcxcaufis v a r i j s p r o u e n i e n t i b u s j&i n h u n c mo d um dodi i l ìmc concludit. 7»
Libro de tna (ju£cnnque corporis, aut Anim& munì a , e a otunia Anima ipfa in fomno cbif, qtiim
t^ìte igitur hite reBe indicare nonit^mAgnam fapientiapartem uouit. L á de re qui Syluc
fomniant, triftitias, t imo r e s , & perturbationes animi fibi t ime a n t , ot i aquè imminet
t i a . Huiufmod i quoque f y l u e f t r e s vmb r x fomniatiB malefaiñoribus plagas, arque tormenta,
diuitibus d amn ami n a n r u r , q u i a c jBf i o n i ,&d imi n u t i o n i f u b i c ¿ t í e f u n r . Sivt
r ò appareat cxitus è Syluis illis vmbrofi s in c amp o s , bonus q u o q u e denuntiatur exit&
i n f o r t u n i o r u m ;& idprajcipuèfi c ampi appa r cnt e s f lor idi s , atque fruiiliferis Arbori'
bus fuerint r e f e r t i , non a u t emp r o f t r a t i s , & fulmine i<flis;nam harfcmpcr funt pc/Tm
o m m i s : i l l x v e r ò o p t imi , & tutiflìmi . Qi¿ifomniat Al b o r e s plantare,fibi, fi fir vxo
ratus,prolcmpr2;fagireporei1:,fiuè e t i amf ivc J i t foeminxcopul a r ! j nam in hoc leni:
Agcr eft Mulier, Liberiquè funt veluti Pianta'. Hinc Cyni c us ille Phi lofophus cum m
licreconcumbens.aiebatabs ie Homi n em pl ant a r i . Co n t r a r i um vcròpra'iagiumcnit
turèfomniata Ar b o r i s p l a n t a t i o n c a b ilio,qui in propria d omo infirmum aliquem '
b u c r i t , fiuèipfe f omn i i t o r infirmusfuerir; nam exinde mor s infirmo denunciatui-jcuit
cadauera huma r i confucfcant, & terra? ma n d a r i . Sic omnes Ar b o r e s pe rpe tua comi
fomniata;felicesfunt,bonorumqueinnuuntconfcruarioncm; ab bis tarnen excipitií
Olea, quos minitatur xgr i s int e r i tum, eò quia cum mortuis efícrrctur , vel íaltem labomulta
patirur ipfa e adcm Ar b o r , ant cquam ex illa extrahatur oleum. Siini'
/^abet. ^ Ar b o r e s in fomnis annof a s , Ce tarde crefcentes intuetur, is indè malumtjrde
v e n t u r um, led in morbi s falutem indigitari nofcar,vt fcntit Ca r d a n u s . Conti-ar¡i).i
VCTÒ
Hali.p
cap. 11.
Infomn/js.
Symphor.
Hort. lib.2,
cap. 2i.
Cardanus
fixe
Dendrologia Lib. L
A vcrò confignifícant citò crefcentes P l a n t é ; & qui pra-coces, & fugaces fruäm f omn i a -
uerit, prcEcer mor a , is voluptarcs, aut decepciones e x p e d e t , extràquè tempus c o n g r u -
um varios labores. Sed qui fe Mala du!cia,íeu v e r n a , ac ma tur a videre fimul, &c o -
medere fomniauent, iucundirarem, & profpe r am Venc r em fibi prjefagire poteft-quod
fi mala fuerint a r i d a , feditiones, & contenrioncs exitiales erunt timendíE, cui fapori fi
ruber accedat color , vulnera q u o q u e ca-teris malis femper addenrur. Eft pariter eiuf- Cardanus
demCardanifententia,quodqmPlanramèproprioprodeuntem corpor e fomni auc - lib.-^.defa^
rit.periculum morns exmdepof f i t f ume r e i h o c q u d e ò c o n i e ö a t u r , qui apropr iQc f t Fl á- to cap.i^.
tar um è terrà e x o n r i , q u ema dmo d um & in eà animanti um corpor a q u a c u n q u e viuédi
muucredeftituca r e foluuntur . Sed in hoc non mihi videtur ille perpendiife Vi t em,
quamper nor turnam quietem intuitus eft Af tyage s è corpor e fílix fu® Mandane s p r o -
cedeiuem.totamqueAfiamcircumferpentem , e x q u àma n i f e f t è apparuit denot a t a i n
fuiirefclicitatem,&quodcunquefauftumomenlongè,latèquedominandi j Nam vifum
eft pofteà quod ha:c ex Camb i f e fìlium Cy r um fufcepit, qui tota Afiá fubietìà Iongè,
IatèquefuiiPerfarum,atqucMedorumMonarcha . Ma l a t ame n vbi cunque p o r -
fi tendere f rut ìus ama r i in fomnis g u f t a t i , quippè qui fucceiTuum irritorum , iniucundorumquè
euentuum fignificatiui c r edantur ,quo etiam p a á o infaufta indicari, non
malepoffunt ex inf ruá i f e r i s fimiliter f omn i a t i sAr b o r i b u s , cum inopije nota; fint. Sic
& triftitias, aut tribulariones ex fructibus duri corticis,feù qui fimul confricati fìrepitum
cdunt,defignari paratas, vt & col l egio f r u f t u um. q u i non nifi per vim,& imp e t um.
