rum Siderum, cum qui bus fertur per orbem, dierum noZiiimqiie cur-
riculis 1 agens ftellarum choros * intermino Iapfu finem nulla svi defezione
faZurà. Sed cùm omne Coelum ita revolvatur ut fphxra,
eam tamen 5 radicibus oportet teneri, quas divina machinatio vertici-
t bus affixit. ut in tornando artifex folet forcipe mateiiam comprehenfam
reciproco volumine rotundate. eos Polos dicimus : à quibus ve-
luc à cardinibus 4 difcretio qusdam profeZa, Axis eft diZus, divifor
& difterminator Mundi, Orbem terra: in medietate conftituens. Ve-
rùm hi vertices, quos immobiles diximus, ita funt, f ut fuprà caput
alter appareat ex parte Bore*, qui Septemtrionalis vocatur : alter au-
1 rem 6 AntarZicus humo tegitur, humidus & auftrinis vaporibus mollis.
Sed Coelum ipfum, 7 ftellsque cceligenx , omnifque fiderea com-
,pago, 8 Aìther vocatur : non, ut quidam p u tan t, quòd ignitus fit & in-
cenfus; fed quòd curfibus rapidis femper rotetut : Elementum veri
rò non unum ex quatuor qua: nota funt cunZis , fed longe aliud s
I n t e r p r e t a t i o.
AJlrorum , cum quibus facibus move-
fur in circulum gyrationibus diurnis &
notturni*, ducens cactus fiellurum curfu
indeficiente , nutlo defettu tempori* ipfiam
finituro. A t cum totum coelum conver-
tatur quemadmodum globus , necejfe ta-
men eft ut retineatur radicibus > quas
ars divina appegit cardinibus . quern-
admodum faber folet alterna verfatio-
ne rotundum ejficere lignum arreptum
forcipe enter verfandum. eos vocamus
Polos : a quibus feparatio qutdam pro
diens tanquam d verticibus , axis vacatisi
eft, difcretor feparator Mandi,
collocans globusrs terra in medio. A t hi
cardines, quos diximus ejfe immobiles, fic
funt potiti , ut unus emineat fupra caput
noftrum Septentrtones verfus.qui dicitur
Artticus : alter vero Antartticus operi-
tur tellure, cftque madidus, fa' mollis
vaporibus Noti. A t ipfum Coelum , Ó'
fiderà cceleftia, & tota compages atiro-
rum appeUatur Æther - non quia fit
tnflummatus & accenfus , ut quidam
exiftimant, ftd quia ojfiduè vertitur
veloctjfimis motibus : eft autem Eie*
mentum , non unum ex quatuor qua
funt cognita omnibus, fed mal farri diver-
N O T Æ.
1. Agens ftellarum chores. ] Lib. de
Deo Socratis,: aliofque itidem radiantes
Deos, quibus Coeli chorum comptum
& coronatum fudà tempeftate vifimus.,
a. Infermino lap fu.] ftriftot, dtojjcus.
Radicibus. ] Polis, qui, cum camera
moveantur , foli immoti manent :
quemadmodum & arborum radices immota:
ftant dum ramos ventus agitar.
4. Difcretio quadam. ] Linea difcer-
n ens,& pervadens fphæram.
j. f j t fupra caput alter appareat,
&c. ] Nobis, quibus iphæra obliqua eft,
& latitudo Septemtrionalis, lis vero ,
quibus fphaera retila, neuter polus attollitur
; iis, quibus Auftralis latitudo ,
attollitur AntarZicus, ut patet ex iplìs
iphæra: elementis.
6. Antartticus, ] Sic diZus, quòd fit
contra Borealem, cui ArZico nomen
eft , ab Urfæ fideie, quod propè ipfùm
vifitur.
7. SteUeque Codigena. ] In Coelo or-
tæ, & ex Coeli iubftantiâ conflatæ.
