7ì6 L . A P U L E I I
tallone proluìtur. Flabris autem fpirantium auraram gravìores, &
tnmùs puri aetis fpiritus differuntur atque purgantut. Tepores fngm
olaciale mirificant, & brumalis aufteritas terreftrium viicerum venas
remittit • 1 & pars gignentium, alia adulefcentium, catterà occidentium
vices fuftinent : foifque nafcentium , obitorum loco pullular, & occi.
dentium numerus, nafcentibus locum pandit. * Reftat, quod caputeli
fetmonis hujus , ut fuper Mundi Rettore verba fociamus. indigens
quippè videbitur orati©, de Mundo drfputantibus, n i, etii minus cu-
riosè at quoquo modo poflùmus , dicamus. De Rettore quippè omnium,
3non, ut ait ille,falere meliùs eft, fed vel parum dicere. 4 Ve.
tus opinio eft , atque cogitationes omnium hominum penitus intedit,
Deum eflè originis, & haberi auttorem , Deumque ipfum falutem
effe & perfeverantiam earum, quas effecerit, rerum. Neque ulla res eli
tam prteftantibus viribus, qu* viduata Dei auxilio, fui natura con.
I N T E R P R E T A T 1 0 .-
denfiens autem fa impuriores exba-
lationes dèris expelluntur fa converrun-
tur flatibus lenium ventorum. Modici
calores leniunt frigus hyemale , fa af-
peritai hyemis laxat meatus interro -
rum partium terra : fa aliqua res fun-
guntur officio nafcentium > alta crefcen-
tium , reti qua intereuntium : fa turba
nafcentium prodit in locum intereuntium
o fa multttudo morientium dat locum
nafcentibus. Supereft quod efi pra-
cipuum hujus orattonis, ut dicamus de
Gubernatore Mundi, nam , citm diffe-
ramus de Mundo , hic fermo videbitur
jejunus, nifi loquamur de co~ quamvis
minus exquifite » faltem qualitercum-
que pojfumus■. Nam prall at non quidem,
ut ille di eit, tacere de Guberrn-
tore cunttarum rerum ,7 ed faltem pan-
lulòm lo qui, Eft antiqua opinio , fa
qua altitts infixa eft- mentibus cunfto-
rum hominum, Deum exiftere, f a credi
auttorem produttionts rerum , Deumque
ipfum effe confervationem fa duratio-
nem illarum rerum » quas produxerit,
E t nihil eft' tam infigni vigore , quod
deftitutum prafidio Dei fubfiftere poflìt
N o t ì®.
t . Et pars gignentium. ] Nafcentium,
erientium• Eodem ieniu uiùrpavit libro
de Philofophia Natilrali. omnium que
gignentium effe fenienm.
i . Reftat quod caput eft fermonis'hujus.
] Hic incipit Àriilotelis *tfeì Koqux
-caput ièxtum;
3. Non , ut ait ille , filerò , m ß ]
Platonem intelligitjj qui,ut jam habetur
• initio libri de Philofophia Naturali
, Deum dixit tbf qtrnv ctKcLTWOfiia-rov,
cu¡us naturam invenire difficile e li : f i
inventa f i t , in multos eam enuntiari
non poffe. Cicero'libi 1. de Natura Deo-
rum \jam de Fiatonis inconftantià lon-
gum eft dicere : qui in Timao patrem
hujus mundi nominati negat pvjfe • in
tegujn Autern libris , quid fit otntiin)
Deus , inquiri oportere non cenfet.
' 4. Vetus opinio eft, fac, ] £. Balbus
Sto’icus apud Ciceronem, lib. 1 . de Natura*
Deorum. Gjuid enim poteft eft
tam apertum tamque perfpicuum > cun'
Caelum fufpeximus ,coelettiaque content-
plati fumus , quam ejfe aliqnod NumM
praftantijfima mentis > quo hac reganturl
fac. quod nifi cognitum comprehenfum-
que animis haberemus, non tam ftw '
lis opinio permaneret, nec confirmare*
tur diuturnitate temp or is , nec una cuts
faculis atatibufque hominum inveterare
potuiffet. Etenim videmus cs-terai
opiniones fictas atque vanas , diuturni'
tate txtabuijfe , fac,
w m
B e m u n d o : 7>f .
