5, des poëtae carmïnlbus contmeantur; car*
„ mina vero minime id praeftent , quia
,, adnexam habent Muficam , de qua nunc
„ quaerimus : ad haec eiufmodi carmina
,, ita plerumque fcribi, ut nullius fint pre»
„ t i i, & ipfis , qui laudantur , parum in-
„ telligibiha : quod quidem vitium non
„ Poëtarum folummodo eft, fed etiam Ora-
„ toribus , & univerfis Scriptoribus com-
5, mune . Quod vero ad carmina Nuptia»
„ lia Ipeftat , aio ad nuptialia convivia
5, turn coquos , turn etiam cupedinarias
,, folere advocari ; quid mirum , fi Muß-.
„ cos ? Praeterea Poëmata, quae adcinun-
„ tur, non Mufica , funt , quae utility
„ tern , quam hie Nofter dicit , praebere
„ poffunt ; in Hymenaeis enim brevis
5, quaedam nubentium genealogia olim te-»
,, xebatur . Praeterea apud quofdam, non
„ apud omnes funt in ufu : denique folis
,, coniugibus, non vero aliis prodeffe pof-
„ funt j eos enim ad mutuum amorem , fit
„ dem, perpetuamque vitae concordiam adhor-*
,, tantur ( i ) . Porro etiamfi dederimus nu»
5, ptias abfolute bonum dicipoffe, nunc fa-»
„ ne, cum iam fere apud omnes antiquata
5, fint Epithalamia, nemo fortaffe ea , quae
,, nunc minoris ducimus, (2) nuptiis, velu*
3, ti quid proprium , adtribuet. Iam vero
j, amoris adfeého non quidem fan&a res eft,
3, fed potius abnormis , criminumque foe-
,, cunda, ut Mufica excitari debeat, neque fua-
„ vem illam ejfe novimus (3) , fed vero etiam
„ ab ea turbas quamplurimas exiftere. Ne*
„ que tarnen, quos îpfe recenfet efFeâus, a
„ Mufica perficiuntur, fed potius a poëma»
„ tis ; neque porro a Mufica, & a Poefi a-
,, mor adiuvatur, fed multa funt, quae ilium
„ fomentant, uti plurimae funt rationes ,
„ quibus adeenditur : & ea ipfa, quae hic
„ vocat in re amatoria Muficae , oc Poëfis
„ effeétus, caufae funt potius rei utriufque,
„ interveniente quidem Deo , ut in omnibus
„ vitae negotiis. Threnos vero etiam poëma-
,, ta efie conftat, atque eos, quanti quanti
„ funt, Mufica fcilicet, & Poëfi fimul fum-
„ ta , mederi non poffe triftitiae adparet .
„ Earn enim aliquando ad tempus cohibent,
,, ut plurimum vero amplius adaugent : 8c
„ quidem, cum ad id peragendum certatim
„ Threnorum Scriptores contendant ; animi
„ autem compofitionem , decentemque ha-*
„ bitum ex il l is confequi non poffe patet,
„ cum contra ipfi in doloris exceffum ad-
„ fli&os evocent, nullam in eo partem fu-
„ feipiente Mufica . Quod vero ad ill am
„ adtinet, quae bellicam virtutem adiuvare
,, fertur , fatis in antecedentibus difputavi-
,, mus, 8c mox etiam adverfus alios Philo*
„ fophos alia differemus,
I N C A P U T IV.
De Mufica , quae ludicris certaminibus infieryiret, quid Jentiendum ?
