
l i l
S» i l
I1S1 1I
i II
llll
iiiil
S C H O L 1 N C O L. II.
V. 3. >}%«») Huius verbi ope ftare potuifle fententia videtur . Quod fi mavis refingefe
, fuavis vel iniucunda Jit fenfus adfeftio, non intercedimus .
V.5. xpicfiv) Idem hoc loco spurts, atque xpilvptoy; licet enim Vulgatior fit apud vetefes
vox x-girnpiov, haec tamen non nova eft in eadem adceptione« Sic Porphyrius Comment, in
Ptolemaeum cap. I cum de ipfo Mufices x§iT*j§ia> verba faceret , de Pithagoreis ait ; tois
'ffcLpcuTfifiams puv Six lav apiQpiav , x.cu la Aoy» xpuny ry\s <xvpc(payixs: cum pro poftulaio ha-
luerint hoc per numeros , rationem de confonantia indicium; profeélo quia <hct rye aio-Qy-
ctas xpwiv, fenfus indicium reilciebant, ut in Col. I adnotavimus. Ët Plutarchus lib. De Mu-
Jica pag. 1143 • optoSpopctiv c?gi T»jv r t ctiffS^iny, xcti r jjv Jtavoicty tv Tji xpicrei Tffly %s pusaixys
petpav: oportet, ut fenfus , intelligentia aeque concurrant in iudicio de Muficae partibus .
V, 6 . 'TT&.pct rtycis 7tpoSixQtcrtis ) Pfaeviis difpofitionibus , conceptis fcilicet ex opinione ,
quam imbibetunt, fieri autumat, ut grate, vel ingrate auribus infinuetur, quidquid in uno,
vel altero Mufices genere canitur : id quod clarius explicat infra verf j8 , 19* ubi legen-:
dum ideo cenluimus xotlct rets Sonets . Confidentiflime enim ponit ex Epicuri fententia au-
rium fenfum in omnibus idem efle , in quo reliqui veteres minime conveniebant. Quorum
plefiqüe variatn eiufdem fenfus adfeótionem , unde eadem cantilena alteri iucunda , alter!
molefta evaderet, ex aurium vatiétate , & imbecillitate repetebant: atque hinc fiebat, ut
vel eorum iudicium omnino reiicerebt, uti Pythagorei, vel cette ratiohe reformandiiiti pu-
tarent, ut Ariftoxenii. Vide, quae adnotavimus ad Cól.I vetf. 44» Sic Ptolemaeiis Hdrmoh*
lib. I cap. I : t>jv J’e ctur-S^o-iv pitS’ v\y\s 7rxvroTt oroAvpiiyss It xcti ptu^s , as Six to rxr)ry\s-
ets“ctjov pcylz rijy Ttccvlav, piyre ryv ray cturay eta TCgos ret ofiias vTtoxtipttyx mpturd’a.i ryv ctvrv\v9
etAAet <5W3 cti, xctScf/rgg rivos (^etxr^picts , %s ex ra Xoya '7ra.peL7ra.iSxyayy^tas: fenfus mate-
riae femper coniunïïus , quae eft multimode mixt a, & ftuxui obnoxia , adeo ut propter huius in-
ftabilitatem , neque omnium hominum fenfus, neque eorumdem omni tempore ad fubietta Jimiliter
fe habentia idem fervetur , fed indigeat, quaji feipione quodam , ratioiiis refórmatione . Epicure!
contra , qui fenfus per fe infallibiles pronunciarunt, quia eflent dXoyoi , errores omties in
opiniones reiecerunt , atque hinc varias eorum adfe&iohes explicarunt . Qiiare Pliitarchus
lib. Adveffus Colotent fic eos itiridet 0 ST sv So%av ro pt^Sev ptdtAXoy e»yctj Joiov, n roioy Etti-
xuptito Soyfjta.n xe%g»|T<$ü, ra Tta/rfLS avcti tols Si caoSya-ias <pctvlct<rict$ ctXyd'eis. Et yetp Suoiv
AeyoyTwy , rts pay ctucr%pov avcti rov oivoy , tö St yAuxuy, aStrtpos ^eoiJeTcei I11 ctia-Syiffa * n
pta.AAoy 0 oivos ctv^^os , y\ yAuxus j enimvero qui fentiret nihil magis effe tale , quam tale,
Epicureum fequeretur decretum, quo omnia , fenfui adparent , vera effe ftatuuntur . Nam f t
duobus dicentibus altero vinum effe aufterttm , atoo , neutrius fenfus fa llit ; quid tandem ?
vinum aufterum erit poiius, an ? Quibus in verbis rem Plutarchus minime exaggerat .
