■ palm*.
XXVI.
Column.
'XXVtl.
Quid Muficae
I
&
N Ç A P U T X IV .
Muficorum nomine eius artis laudatores intellexerint
DErelinquit heiç parumper fuum adverfarium Stoieura Philodemus, & aliquibus fuàç
aetatjs hominjbus refpondet , quqs obiicientes audiverat , fe nimis a grellem elfe ,
,qui putaret Muficqrunj nomine, 4 e quijbus tot tantaque praedicajrentnr, njhjl aliud fuilfe
^uam factores mqdulorum, ßc inftrumentorum pullatores .* quando fumnii viri, i idem que
Pp^tae hoç nomme fuerant antiquitus decorati : 5c proinde 4b eo aërem verberari, quoties
a fermone Muljcam feiunélam coiifideraret. Ipfe igitur tribus argunientis oftendere fata?
git non alio , quam ipfe, fejifu Musicam Scriptores,adcepilfe ; atque heic obiter Çlean-
this opinipnem refertj atque inridet ; turn denique cjarius fefe’ e^cplicat ;
Iam vero audivi nqnnullos., qui dice-
s» rent admodum ruftiços nos elfe, qui pu-
,, temus philofopfios, ver prudentes Mufi-
» cos in ea elfe fententia, ut credant caii-
3, tus & rhythmos, fublata yej-borum figni?
„ ficatione , ad virtutem impellere pofle ,
,, Quando homines nonnifi fermone§ melo?
„ dia, & rhythmis exornatos id praeftare
polfe putent, & Plato jd djfertis verbis
,, teftetur ; ideoque no§ non adverfus fa-
,, pientes fed adyerfus indoftps quofdam
,, àrgumenrorurn noftrorum arma intendere
a» aiunt : quin imo fe valde mirari, quod nos
,, Mußei nomine decoremus eum , qui in?
,, llrumenta unice pulfat , nec indignum
,, Mufico reputemus lignification? parentia
>> exhiber? , quales /unit Mufiç't moduli do?
i, cumentis/expertes ; vel quod Pindarum,
î5 & Simonidem, 5c lyrico$ omnes in Muj,
ficorum cenfum referre nolimus. Ego au-
p tem illos a controverfia exorbitaffe cenfeo,
„ quin & parya captare, 5c ad propofitum
„ nihil adpofite loqui exiftimo ! Et qui-
» dem primo , quia etfi ab initio lata adee?
„ ptione pro univerfq inßitutione Mufiça adee-
s> ptäfuerit, tarnen quiçumque eiuspraecèpta tra%
„ diderunt, aiunt e[fe Mufico t modos, qui ani-
5, mos qd virtutem capeffendam flefterepofiint ; &
,, propterea énumérant turn genera harmo?
„ niarum, tpm yero etiam inftrumentorum,
„ quae fint varüs adfeftibus excitandis ido?
,, nea, ut ex ipforum arguments , <5c com-
,, muniter esc ipforum fermonibus innote-
„ feit, in quibus ut pîurimum ne leviter
„ quidem adtingunt fentèntias ;& fi quando
„ verborum, veî carminum mentionem fa-
„ ciunt, ex utraque çaulfa elfefl:u§ illos ex-
5, filiere' declarant . Itaque fatius fuifiet
„ dicere hanc peculiarem fibi infiderè opi-
„ nionem , pon verq proprias fubtijitates
„ illis adaptare, nofque agreftes pronuncia-
„ re . Secundo autem , quia veteres puta-
„ bant fufficere iis, qui çantibus & rhyth-
„ mis in pofterum pperam darent, fi iif-
„ dem, qui o|im inventi fuerunt modi, &
„ inftrumentorum pulfatiônes ab iis, qqi
„ pueros inftituerunt, & ad virtutem incita?
„ runt, & manuduxerunt, ipfî deinceps ulque
,, uterentur (1). Tertio dépiqué, quia num?
„ quam negarunt omnia huiufmodi phaeno-
„ mena, atque alia fimilia fonituum ope effi-
5j cl • Num vero ifti ipli fenferint,omnes Muficos
dicendos elfe, nec ne, quaerere di?
ftuli j fed dixi inftrumentorum pulfatiônes
modo carminibus .confociatas , modo per
,j fe ipfas, ( per le inquam interdum, inter?
,, dum yero divifim a fermonibus , quibus
,, adneftuntur, fumtas ) nihil fane in le ha-
„ bere eorum, quae vulgus opinatur. Quod
„ fi antiquis minus placebant, nunc çerte
s, a nollris recipiuntur infirumentorum concen-
,, tus verb'ts vaçui . Illi vero tantummodo
„ vitupérant nudq Krumata, at nimis quan-
,, tum extollunt, cum verbjs cantus copu-
,, latur, eiufque vim maximum ejfe praedicant.
