)9S L. A P Ü L E I I
dem ad ejus ardorem. Et quod non omnes id adipifci queunt , 1 ne-
que priroi Boni adipifcendi facultatem poffunt habere, ad id ferunfiur
1 quod hominum eft. | Secundum , rec commune mukts eft , nec quidem
omnibus fimiliter Bonum. Namque Appetitüs, & agendi aliquid
S Cupido, aut veto Bono incitatur , *f aut eo quod videatur Bonum,
nnde Natura duce cognatio qu®dam eft cum Bonis, ei Anim® por-
tioni, qua: Rationi conientit. Accidens autem bonum eile pntat, j quod
corpori, rebufque venientibus extrinfeciis copulatur : 6 & ¡Hu^, qU1_
dem, qui natura imbutus eft ad fequendum Bonum, non modo libi-
i met ipfi natum putat, fed omnibus: nec pari aut iimili modo, verum
7 patri® unumquemque acceptum effe, dehinc pxoximis, & mox c®-
I N T E B. P I
ad e jus amore m* Quia tamen non pof-
funt omnes illud con/equi , neque poffunt
habere copi am confeqtiendi primi
Boni , tendunt ad illud , quod fpeliat ad
homines. Secundum Bonum^ neque ex-
tenditur ad plurimos , neque certe eft
aqualiter Bonum omnibus. Appetitus
enim (jp Cupiditas altquid faciendi, vel
injligatur vero Bono , v e l ilio quod ap-
paret Bonum, Quare illa pars Ahimè,,
qua conjunfta eft cum Battone , hab.et
N o
I. Neque primi Boni adipifcendi f a cultatem
, &c. ] Quia ipfum nequeunt
cognoicere, ac proinde neque appete-
ze , cùm ignoti nulla fit cupido. Deum
autem, qui fummum Bonum eft , dif
ficile effe invenire fècundum Platonem
jam obfervavimus lib. fuperiori , ad
InecApuleii verba Btòv dipàv 71 epp»,
&c. ubi Platonis ipiìus verba protuli-
mus ex Timajo. Porrò , quod hic ait,
vprum utique effe poteft de I^aganis,
qui veri Boni cognitionem habere non
poterant nifi ope Philofophix, cui fané
non omnes erant idonei. At de Chri-
ftianis fallum eft, cùm ftupidiilìmi qui-
que ad fiimmi illius Boni cognitjonem
ope fidei evehantur.
z i §lftod hominum pft. ] Sanitate.m
nempè , formam j v ires, & d ivitias,
qua; Platoni alQ^wonva, a’yaQx. iunt.
3. Secundum. ] Bonum illud , de quo
modo. |
4. Aut to quod videatur bonum. ]
Hinp eft quod Plato ait in Protagora,
Pa£* 2-4 8» V71Ì 7tt' KUKoi iSìds t K(èv
W « jfipj) mkol Vi)* nemo
E T A T I Q.
affinitatem qttandam cum Bonis inftin-,
ctu Nature, Exiftimatautem Bonum
contingcns effe illud. , quod Conjungitur
corpori , rebus accidentibus ab extfinfeco
| credit quidem eum , qui natura
edoftus ift ad feftmdum bonum ,
non tantum natum effe ftbi ipfi , vérùm
etiam cunftts honiinibus : neque■ hoc
eddem vel filmili ratione , fed unum3.
quemque amicum effe patria , pofted
parentibus , ac denique reliquis , qui
T je,
lubens ad mala defcendit, ncque ad
illa , qua mala exiftimat,
Quod corpori rebufque venienti-
bus extrinfecus copulatur. J Ejufmodi
bona flint iànitas, forma, vires, di viti«,
nobilitas generis, &c.
6. Et illum quidem , &c. non modo
fibimetipfi natum putat, fed omnibus. ]
Plato , Epift. 9. qua: eft ad Archytam
Tarentinum , ait nullum nolìrùm fibi foli
natum. effe : fed ortus noftri partem fibi
patriam vendicare : partem parentes
partem amicos , fac. quod Cicero ex
Platone tranftulit in lib. 1. de Officiis.
1. Patria unumquemque acuptum
offe. ] Obferva acceptum hic nefcio an
iatis propriè , fèd certè neceflàriò ( ut
ex fuperioribus patet ) pofltum non paf-
fivè pro eo , qui placet & amatur à
patriar, &c. ied adivè pro eo, qui amat
patriam. Qua: quidem acceptio flngu-
laris mihi videtur, ne quid pejus dicam.