atque perculfiones in Ar b o r emmAi ^ a s c o l l i g u n t u r »feruisprscipuèplac^as , & ve rbe -
r a , vel faltemmoleftias multas in fomnis p r xmo n f t r a r e a f f e runtur . A°rborcs itidem
refiniferx non nifi Naucleris b o n a , & pro nauibus inftaurandis neceffaria promittunt
quia ciEteris per no¿tem vifíE, pigr i t i am. & t imor em p r ^ f a g i u n t . Arbores arti To p i a l
nx aptiores muhe r ibus impudiciciam, viris vanum l a b o r em, & «gris refetìionem ac
fanitatem immmentem oftcndunt ; quae t amen fi fpinofx f u e r i n t , fecuritatem indicant
nam ex his fepes concinnantur ad Ho r t o r um, & Vine a rum tutelam j vndè PoUt i anus .
Sentibus h$rrentes aperit iam vinea fepes.
Formare Arbor e s in f omn i s , à f t a t u a s c o n f i c e r e fraudolentis videtur Homi n i b u s
^ a í r e n t í n , a m m o f q ; a d f a l l e n d u m a u g e r e ; h 2 ; c e n i m a ¿ l i o e f t c o n t r á e a , qua^f insuntur ,
&minimefunt Pl an t a - in fu p e r ,q u a ^p e r f e . autdilficulrer , aut omn imo d è f u b f i f t e r e
non poHunt, fefeq; cumcarteris Arbor ibus circumplicant , & quicquid ex illis p a r a t u r ,
v t l e r t a , & i i m i I u , p e f s i m a f e m p e r o m i n a r i c r e d u m u r ; q u a p r o p t e r a u i Vi t em, a u tHe -
deramfomniatam,provinculorum,proptcrretortospampinos,&complexumillarum
proprium, delineamento f ume t , aut ex illarum oppreifione mo r b um aliquem impor -
tan l eni ent , non l o n g c a b e r r a b i t ; cum vlterius facinorofis hominibus raébrorum detruncarionem,
fiuè capitis ipfius ablcifionem Arbor e s h x , feù Pianta- fomniata^, vtpotò
qua:plerunquerefecantur,denuncient. I t à&q u i corona tum fein fomnis viderit,in alia
parte, quam m capite, finiftra paueat accidcntia, ficuti & fi pedes fibi coronaros depr e -
henderir, i n c omp e d e s f e p r ome r i t i s c o n i j c i e n d um, f e ù in mortis difcrimenprolapfurum
le non male ve r ebi tur . Ait Ca r d a n us Ar b o r e s d u r o cortice, & crailo folidas,ere-
^ a ,&f pMo i a s q u i v i d e e , i s v i d e r e f e p u c e t l a t r o n e s , &v i r o s c o n t u ^ ^ ,
& fortes; e contra v e r o f i e x i b i l e s ,&t e n e l l a sAr b o r e s v i d emem , fibi pingc r epoi f e i n
imagmarione molles v ims & t r a d a b i l e s , & fi tamen a l iquando f a l l a c e ! Orna tum auin
fomni s fimplidter viiis pra^figuran, &
pecumasvbertimexfruótibusmcopia fomniatis p r omi t t i . E à d e r e Ar b o r e s vide r c
lomniando, fignificat de fpe excelfa decidere, illafqun d omo , inqj ijfdem incongruo lo
F r l a a m A r b o r e m i n f o m n i s a p p a r e r e
iigmficatmorbumaliquemindomefticoiFoliaveròarborea fuper dormi enr em p r o -
monltrat. Ar b o r em tandem fomni ando confcendere , vel f iu^lus illius p r ^ d u l c e s
abiumere.mcxftuofasindic.^^
lere vtve f t i s l ibe r e tur , v i a o r i amd e inimicis facillimè confequcndara denot a r e in-
? u m ^ e n Se d h a : c omn i a , v e i d i c a n t u r v e r è deliramenta ^ P r o -
rum, ve l f a l t emna tur ; . ludent i squa ;dam admonitiones nutu Diuinopra^fig
omnia c a p e í f e n d ame h o n s n o ñ r um partis in vtilitatem nofme t d i f p o n a L s pi'o fine
vlrimo
Cardanus
ibidem.
V i i