" É
11
ñ • 5 ¡ai
iijnwnden, ijzer, smal, lood, «apenen, Spaansclie maUen, opiuin, zoul, Uiiticescli aauW-cik en siiuistovijen, nonlcii
liavcDs, onde.' gíUied van Aljin belioo«ndc. íijn, ann de NooiOkust lol ann Poclo-Ko,„p„l,
Pedir, Sumo,-langa. Pa^sir en Pr<.hc<^aiM. Otdjo,xs-Da,m,u,r. aau den mond van de lau^km^;,.,,-, O.ll.,
Pd'-m-Oeiljoixg, aan de Balne-Bara, Asmraluin en Moento-Partel, ann de Assumhan, en ñakan «jn venlur, lol
Siah, de WangrijbU plaalsen van S«»miím'í noordooslelijk gcdeelle. Sommige dczer slcdon ofrlckken, voonil
Billi l.ebbcn con wclvarend uilerUjk. De buizen zijn hitr, gelijk in de bi.menlanden, op palen, eonige voelcn l«ven
de» gebouwd, en vcHoonen ^>«1., door cene ffocde vettleeling en uilwndige vmie«clen, .dft niel ot,Ml\g;
,n.ar neg meor bloai zou aan deze pbatscn mel dcrzelver ,.elbeboawde am«reken le l«urt vallen, «k. niel endolü.gc
oorlogcn dcnzelven bij voortduring belemnerdcn. Sedert bel I»
meikelijk heoR uitgebrcid, de oprocrigc landcn in bel midjen
zicb uil ímnnen kwijnendeo locsUDd, waarin zij door de
US verhelTen, bcbben ook somraige laudscbappei
6 licb b de la 10 jaren op Sumalra
eilaiids in ondernerping werden gcbragl, <
iging der Padri's waren gezoukeii, weder Ijeginnen
de Noordooslkuil de besebenning van ons Bcsluur ingerocpcn.
Zoo «orft lielzelvc tl.ans door bei gedcelle land., van de rivier Panei lol aan de grenzen van Sink, bchvelk de
Rakm^t^m, ook wel Soompcc gebeelcn, mel des«11s breede ulken, en Bayoc^, bcval, erkend, c. .e
KoUa-Gi>u„^, eenc l.oofdplaaW aan de P c ^ i , mim 6 mijkn van zee, is «ne kleine slcrkl. aangelegd, waar ll.ans
een Oilkier mel 75 Soldaten bezelüiig liouden. Ook bei Rijk Sick scl.ijnl veel geneigdbekl ie hebl>en, om m dil opzigl
hei voorbeeld van dcsalft nalniren le volgen; de iandsebappcn Ka^iban, aan een' bovenlak van de Siak-rivier,
Pankala,^, KoUa-Baharo, cn Äoe.r« l.ebben zieb bcreidi onderwoipen. De Sultan van Siah U een der magligitc
Voreten van de Noordoosliust; bij boudl iijn verblijf te Sri-Ittärapoera, in de binnenlanden, of op de fraaije lioordplaat«,
aan de rivier waarnaar zijn Rijk genoemd is. De 0. I. Compagnie had vroeger eene vcr«crkle löge op bot eilandje
Gocnio^g, aan den mond dezer rivier; doeh nadal de bezetüng, in bei begin der 1&!' eeaw, «er «el van de verr^derlijke
inboorlingCD beeil geleden en cindeUjk gebcel werd vemaoord, bebben de Nedcrlanders er zicb niet meer gevesiigd.
Deslijds was Bocäüin de Zetel der Siakscbe Sullai^ Bezniden Taroemw neeml hei Nedcrlandsebc gebied, onder .Ion
Gouvertienr ter Westknst van S.malra, eenea aanvang. Hcl beval de Residentign: A,jcr-Bo,igi€s, mel de onderU^rige
BaUaAanden., Padang, de Padangsch^ borenlmuim cn BenkoeUn, aan de Wesliust, de Lampong-dUlricUn, i.. l.el
zuiden des cilands, aan SIraat Su»da, en de Residenüe PaUmbang, aan de ooslzijde; tenvijl daarbenoorden hei Rijk
ßjawbi mede de souvereinileit van erkenl, en IndragirU, aU eijnsbaar aan den Sullan van Linga, een
decl van de Residentie Riouio uitmaakt.
Toea de O. I. Compgnie, in bei midden der 17J' eeuw, door den vcelbelovenden goudhandel uitgclokl, bare
bctrekkingen mel den Vorsl van bet magiige Menang-Kabouwscbe Rijk begon uit te l.reiden, bevond deze zieh raei den
Koning van Aljin in oorlog. De gebcele Weslkust tot aan Indrapoem was door verovering den iaalslcn ondemor|>on;
doeb de iDgeroepciK ge^vapendc hisscbenkomst der DoUandeis bragl hierin eene groote vcranderiDg ic weeg. PaJang
in 1666, door ons op de Atjinezen vermeestcrd; andere plaatsen volgdeo: Prianu.n, Tikoe, Baro, en Sivkcl
«loten Contmclen met de Edele MaaU^kappij, en de Koning van Mena.xg-Kabouw slond haar hei gezag dezer
kust onder den litel van Stedebouder af. Het HoofdkaDloor was, in 1667, le Poclo-Tjiuko, ongeveer 6 mijlen bczuKlcn
Pada^, gevesiigd; door ongezondheid van bet klimaal en eene reinig günstige ligging voor den bandet, werd hetzelve
«hier spoedig naar Pada,xg verplaaUt, et» sedert was doze plaals, onder alle latere gebeurtenisscn, de hoordzelel van
oni Desluur. Podm,g bleef intusseben, van boeveel gewigt ook voor bare Nederlandsche ingezetenen, lol in 1324
eene sud van weinig aanzienlijk voorkomen, en Zells de EngeUcben, anders zoo mild in uitgaven, om de bclangnjke
plaauen hunner kolonien door sierlijkc gebouwen te verfoaijen, beblxn haar, tijdens zij onze bezitüngen op
bestuvmlen, gcbeel ver^s-aarloosd. Tlians echter U deze zetelplaau van den Gouverneur en den Went-Resident eene
der fraaisle xeeplaalsen van geworden. Reeds bei geögt ,-an Pada.^^s reede (Plaat XLATU), o6eboon de stad
achter den Ap.nb.rg ' «rbocgen Ugt, !s sebilderaebtig en indrukwekkend. Voor ben, die gedurende eenige weken op
de Weslkust \-an Sumatra mel wind cn golven moeten kampen, zoo als' onder andere bei lot van de Tr,lon was,
na bare afreis van Aijin, becft de bo<^, met weelderig groen overdekte bergrug aan den vasien wal, cn het evenzcer
mel boomen en stmikgewas begtoeide eilandje G'-ool-Poelo.PU„,xg, vcel schoons; het eenige bez<vaar van deze
r^ede i» eene buitengc^voon zware deining, die, mcl haxle noordwestewinden, Vfi als hier >ecl plaals licden, de sehepen
op bunne ankere,bats achter het genoemde eiland hevig doct .Ungeren, en bare ^-atcnnassa met zulk eene ^ «Ul ^
brtinding op de bank in .le monding der rivier verbreekt, dal de sloepen. op zoodanige tijden, omnogelgk kunnen
n echter, bij günstiger weder, den niet leer breeden stro«n intoeit, boudl men
n bare spiegelcnde waterviakte, met bewoonde o ,n. Wanneer n evers, achter welke
aan de laiidingplaats op, c