Veokt. Palrnæ humiles, subacaules s. caulescentes, in India Orientali loca declivia.. uvida et umbrosa, proecipne circa rivulos,
ornantes. Caüdex subterraneus, radiciformis, stolonifer ; caudices epigoei aut vix distincti, aut abbreviati et tum
basibus elongatis tubulosis frondium lateralium circumvallati. Frondes paucæ, terminales v . latérales, pinnatisectæ,
vaginis petiolorum tandem margine in reticulum laxum solutis; segmenta cuneata, antice varie sinuato-excisa aut
sublobata et eroso-denticulata, ad margines basios cuneatæ in vernatione induplicatæ integerrima. Spadices intra-
foliacei, parce ramosi, solitarii v . fasciculati, ante evolutionem spathis pluribus in pedunculo elongalo persistenlibus
inclusi, nutantes. Flores bracteâ vix conspicuâ margine foveolarum enatâ circumdati, laxe dispositi, vagi, ex oohro-
leuco fusco-purpurascentes. Color fructuum ex porphyreo tandem aurantiaca.
OBSERVATIO I.
01 im putabam, flores monoicos in Specie infra accuratius descriptâ non in eodem, sed in diversis spadicibus enasci,
quandoquidem révéra in eàdem stirpe alii tantum floribus femineis fertilibus, alii autem masculis crebrioribus obsessi
invcniuntur. Vcrumtamen in his masculis spadicibus, inter flores per paria dispositos, identidem adest floris feminei rudi-
mèntum bibracteolatum, foveolæ rbacbeos immersum, itaparvum atque obsolctum, ut adperfectam evolutionem pervenire
posse baud crederes. Quanta autem naturæ in modo crescendi sæpe vis sit, ut adeo humanum intellectum plane superet,
hic quoque documentum præbet. U bienim flores masculi decider un t, horum rhachis, afflux u humor um augcscente, sen si ni
rigidior fieri incipit et crassitie quoque aliquantum increscit : simul flores feminei, ex clandestino situ experrecti, magis
magisque in tumescunt, foveolâ rhaclieos paulatim emergunt, et tandem statu plane evoluto totum ambitum foveolæ
rbacbeos complent, quant primo stadio evolutionis spadicis flores masculi geminati occupaverant. Semper tamen imâ basi
ad utrumque la tus floris feminei cicatrix linearis obsoleta remanet, quæ locum indicat, quo flores masculi præcociores
sederant. Haud omittendum, spadices Speciei Caryotoe a me exploratæ similiter flores dichogamo-androgynos proferre,
quod Genus adeo, sicut Saguenis Wdrmb. , huic nostro omnino proxime est affine.
OBSERVATIO II.
Ta. Horsfield, Virum Cl., qui multos annos, primo auspiciis reipublicæ Indo-Batavæ, deinde Anglicæ, ut naturam
invcstigaret, Javam peragravit, hocce Genus non latuisse videtur, quamquam Character ab eo edi tus cum nostro non plane
congruat. Inlibro ration um de iis , quæ in itinere per australes Javæ regiones egerat, mense Martio a. 1810 ad summum
id temporis Indiæ Præfectum H. G. Daendels misso, quo etiam Characteres complurium novorum Generum, quænondum
nominibus distinxerat, e Diario desumti, continentur, hæc de Palmâ Javanis nomine Mendo nota scripta leguntur :
« N° 423. Imagines. N° 233. plantarum'siccatarum. Character Generis. Monoecia. Flos masculus : Calyx triphyllus, laciniis
» obtusis, concavis, basi incrassatis. Corolla tripetala. Petala lanceolata, erecta, conniventia. Stamina. Filamenta plura
» (saepius 2 5 ), brevissima, adhærent receptaculo simplici basi corollæ. Antheroe lineares, longissimæ. Flos femineus :
» Calyx et Corolla ut in mare. Pistillum : Gertnen orbiculatum. Stylus nullus. Stigmata tria, acuta, conniventia, simplicia
» Pericarpium : Drupa ovata, glabra, basi paululum atténuatâ, stigmatibus 3 persistentibus terminata, bilocularis. Semina
» elliptico-hemisphærica, bine gibba, inde plana.