Laërtiiis enim /iZ>. X , poft ea verba, quae ad Col. I to. 36 recitavimus, fic Epicurum de
fenfuum doétrina concludéntefn facit: öJ’ e<ri -% Sovetptmv ctvrct$ ( eturStyatls ) SieXey^at *
are yetp optoioyevys ctio-fjty&is ry\v optoioytvT] Sia. %v iVotrOeveicty * aö’ 4 ctvoptoioytyyfs ryv ctvopioioyeyq *.
a yetp /oy aüTfijy ét<r< xgmxctl * 8Ö* ^ eVegtt rv\y erepetv • 7ra.<retis yotp TCpocrvxp^^ ^uae fis Gaf-
fendus interpetratur : n/fo7 quod refellere , falfive arguere ipfos fenfus poffit . Neque enim
fenfus genere ftmilis Jimilem genere refellet propter aequipollentiam ( feu quod par ratio utriuf-
quefit): neque genere diffimilis genere diffimïlem; (quoniam diverfa obiefta habent), ferendoque
eifdem de rébus iudicio minime inferviunt $ neque item una fenjïo eiufdem fenfus aliam quoniam
nulla eft , qua hofi adficiamur, cuiquë donee ipfa adficimur, non adhaer'eamus. Klis profeóto
gemella funt, quae heic fiibdit Philodemus : t7rt ray ctxoav tsS' eyiv oAas SictQopct Its , ctAAa.
*7CcL(TtL\ lets optoiojs ray opioiav jx t\ay étyliX^as Troasyraa x. t . A. (Vide feq. adriotationem ) .
Ne tarnen cui mirum videatur, fi Nofter Stoico congrediens fuae féétae principiis ad eum
oppugnandum confidenter utatur : quod pafllm in toto volumine ufurpat ; Huiufmodi enin\
commentaria ad fuorum auditorum ufum adornafle ex hoc ipfo arguere licet j quibus arma
ex eadem Epicuri fchola , in qua exercebantur * fuppeditare abnorme non erat ♦
V ,9 . tTCi St ray etxoav) Ut ifta reftius percipiant eruditi Leólores, necefle eft in me-
moriam revocent, quaenam fuerit Êpicuri de auditioiie fententia , qiiam fic refert Plutarchus
jDe Placit. Pbilofopb, lib. I F cap. 19: Ettixs^os %v Qayy\y ava,i ptvpta. txTrtfiTropLtvov ctTto lay
(pavBvlay, y\ ijvsy}«?, y\ ^oipsylay * %ro St lo ptvpta. as optoiocx>ipiova> 6pu7rrt<r9cti Qpa.va-pLa.ra.* 0-
jptoiOo-'xyptova. St Atytleti let 5“goyyuAct rois <?poyyv\oi$, xcu axa.Xv\ya, 9 xcti rpiyaya. rois optoioyt-
H<r\ * rarav S’ t\x7t\7tToyray let is cuiQ&is ctTfort Ttjv cticfyaiy lys tpavqs * (petytpoy St ruro
y i -
yiyeaSrcU àtTTo ray ctffxay txpeovrav -, Xdi lày êxtpuo-avrüy fflctfym %is ipcbtriofs-t Epizurttt mcem
tjfe ait jluxum emiffum a rebus vocairbus , vel fonantibus , vel ftreperitibiis bunc autem fiu-iw.m
in plura conformia frufta dividi : conformia vero dicuntur effe rotunda rotundis , fcalena f calents ,
alia triangula aliis eiufdem generis : his porro fruftulis in aures incidéntibus perfici wets fen-
fum; manifeftumque hoc fieri ex effluentibus utribus, e fullonibus , cum aquas in veftes exfuf-
fiant . Hinc facili negotio intelligimus Laertium fic ‘lib. X Epicuri doétrinam explicantem »
ctAAct fxijy xcti to ccx-sav yiftrctt gèvjUctros rivos <ptpopit9a cltco t8 tpaysvtos , v\ ‘■ y’XpvTos >, y\ 4 '°*’
Çtfvros, n oTras Sq TTolt ctx8<Tixoy Tr&ftos Trotpstaxtval^ovros ^ to St ptopttt t«to as optiopttpas
oyxvs Sioto-TraçtrcLi dp(a. nva. Sia.va^ovra.s to-vpt7C&.Qti0tv repos fcAA^AB?, xcti tvoryra. iSiorpdTrov 5
Sia.rtivtso'a.v rrpos ro 'etrroT'aXctv, xcti T»jy iTrotio-Quaiv ry\v bt^r’ «xefva, as rot rfoWet, 7rom<ra.v^
quae fie latine rec^dimus , praeeunte Ignatio Roftio in fuis Comment at ionibus Laërtianis Z
Enimvero etiam auditif fit çpe cUiufdam ftuxus , qui u corpore vocali, vel fonante , vel ftrepente
, vel alio quocumque modo fefifum auditionis excitante proveniat ♦ Hie autem fluxus in quae*
dam corpifeula fimilibus e partibus conjiantia dffeminatur , quae CotPoenientiam quamdam inter f t
mutuam , unamque proprïelatem fervant , quae fcilicet ad id , quod vocem emifit , pertineat , afc
ferifum eius ut plurimum in nobis rfficiat. A qua interpetratrone minime Gaffeiidi rrct^etcppa.-
as abludit. Quare qtavyv,. vocem , fic definiebant Epicurei-* tefte Aeliano 'apud Porphyriuffa
cap. 3 ' to rtjs ctxoy\s eticSylypioy , ct7To ray Qayav Ty\s 7rotpct<pavyjs Tr’-a.pocyiyopims tm ro Vvjç
ctxoyjs ctiirùyhfpioy ex nvav ptvpLa.rav : ipfum fenforium auditus , cum. fcilicet clamor a vocibut
excitatus in auditus fenforium fertur ope ruiufdam iv.fluxus . Ex hac autem Epicuri do&rina*
quod nempe fluentum e fonoro corpore erfianans particulis figura > & proprietate cmnine?