/^Um de omnibus fere Poëmatis, quibus Mufica adiungebatur, verba feciffet Diogenes,
poltremo loco de Epimcns, hoc paéto videtur differuiffe, ut per ea bellicam virtutem
toveri diceret, idcirco quia canendis vi&orum laudibus in aliorum animis virtutis amor
inflammaretur : atque obiter aliqua etiam delibaffe de Mufica, quae pugnantium militura
pectora mcenderet, quibus fe iam fatisfeciffe ait Philodemus . Hinc autem facili nego-
tio pertraniiverat ad ludorum athleticorum utilitatem exaggerandam , quibus Mufica in-
lerviret : m pnmis vero faltationis, quae non fine Muficae fubfidio perageretur . Huic
ergo Nofter fic paucis more fuo refpondet :
„ Quod autem ad publicorum ludorum
„ genus, aio ludos iftos athleticos non ae-
,, que ab omnibus probari , atque laudari :
„ atqui nos communem quaerimus utjlita-
„ tem, non fingulorum ; nec enim bonum
„ aliquid reapfe continere ducimus id ,
3, quod univerfis non prodeftj imo vero iis
„ ipfis, qui recipiunt, atque probant, mi-
3, nime fuffragatur. Neque porro ducendam
„ reor hominum illiberalium, & abie&ilfi-
„ morum, & impudentium peritiam, ita ut
,, horum gratia Muficam extoll am, vel alia ,
„ quae ad ludos pertinent, etfiea ludionum
'•,, arte multum oble&ari fatear f4). Et pro-
3, pterea , cum hodie e dramatis amputata
„ fit faltatio , nihilo inferiores veteribus
3, fumus ; quandoquidem nihil in ulla fal-
3, tationis fpecie ine rat, quod ad decorem,
3, & nobilitatem conduceret . Etfi vero
3, hodie poëmata fine interruptione reprae-
3, fententur (5) , tantum abeft, ut putem
3, femineis faltationibus aliquid per Mufi-
33 cam adeedere , quod ad nobilitatem, &
33 modeftiam , 8c decorem conducat , ut
33 potius valde lubricam 8c fufpe&am earn
33 fcholam reputem, ne quando plura inci- tarnenta praebeat ad intemperantiam, 8c
33 licentiam hodie debacchantem : de qui-
33 bus alibi aliquando progrelfus verba fa-
3, darn.
IN
(0 Vide, quae adnotavimus ad Col.V v.:
(2) Sic fortafle melius- vertenda verba
7SA*ir<roi> , quae habes Col. V v, 40.
( j ; Confer , qUae ait Col, X l ll , & qi
ibidem adnotavimus.
(4) Vide , quae in Praefationem §. XIII.
Plutarcho adtufimus.
(5} P• ScbçU ad Çol, Vil y, iq,
ex
I N C A P U T V.
'An Mufica Çuapte natura vi movendi polleat?
INter alias faltationis fpecies -ilia erat, quam in fàcris celebrandis veteres ufurpabanf.
Proinde cum de Athletica , & Theatralî faltatione fafta primum effet mentio a Dio-
gene , ad tertiam , id eft facram, quae in -Deorura celebritatibus adhiberetur, pergera
opus erat . In ea autem fpeoie prinoipem obtinebat locum Dionyfiacorum antiquimma
faltatio fumma cum corporis agitatione in Muficorum modorum rhythmum perafta -
Huius igitur horrifonae, & agitatiftimae Muficae exemplum propofuit, ut inde fibi viam
ad aliud theorema firmandum muniret , Muficam fcilicet vi commovendi, & excitandi
. animos fuapte natura poliere. Illam proinde difertis verbis definiverat y.tv*T 1*0» sivxi
ejfe quid naturaliter commovens.- Atque hiuc faélum effe aiebat , ut remigibus, & meffo-
ribus, & vinitoribus , & aliis laboriofa opera exercentibus adiungi folerent mufica in-
ftrumenta , quemadmodum Btolemaeum naves trahentibus feciffe fama erat. Hue etiam
detorquebat Orphei fabulam , qui canend© lapides, arborefque pellexerat. Huiufmodi praeterea
motricem vim a Mufica exferi praedicabat non folum in animos, fed etiam in
corpora. Id autem ut probaret, duo in medium protulerat exempla, alterum fcilicet cantons
cuiufdam, qui adfpeélu hominis in canentium morem conformati, ad cantum fuerat
excitatus ; alterum vero Pi&oris , qui canentis ckharoedi ope fimilitudinem , quam inten-
debat, viviffime exprefferat. Quin etiam magis commovere poffe melos, quam verborum
