f .
RKNKSTK-UT TV. A^ÌIKMXA, r.VIÎ HI'K l)'AMlM>S.\'l'i.
•ÎmJ
I j t i j ï l ,
— »7 —
WeslWiiai'ls duaveiitegeii was liei mi wiis, aUof de cilaiiJeii ajii <lcii lioi-izoii ioik'r ougoiiblik >iiii kkiui' cu gciliiiiiil"
veranclcrdcn, luato de «lioi>|igcKi-kc"dc cii mei bliiikemi goud o]ii7^om<lo «ulljcs hai« raiiloillsclic oinlrckkcn im'i
die MI» do wcrkclijkc vooi'nci'pcii \cittiiigdeiii dan «-cdci' scbciicn ït, vaii uil de vuuizcc, waniiii de zoii 2Ìeli biiadilo,
opgenoineu, in de >volkCii lo di'ijvci.- Spi'ûkeloos, vol cerbicdigo bcwoiidcriiig, bicveii «ü oj. hcl vcrliuveii 5eliouws|:<>l
I, toulal CCMC somliew doukeigranuwc tint bclzelve naii ons oog oiilu• -o'k , » ' nel de oiiiinbaai huiswaai-ti
Iiilussclicu werden .lan boonl vnu de T,-Uok wedci' toclKieidscle.i voov onze afi'eis gnnankl. Wij ha<lden oiii gevleid,
noe "'"SC eilaiKlc. te bezoeken, welke ïicli in cene balfH:h'kelvor.nigc i-eeks oost- eu 2uidoo5l«i.arls va.. Ban.Iu toi
»an JVieuic-G'ii'icu, en iuid- en zuidwcstwaarlä loi aau Ti"ioi^s uoordkusl uitilrekkeii, en alle otidcr de Ui-sidciilie
J}<:„d„ bcUoorCH, docb de Gouverneur der MoliMics, de Kolonel DE CTUERS,« ieb juisl le B«m/u iKvliidc.de,
wenscUto v.in de kor>ct gcbruik le niakeii, om naar Amboimi lerug le kecre.i, Dcïe bulangrljke cilandcii bloveii dus
onbeïoelil, waai'door wij ons builen sla.il gevoelen, dienaaiigaa:
le dcelcii. Do oorslgenoemile
w-onien in twce hoordgroejien, de Zuidooslcile
n de Aroc-EilaïuJcn, verdeeid, terwijl de la-ilslc den n
z,cid,ce4lc,-£ih->de« dragen. Reeds in l.et jaar 1623 bobbeu de selieiKU dor Oostindiscbe Compagnie dcze eilai.dci.
beîoclu, en op wnimige we.Oon slci'ktei. of bloUmizeii aangelegd, waaivau uog de buuwvalleu moelen ani.wciig z(in.
net ClirUlendom «crd or desUjd. mot beilzaine govolgen ingovoerd, vooral oiider de l«wonera dev Zuid,r,,da-EH<imkn,
die do Z,mloo^lc>-- en ^/•ûi-oilandcrs ver in licseliaving ovcrli^eiren; doeh blj de Sla.ilkundige gebenrleni.«ûn en gemgUgc
vcranderUigen in bel Besluur der Kolonie, in bel liialst dor vorigo en do eersEc 25 jaren o
Bozittbigen gebeel vera-aarlousil, de postoi. ingolrgkiei., en ook de ongelukkigo iiiwonc:
ontwikkoliDg aan Uun lui overgelaten. Tegen^uoixlig woi-dt de gezamenlijke bevolking d.
gcscbot.