'3> Nili etîam feçundum Qeanthem fentjre Column'.
,, voluerint (2), qui aiebat documenta Mufi-
,, cis, & Poëticis numeris çoncepta meliora
,, etiam elfe, quam fermo philofophicùs, qui
y) licet fufEcienter cum divina, tum huma-
„ na enunçiare yaleat j attaiTjen quia nu-
„ dus per fe non habet verba Deorum ma-
„ gnitudini explicapdae idonea, metra, 8c
,, cantilenas, & rhythmos quam maxime
,, ad divinam naturam yeraciter çontem-
„ plandam adeedere : quo eftàto nihil pro-
„ fefto ridiculum magis inyeniemus . Nec
,, enim (ipft aiunt) fententiae per fe inuti-
,, les dici polfunt, fed fi cantando prolatae
„ fuerint, ex utraque re, e fepteptia fcilicet,
,, & cantu animi commotio gignitur ; ete-
„ nim ab ipfis fententiis gignitur commo-
„ tio j née lane mediocris ; led addito cantu
„ maior evadit. At yero potius, fi commotio
„ mediocris fine cantu erat, eamdem ad-
„ dito cantp remanere dicemus; fin autem
,, admodum abrupta erat, & brevis , cum
,, yeritate remilïïorem evadere confitebi-
„ mur & propter obleélationem , 8c propter
,, diftraftionem , quae cum a voluptate
„ ipfa , tum a vocum ftrepitu , earumque
„ proprietatibus gignitur ; 8c propter ver-
3j boruni pronunciationem contmenter fa-
,, âam , non feçundum naturam ; 8c pro-
„ pter loca , & tempojra , quibus Muficam
j, aufcpltamus, aliafque plures caufas. Ec-
„ quis enim effet, qui rifu non difflueret
,, cernens homines cum cantu > & Mulicis
,, inftrumentis vel çonlilium dare , vel
,, confolari affli£los ? Vel quis ferret inter
,, confulendum voçes tibicinum , vel citharoe-
i, dôrum ? Nec enim fi tragicorum, vel co- c lHmfr
„ moedorum more quis caneret, huiufmodi xxlx.*’
„ ferre poflemus ( etfi magis ille cantus
„ vulgari
(O V. ad Col.XXVl v,i6. (2) V. ad Co/. XXV1I1. V. x.
,, vulgari fermoni adeedat) , nedum fi quis
,, citharam pulfaret . Namque ,nunc omit»«
„ to , quod his omnibus conceffis , nulla
„ major utilitas Mulicis,, quam eius artis
ignaris proyenit , propter quam utili-
„ tatem ipli fuadent huic ilifçiplinae ope-
„ ram dandam elfe . Igitur adfirmo in-
,, ftrumentorum pulfatores elfe non tibi-
„ einem modo , )ed etiam prîmes quiçum-
„ que ad tibiae confonantiam canunt , 8c
,, ipfum Ariftoxenum ( 1 ) ^ fiquidem IVJuficum
„ eum per exçellentiam adpellapt : atque
„ adeo adfirmo Muficos omnes tum fenfu
,, vaçuos ïbnos reddere , :quemadmodum
,, funt , quos ex inftrumentis eliciunt ,
„ tum ftridulas cicadarum inftar repetitio-
„ nés , tum , quoties fermones reddunt ,
fermonibus jpfis fuperfiua. Porro cenfeo
non folpm yitae .magifttos fuilfe Pinda-
,, rum, 8c Simonidem, fed etiam Muficos
j, fuilfe ,& Poetas, atque in quantum Mu*
fici fuere, hominum animos exhilarafle,
„ in quantum yero Poetae, effccilfe , ut
,, fermopes proficerent utique .coucejferim;
,, neque propterea id effecilfe ( quia fcilicet
„ corda exhilararent ) , vel .admodum cer-
j, te parum ; neque Muficos folos , vel
prae ceteris , fed omnes aeqpe fcie.ntiis
„ excultos homines tantumdem efficere po-
„ tuilfe , .quocumque tandem modo voca-
„ rentur . Quam maxima enim utilitas a
„ conloquiis provenit, nec unquam nudos
„ cantus & rhythmos prodelfe adfirmave*
,, rim (2) ? • .. .• o
I jsr ç a p y T X V ,
An Mußca caeleßibus meteoris refpondeat ?