» Descriptio specifica. Radix bujus Palrnæ multis constat radiculis fibrosis filiformibus, inferne in nodum longitiidinaliter
» cylindraceum conjunctis, quo arbor fulcitur. Vulgo 10-20 harum Palmar um humilium juxta se crescunt, quibus singubs
» infeme duomm poUicum est crassities. Nudum caudicem non habet. Petioli frondium infra vaginantes conjunguntur,
» mutuo sese alternatim amplectentes. Ab altero vaginæ latere ad alterum circum plantam tela reticulata nigra extenditur.
” Planta vulgo unâ fronde majori, circiter 1 5 -2 0 pedes longâ, cum minoribus aliquot altérais constat : hæ sunt pinnatæ.
” Pinnoe alternæ, lanceolate, inferne integerrimæ, circa medium utroque latere irregulariter præmorsæ, serraturis
» argutis. Spadices ex axillis frondium proveniunt. Spathæ pluribus phyllis composite. Flores masculi et feminei in
» diversis spadicibus gignuntur. — Habitatio. In viciniâ oppidi Padjitan locis.uvidis et in margine rivulorum. »
OBSERVATIO ni.
Si Palma a Th. Horsfield V. Cl. in australibus Javse regionibus investigata, quam in superiori observelionc memoravimus,
licet Genere quidem a TVillichid non difierat, tamen a Specie in occidentalibus monlibus ejus insulco satis frequenli sit
diversa, quod equidem addubitandum puto, ipso illam nomine prseclarissimi investigatoris insigniendnm esse censeo :
quo auctore, hie fere ejus Character foret. W. Horsfieldii : acaulis; frondium unica maximA; segraentis lanceolatis,
medio irregulariter prajmorso-serratis; spadicibus axillaribus; floribus masculis polyandris, femineis trigynis.
TV. caryotoides Roxb., quse continentem Indise inhabitat, et cujus flores utriusque sexus accuratius explorandi videntur,
si auctoribus Roxburgh et Hahiltoh fides sit habend», a Speciebus in Java vigentibus prmcipue floribus masculis hexandris
differret, quod fere solum inter eas est discrimen, utpotc babitu inter se quam- simillimas.
-■ m \
WALL1CHIA ORANII. Tab. 85 et 95. (nomine ( m W M
W . caulescens; frondium segmentis cuneatis, subpanduræformi-sinuatis, antice præ-
morso-denticulatis j subtus glaucescentibus ; spadicibus lateralibus ; floribus masculis
polyandris, femineis digynis.
Ora/niaporphyroca/rpa Bt. in litt, ad Mart. V. Cl. —Mart. Gen. et Sp. Palm. p. 187. tab. 157.
Ora/nia regalis Bl. Cf. Proefatio Vol. I I. Rumph. et tabulas nostroe laudatoe.
Blumeaelega/ns Zipp. Catal. Hort. Buitenz. ined.
Caryota fmmilis Herb. Rwdt (ex parte).
Habit. Satis frequens in occidentalibus Javæ provinciis, in sylvis uvidis declivium infimorum montium ignivomorum, nec
non in ripis saxosis fluminum, ubi toto fere anno simul florens et fructus ferons invenitur. Caudices superterranëi
altero tertiove anno florere incipiunt, post maturitatem autem fructuum tandem emoriuntur, quo facto alii rursus
stolones ejusdem plante efflorescent. Monticolis Kihura, aliis vero Saroi dicitur, quibus an aliquam utilitatem
præbeat, ignoramus.
