afgebeeld op Tab- 2 en 3. (<2). Dezelfde Worm en Mug
vind men ook in zyn Btblta Nature in folio, Tab. 31. fig.
4-8. en Tab. 32. fig. 1 - 5. (b~), en befchryfc zo de Worm
als Mug in zyn I. Deel, pag. 348 en verv. voor zo ver hy
het waargenomen heeft, zo nauwkeurig , als immer door
eenig Waarnemer kan gedaan worden. Evenwel fcheeti
men het in die tyden niet eens geweest te zyn over den angel
van de Mug , die uit dezen Woi'm voortkomt, waar
mede hy menfchen en beesten fteekt. S w a m m e r d a m vertoonde
die op voornoemde Tab. als een fcherpe Naald ,
die uit eene fchede te voorfcbyn kwam; waarom deonver-
gelykelyke A n t , v a n L e e u w e n h o e k , wiens oogen byna
niets ontglipte, in den jaare 1688. deze angel nader onder-
zogt, en by een brief van zyne waarneming kennis gaf aan
de Koninglyke Sociëteit te Tonden, gefchreven den 24. Augustus
van gemelde jaar. Men kan dit in des grooten Mans
werken nazien, in zyn II. Deel, pag. 237 en verv. en op de
daar by zynde Plaat, fig. 1 -9. daar hy de afbeelding van
S w a m m e r d a m by de zyne plaatst, dog in de zyne ten dui-
delykften aantoond, dat den angel géén vast lichaam is
als
( 0 ) D e H e e r L i n k a e p s f p r e e k t o o k v a a d i t W e r k in d e i a . E d . v a n z y n
Sy ftem a N a tu r c e , pag. i o o j . Z o d o e t o o k d e g e l e e r d e H e e r H o u t t u i n , in
h e t 1 2 . f t u k z y n e r N a t . H if to r ie , p a g . j ó e . B e id e H e e r e n w y z e u h u n n e L e z
e r s n a a d i t q u a r t o W e r k j e v a n S w a m m e k p a m , o p T a i . 2 3 . d a n a l z o ’ e r z o
v e e l Tabttla’s in h e t g e h e e l e W e r k j e n i e t z y n , m o e t m e n d i e a a n w y z i n g
v a n L in n a e u s e o H o u t t u i n v o o r d r u k f o u t e n a a n z i e n .
f 6 ) I k h e b t h a n s b e i d e d e W e r k e n v o o r m y l e g g e n , e n v in d e d e p l a s t
e n in b e i d e n , b e t r e f f e n d e é e M u g , n i e t a a n d e n a n d e r e n g e l y k : d e V l e u g
e l s d e r M u g v a n Tab. 3 . in , h e t q u a r ta , z y n a l l e e n in h a a r o m c r e k v e r f i e r d
m e t z e e r f y n e h a i n j e s o f p lu im t j e s ; m a a r o p d e A d e r s o f Z e n u w e n w o r *
d e n d i e f c h u b a g c i g e p l u im k e j j s , d a a r h y p a g . 1 1 7 . v a n f p r e e k t , n i e t a f g e -
b e e l d , d a t z e k e r e e n g e b r e k in d e p l a a t i s ; d o g d e z e l v e w o r d e n in h e t folie
W e r k d e s t e u i t v o e r i g e r a a n g e t o o t id .
als een fcherpe naald , maar dat het vier werktuigen o f angels
zyn, die in één fchede befloten zyn, op die wyze, als
een degen in de fchede is, en dat de eene zyde van de fchede
maar plat tegen den anderen aanfloot, zo dat men by de
minfte aanraking de degen, zonder ze uittestrekken, uit
de fchede had. Men moet verbaasd ftaan over ’s Mans oplet-
tenheid en over zyn hebbelykheid in het ontleden van zulke
fyne deden. Hy zegt ook zelve : „ Zo iemand genegen
„ ware, in het waarnemen van den angel der Mugge , my
„ na te volgen , zo wil ik den zodanigen recommanderen ,
„ dat hy langmoedig is ; want de gezamentlyke vier werk-
„ tuigen o f angels, die in gefchikte orde leggen-, uit de ko-
„ ker te halen , en de koker te openen , heb ik veelmaal
„ agter den anderen te weeg gebragt; maar deze werktui-
„ gen uit den anderen te halen , en die zodanig voor het'
„ Vergrootglas te ftellen , dat men die diftin& aan anderen
„ kan laten zien , daar toe vereifcht geen kleine moeite.
„ Ik heb meer dan honderd Muggen daarom gedood, ere
„ myne waarnemingen op verfcheide dagen moeten hervat-
„ ten; want fchoon ik ze alle voor myn gezigt zag leggen ,
„ en ieder van dezelve voor een byzonder Vergrootglas
„ trachtte te brengen , zo is ’t my veelmaal gebeurd, dat,
„ terwyl ik doende was met het eene; ik het andere uit het
„ gezigt verloor. ”
Met dit nauwkeurig onderzoek dagt dezen grooten Man,
dat hy de zaak voldongen had ; dan , den onvermoeidere
S w a m m e r d a m hervatte wederom zyne waarneming , ere
bevestigde niet alleen die van Leeuwenhoek, maar vond
v y f angels , en een buis, waar door ze het bloed , naa dat
de opening door middel van de angels in de huid gemaakt
was, inzogen. Hoe wys is God in alle zyne werken!
De