Quin 8c libri mei non alià ubique laude clarius cenientur 3quam quod
judicio veftro comprobantur. H«c tanta ac totjuga invitamenta'corn«»
munis non cninsls vos ad audiendum prole<Stant 5 quam me ad dicett»
dum retardant i faciliuique laudes veftras alibi gentium} quam apud
vos pnedicarim : ita 1 apud fuos cuique modeftia obnoxia eft j apud
extrarios autem veritas libera. Temper adeò & ubique vos quippè
ut parentes ac primos magiftros meos celebro 3 mercedemque vobis
rependo:non illam 9 quam Protagoras Iophifta pepigit, necaccepit j fed
quam Thales fapiens nec pepigit, & accepit. Video quid poftuletis.
utramque narrabo. 2 Protagoras quidam fophifta fuit longe multjicius.
Sc cum primis Rhetorics repertis perfacundus : 3 Democriti Phyfici
civis acquaci us. 4 Inde ei fuppeditata doótrina eft. Eum Protago-
ram aiunt cum fiio iibi diicipulo Evathlo f mercedem nimis uberem
conditione temeraria pepigiflè : ut iibi turn demuna id argenti daret,
I n t e r p r e t à t i o .
Libri quoque mei non mugis celebran-
tur ubique ullà alia gloria , quam quod
approbantur veftrd fententià. H a c tanta
ac tam multiplicia tile B amenta communia
non minus vos alliciunt ad au-
diendum, quàm remorantur me à d ifferendo
, & facilius celebraverim ve*
fira praconia apud alias gentes > quàm
apud vos. Sic modeftia co'èrcita eft uni-
euique apud fuos , veritas vero eft libera
apud exteros. Etenim predico vos
femper & ubique tanquam parentes
meos & primos inftitutores , & reddo
vobis remunerationem non illam, quam
Frotagoras fophifta paBus eli * nec tamen
tultt i fed quam Thales fapiens
non paBus eft, & tulit, Intelligo quii
pof atis. exponam quae fuerint h&c dui
pr«mia. Fuit quidam fophifta Profano-
ras longe doBifttmus , eloquentijfimus
prò initio lnventionis Rhetorics •• cim
fo aqualis Democriti Phyfici, à quo
hauftt feientiam. Ferunt hunc Protago-
ram paBum fuijfe *cum fuo difcipulo
Evathlo nimis amplam mercedem fttb j
conditione imprudenti : nempè ut tun \
detnùm fibi perfelveret illam pecuniam
N o t ;*.
1 , Apud fuos caique. ] Vulg. apud vos
male. Stewechiodcbetur hax emenda-
tio.
i . Protagoras. ] Patrem habuit Ar-
temonem, ieu ut quidam volunt M«an-
drum, ut refert Laertius lib 9. in cjus
Vita. Obprincipium cujuidam iiii operis
( quod fie fehabebat «fet Qece? ovn
£'%& oitfivcu eld' ds eioiv , &Q’ u s 'c jk
oiojv, 7mfad yap rd kco\v'firfU tdditax , #7? ’
ft Qzv/tc ehf4 7>s ai-
3. Democriti Phyfici Civis, ] Abderi-
tes enim fait Protagoras, ut tradii
Heraclides Ponticus in libris -sfe* yo*
f&'svl Eupolis tamen in Tragoedià qua:
inicribitur, KeAan a , cum facit Tei'uin,
hoc verfa :
E ’vJbdi /Aft npo)'mfi>£ys 0 Tfiifi I
lntus quidem eft Protagoras Teius.
4. Inde ei fuppeditata do Brin a, ] Au*
divit enim Democritum, ut refert Laef- !
tius.
y. Mercedem nimis uberem, ] LaertV
ait eum primdm pro mercede minas centum
Spdmov, De Diis quidem fiatuere ne- >
queo an ftnt, necne. funt enimplurima
qua id fcire prohibeant. quippe & fum- 1
ma rei incertitudo, & brevis hominis [
vita . ) pulfus ab Athenienfibus eft , li- j
brique illius in foro fiib pra;conis voce {
a fingulis qqi ilios habebant hiyeftigati. j
exegifle. C«terutn de condition®
cum Evathlo pa ¿là nihil habet. Sed litem
JEvathli cum Protagora ita refert
ut infra dicitur. At Geli. 1. y. c. io.rcm
ficpiorfus narrat , ut hic Apulcius.