Descr. Ca/udex (s. Rhizoma) hypogæus, horizontalis, cylindricus, incrassatus, annulalus, lignosus,
solidus, crebro radiculas filiformes tenaces fibrillatas gerens, stolonifer s. multiceps. Stolones
vulgo ex eodem rhizomate multi enati, quorum major pars frondes alternatim congestas
caudicibus distinctis non suffultas efficiunt, floriferi autem in caudices epigæos arrectos aut
geniculato-infractos humiles 3-6 pedum altitudinis accrescunt, pollicem crassi, teretes, fusco-
tomentosi, intus molles, ad basin longe crassiorem quibusdam vaginis petiolaribus brevibus ovatis
longitudine apertis crassis induratis margine in reticulum nigricans dissolutis cincti, imâ basi
duabus tribusve cicatricibus annularibus approximatis satis prominentibus margine vulgo fibris
crinitis notati, cinereo-fusci, superne nonnullis ex elongatioribus vaginis petiolaribus plane obducti,
ad exortum spadicum nodoso-incrassati. Frondes in quovis caudice 5-8, alternæ, erecto-patentes,
circumscriptione oblongâ aut ovali-oblongâ, cum petiolo 5-8 ped. longæ, pinnatisectæ; inferiores
magis congestæ basibus vaginantibus abbreviatis crassissimis. Vaginæ frondium lateralium sesqui-
pedem aut duos pedes et ultra longæ, tubulosæ, arctæ, in dorso sursum carinato-convexæ, ore ad
internam petioli faciem quasi in ligulam quandam oblongam semiamplexam membranaceam cito
arescentem inque fibras tenues secedentem productæ, extus longitudinàliter striatæ, haud secus
ac petioli et rhachis frondium novarum, tomento furfuraceo denso pallide fusco detergibili tectæ,
intus glabræ, dorso substantiae crassæ lignescentis, tandem ventre in reticulum fibris decussatis
nigricantibus compositum- solutæ et secundum longitudinem disruptæ. Petiolus longus, imo
. longissimus, rectus, inter sesquipedem et 4 pedes aut ultra longus, inferiori parte semi-téres,
dorso convexus, ventre canaliculatus, superne tetragonus, ubique squamulis creberrimis irregu-
laribus rubiginosis ætate fuscis et evanidis aspersus, quales etiam præsertim inveniuntur in dorso
rhacheos postice tetragonæ antice trilateratæ apicem versus sensim in crassitiem pennæ corvinæ
attenuatæ et lateraliter compressæ, quæ ad facies laterales longitudine tenuissime striata et lineis
decurrentibus segmentorum notata est. Segmenta 9-13, modo pauciora, modo usque ad 17 in
quâvis fronde, rhachi ex pulvino magis minusve distincto transverse enata, pleraque alterna et
discreta, patentia, magnitudine ac forma admodum variâ, vulgo 6-9 poll., in nonnullis vero
frondibus pedem usque ad sesquipedem ldnga, 2-4 raro 5 poil, lata, cuneata et antice vulgo
panduræformi-sinuata s. inæquali-bi- aut triloba, raro rhomboidalia, basi longâ cuneatâ imâ
paululum carinatâ integerrima, marginibus anterioribus præmorsis irregulariter spinuloso-
denticulata, ' plana, nova nonnihil plicata atque in vernatione induplicata, supra glabra cum
nitore, subtus glaucina, novefia cinereo-albida, nervo medio prominente et plicis indumento
ochraceo evanido obductis, nervis secundariis ac tertiariis crebris approximatis utrinque striata,
membranacea, subinde etiam rigidioris substantiæ : superiora plerumque sensim magnitudine
decrescentia, ex quibus bina ternave terminali approximata, sæpe etiam cum hoc in flabellum
tri- aut quadrilobum totidem nervis primariis distinctum connexa : posteriora segmenta in
quibusdam frondibus, sicut in WallicMâ ccuryotoide Roxb., bina aggregata, primo arrecta et
ii. ' 29
W È m
m \
ypÈc’te l