Quod fi quidquam contra editionum
omnium confenfum liceret mutare , prò
acceptum libenter legerem addittum, .
DE H ABITUDINE DOCTRIN. PLAT. PHILOS,
teris, qui familiari ufu vel notitià junguntur. i Hominem ab Ì W
ipsa, neque abfolute bonum, nec malum nafci;fed ad ucrumque prò-
dive mgemum e,us effe , habere quidem femina qu®dam urrammque
reium cum nafcendi origine copulata,qu® educationis difciplinì in
pattern alteram debeant emicare. dodorefque puerorum n i k ami- f
quids cuiare oportet quam ut fint amatores virtù tu m ; vel moribus
a t T SML prorsus imbuere, ut regere & regi difcant ma-
giftra Juftitia. Quare pr®ter estera induci ad hoc eos' oportere ut
fciant qu® fequenda fugiendaque lint, Honefta effe, ac Turpia : * illa
Vojuptatis, h®c Laudis ; h®c vero dedecoris , ac turpitudinis, Hone- ra
ftaeadem, qu® funt Bona, confidenter optare nos oportere. Tria ce-
nera Ingeniorum ab eo funt comprehenfa, quorum prsftans & e<rre-
gium appellar unum : alterum , teterrimum peflimumque : tertiunf ex
utroque modiee temperatura, medium nuncupavit. Mediocritatis hu-
jus vult effe participes puerum docilem , & virum progredientem le -
ad modeftiam, ? eumdemque commodum ac venuftum. Eiulmodi quip
pe medietates inter Virtutes Si Vitia intercedere dicebat tertium
quiddam : ex quo alia laudanda, alia culpanda eilent. 4 Inter Scien-
I n t e r p r e t a t i o .
conncftuntur cum ipiò neceffltudine fa - 1
miliari aut notitià. Hominem ab ipsa
fila origine , non procreari omnino bonum
, neque malum : verìcm ejus na-
tur am propenfam effe ad utrumque , il
lum quidem habere primordia aliqua j
utriufque conj uncía cum initio fu i or- '
tus , qua neceffe fit profilire in alteram
partem pro ratione inftitutionis eorum.
atque opus e fi, ut Adagifiri puerorum
nulli rei magis fludeant , qudm ut illi
evadant ftudiofi virtutum , aut ipjòs
adeo continuò imbuant moribus & p ra -
ceptis , ut difcant gubernare & guber-
nari JEquitate rectrice. Ideoque eospra-
fertim ad id impeUendos effe , ut nof
cànt qua oporteat feftari , & qua e vitare
, quadam effe Jdonefta, quadam lnhonefla
; illa effe jucunda & decora,
hac autem indecora ac inhonefla. no-
bis appetenda effe audaHer Bona ea .
qua funt Honefia. Compiexus esl tres
fpecies ingeniorum , quarum unam ex-
cellentem vocat eximiam : alteram de-
terrimam & peffimam : tertiam appeU
lavit me di am , qua mediocriter mixta
eft ex duabus aliis. Cenfet puerum do- -
eilem , & virum tendentem ad mode-
; rationem , quique fit commodus le-
pidus, participare hanc mediocritatem.
, Nam aiebat talia media effe inter vir-
f tutes fy vitia , qua: quidem eliènt alt-
quid tertium : & ex iis quadam efe
laudabilia , quadam vero vituperabili
a. lnter feientiam firmam & igno-
N O T A .
ri. ¡Hominem ab ftirpe ipsa neque abfolute
bonum, &c. ] Vide Platonem ,
in Menone , pag. 4 10 . & ièqq,
i . Illa v 0luptatis, hac laudis : hac
vero, frc. ] Cenfeo legendum illa vo-
luptatis ac laudis .* hac verb , fyc. duo
enim tanrdm pofuit genera , fequendo-
zum nempè , & fugiendorum, five Ho-
neftorum, & Xurpium. Deinde Honefta
volupeatem afferretfijc it , & laudem,
Turpia vero , dedoftis Se curpitudi-
nem.
.3. Eumdemque commodum ac venuftum.
] Colvius conjiciebat reponendum
e un dem que comem modo ac venuflum.
4. lnter feientiam validam , alteram
falfam , &c. J Videtur hiare hic locus,
fie refticuendum crediderím : inter igne-
F F f f i ij