U pnmo tyrocmio agendi penès Judices vicilTei:. Igitur Evathlus D0ft.
iquam cuntta ilia exorabula judicanuum , 8c decipula adverfantium
I f an.fiaad.cencmm^erfutus alioquin. & ingeniatus ad aftutiam’
¡facile perdidicit ; contentus fcire quod concupierat, coepic nolle quod
fcepigerat ; fed calhde nettendis moris fruftrari magiftrum | diuculéque t
Jecaflèrere velie, nec reddere ; ufque dum Protagoras eum ad ludT-
Ices provocatum , expofitaque conditione qua docendum receoerat
%nceps argumentum ambifariàm propofuit. ^ Nam, Sive ego vicero ’
inquit, io vere mercedem debebis ut condemnatus : feu tu viceris *
I ¿ r t j rerddf TS debebis ut Pa«a«s- quippè ,qui hanc primam
Spaufam penes Judices vicens. .Ira, fi vincis, in conditionem incidifti •
f vlnce" s ,ln damnationem. Quid quxris ? Ratio conclufa ludicibus
»enter & invincibiliter videbatur. Enimverò Evathlus , utpote tanti
jveteratoris perfettiifimus difcipulus , biceps illud argumentum retor-
V,r- Nam > 1 Ka » inquit, neutro, modo quod petis, debeo, Aut
I n t e r p r e t a t i p.
10
mm fupertor evafiffet apud fudices in
»rima causa , quam oraret, Evathlus
jrgo callidus alias & indolis prone ad
mufritiem , cum fa c ili didictffet cunBa
mh artifici a fieBendorum Judtcum , & \
Wtllendorum ddverfariqrum , aftutias
mrmium : fa t habens fcire quod opta-
Werat>ccepit nolle pr«ftare quod promi- j
mèrat : fed fraudare preceptorem fu uni
wtmprotrahendo aftute, & diutius neque \
WfHe negare , neque pèrfolvere s do nec
Wwtagoras vocavìt eum ift ju s , ^ , ex-
wlicatà conditione, qua uggreffus fuerat
mum erudire , protulit argumentum u-
wimqtte qmbiguum, Nam, inquit ,feu
'/ uperior fuero causa, cogèris fe rfilv trs
mercedem, utpote dumnatus : feu tufu-
peraveris m : , debebis tamep eum p rt.
fitere ex pailo , utpote qui fuperior fue-
, ris apud Judices in hue prima Ute.Sic,
f i fuperns, lapfus es in conditionem pa-
â o tuo pofitam ; f i fupernris , in con«
demnationem. fh ::d vis ampKiJs ? Con.
clufio videbatur udicibus illata file r -
ter & ineluHakiliter, Atenim Evathlus,
quippi qui effet pr¿Hantijfimus difiipu-
lus magiftri tam vafri , convertit in
eum illud argumentum anceps. Si enim
fie fe tes habet, inquit, nulîatenùs de-
be° tibi qupd poftulas. Nam , v e l te
N o t *.
i. Ft ingenia tus, ] Hoc edam voca-
■bulo utitur Plautus in Milite gloriofo.
B*#. 3. ícen, i,
I Itidem Divòs dijpert 'tfft vitam buttato
am Aquum f u i t ,
\ §¡ui lepide ingenìatus effet , vitam
longinquam darent :
Qyi improbi effent & fcelefti, iis adì-
merent animam cito,
■Gelliiis quoque No<ft. Attic, 1. 1^. c. 1.
Wl¿iA> malum » igitur ratto efi, nobili-
Y*tem iftàm nati modo hominis, corpufi
tjue & animum bene ingeniatis primor-
r lls iftehoatum infitìvo degenerique a li-
jpento laBis alieni corrumpere ?
4« Namjive ego v i cero , inquit,] L^è’rtius
Argumentum Protagor« tantüm refert
, nec meminit Eyathli reíponfionis.
Fertur, inquit Laertius, cum mercedenx
aliquando exigeret, Evathlufque illius
difc pulas dÍ6efet , fed nondum quid-
quam v if i o dixijfe : ¿yo ¿Afi oft
vi apozo , o 77 d y e ¿víkhqk \ x Chv pit e<hi*
idP Q crd y $ ti en, A t ego quidem f i vi*
cero , neceffe eft me accipere quia v ic i : f i
vero tu viceris, etiam oportebit me ca*
pere, quia tu viceris, Quod qui ien)
conditionem Protagoram inter & EvaÍthlun>
prius pa&am innuit, qmmviy
Lacrt. nulíam cjus prius fcctrjit nien-j
- doncm.