iw, werden dcze
15 in bel bcgin huiuicr zedelijke
•r eilanderi oj. 2UÜ0(IÜ zielen
Ucl verti-ck vau dea Gouverneur woi^d le Banda op de mecst feeslelijke ivijzc gcviei-d. nondeiilc K
«cmeHoii langs hel strai.d, wnav eenige, in vrij zoiidorlinge, lialf Oud-Porlugesclic, bail'iiilandselio koslumen, c
Ijakalllé of krijgsdans uiloefenden. De Résident on de voornaamste Amblenaren geleidden den Gouverneur in de met >la|
versierdc slaaUio^ranibaai naar booi-d, en torwijl de «.luuliebolen uil do Utlerijci. aan den «:il en van do korvel,
hondcrde eebo's door de omringendc gebeiçlen weöi^linden, giced do Triton, lussolicn den kruiddamp liarer vininuoiiden,
over de llaauw gerimpelde watervlakle, waar eene nieiiigtc orambaai's blj ons bleveii voorlsclieppen, om, ii.geval van
windslilto, baro bulp lot boegsereu aan le bicden. Eeno frissehe koolle vulde echter do Zeilen, zoodra ȟ builen den
naauvvon doorlogt tusselicn den Gamiong-Api en Bandn-Naivn waren; de slocpcn verlicleii ons, en wij waren vijf
dagen later loi voor den ingang der Ambiina-h>.»\ genwlcrd,
W'einige oogenblikkon nadat do scinposlen op de beido vorhevenc uilboeken dcMr baai, waarvan de ooslolijkslo
tin^.a-nivel, of Noem-niv«, en de weslolijkslc Ala,is-«<'">S l'Ceten, de naderlng van don Gouven.enr lindden
getclegrapbcerd, kwamcn, terwijl een günstige wind oni naar binnen dreef, vci^scheidi
le oi-ainba-ii's van de st.id na
de Trilon. In eene dcrzelve bevoudon zieb do voomaainsle Aulorilciten, om den
r liunno opwaelilii
le koinen maken, en desverkiezonde sladwnarts le bi'engen, waarvan Z. II. Ed. Gostr. gaarue gcbruik maakte, loen
de »ind bogon le verfiaauwen eu hel seliip wciiilg meer vodeiJe. Bij Iiel van boor<l gaan, we.tl bij mol II soi.oten
gesalueerd, eu, cen uur lalei-, mol oen gelai van 2
slond in iwec rijoii langs de Straten gesoliaai'd,
/au liet fori arni wal vei-welkoind. Ilei ganii/uen
venieur naai- zijno woning reed, die ruiin 20
^ slrand, in de scbilderad.tige valici Baloc-g'ulj'''' i® ftclegen (Plaal XXVU). Ko.idom door
bergei! ingeslolo.i, die mot de fi-aaUte seUakòringcn van giwn ziju overU^en, U dit vei^jlijf gelicel in don smank
eoner llollandsel.e builenplaals a:...goleg<li de sierlijksle l>oon.en bi^oiden or bum,e sebaduw over bloeijendo ge^vassen en
geurigc blooiuperkon uit, waaruisselien .ieli l.ier en daar boekjes ki-onkelen, dio baar .valor uil do rogls van dit telooixl
slnilwaarU sti'oomcnde rivier Saloc-^adja/i oiitlecnen. ^
De boofdpU.au Ambaina, mcestal Amb.m geuoeind, ofsol.oon op verre ua niel n.ccr do aanzieiilijke slad, welkc
v^.LE^TO» U'seUriia, n.ag eoUler Ook in onzo dagen roem dragei. op nelbeUl eu con bcvallig voorkomen. Do voornaainsto
slralen, dio ,loor de overigo ^^ga.oekig gesnoden woixleo, loo^^n uil op een ruim plein, dal aan Iwee .ijden door nelle
witgokalklo huizcn on.rlngd is, en tevens ,lc e.planu.le vormt van l.ot door stoenei. wallen e., eene gracl.l omgcven fori
Victoria. Dezx; slerkte we.tl i.. 1580 door de Porlngeze.. aangelegd, en is sederi diei. lijd li.Tliaalde n.alen vornieuwd.
Hen ziet ei>, belialve de welingerigle Miliulro gcbouwen, de lokaleu voor de bureai« der Amblenaren, bel Gouvornemcnls
nngel-pakUuis, n.agaziincn, enz. De woni.ige.. der Europeanen zi
Mm, in cenci, wcelderigon Owtei's.li.-n slijl, mei sieriijke eolonnade
galoiijcn vuorzien (Plaal XXVIII); lei'.v ijl derzel.er inwcndigo i..rigting gebecl
bc>anlwoo.tlt- Ilei di'okke grwemcl der lijl.iigen van Bataoio ziet men hi
con leveiLtig gowoel va.. wn..dplaai's en inl.mdere, die, mei groote houl
o als in do hoofdplaatsen va..
de vereiseblcn va., bot warme klimaat
i; doch da.-.renlegen des morgens en des avunds
sohotcU vol vruebten en groenlen op hot boofd,
1)