C Um obiter iis fatisfecerit, qui fe in Mufici nomine , 8c definitione errare diélita-
bant, ad quaeftionem redit, quam proximo fuperiori xapite pertraélabat , an fcilicet
ad virtutes capelfendas Mufica viam llerneret. Et quoniam fatis aliorum, quae fafti
erant, argumentorum vim declinalfe putabat, ad extremum illpd eluélandum adgreditur,
quod e Mulicis propo.rtionibus cum caeleftium corporum harinonia capiebant, quam cae-
leftem Mufi cam dicebant (5). Putabarit .enim animorum concinnitatem e Mufica ortum
ducere, quemadmodum e caeleftibus proportionibus, quae Mulicis refppnderent , Mundi
concinnitas oriretur: quie fcilicet .fuit Pythagorae doârina a Stojcis .etiam recepta. Ipfe
vero contendit huiufmodj decaptatam Muficae cum xaeleftipm .corporum motibus , & di-
ftantiis analogiam, etfi con.cedatur, nequaquam ad virtutes comparandas, morefque con-
rigendos conducere polfe, Oeinde (quantum arguere polfumus ex detritae Columnae XXX
reliquiis ) ait , caeleftem iilam M[ufiçam Pythagpreprum fomnium fuifte , .utpote qui fate-
rentur earn a Diis tantum exaudiri pofle propter eius exçellentiam, a mortalipus non
item : prae,terea llellarum praefignificationes a quibufdam quidem admjtti, non tarnen
lie a fapientioribus , ut per allra etiam humanas mentes cieri , & inclinari putarent.
Quod etiamfi detur, non inde confequi ait, Muficam feçundum aftrorum analogiam fe
habere : adeoque ipiofmet Muficos ifthaec ignorare , vel perte negligere adfirmat . Sic
igitur procedit ;
Canoras porro nugas venditarunt qui-
„ cumque de Mulices cum caeleftium cor-
,, porum motibus limilitudine , & adfinitate
3, traftarunt. Ut demus enim folis, lunae?
„ quae motum , 8c diftantiam Muficis ra-
„ tionibus analoga elfe , 8c Zodiacpm ea-
„ dem , ac Muficum ^Canonem proportion«
,, dividi, non jdcirco huiufmqdi, quam
„ tradunt, Muficae cum caeleftibus corpor
„ ribus cognationem demonllrare polfunt;
,, propterea quia innumera funt alia, quae
„ certam quamdam inter fe analogiam ex-
,, hibent , quae tarnen mir um quantum
3, reapfe diferepant. Praeterea hanc caele-
„ Ilium motuum, ac diftantiarum, earum-
„ que differentiae in caelo regnantis obfer-
„ vationem nihil fane ad virtutes adipi-
„ feendas, morefque conrigendos conduce-
„ re polfe fitverifimile. Neque fane, ut his
„ videtur, fed qualis caufa ipfa eft, ita fe
„ res habet: neque ex iis corporibus, quae in
„ fublimi videmus, qlias conieSluras ducere fa*
,, eft, quam ab illis 0 quae apud nps exftftunty
„ non min} perinde fe habent, ac jcorpora no-
,, bis circuniftantia, Omitto autem y quod tilt
„ ip ft, qui caeleftem Muficam comment funtt
,, iilam noftris auribus .minime percipi poffe, fed
„ a Diis (4) tantummodoj, exaudiri adfirmant.
,, Praeterea quomodo fuperna ilia corpora in-.
„ fluere in fubieSla poffunt tanto .mterceden-
„ te interyallo ? Nihilominus aftrorum influ- column.
„ xus, & praefignificationes a quibufdam ad- XXXI*
,, mitti feimus, non ita tamen a fapitntio-
„ ribus , ut per ea etiam humanos animos
,, cieri, & inclinari dicant . Vulgus quidem
,, «Tcoit'Kscfj.%7% (5)) utrumque ar-
„ tificiofe
(r) V. ad Col XXIX. y. 16.
(2) Aliqua heic défunt, quae divinari nullo
pafto lieet. Addit enim, puto, feftum aliquod,
quo diifta confirmet; fiquidemait: iroMxxtf stu*
y£OV., ôf ou . . . . ■ xpotrs'rxmoo'tv : faepe nablus furrij
qui non . . . animadvertentibus.
( ; ) Vide quae adnotavimus adCo lX X X j 8c
XXXI.
(4) Ex iis verbis ir«p« twv ©«uw , quae mo«
do fuperfunt Col. XXX y .\4, ex aliis Sjkttm-
«ot ToeuTou v.38, hunc fenfum ariolando exfculpfi-
mus. Confer, quae habet Maximus Tyrius in
adlato a nobis loco §.5. _
(5) Idem ac wpoexoirxf y genituras. Vide ad
Çol. XXXI v. 8.