fententiam, inde arguebat , quod 8c C-rexi poëmata , & hymni qui Ephefi, & Spartae
canebantur, demto cantu, multo- minus commoverent. Huiufmodi igitur argumenta non
modo inridet Philodemus , fed etiam Stoicum exagitat, ea potiffimum de caulfa 9 quod in
Logicam peccans his ipfis argumentis uti nefeiverit, atque e-xempla peffime adaptaverit ;
utpote -qui ad demonftrandam Muficae vim in eorpo-ra adtulerit ea exempla , quae , fl
quid valerent, potius in animos, quam in corpora Muficae influxum probare potuiffent;
oc vice verfa ammorum commotionem per ea exempla docuerit , quae potius corporibus
communicatam energiam oftenderent. Denique tam varias effe ea de re Scriptorum opi-
niones docet, ut inde argumentum fumi nequeat. In hanc igitur fententiam ita differiu
r. „ Iam vero ulterius progrediens fic lego „ tus , ut etiam operi non intendant, qui
„ apud noftrum Stoicum : Cum Dionyfia
„ ipfo Baccho auftore primum celebrata
„ fuerint, vetuftura illud melos habet ne-
,, fcio quid commovens , 8c animos ad a-
,, gendum excitans. At vero, fi illud divi-
„ no Numinis adflatu induftum ait , pro-
,, fefto ad noftram quaeftionem non perti-
„ net, neque de eo inquirere laborabimus;
„ fin autem hoc naturae ipfius carminis
„ effe putat, ut commoveat, non fecus ac
„ dicimûs ignem fuapte natura urere, quia
„ naturam habet uftricem, per lovem tot©
,, caelo fallitur. Nihil enim aliud fignificat
„ to irxpiçKrSxi, excitare ad agendum , quam
„ motu interiore & fuo cieri, & fponte in
„ aliquid ferri. Melos autem, neque impel-
„ lit hortando, ut fermo, neque concipitur,
„ quomodo pofïit fponte fua ad aliquid ferri,
„ & in animis operari, eodemque tempore
„ focordes animos muficorum modorum ope
„ excitare, eofquefocordia folutos promtio-
». „ res efficere. Ipfe enim melos definiens in-
• „ quit, effe quia fuapte natura commovens.
„ Tradita igitur definitione tam abfurda,
,, vifum eft e i, hinc deduftum effe morem
„ adiungendi aliquod muficum inftrumen-
„ turn & iis , qui remos in navibus age-
w rent, & olim etiam mefforibus, 8c vini-
„ toribus, & plerifque aliis, qui laboriofa
„ opera exercèrent quemadmodum ipfe feri-
„ bit feciffe Ptolemaeum (1) iis, qui naves
„ fübducerent. Atqui non modo non com-
,, movet, & impellit ad laborandum can-
Papyr. Vol.I.
Muficam praebent , & interea, dum ca-
nitur, opus non perficiant operarii. Sine
Mufica vero idcirco minus valent , quia
Languide in -opus incumbunt , & labor
levior evadit, cum voluptas , & folatium
ei admifeetur. Quod fi fabulis traditum
adeepimus Orpheum fuae excellentis mo-
dulationis ope & lapides, & arbores pel-
lexiffe , uti etiamnum foliti fumus hy-
perbolice loq-ui , numquid propterea ho»
minem confti-tuemus, qui perpetuo aedi-
fîcatoribus praefit tibicinum choro cir-
cumdatus , ut ifte Stoicus dooet? Ob eas
igitur caufas concedimus Muficam labo-
rantibus conferre poffe , non vero ob huius
deliramenta. Sed lepidum fane illud
eft, quod ait , cantum non modo animos
quodammodo difbonere , fed etiam.
corpora , quafi hoc pa&o eius oratio ma-
ius incrementum fumeret. Sed non confident
ad corpora cantum pertinere , utpote
qui ad fenfum , & auditum perti-
net ; & proinde , etiamfi verum illud ef- Coluntlt:
fet, tarnen quo phaenomenon oftenderet , tx.
oportebat, ut illud , quod praeter opinio-
nem magis erat, fuperftrueret, atque po-
ftremo loco ponens dieeret : Mufica- non
modo .corpus , fed etiam animum quodammodo
difponit. Verumtame-n admkari licet
, quomodo per ea , quae- profert, often-
dere poffe autumat illud, quod ait, nempe
Muficam impellere etiam corpora. Si enim,
ut inquit, perfona canentium habitu ex-
P p „ ornata
(1) Vide Schol, ad Col, VIII v, 1$.