fimilibus , quae aures adficiant , conftet, & ex adferta fenfibus infallibilitate , confequen*
eft quafcumque aures aeque eodem fono adfici ; quod aftimadvertens Gaffendus , fic in fua
TTctpa-Cppetcti : unde convenientiam inter fe mutuo aliquam fervent , ac varias proinde auditus pari
modo feriant. Hinc fane difees, cur omne iftud comma: tm St ray ctxoav 8 S’ t?iv Sia.q>opae,
ris x.-t ,A . Epicuream fapiat fcholam. MeminifTe étiam ne pigeat in veferi atque perpétua
quaeftione inter nobilij/imos philofophorum agitata, ut ait Geilius l i k F cnp.i5 , corpus ne Jit vox^
an incorporeum ? Epicureorum fententiam a Stoicorum opinione non admodum diferepafle ^
Etenim Geilius ipfe l. c. feribit: Focem Stoici corpus -effe contêndunt, eamque ejfe dicunt ictum
a'e'ra: Plato autèfn non effe vocem corpus put at ; non enim percuffus, in quit, a'er , fed plaga ipfa
atque percuffto ‘uo.r ejl . Democritus , ac deinde Epicurus ex individuis c&rporibas votfem ronfiari
dicunt, eamque} ut ipfis eorum verbis utür, ptv/ziL Xoyay adpellànt. VideS igitur,tfuam proxi-
me Stoicis Epicurei adeeflerint. Stoici enim id rmum negabant, tefte Plutarcho ■ /.ç. pagAf*
tttpcL cvyxticjai ex S'pccuc/xèclav , etAAtt cruyg^jj gjycti Si’ 0Ab juyStv xtvov g^oylct'i aèrent fruJUi
effe compojitum -, fed totum cbntinuum , nihil habentein in fe inane. Quare Plutarchus ipfe Dè
Placit. P-hilof lib.IF cap.20. cum varias Philofophorum hac de re référât fententias, de Epi»
cureis filet ; profe&o quia a Stoicis parum eo in capite abludebant-. Ait enim : HuSctyopct^
riActlay-, Api<port\y]c tyavtrv xLco/xctroy • 8 yetp Toy ctepct, ctAAà to cy^pLcL ro retpi rov ctggct,xctl
TîjV tTCltycLVllCLV XctTct 7TCICLV TCX^IV ylVtO'S'cLl ÇavtJV ♦ TCtLCOL St tTTlCpcLVtlGL Ct<Tâ)ptCtT@^ ♦ . • * * i
O t St 'Eraixi ca/xcL rnv <pav\\y * tcclv ys.p to Spapitvoy, y xett tïoi&v , capox.. y St (paw tcoui §
xcti Sfct : Pythagoras , Plato , Arifiot'eies corporis expertem dix ere vocem-, non enim ~ejfe 'aërem^
fed aèris hubitum , figurant, quae certo quodam iku vox evadit ; omnis -autem figura 'eft in*
corporea . . . Stoici vero vocem corpus effe dicunt ; quidquid enim agit , efficiendi vim -habet^
corpus eft; atqui hoc ipfum vocis -eft. Hinc etiam Ariftides Quintil. De Mufica lib. I in duo
fumma capita Philofophorum opiniones dividitt ryjy St cpayyjy cl pity ccepct TttTCXtypctvov ^ 01 S&
ettpos 7tXtjyyjv ttpacccv * 01 ptty ctuTo to capia. ro 7tZ7toyrds riX0V' Ü , oottp ctpttivoif , to 't &T&
TtetJos optcttpitvoi : vocem quidam aërerh per cuffum ; qui'daih vero aëris percujjîonem dixërunt i ills
quidem ipfum corpus , -quod fourni patitur ; hi vero , ■quod melius , huius pajjionem definientes .
Stoicos igitut <3fc Epicureos in una eademque fententia cenfet. Et quidem Epicureus Lucretius
fie cecinit :
CorpoVum quoque enim vocem confiare fat’endum ëft *
, Et fonitum ; quoniam pojfunt impeltere fenfus .
Pofita eirgo hac quam mirtima opinionum inter duas feftas de ÿoee difcrepa’ntia, nihil mirum
fi Nofter heic fecurius loquatur .
V. 12. à.yri\y]^aç TtoiavrcLi ) Nemo ita legendum fortafle dubitabit, cüm belle ‘quâdfet
contextm haec leébio . Si quis vero ad hue haefitet-, adeat Ptolemaei cap. 4. -, in euitiâ fine
ipuffimam inyeniet (ppcco-iy * Ubi enim définit, quinam a Graeds dicantur Toyoi t
ait;