SoUtflnta lit. 1 Hanc opinionem vates fecuti, profited aulì fùnt nm
ina Jove plena eilej » cujus prasfentiam non jam cogitano fola* fe^
oculi & aures & fenfibilis fubftantia comprehendit. 3 At htec compos
eft poteftati Dei, non autem effentias, conveniens oratio. Sofpita
tor quidem ille & genitor eft omnium . qua: ad compiendum t
duna nata fattaque lunt: non tamen ut corporei laboris officio or
bem iftum mambus fuis mftruxerit; fed qui quàdatn infatigabili pro.
videntia., & procul pofita cuntta condngat , & maximis intetvallis
disjuntta complettatur. nec ambigitur eum pwftantem atque fubli
mem ledem tenere , & poctarum laudibus 4 nomen ejus confulum ac i®
Regum nuncupationibus prasdicari, & in arduis arcibus habete Co.
hum confecratum. Denique propiores quofque de poteftate eius am-
P ttahere. corpora ilia cmleftia,& quanto finitima flint ei, tanto
I-N T E R P RE T A T I Oi
prspriâ natura. VoetA amplexi hanc fin -
tenti am , non dubttaverunt predicare
univerfa repleta effe Jove ; cujus prt-
fentiam non foia modo mens percipit,
verune etiam fa oculi. fa aures . fa
res fenjibus predili. Verum ille fe r mo
( poitarum ) faStus e li con-
gruens potentia D e i, non vero ejus natura,
lile quidem eft confervator,
creator cunttarum rerum , qua orta, &
produtta funt ad perficiendum orbem ;
non ita tamen ut conctxinaverit fuis ma-
»ilus hunc mundum opera laboris corporei
¡verum ita ut fa tangat omnia
, rem? t* > & comprehendat fepara--
ta longifftmis fpatiis . previdentià qu i--
dam indefef 'A- nec dubitatur iUum
habttare in cxccllenti, fa alto domicilio :
fa nomen cjus celebrati encomiis poe-
tarum fub nominibus Confulum, fa Re.
gum, fa habere thronum dedicami» in
arcibus excelfis. Foftremò omnes ip fiv i. -
cintores plus capere de ejus virtute
tlla eetpora Atherea. fa quo propiera funt
T. Hancopinionem vatis fecuti, fac. ]
Quos inter Virgilius, Ecloga 5.
Ab Jove principium Mufa, Jovis om-
nia piena, &c,
*d quem locum yidt qua? obíervárun:
yeteres critici.
z- Cujus prafentiam non cogitatto fola
, fed oculi fa aures, facf ] Hinc
Paulus Epiftolà ad Rom. 7Ù yü ctogy-m
awns1 arm Kiitnac Koopiv , 7b?§
XetQo&i^ , }¡tí c lÌJÌ® - èuTtf
füJicijLts 9nows, invifibilia enim
*pfius a fabricattone mundi, per ea qua
fatta funt, intalletta confpictuntur, fern-
piterna quoque ejus virtus fa divini-
tas.
5. At hac ccmpoßta eff potefiatì ~Dei,
non autem effentia conveniens oratio: 1
Sic exprcific ha:c Ariftot. fiU b Á
Attuinoci ¡rofijcc.'sv. toA-Tzt£et}},o¡u!faoi Xojer,
f-Hkv Tf y¡ a’sjá. Ideé gutem conve-,
Apul..
nire putarunc haiic orationem porent:a
Dèi, quòd nullus eflit in toto orbe an
gulus , in quo ipia non eluderei : at'
vero ejus natura; non eflè confeiita--
neam , quia Deo indignum exiffima-
bant rebus iè corporeis per fe ipiìam -
immifeere , ut infra declarabitur.
4. Nomen ejus Confulum ac Re gum
nuncupationibus predicati, fac. ] Ariftot.
hic Sm-ris Ti Jict n -n à i,untai
hoc vocabulurri Orniti , quod & hoc -
Ariftotelis loco & pallina alibi fupre-
mum lignificat, confulis quoque nomen I
futt. Hac gemina fignificatione dece-
ptus , aut ludens Apuleius dixit : nomea*
ejus confulum ac Regum nuncupationibus
predicari. l)è quo tamen Ariftòr. .
nihil habet; Sa:pè-quidem à poètis Tu--
piter- dicitur Dtvùm pater, atque ho.--
mitfum Rex. Sed Confulem eurn appel.'-
latum nufqqam kgi.
A ^ A ' *■