8. Æther vocatur, non, ut quidam
putant, quòd ignitus fit incenfus :
fed quòd curfibus rapidis femper rote-
tur. ] Hoc e ft, ut habet hìc Ariftoteles,
non iumi m cJQtdr , à flagrando , fed
ctoni m dei 9«e , quòd jumper currat,
æther diZus eft.
i numerò quintum, ordine primum, genere divinum & inviolabile-
Jam Aftrorum innumerabilis multitudo , partim labitur cum 2 orbis
inerrantis regione, 1 quam cingulo ambit 4 Signifer , obliqua com
plexione circumdacus, r & fignis duodecim illurainatus • partim erran-
tibus ftelhs, qux neque priorum motus. habent, nec-fané inter fe fi
miles 8c xquales ; fed affix* diverfis globis, « inordinatum, ut fic di-
xenm, ordmem fervant : alixque ultrà fu n t, 7 ali* citrà. Steli* qu*
proprer naturam ejufmodi nullis creduntur errotibus vag* & ififi
nitos numero greges ducunt, & 8 fimp]Cx /Etheris dorfum alma & fai
cratà ameemtate lucis coronant. 9 Septem veró Deorum nominibus
ìllutires, tocidem orbibus affix* fu n t, & gradadm fibimet fuperlat*
10 uc fupenor inferiore fit major , ac viciffim mutuis adh*fionibus’
nex*, complexu ìllius Orbis , qui Inenarrabilis dicitur , contioenour
I N T E R P
fum, quintum numero, primum ordine,
natura divinum, f r incorruptibile. In.
finitus autem numerus Stella-rum par-
tim convertitur cum trattu Codi iner-
rabilis , quem inflar battei Zodiactts
circumdat, circumpofitus obliquo ambitu,
efi illuftratus duodecim conftellationibus:
partim funt ftella errantes , qua neque
habent curfus priorum, neque certe funt
fimiles aquales' ínter fe ; fed adha-
rentes circulis v a r ìis , obfervant ordi-
nem inordinatum , ut ita dicam : fp
alta ulteriores funt , alia citeriores.
N o
1. Numero quintum. ] Hinc & quinta
ejfentia dicitur,
2. Orbis inerrantis. ] Coeli dstìixsif,
firmamenti nempè , cui affixa Sidera
«V\«t»? diZa , quòd eundem lèmper
inter fe fitum feryent , & uno omnia
tenore quotidie ab Oriente Occidentem
versds ferantur.
: 3. Gjuam Circulorum ambitpgnifer,]
VVoíver. legit quam circulo ambit fi-
gnifer, Elmenhorft. quam cingulo am- ¡
bit fignifer. huic inhatreo , & cìngalo
ambire intelligo circumdare inflar cin.
gnli, leu baltei.
4, Signifer,] net\éjtftooc HVAriftoteli.
vulgò. Zodiacus dicitur,
! q ■■ Sigáis duodecim. ] Hate funt,
Anes, Taurus, Gemini, Cáncer, Leo,
Vlr80 > Libra , Scorpius , Sagittarius,
X E X A T I O.
Stella, qua ex natura Cui non exifti-
mantur vagari ullis errortbus, trahunt
fecutn innumeras turbas aliarum ftellarum
, CcP cingunt fimplex tergum Coeli^
alma & divina jucunditate lumi-
nis. A t feptem infignita vocabulis Deorum,
adnexa funt totidem circulis , &
invicem fuperimpofita per gradite , ita
ut fuperius Coelum fit majus inferiore,
& alligata invicem adhafionibus reciprocis,
comprehenduntur ambitu iUius
Codi, quod appeUatur Firmamentum.
T JE.
Capricornus, Aquaritts, Pilces.
<5. Inordinatum, ut ßc dixerim, ordmem
fervant. ] Ariftot. J-mmtir m -
£ " •
7. Aha citra fteUa. ] Sic interpungo:
alia citra. Stella, ut vöx ftella perti-
neat ad fequentes qua propter natu-
ram, fpc.
8. Simplex atheris dorfum coronant. 7
Hoc vult Apuleius, omnes Stelias fi.
xas in eädem eile fuperficie totius Coe-
li. Sic enim Ariftoteles , -d ¿fid *, f f f
ornhäos ¡fti' ttifgJb'fnm aJ*
fv T s v ic , neu 7np dm) ftiois Ktvtscfylw ©tu-
pie,hoc f TUtrC/aoraens eggse.
9. Septem vesv. ] Planet*.
10. 'Ut fuperior inferiore fit major, ]
De orbibus inteliige, non de ftellis ut
patec ex Ariftotele.
Y V u ü iij